AİLEİÇİ ŞİDDET ve CİNSEL TACİZDE YASAL DÜZENLEMELER Av. Devrim KARAKÜLAH ADBİD Genel Sekreteri www.devrimhukuk.com info@devrimhukuk.com
AİLE KAVRAMI Bireyler aile yapısı içinde edindikleri olumlu ya da olumsuz davranış biçimlerini yaşadıkları zamandaki topluma ve gelecek kuşaklara aktararak toplumu da etkiler ve şekillendirirler.
Aile kavramı zamana, yere ve toplumlara göre değişmektedir. AİLE KAVRAMI Aile kavramı zamana, yere ve toplumlara göre değişmektedir.
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI Medeni Kanun Evlilik Hukuku (md. 118-133) Aile = kadın ve erkek (eşler)
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI Medeni Kanun Velayet Hukuku (md. 335-351) Aile = Anne, Baba, öz ve üvey çocuklar
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI Medeni Kanun Ev Düzeni (md. 367-371) Aile = anne, baba, çocuklar, kan bağı ya da evlilik bağı, hatta sözleşmesel bağı olanlar.
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI 1 Mart 2008 Tarihli Yönetmelik Aile = aynı veya ayrı çatı altında yaşayan eş ve çocuk ile aynı çatı altında yaşayan diğer aile bireyleri.
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI TCK Kasten adam öldürme ve yaralama (md. 81, 86) Üst soy, alt soy, eş ve kardeşler. Cinsel saldırı suçu (md. 102). 3. derece dahil kan ve kayın hısımlığı. Çocukların cinsel istismarı (md. 103) Üst soy 3. dereceye kadar kan hısmı, üvey baba, evlat edinen, vasi.
MEVZUATIMIZDA AİLE KAVRAMI TCK Cinsel taciz suçu (md. 105) Aileiçi ilişkiden kaynaklı nufuz. Kötü muamele suçu (md. 232). Aynı konutta birlikte yaşadığı kişiler. Kötü muamele (md. 233) Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülük.
ŞİDDET KAVRAMI 1 Mart 2008 Tarihli Yönetmelik Şiddet: Aile bireyinin fiziksel, cinsel, ekonomik veya psikolojik zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren, toplumsal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözel ve ekonomik her türlü davranışı, ifade etmektedir.
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER ANAYASA DEVLETİN TEMEL AMAÇ VE GÖREVLERİ MADDE 5 – “Devletin temel amaç ve görevleri, Türk milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.”
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER ANAYASA KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK MADDE 10 – “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.”
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER ANAYASA TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN NİTELİĞİ MADDE 12 – “Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir. Temel hak ve hürriyetler, kişinin topluma, ailesine ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva eder.”
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER ANAYASA KİŞİNİN DOKUNULMAZLIĞI, MADDİ VE MANEVİ VARLIĞI MADDE 17 – “Herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tâbi tutulamaz. Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tâbi tutulamaz”.
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER ANAYASA AİLENİN KORUNMASI “MADDE 41 - Aile, Türk toplumunun temelidir. "ve eşler arasında eşitliğe dayanır." Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilâtı kurar.”
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER MEDENİ KANUN Evlenme, Boşanma, Nafaka, Velayet, Evlat edinme, Aile düzeni, Miras hükümleri
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun Aile içi şiddete karşı , şiddete maruz kalan aile bireyini korumayı amaçlamıştır.
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanun Kusurlu eşin veya diğer aile bireyinin; a) Aile bireylerine karşı şiddete veya korkuya yönelik söz ve davranışlarda bulunmaması, b) Müşterek evden uzaklaştırılarak bu evin diğer aile bireylerine tahsisi ile bu bireylerin birlikte ya da ayrı oturmakta olduğu eve veya işyerlerine yaklaşmaması, c) Aile bireylerinin eşyalarına zarar vermemesi, ç) Aile bireylerini iletişim araçları ile rahatsız etmemesi, d) Varsa silah veya benzeri araçlarını genel kolluk kuvvetlerine teslim etmesi, e) Alkollü veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanılmış olarak şiddet mağdurunun yaşamakta olduğu konuta veya işyerine gelmemesi veya bu yerlerde bu maddeleri kullanmaması, f) Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER Türk Ceza Kanunu Kötü muamele MADDE 232. - (1) Aynı konutta birlikte yaşadığı kişilerden birine karşı kötü muamelede bulunan kimse, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) İdaresi altında bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öğretmekle yükümlü olduğu kişi üzerinde, sahibi bulunduğu terbiye hakkından doğan disiplin yetkisini kötüye kullanan kişiye, bir yıla kadar hapis cezası verilir.
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER Türk Ceza Kanunu Aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlâli MADDE 233. - (1) Aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğünü yerine getirmeyen kişi, şikâyet üzerine, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Hamile olduğunu bildiği eşini veya sürekli birlikte yaşadığı ve kendisinden gebe kalmış bulunduğunu bildiği evli olmayan bir kadını çaresiz durumda terk eden kimseye, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir. (3) Velâyet hakları kaldırılmış olsa da, itiyadî sarhoşluk, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılması ya da onur kırıcı tavır ve hareketlerin sonucu maddî ve manevî özen noksanlığı nedeniyle çocuklarının ahlâk, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeye sokan ana veya baba, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. .
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER Türk Ceza Kanunu TCK m. 82 kasten öldürme suçu TCK m.86 kasten yaralama suçu TCK m.96 Eziyet suçu TCK m. 102 cinsel saldırı suçu TCK m.103 çocukların cinsel istismarı TCK m.105 cinsel Taciz suçu TCK m. 109 kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma suçu TCK m. 227 Fuhuş suçu TCK m 229 dilencilik
MEVZUATIMIZDA AİLEYİ KORUYAN DÜZENLEMELER Türk Ceza Kanunu Cinsel taciz MADDE 105 - (1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına hükmolunur. (2) Bu fiiller, hiyerarşi veya hizmet ilişkisinden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlendiği takdirde, yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur işi terk etmek mecburiyetinde kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz. (Değişik 2. fıkra: 5377 - 29.6.2005 / m.13) (2) Bu fiiller; hiyerarşi, hizmet veya eğitim ve öğretim ilişkisinden ya da aile içi ilişkiden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlendiği takdirde, yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz
"İnsan topluluğu kadın ve erkek denilen iki cins insandan oluşur "İnsan topluluğu kadın ve erkek denilen iki cins insandan oluşur. Kabil midir bu kütlenin bir parçasını ilerletelim, ötekini ihmal edelim de kütlenin bütünü ilerleyebilsin? Mümkün müdür ki bir cismin yarısı toprağa bağlı kaldıkça, öteki yarısı göklere yükselebilsin?"
TEŞEKKÜRLER