Küresel Değişim Sürecinde Türkiye ve İstanbul Finans Merkezi Dr. M. İbrahim TURHAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür Borsa İstanbul 31 Ekim İzmir İktisat Kongresi

1 Dünya Ekonomilerinde Ne Değişiyor? ABD29,8 Japonya10,3Çin9,9 3,1 G.Kore 3,5 Almanya 4,2 İngiltere 2,9 İtalya 4,1 Brezilya 2,6 Kanada 3,8 Hindistan Küresel Büyümeye Katkı Sağlayan ilk 10 Ekonominin % Payı ( ) Kaynak: IMF, FT Research

2 Dünya Ekonomilerinde Ne Değişiyor? ABD24,2 3,8Çin18,9 3,7 G.Kore 3,8 İngiltere 3,7 Brezilya 2 Kanada 6,1 Hindistan 2,1 Meksika Japonya 3 Endonezya Küresel Büyümeye Katkı Sağlayan ilk 10 Ekonominin % Payı ( ) Kaynak: IMF, FT Research

3 Dünya Ekonomilerinde Ne Değişiyor? ABD12,6 2,6 Çin23,6 1,7 G.Kore 2,2 İngiltere 2,3 Brezilya 7,7 Hindistan 1,6 Meksika Japonya 4,7 Rusya 1,8 Türkiye Küresel Büyümeye Katkı Sağlayan ilk 10 Ekonominin % Payı ( ) Kaynak: IMF, FT Research

4 Dünya Ekonomilerinde Ne Değişiyor? ABD13,9 1,4 Çin33,6 1,8 G.Kore 2,6 Brezilya 9,4 Hindistan Küresel Büyümeye Katkı Sağlayan ilk 10 Ekonominin % Payı ( ) 1,6 Meksika Japonya 2,5 Rusya 1,3 Türkiye Endonezya 2, Kaynak: IMF, FT Research

5 Türkiye Değişen Küresel Ekonomik Sürecin Neresinde? IMF: Türkiye GSYH’nın 2017’de ABD Dolar üzerinde İşsizlik % 9,3. Avro Bölgesi işsizlik: % 11,3 Kamu borcu/GSYH % 36. Avrupa Birliği’nde % Kaynak: TÜİK, IMF, WB % 9,2 yıllarında Avrupa’nın en hızlı büyüyen ekonomisi % 8,

6 Fırsatları Değerlendirmek için Finans Sektörü Gelişimi Şart 2023 hedeflerine uygun büyüme için artan küresel sermayeden daha fazla pay almalıyız FIRSAT! 119 Trilyon ABD Doları 225 Trilyon ABD Doları Kaynak: Dünya Bankası Küresel Finansal Varlıklar 217 Milyar ABD Doları 1181 Özel Sermaye Girişleri Kaynak: McKinsey, Financial Globalization: Retreat or Reset?

7 Küresel Finans Merkezi Olmak için Ne Gerekiyor? Uluslararası Finansal merkezlerde bulunması gerekenler: C1-Kapasite C2-Bağlantı C3-Sermaye C4-Rekabet S1-Hususiyet 4C 1S

8 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız C1:KapasiteC1:Kapasite GSYH’nın % 27’si İstanbul’dan Yeterli Bilişim Altyapısı Genç ve Dinamik Nüfus Kültürel ve Toplumsal Zenginlik aracı kurumun 6911 şubesinde 5258 uzman personel % 81 yüksekokul ve üzeri eğitim % 70’i 40 yaşının altında Aracı Kurumlarda çalışan profili Kaynak: TSPB, TÜİK

9 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız C1:KapasiteC1:Kapasite İhracatta artan ülke grupları oranı Milyar ABD dolarına ulaşan ihracat Sanayi sabit sermaye oluşumu 161 Milyar ABD Doları’na ulaştı Kaynak: TÜİK

10 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız C1:KapasiteC1:Kapasite Borçlanma araçları piyasası hacmi 2,7 trilyon ABD Doları ile dünyada 4. elektronik işlem platformu Pay piyasasında artan likidite: Günlük ortalama işlem 1,8 Milyar ABD Doları Kaynak: Borsa İstanbul

11 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız C2:BağlantıC2:Bağlantı 20 bin üzerinde yabancı ortaklı şirket İstanbul’da Saat dilimi Finans ve Ticaret Merkezleri ortasında 150 noktaya direkt uçuş 60 ülkeye 4 saatte ulaşılabilir Bölgesel Merkezleri İstanbul’da Geniş kargo ve deniz ulaşım ağı

12 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız C2:BağlantıC2:Bağlantı Uluslararası kurduğumuz bağlantılarımız MoU anlaşması yapılan borsalar

13 İstanbul Finans Merkezi: Avantajlarımız S1:HususiyetS1:Hususiyet SPK kanunu ile borsalar tek çatı altında Küresel İslami Finans Geliştirme Merkezi

14 İstanbul Finans Merkezi: Neler Yapılıyor? C3:SermayeC3:Sermaye Ulusal ve Uluslararası Sermaye Derinleştirme projeleri Uluslararası sermayeli şirket sayısı artıyorYurtdışı yatırım 15,9 milyar ABD dolarına ulaştı Kaynak: T.C. Hazine Müsteşarlığı

15 İstanbul Finans Merkezi: Neler Yapılıyor? Borsa kurumsal yatırımcı tabanı geliştiriliyor Emeklilik fonu büyüklüğü 12 milyar ABD Doları, kullanıcı sayısı 3,5 milyon kişi Yatırım fonu büyüklüğü: 18 milyar ABD Doları, kullanıcı sayısı 3,3 milyon kişi Borsada Kurumsal Yatırımcı Saklama Payı 85 Milyar ABD Doları Borsada 9145 Kurumsal Yatırımcı C3:SermayeC3:Sermaye Kaynak: MKK, SPK

16 İstanbul Finans Merkezi: Neler Yapılıyor? NASDAQ-OMX ile Stratejik Ortaklık: Küresel Rekabetçi Yapı Yeni Bölgesel İşbirlikleri İmkanları Borsa İstanbul ürünlerinin Nasdaq OMX’de İşlem Görme İmkanı Eşanlı Çoklu İşlem Platformu İşlem Sonrası Süreçleri Entegrasyonu En İleri Teknoloji C4:RekabetC4:Rekabet

17 İstanbul Finans Merkezi: Neler Yapılıyor? C4:RekabetC4:Rekabet 2013 Mart ayında çıkan yeni Elektrik Piyasası Kanunu ile bölgenin fiyat belirleyicisi olma imkanı öncesi 2013 Orta Vade Hedef Emir/Sn Emir/Sn Emir/Sn Emir/Sn. Teknolojik altyapı tamamlanınca Emir/saniye hizmet verilmesi planlanıyor Kaynak: Borsa İstanbul

18 İstanbul Finans Merkezi: Neler Yapılıyor? Vergi avantajı düzenlemeleri Destek Enstrümanlar Bölgesel Yatırım Teşvik Şeması Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Şeması Stratejik Yatırım Teşvik Şeması KDV Muafiyeti+++ Gümrük Vergisi Muafiyeti +++ Vergi İndirimi+++ Sosyal Sigorta Yard. (İşveren) +++ Gelir Vergisi Kolaylığı* +++ Sosyal Sigorta Yard. (Çalışan) * +++ Faiz İndirimi**++ Land Allocation+++ KDV İadesi***+ Kurumlar Vergisi % 20 Sermaye Gelir Vergisi % 0 Temettü Vergisi % Borsa İstanbul % Deutsche Börse % LSE % HKEx % NYSE Euronext % JSE % SGX % BM&F BOVESPA % Düşük işlem komisyonu C4:RekabetC4:Rekabet Kaynak: İSPAT, Borsa İstanbul

19 İstanbul Finans Merkezi: Gidilecek Çok Yol Var Londra New York Hong Kong Singapur Frankfurt Seul Şangay Viyana Katar Dubai Rio Sao Paulo İstanbul Bangkok Moskova Ürün Çeşitliliği Bölgesel İşbirlikleri Küresel IPO En İleri Teknolojik Altyapı Borsa İstanbul: İstanbul Finans Merkezi Projesi merkezinde Yeni Sermaye Piyasaları Kanunu Özelleşme Yatay ve Dikey Entegrasyon Kaynak: Zyen, The Global Financial Centers Index 2014

20 Sermaye Piyasaları için Yeni İş Modeli İstanbul Finans Merkezi sadece bir yerleşke girişimi değildir! İFM Eylem planı ve OVP kapsamında yeni iş modeli gerekli Sermaye kuruluşları aynı teknik altyapıyı oluşturmalı

21 Küresel Finans Merkezi İş Modeli Örneği: Londra Tüm finansal hizmetler tek çatı altında: Financial Service Authority Sistemik risk takibi: İngiltere Merkez Bankası 2003: İslami mortgage çift vergilendirme kaldırıldı TheCityUK girişimi İngiltere’nin silikon vadisi: Tech City 1986: Big Bang, finansal hizmet düzenlemeleri Canary Wharf Bölgesi düzenlemesi

22 Küresel Finans Merkezi İş Modeli Örneği: Hong Kong 1999 tüm finansal hizmetler tek çatı altında: Menkul Kıymetler ve Vadeli İşlemler Kurulu Hong Kong Borsalar ve Takas Limited’nın (HKEx) şirketleşme süreci En ileri teknolojik hizmetlerin kullanılması Dış kaynaklı gelirler, sermaye kazançları vergisi, KDV, satış vergisi, temettü vergisi, veraset vergisi, temettüler üzerinden stopaj gibi vergilerin kaldırılması; kurumlar vergisi % 16,5 İstikrarlı, basit ve şeffaf sermaye piyasaları

23 İstanbul Finans Merkezi OVP kapsamında gelişme ekseni ile belirlenmiştir yeni iş modeliyle ile gerekli adımlar atılmalı İFM Eylem Planı hukuk altyapısının güçlendirilmesi finansal ürün ve hizmet çeşitliliğinin artırılması İFM tanıtımının yapılması ve imajının oluşturulması İFM organizasyon yapısının kurulması teknolojik altyapının güçlendirilmesi fiziksel altyapının iyileştirilmesi düzenleyici ve denetleyici çerçevenin geliştirilmesi basit ve etkin vergilendirme sisteminin oluşturulması