ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ (ÖİV) EKİM 2007

Özel İletişim Vergisinin Tarihsel Gelişimi 26.11.1999 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4481 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde özel iletişim vergisinin 31.12.2003 tarihine kadar geçici bir süreyle alınması hüküm altına alınmıştır. Bu düzenleme ile cep telefonu işletmecilerine vergi mükellefiyeti getirilmiştir. 01.01.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5035 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle değiştirilen 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinde yapılan düzenlemeyle özel iletişim vergisinin alınması sürekli hale getirilmiştir. 6802 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde son olarak 01.08.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5228 sayılı Kanun ile değişiklik yapılarak özel iletişim vergisinin kapsamı genişletilmiştir.

Özel İletişim Vergisinin Konusu 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmeti sunan işletmecilerin 6802 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde sayılan telekomünikasyon hizmetleri. Her nevi mobil telekomünikasyon işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri, (GSM Mobil Telefon Hizmeti) Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetleri, (kablolu tv, digitürk,) Bunlar kapsamına girmeyen diğer telekomünikasyon hizmetleri. (İnternet servis sağlayıcılığı, sabit telefon hizmeti)

Özel İletişim Vergisinde İstisnalar 6802 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinde hüküm bulunmayan hallerde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun hükümleri uygulanır. 39 uncu maddede; verginin konusu oran ve tutarları,mükellefi ve matrahı düzenlenmiştir. Katma Değer Vergisi Kanununda yer alan istisnalar, özel iletişim vergisi bakımından da geçerlidir. Ancak, katma değer vergisinin çok safhalı, özel iletişim vergisinin tek safhalı olması, özel iletişim vergisinin teslim işlemlerinde uygulanmaması ve iki vergi arasındaki mahiyet ve yapı farklılıkları Katma Değer Vergisi Kanunundaki bazı istisnaların özel iletişim vergisinde uygulanmasına imkan vermemektedir. İstisna kapsamına giren işlemler dolayısıyla düzenlenen faturalarda özel iletişim vergisi hesaplanmayacaktır. İstisna uygulamasında Katma Değer Vergisi Kanununun 30/a ve 32 nci maddelerinde yer alan hükümlerin göz önünde tutulması gerekmektedir. 3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde sayılmayan istisnalar "kısmi istisna" mahiyetindedir. Bu işlemlerin bünyesine giren özel iletişim vergisi tutarları indirim konusu yapılamayacaktır. 32 nci maddede sayılan ve "tam istisna" kapsamına giren işlemler ile ilgili olarak yüklenilen özel iletişim vergisi tutarları ise indirim konusu yapılabilecek, indirim yoluyla telafi edilemeyen kısım nakden veya mahsuben iade edilebilecektir.

Özel İletişim Vergisinin Mükellefi 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Telekomünikasyon Kurumuyla görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak veya bu Kurumdan ruhsat veya genel izin almak suretiyle telekomünikasyon alt yapısı kurup işleten veya telekomünikasyon hizmetlerini veren işletmecilerdir.

(406 SAYILI TELGRAF VE TELEFON KANUNU) İLGİLİ KAVRAMLAR (406 SAYILI TELGRAF VE TELEFON KANUNU) Telekomünikasyon: Her türlü işaret, sembol, ses ve görüntünün ve elektrik sinyallerine dönüştürülebilen her türlü verinin kablo, telsiz, optik, elektrik, manyetik, elektro manyetik, elektro kimyasal, elektro mekanik ve diğer iletim sistemleri vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınması, Telekomünikasyon altyapısı: Telekomünikasyonun, üzerinden veya aracılığı ile gerçekleştirilmesini sağlayan anahtarlama ekipmanları, donanım ve yazılımlar, terminaller ve hatlar da dahil olmak üzere her türlü şebeke birimleri, Telekomünikasyon altyapısı işletimi: İlgili altyapıya ilişkin gerekli telekomünikasyon tesislerinin kurulması, kurdurulması, kiralanması veya herhangi bir surette temin edilmesi ile bu tesisin diğer işletmecilerin veya talep eden diğer gerçek ve tüzel kişilerin kullanımına sunulması, Telekomünikasyon hizmeti: Telekomünikasyon tanımına giren faaliyetlerin bir kısmının veya tümünün hizmet olarak sunulması.

Özel İletişim Vergisi Matrahı Katma değer vergisi matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül eder. Teslim ve hizmet işlemlerinde matrah, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir. Bedel deyimi, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade eder. (Katma Değer Vergisi Kanunu 20 nci madde) Matraha dahil olan unsurlar; teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapılan taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri, ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurlar, vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler. (Katma Değer Vergisi Kanunu 24 üncü madde) Matraha dahil olmayan unsurlar; teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticarî teamüllere uygun miktardaki iskontolar, hesaplanan katma değer vergisi. (Katma Değer Vergisi Kanunu 25 inci madde)

Özel İletişim Vergisi Oran ve Tutarları Her nevi mobil telekomünikasyon işletmeciliği kapsamındaki (ön ödemeli kart satışları dahil) tesis, devir, nakil ve haberleşme hizmetleri % 25, Radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetleri % 15, Bu sayılanlar kapsamına girmeyen diğer telekomünikasyon hizmetleri % 15, oranında özel iletişim vergisine tâbidir. Mobil telefon aboneliğinin ilk tesisinde (operatör değişiklikleri hariç) 26,00-YTL ayrıca özel iletişim vergisi ödenmesi gerekmektedir.

Özel İletişim Vergisi Beyan ve Ödeme Vergilendirme dönemi, faaliyet gösterilen takvim yılının birer aylık dönemleridir. Özel iletişim vergisi, ilgili vergilendirme dönemlerini izleyen ayın 15 inci günü akşamına kadar beyan edilerek aynı süre içinde ödenir. 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile mükelleflere hiçbir hadle sınırlı olmaksızın Nisan 2005 döneminden itibaren verilmesi gereken Özel İletişim Vergisi Beyannamelerinin elektronik ortamda gönderilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 39 uncu maddesinde hüküm bulunmayan hallerde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu hükümleri uygulanır. Özel iletişim vergisi, düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilir. Bu vergi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez. Bu vergi, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider kaydedilmez ve hiçbir vergiden mahsup edilmez. (19 Sıra Nolu Kurumlar Vergisi Sirküleri)

Telekomünikasyon işletmecilerinin; imtiyaz veya görev sözleşmeleri, ruhsatlar veya genel izinler uyarınca Hazineye ödeyecekleri payın hesaplanmasında özel iletişim vergisi dikkate alınmaz. Tahsil edilen vergiden, 2.2.1981 tarihli ve 2380 sayılı Belediyelere Ve İl Özel İdarelerine Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun ile 10.7.2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre mahalli idarelere pay verilmez.

Özel İletişim Vergisi Tahsilatı YIL ÖİV Tahsilatı (BİN YTL) Toplam Vergi Tahsilatı (BİN YTL) Oran % 2005 3.023.212 106.929.227 2,82 2006 3.577.724 137.474.325 2,60