İCRA HUKUKUNDA TARAFLAR Doç. Dr. Mustafa ÇEKER Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi 2. HAFTA
BORÇ iLİŞKİSİ İki veya daha fazla kişiler arasındaki, bir tarafı diğerine veya her ikisini birbirine karşı edada bulunmakla yükümlü tutan hukuki bağa “borç ilişkisi” adı verilir. Borç ilişkisi Tür Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. Borç ilişkisinin üç unsuru vardır: Alacaklı Borçlu Eda
ALACAKLI Borç ilişkisinin aktif tarafını oluşturur. Alacaklı, başkasından bir edayı isteyebilme hakkı bulunan herkes olabilir. İcra hukukunda alacaklının mutlaka maddi hukuk açısından da alacaklı olması gerekmez. İcra hukukunda takibin konusunu ne oluşturursa oluştursun taraflar alacaklı ve borçlu olarak anılır. Örneğin bir çocuk teslimine ilişkin olarak yürütülen takipte, talepte bulunan taraf alacaklı; diğer taraf ise borçlu olarak adlandırılır.
BORÇLU Borçlu, borç ilişkisinde edayı yerine getirmekle yükümlü olan kişidir. Bir kişinin borçlanma ehliyeti, esas itibarıyla fiil ehliyetinin kazanılmasıyla doğar.
EDA = BORÇ Borç ilişkisinin konusunu “eda” oluşturur. Alacaklının, aralarındaki borç ilişkisine dayalı olarak borçludan yerine getirilmesini talep ettiği şeye “eda” adı verilir. Eda çeşitleri: Bir şeyin verilmesi şeklindeki edalar Bir şeyin yapılması şeklindeki edalar Bir şeyin yapılmaması şeklindeki edalar
BORCUN KAYNAKLARI Hukuki işlemler Tek taraflı hukuki işlemler Çok taraflı hukuki işlemler Sözleşmeler Kararlar
BORCUN KAYNAKLARI Haksız Fiiller Kusursuz sorumluluk halleri Hukuka aykırı fiil Zarar Kusur İlliyet bağı Kusursuz sorumluluk halleri İstihdam edenin (işverenin) sorumluluğu Bina sahibinin sorumluluğu Hayvan tutucusunun sorumluluğu İşletenin sorumluluğu
BORCUN KAYNAKLARI Sebepsiz Zenginleşme Zenginleşme Fakirleşme Haklı bir sebebin bulunmaması İlliyet bağı
BORCU SONA ERDİREN NEDENLER İradi nedenler İfa İbra Tecdit Takas İradi olmayan nedenler Kusursuz imkansızlık Zamanaşımı Alacaklı ve borçlu sıfatının birleşmesi