VERİ KURTARMA

Bugün sizlere data kurtarma konusundan bahsedeceğim.Öncelikle sizlere data bozulmasından bahsedeceğim.

Data bozulması nedir ? Bilgisayar diskleri üzerindeki verilerin fiziksel yada mantıksal olarak bozulmasına data bozulması denilir. Farklı disk türleri vardır. Her türlü disk üzerinde data bozulmasına rastlayabiliriz. Dataların disk yüzeylerine yazılırken belirli kuralları vardır. Bilgisayar verileri 1 ve 0 dan oluşmaktadır. Matrix filmini hatırlarsınız orada *-é!’^+%&/()=?_ gibi farklı karakterler görmüştük. Fakat şuanki teknoloji hala 1 ve 0‘ı kullanmakta olduğunu hatırlatmak isterim. Evet bilgisayar verileri tamamiyle 0 ve 1 kodlamasından ibarettir. Bunu daha açık olarak anlatmak gerekirse ya var yada yok diyebiliriz. Disk yüzeyine veri yazılırkende bir disk kafası tarafından disk üzerine manyetik dokunuşlarla veri yazılır.

Veriler bilgisayar disklerine farklı voltajlardaki elektrik darbeleri ile elektrik voltajları magnetik sinyallere dönüştürülür ve disk üzerine yazılır. Diskimizin üzerine veriler 0 ve 1 olarak yazılacağı için öncelikle belirli formüllerle parçalara ayrılırlar. Bu parçalar disk yüzeyine dağınık bir şekilde 0 ve 1 olarak yazılırlar.

Aslında ne kadar dağınık yazılırlarsa verinin okunmasıda o kadar okunma süreside gecikecektir Bir video dosyasının ….. olarak disk yüzeyimize yazıldığını varsayalım. İlk ” 0 ” diskimizin önüne diğer “1″ diskimizin arkasına yazıldığını varsayarsak 1. veriyi okuduktan sonra 2. veriyi okuyabilmesi için diskimizin 1 tur daha dönmesi gerekecektir. Diskimiz ne kadar hızlı dönüyorsa o kadar hızlı veriyi okur yada yazar… Dikkat ederseniz piyasadaki diskler 4.200Rpm, Rpm, Rpm, Rpm gibi hızlarla satırlırlar. Bu hız saniyedeki diskin tur sayısıdır. Düşünün Rpm lik bir disk ile 4200Rpm lik bir disk arasında ne kadar fark var…

Disk yüzeyine veriler yazılırken bazen hata oluşabilmektedir. Bu hata her ne kadar dış etkenlerden kaynaklanabilsede mantıksal hatalar yada yazılımsal hatalardan da yanlış veri yazılmasına sebep olabilmekte. Örnek verimiz bir txt dosyası olsun. Bu txt dosyamızı disk yüzeyine kayıt ederken verimiz formüllerle parçalanır ve parçalanma formülünde “010101″ olarak ortaya çıktığını varsayalım.

Disk yüzeyine yazılması gereken : Disk yüzeyimize bu veri yazılırken hata oluşur ve verimiz : olur. Bu veriyi okuyacağımız zaman olarak okuyacak ve formül ile veri birleştirildiğinde sistemimiz dosyayı okuyamayacaktır. Sonuç olarak veri düzgün olarak parçalanıp disk yüzeyine yanlış olarak yazıldığında tekrar eski haline getirilemeyecek ve dosyamız okunamayacak bir hale gelir.

İşte bu duruma veri kaybı deriz. Tam bu noktada data kurtarma devreye girer. Data kurtarmada farklı yöntemler vardır. Herhangi bir nedenle disk yüzeyine yanlış yazılan bir veriyi okumak için yapılan işleve “Data Kurtarma” yada “Veri Kurtarma” denilmektedir.

Bu data kurtarma yöntemlerinden bir tanesidir. Bu yöntem genelde “Temiz Oda” adıyla adlandırdığımız özel bilgisayar labaratuvarlarında özel yöntemlerle yapılmaktadır. Aslında işletim sistemlerimizde onarım işlevleri yapabilirer. Fakat bu biraz basit tarzda yapılmaktadır. Profesyonel bir kurtarma yöntemi olmadığı için birçok dosyayı kurtaramayabilir. Data kayıplarından bir taneside silinen dosyalardır. Yanlışlıkla yada isteyerek dosyalarımızı silebiliriz. Verilerimizi sildikten sonra …. “Kahretsin! Yanlışlıkla sildim.” demek aslında herşeyin sonu değil. Birçok kullanıcı sisteminden dosya silerken DELETE tuşunu kullanır. Aslında delete tuşu güvenli bir veri silme yöntemidir. Fakat bazıları SHIFT + DELETE yaparak geri dönüşümsüz bir şekilde dosyalarını silerler.

Klavyemizden delete tuşuna basarak sildiğimiz veriler geri dönüşüm kutusunda beklerler fakat bu silme işlemini SHIFT+ DELETE tuş kombinasyonu ile sildiğimizde dosyalarınıza erişemezsiniz. Aslında bir dosyayı DELETE veya SHIFT+DELETE ile silsek dahi veriler disk yüzeyimizde kalacaktır. Sadece oraya yeni veri yazılıncaya kadar bekler. Evet yanlış duymadınız. Dosya silimeyle disk yüzeyimizde bilgi yani veriler bekleyecektir. Disk silme işleminde veriler diskimize 0 ve 1 olarak yazıldıkları gibi kalırlar. Diske yeni bir veri kayıt edildiği zaman eski verinin üzerine yazılacaktır. İşte tam burada Data kurtarma yöntemlerinden bir diğeri devreye gidiyor. Aslında bu tip silme işlemleri sonucunda kaybolan verilerinizi geri getirebilirsiniz.

Müdehale Yöntemi

İlk yapmanız gereken bilgisayarınızı kapatmaktır. Çünkü bilgisayarınızda verinizi sildikten sonra yapacağınız her işlev (Program kurmak, dosya kayıt etmek gibi) sildiğiniz sektörün üzerine veri yazılmasını sağlayabilir. Eğer ki sildiğiniz veri disk yüzeyindeyken yeni bir veri kayıt edilirse ve bu yeni veri silinen dosyanızın üzerine yazılabilme ihtimali olacağı için dosyanızı kurtarma olasılığınız düşecek. Hatta yeni bir veri eski dosyanızın üzerine yazılırsa eski verinizden hiçbir eser kalmayacaktır

Format sonrası bilgi kurtarma. Evet birçoğunuzun başına gelmiştir. Format atmadan önce bütün yedekleri aldığımızı düşünürüz. Format attıktan sonra aklımız başımıza gelir ve dataları nasıl kurtaracağımızı düşünürüz. Birçok insan yanlış bilgilendirmeye sahip olduğu için formattan sonra verilerini kurtaramayacağını düşünerek “Olan oldu artık…” Gibi durumlarla karşı karşıya gelmekteler. Hatta bazılarıda formattan sonra windows’larını kurup üzerine birde aynı diske data recovery programlarını kurduktan sonra kalkıp formattan önceki bilgileri kurtarmaya çalışırlar.

Malesef bu en büyük hatalardan birisidir. Çünkü format dahi atmış olsanız bilgilerinizi kurtarma ihtimaliniz yüksektir. Fakat malesef ki format atılmış diskten verileri kurtarmak için windows kurup üzerinede data kurtarma programıyla tarama yapmak… Aslında yapılmaması gereken bir kuraldır.

Çünkü.. Format atılmış disk üzerine yeniden bir windows kurduğunuz zaman silinen verilerin üzerine tekrardan veri yazmış olacaksınız. Eski verilerin üzerine tekrardan veri yazıp bir daha data kurtarma programlarıyla tarama yapıp … “Bu program hiçbir işe yaramıyor. Dosyalarımı kurtaramadı” demeyin..! Çünkü programın yapacağı birşey kalmamıştır. Disk yüzeyi üzerinde artık yeni veriler yazılmıştır. Küçük bir olasılıkta yazılmama ihtimalide var tabiki….

Formattan sonraki verilerinizi kurtarmak için disk üzerine hiçbir veri kaydetmeyin..! Diskinizi başka bir PC’ye takıp data kurtarma programları ile tarama yaptığınız zaman yüksek bir oranla verilerinizi kurtarabilirsiniz