Tarihçe Ülkemizde yaylı yatak sanayiinin öncüsü olan İDAŞ - İstanbul Döşeme Sanayii A.Ş. 1965 yılında 18 ortak tarafından 2.000.000.-TL. sermaye ile kurulmuştur. İlk kuruluş amacı ülkemizde o yıllarda yeni yeni kurulmaya başlanan otomotiv sanayiine metal koltuk karkası (oto döşemesi) ve gelişeceği düşünülen yatak ve mobilya sanayine yay konstrüksiyonları üretmektir. Üretim faaliyetlerine 1967 yılının Eylül ayı içerisinde İstanbul, Topkapı fabrikasında başlanmış ve 1968 yılı başından itibaren fabrikasyon olarak ülkemizde ilk yaylı yatak üretimine başlanmıştır. Başlangıçta günde 10 adet olan yaylı yatak üretim kapasitesi zaman içerisinde hızla gelişmiş ve halen tek vardiyada 1500 adede ulaşmıştır.

Yaylı yatak üretiminin yanı sıra 1968 - 1970 yılları arasında, Chrysler, B.M.C, T.O.E gibi kuruluşların koltuk karkas ve döşemeleri üretilmiştir. 1970 - 1973 yılları arasında Murat 124, 1973 yılından itibaren de Oyak - Renault tarafından üretilen Renault 12, Renault 9, Renault 11 ve Clio otomobillerinin 1983 - 1990 yılları arasında da Ford Cargo kamyon ve Ford Taunus otomobillerinin koltuk karkasları üretilmiştir. 1974 yılında Bursa fabrikamız kurulmuş, Renault 12 otomobilleri koltuk karkas üretimi buraya kaydırılmıştır. 1986 yılında, Bursa fabrikamızda metal karyola başlığı, karyola, metal kanepe v.s. gibi madeni mobilya üretimine de başlanmıştır. Otomotiv endüstrisi ile ilgili çalışmalara 2002 yılında son verilmiştir.

GİRİŞ Fon akım tablolarının düzenlenme amacı, bir işletmenin yatırım ve finansman faaliyetlerini ve dönem içindeki finansal durumdaki değişikliklerini kapsayan bilgilerin, mali tablo kullanıcılarına sunulmasıdır. Tablolar, işletmenin nakit veya işletme (çalışma) Sermayesini doğrudan etkileyen finansman ve yatırım faaliyetlerinin bütün önemli yönlerini açıklayarak; i - İşletmenin dönem boyunca faaliyetlerden sağladığı fonları, yatırım ve  finansman faaliyetlerini  özetler, ii - Dönem boyunca finansal durumda meydana gelen değişiklikleri açıklar.

Fon Kaynakları Kullanılış Yerleri; İşletmenin faaliyeti sonucu yaratılan kaynaklar İşletmenin aktif değerinde azalışlar İşletmenin borçlarında artışlar İşletmenin ödenmiş sermayesinde artış Fon Kullanılış Yerleri Kar üzerinde ödenen vergiler Ödenen kar payları Faaliyet sonucu firmanın mali kaynaklarında azalış Firmanın aktif değerlerinde artışlar Firmanın borçlarında azalış Sermayede azalış

Fon Akım Tablosu FON KAYNAK MİKTAR YÜZDE Uzun Vadeli Yükümlülüklerdeki Artış 11.374.957 41% Nakit ve Benzerlerindeki Azalış 4.912.332 18% Ticari Alacaklardaki Azalış 6.427.255 23% Kısa Vadeli Yükümlülüklerdeki Artış 4.411.042 16% Stoklardaki Azalış 852.960 3% TOPLAM 27.978.546 100%

FON KULLANIM MİKTAR YÜZDE Duran Varlıklardaki Artış 5.032.284 18% Özkaynaklardaki Azalış 21.133.494 76% Diğer Alacaklardaki Artış 824.183 3% Diğer Dönen Varlıklardaki Artış 988.585 14% TOPLAM 27.978.546 100%

FON AKIM TABLOSU YORUMU İdaş Tekstil 27.978.546 YTL fon kaynağı yaratmıştır. Kaynakların %41’lik kısmı uzun vadeli yükümlülüklerin artışından sağlanan kaynaklar, %23’lük kısmı ticari alacaklardaki azalıştan sağlanan kaynaklar, %18’i nakit ve benzerlerindeki azalış, %16’sı kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış, %3’üde stoklardaki azalıştan sağlanmıştır. Uzun vadeli yükümlülüklerimizdeki artışın temel nedeni banka kredisi almış olmamızdır. Kısa vadeli yükümlülüklerimizdeki artışın altında ticari borç almış olmamız yatmaktadır. İşletme sağladığı fonların büyük bir kısmını yani %76’sını özkaynaklarda %18’ini duran varlıklarda %14’ünü diğer duran varlıklarda kullanmıştır. Öz kaynaklarımızdaki %76lık azalışın sebebi bilançoda ana ortaklığa ait özkaynaklardaki değişimdir. Tahminimce ortaklarımız ya sermaye azaltışı kararı almıştır ya da ayrılanlar olmuş olabilir. İşletmenin duran varlıkları artarken buna paralel olarak uzun vadeli borçlarının da arttığını görmekteyiz. Bu istenilen bir finansman politikasıdır. Fakat uzun vadeli borçlarının artışı duran varlıklarının finansmanının tamamı için yeterli değildir.

ORAN ANALİZİ VERİLERİ 2007 2008 S:O CARİ ORAN 1,3 0,83 1,87 NAKİT ORANI 0,17 0,01 0,3 KALDIRAÇ ORANI 0,57 0, 54 0,48 ALACAK DEVİR HIZI 194Gün(1,86) 143Gün (2,52) 88 GÜN STOK DEVİR HIZI 66Gün(5,48) 53Gün(6,81) 72 GÜN KISA VADELİ BORÇ/TOPLAM VARLIK 0,38 0,78 UZUN VADELİ BORÇ/TOPLAM VARLIK 0,19 0,36 0,21 DURAN VARLIK/DEVAMLI SERMAYE 0, 80 100.74 0,64 NETKAR/TOPLAM VARLIK   2,24 NET KAR/SATISLAR 0,25 NET KAR/ÖZSERMAYE 2,8 DÖNEN VARLIK/TOPL.VARLIK 0,50 0,39 0,53 DURAN VARLIK/TOPL.VARLIK 0,61 0,46 MADDİ DURAN VARLIK/ÖZSERMAYE 1,16 3,21   ÖZSERMAYE/TOPLAM VARLIK 0,43 0,16

ORAN ANALİZİ VERİLERİNİN YORUMU 1- Cari Oran: Bu oran, işletmenin kısa vadeli borçları ile ödeme kapasitesini ölçmek ve net işletme sermayesinin yeterlilik düzeyini saptamak için kullanılır. İşletmemizin 2007 yılında cari oranı 1,3 iken 2008 yılında 0,83’e gerilemiştir. Yani cari oranımızda olumsuz yönde bir azalış izlenmektedir. Bunun yanı sıra sektör ortalamasının da altında kalmıştır (1.87). Stok devir hızına ve alacak devir hızına bakılması şirketin cari oranının daha doğru yorumlanmasını sağlar. 2- Nakit Oranı: Firmanın satışlarının durması ve alacaklarını tahsil edememesi durumunda, kısa süreli borçların karşılayabilme gücünü gösterir. Gelişmiş ülkelerde, nakit oranlarının %20’nin altına düşmemesi gerektiği genel bir kural olarak ileri sürülür. Bizim şirketimizde nakit oranı 2007 yılında 0,17 iken 2008 yılında 0,01’e gerilemiştir. Şirketimiz sektör ortalamasının da altındadır (0.30). 3- Kaldıraç Oranı: İşletmenin varlıklarının yüzde kaçının borçla finanse ettiğini göstermektedir.İşletmenin kaldıraç oranına baktığımızda 2007 yılında 57 iken 2008 yılında 84 olmuştur. Sektör ortalaması 48.16 dır.İşletmenin kaldıraç oranı sektör ortalamasının üstündedir. İşletmemiz son yıl %84 borç ile %16 Öz Sermaye ile finanse edilmiştir. Genel yorumda da göreceğimiz gibi borçla finansman yolunu seçmiştir ama bu seçim başarıya ulaşmamıştır.

4- Alacak Devir Hızı: Ticari alacakların kaç kez satışlara dönüştüğünü göstermektedir. Genelde devir hızının yüksek olması ve artması iyi bir gösterge olarak yorumlanabilir. İşletmemizde alacak devir hızı 2007 yılında 194 Gün(1,86) iken 2008 yılında 143 Gün (2,52) olmuştur. Sektör ortalaması 88 gündür. İşletmemizin alacak devir hızı sektör ortalamasından da yüksektir. Firmanın faaliyette bulunduğu ortalama süreden daha uzun ise bu durum firmamızın alacaklarının bir kısmının şüpheli olduğunu göstermektedir. 5- Stok Devir Hızı: Stokların yıl içinde kaç kez satışlara dönüştürüldüğünü göstermektedir. Devir hızının yüksek olması işletmenin daha fazla kar etmesine olanak sağlamaktadır. İşletmemizin 2007 yılında stok devir hızı 66Gün(5,48) 2008 yılında 53Gün(6,81) dür. Sektör ortalaması 72 gündür. Şirketin stok devir hızı içerisinde bulunduğu sektöre göre iyi durumdadır. Stok devir hızının düşük olması mali durum bakımından, stoklara bağlanan fonların geri dönmemesi veya hızının düşük olması sebebiyle ek fon ihtiyacı oluşturur. Stokların elde kalması demode olması faaliyet sonucu olarak giderleri arttırır, kârı azaltır.

6- K.V.B/Toplam Varlık: Bilançonun kaynaklar tablosu bir firmanın iktisadi varlıklarını elde etmede kullandığı finansman kaynaklarını gösterir. Oranın1/3 seviyesini aşmaması işletme açısından uygundur. İşletmemiz 2007 yılında varlıklarının temininde %38 oranında KVB kullanmıştır.2008 yılında bu oran %48 olmuştur. Sektör ortalamamız %78dir. İşletmemiz toplam varlıklarının %48i oranında kısa vadeli borç kullanmıştır son yıl. Bu seviye istenilen orandan yüksek olsa da sektör ortalamalarına göre iyidir. 7- U.V.B/Toplam Varlık: Söz konusu oranın yüksekliği, firmanın kullandığı kaynaklar arasında uzun süreli borçların göreli olarak öneminin fazla olduğunu ortaya koyar.İşletmemiz 2007 yılında toplam borçları arasında %19unu 2008 yılında %36sını UVB olarak ödemektedir. Sektör ortalamasının %22 olduğu görülmektedir. 8- Duran Varlık/Devamlı Sermaye:Duran varlıklar UVB finanse edilmektedir.İşletmemizin oranı 2007 yılında 80,36 dır. 2008 yılında ise 100.74 olarak artmıştır. Şirketimizin duran varlıkları finanse etme oranı 2008’de ideal seviyededir. Duran varlıkların finansmanında herhangi bir sorunla karşılaşmaz Sektör Ortalaması da 64,27 olarak görülmektedir. Sektör için bu kötü bir durumdur.

9- Dönen Varlık/Toplam Varlık: İşletmenin toplam varlıklar içerisinde dönen varlıkların ne kadar yer aldığını göstermektedir. 2007 yılında 0,50 kısmını oluşturmaktadır. 2008 yılında ise 0,39 kısmını oluşturur. Sektör ortalamasının 53.19 olduğu görülmektedir. Sektör ortalamasının altındadır. 10- Duran Varlık/Toplam Varlık: Toplam varlıklar içerisinde duran varlıkların 2007 yılında 0,50 kısmını oluşturmaktadır.2008 yılında ise 0,61lik kısmını oluşturmaktadır. Sektör ortalaması 46.81’dir. (Şirketimizin dönen varlık duran varlık dengesi sektör ortalamalarından bağımsızdır ve bu iyi bir durum değildir.Bu sektör tekstil ağırlıklı olduğu için dönen varlık ağırlıklı çalışması gerekir.) Şirketimizin karı olmadığı için karlılık oranlarının yorumunu yapmıyorum.

11- Maddi Duran Varlık/Öz Sermaye: Firmanın öz sermayesinin ne ölçüde maddi duran varlıkların finansmanında kullanıldığını göstermektedir. Bu oranın 1:1’den küçük olması maddi duran varlıkların tamamının öz sermaye ile finanse edildiğini gösterir. Şirketimizde bu oran 2007 yılında 1,16 2008 yılında 3,21 çıkmıştır. Maddi duran varlıklara nispeten fazla yatırım yapılmamış olması olumludur. Fazla yatırım halinde atıl kapasite oluşabileceği gibi finansman ihtiyacı da artacak ve yabancı kaynaklara başvurulmasını gerektirecektir. 12- Öz Sermaye/Toplam Varlık: Söz konusu oran firmanın kaynaklarının yüzde kaçının firmanın sahip veya sahipleri tarafından sağlandığını gösterir. Orta ve uzun vadeli kredi değerini tespit amacıyla yaygın olarak kullanılır. Oranın yüksek olması işletmenin uzun vadeli yabancı kaynakları ile bunların faizlerini ödemede güçlükle karşılaşma ihtimalinin zayıf olduğunu gösterir. Oran aşağıdaki formül yardımıyla hesaplanır. Şirketimizde bu oran 2007 yılında 0,43 2008 yılında da 0,16’dır. İşletmemizin 2008de %16’sı Öz Sermaye ile finanse edilmiştir. Oranımız hem beklenen orandan hem de ülkemizdeki enflasyon oranına göre düşük çıkmıştır. Faizlerini ödemekte güçlükle karşılaşabileceğini söyleyebiliriz. Bu oranın %50 civarında olması normal karşılanabilir. Ancak yaşanan enflasyon nedeniyle ülkemizde bu oran %30’lara kadar düşmektedir.

Sonuç Şirketimiz uzun vadeli borç alarak duran varlıkların toplam varlıklar içindeki oranını arttırmıştır. Cari oranımızda azalma vardır ve bu da sektör ortalamalarının altındadır, nakit oranımız çok kötüdür, kasamızda para yok gibidir. Alacak ve stok devir hızlarımız da sektör ortalamalarının altındadır ve bunun hızlandırılması gerekmektedir. Gerekirse stoklar azaltılmalı ve peşin çalışma yoluna gidilmelidir. Fakat şirketimizin içinde bulunduğu sektör dönen varlık ağırlıklı finansman politikası uygulamaktadır. Olması gereken de budur. Bu yüzden şirketimiz dönen varlıkların toplam varlıklar içindeki oranını arttırma yoluna gitmelidir. Şirketimiz borçla finansman yolunu seçmiştir. Karlılık oranlarına baktığımızda şirketimizin finansman politikalarının yanlış olduğu açık biçimde ortaya çıkmaktadır. Şirketimiz öz kaynakla finansman yolunu seçmeli, gerekiyorsa sermaye artırımına giderek öz kaynaklarını güçlendirmelidir.