UŞAK HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE AŞIRI TUZ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI PROGRAMI
BulaşıcıOlmayan Kronik Hastalıklara Neden Olan Risk Faktörleri •Sigara Kullanımı •Fiziksel İnaktivite •Sağlıksız Beslenme AşırıTuz Tüketimi
AşırıTuz KullanımıBir çok Sağlık Sorununa Neden Olabilir Yüksek tansiyon •Kalp Hastalıkları •İnme •Böbrek Hastalıkları •Kemik Erimesi •Bazıkanser türleri görülme riski artar
Sofra Tuzu (sodyum klorür) % 40 sodyum % 60 klordan oluşur TUZ VE SODYUM Sofra Tuzu (sodyum klorür) % 40 sodyum % 60 klordan oluşur Etiketlerdeki Sodyum Miktarını 2.5 İle Çarparak Tuz MiktarınıKolayca Hesaplamak Mümkündür
Sodyumdan Zengin Besinler Sofra Tuzu Karbonat Kabartma Tuzu Et suyu tabletleri Hazır çorbalar Konserveler Salamura besinler Soya sosu Hardal Ketçap Soslar Salam,sucuk, sosis Kurutulmuşdomates Peynir Krakerler Fast-foodbesinler Tuzlu kuruyemişler
Sodyum İçeriği Düşük Besinler Sebze ve meyveler genel olarak tuz içeriği düşük besinlerdir. Aynı zamanda potasyumdan zengindirler Süt-yoğurt ve kuru baklagillerde düşük sodyumlu beslenmenin önemli parçasıdırlar Ancak dikkat edilmelidir.
Bir Etiket İçinde Aşağıdaki İfadelerden Birisi Varsa O Besin Tuz Ya Da Sodyum İçeriyor Demektir
SAĞLIKLI OLMAK İÇİN GÜNDE 5 GRAM TUZ YETERLİDİR Günlük sodyum gereksinimi 2400 mg dır. WHO <5 g/gün civarında tuz önermektedir. 2008 yılında yapılan Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan BasıncıÇalışmasına (SALTurk)göre ülkemizde tuz tüketimi çok fazladır (ortalama 18 gram/gün)
Diyette Tuz Alımının 1gr/Gün Azaltılması Felçlerde %5 lik Kalp krizlerinde %3 lük azalma sağlar Diyette Tuz Alımının 9 Gr/Gün Azaltılması Felçlerde %34 lük•Kalp krizlerinde %24 lük azalma sağlar
Ülkemizde İlk 10 Ölüm Nedeni İçinde; -İskemikKalp Hastalıkları1. sırada -HipertansifKalp Hastalıkları6. sırada Temel Hastalık Gruplarına Göre Ölüm Nedeni İçinde; -İlk iki sırada kronik hastalıklar bulunmakta -%48’lik oran ile kardiyovaskülerhastalıklar ilk sırada yer almaktadır
KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLARIN DURUMU (YILLARA GÖRE )
DÜNYADA TUZU AZALTMA ÇALIŞMALARI HIZLA DEVAM EDİYOR
DÜNYADA TUZU AZALTMA ÇALIŞMALARI HIZLA DEVAM EDİYOR
TUZ ÜLKEMİZ İÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR Açık yaraya tuz ekilmez Üzerine tuz biber ekmek Çorbada tuzu bulunmak Yaraya tuz basmak Tadı tuzu kalmamak Azıkarar çoğu zarar Tuzu kuru
Tİpik Amerikan Diyetinde Tuz Alım Kaynakları Günlük olarak alınan tuzun ; %15’i Sofrada ya da Pişirme sırasında eklenen % 5’i Besinlerde doğal olarak bulunan % 80’i Hazır işlenmiş besinlerden gelen
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
Türkiye’de Sadece Ekmekten Alınan Tuz AmJ KidneyDis. 2009 Jun;53(6):1103.
ÜLKEMİZDE EN SIK KULLANDIĞIMIZ TUZ KAYNAĞI BESİNLER
ÜLKEMİZDE TUZU AZALTMA İLE İLGİLİÇALIŞMALAR
Sofra tuzlarının iyotlanması zorunlu İyotlu Tuz ve İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve KontrolüProgramı SAĞLIKLI OLMAK İÇİN AZ AMA İYOTLU TUZ 1994’den beri yürütülüyor Sofra tuzlarının iyotlanması zorunlu Hane halkı düzeyinde iyotlu tuz tüketimi %80 (TNSA-2008) 25-40 mg/kg KI sofra tuzlarına eklenmesi zorunlu
Türkiye AşırıTuz Tüketiminin AzaltılmasıProgramı(2011-2015) 1.Mevcut Durum 2.Müdahale Çalışmaları 3.FarkındalıkÇalışmaları 4.İzleme ve Değerlendirme
Aşırı tuz tüketimini azaltmak için pratik öneriler Daima taze ve tuz eklenmemişbesinleri tercih edin •Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemeyin•Tuz içeriği yüksek olan salamura besinleri (zeytin, peynir, turşu gibi) ve konserve besinleri daha az tüketin•Daha fazla taze sebze ve meyve tüketin•Satın aldığınız hazır besinlerin etiketlerini mutlaka okuyun ve daha az tuzlu olanlarıtercih edin•Yemeğinizin lezzetini arttırmak için tuz yerine maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen, limon gibi besinler ile baharatlarıkullanın•Ev dışında yemek yiyorsanız az tuzlu besinleri tercih edin•Maden sularıkaynağına göre farklımiktarda sodyum içerir, sodyum içeriğini etiketinden kontrol edin
SAĞLIĞINIZ İÇİN DAHA AZ TUZ TÜKETİN