Korozyon 1
Korozyon Hücresi Katot : İndirgenme Anot : Yükseltgenme 2 Fe(OH) ANOT Fe +2 OH - = H O 3 Katot Elektron Akımı Katot : İndirgenme Nötr yada Alkali Ortamda 1/2 O2 + H2O + 2e- 2OH- Asidik Ortamda 2H+ + 2e- H2 ( evolved ) 1/2 O2 + 2H+ + 2e- H2O Anot : Yükseltgenme Feo Fe2+ + 2e- 2Fe(OH)2 + 1/2 O2 + H2O 2Fe(OH)3 2
Korozyon Tipleri Genel Korozyon Lokal Korozyon - Düzgün Metal Kaybı -Belirgin Noktalardan Metal Kaybı -Pitting Korozyonu 3
Korozyon Mekanizması Anot Katot Elektrolit Elektron Akımı 4
Yerel Korozyon Piting Depozit altı korozyon Mikrobiyolojik Korozyon Diğerleri 5
Pitting corrosion MeCl + H2O MeOH + HCl O O O O O O O O Cl - Cl - Me 6
Galvanik Korozyon e e e e - - - - + + + + + + + H ++ ++ H H H H H H H 2 H 2 H Fe ++ Fe ++ H + H + H + H + H + H + H + H H H H H H e - e - e - e - Çelik Bakır 7
Stres Korozyonu Metal Yüzey Stresi/Korozif Ortam - 300 Serisi paslanmaz çelik (yüksek CL- ortamında) - Pirinç (amonyak varlığında) - Al-Mg Alaşımı (CL- varlığında) 8
Alaşım Ayrışması (Dealloying) Korozyon mekanizması ile alaşımı oluşturan elementlerden birinin seçilerek ayrılması Çinko Ayrışması Pirinç alaşımdan çinko ayrışır Grafitleşme Dökümden demir ayrışması Alüminyum Ayrışması Bronz’dan Alüminyum ayrışması 9
Korozyon Hızını Etkileyen Etmenler Oksijen Derişimi Sıcaklık Hız ÇKM Derişimi pH 10
Sıcaklık Etkisi Korozyon Hızı Sıcaklık 100 °C 12
Hızın Etkisi Korozyon Hızı Su Akış Hızı Erozyon Oksijen Ayrışması 13
pH Etkisi Korozyon Hızı pH 4 10 15
KOROZYON KONTROLÜ Kimyasal Islah Tasarım Özellikleri Sonradan Yapılan Değişiklikler Malzeme Yapısı Koruyucu Boyalar/Kaplamalar Kurban Anotlar / Katodik Koruma Kimyasal Islah 17
Korozyon İnhibitörleri Anodik Koruma – Anodik tarafta oksit filmleri Kadodik Koruma – Metal Yüzeyde film tabakası 20
Anodik Koruma Metal yüzeyinde pasivasyon tabakası oluşturur Demir çözünmesini engeller
Katodik Koruma İki şekilde metal yüzeyine oksijen difüzyonu engellenir : Organik film Katotta kontrollü çökelme
Korozyon İnhibitörleri Anodik Kromat Nitrit Ortofosfat (yüksek konsantrasyonda) Molibdat Fosfonat Katodik Çinko Polifosfat Ortofosfat (düşük Konsantrasyon) Yüzey Tutunma Azol Silikat
Kromat Anodik film sağlar Oksijen gerektirmez Sertlik gerektirmez Çok hızlı pasivasyon sağlar
Nitrit Anodik film sağlar Oksijen gerektirmez Genellikle kapalı sistemlerde kullanılır Yüksek konsantrasyon gerektirir Biyolojik parçalanmaya karşı dayanıksızdır Halojenlerden etkilenir
Ortofosfat (Yüksek Konsantrasyon) Öncelikli Anodik İnhibitör Pasif demir oksit filmi Nötralden alkali pH kontrol aralığı Kalsiyum fosfat inhibitörü gerektirir
Molibdat Öncelikli anodik inhibitör Kapalı devrelerde yüksek derişim gerektirir Açık devrelerde düşük derişimlerde kullanılır, genellikle zorlu sistemlerde yardımcı olarak kullanılır Sertlik gerektirmez Oksijen gereklidir
Fosfonat Anodik ve katodik korumayı birlikte sağlar Alkali pH kontrolüne izin verir
Çinko Katodik İnhibitör Düşük derişimlerde kullanılır Atık yükümlülüğü (ağır metal)
Ortofosfat (Düşük Derişim) Öncelikli katodik inhibitör Kalsiyum sertliği gerektirir Katotda kalsiyum fosfat oluşturur Nötralden alkali pH aralığına dek çalışır
Polifosfat Anodik ve katodik koruma sağlamakla birlikte katodik koruması daha baskındır ve tercih edilir. Ortofosfata dönüşür Nötralden alkali pH aralığında çalışır
Silikat Yüzeye tutunan film tabaksı oluşturur Çok yavaş gelişir Sertlik gerektirmez Çevresel kabul görmüştür
Azol (TTA, BZT, MBT, HRA) Yüzeye tutunan film tabakası oluşturur Özellikle Bakır ve sarı metal alaşımlarının korozyon korumasında kullanılır Sertlik gerektirmez Sürekli dozaj gerektirir