VALFLER

AKIŞ KONTROL VALFLERİ STOP VALFLER ÇEK VALFLER GLOBE ( GLOB) VALF METAL KÖRÜKLÜ VALF GATE ( GEYT ) VALF (SÜRGÜ, SÜLÜS, KAPI) PİSTON VALF İĞNE ( NİDIL ) VALF MUSLUK ( PLUG ) VALF ( DREYN) KELEBEK VALF KÜRESEL VALF ÇEK VALFLER ÇALPARA ( SWING , FLAPPER, SALINIMLI ) ÇEK VALF LIFT ( YÜKSELEN ) ÇEK VALF KELEBEK ÇEK VALF STOP ÇEK VALF

BASINÇ KONTROL VALFLERİ RİLİF ( ORANSAL KALKIŞLI ) VALF SAFETY ( TAM KALKIŞLI – POP ) VALF SENTİNEL ( ESKEYP – GÖZCÜ ) VALF REDYUSİN VALF

ÖZEL MAKSATLI VALFLER MANEVRA VALFLERİ ( TROTIL – KISMA ) İKİ PİSTONLU ÜÇ FLENÇLİ İKİ DİSKLİ İKİ FLENÇLİ DENGE PİSTONLU SELENOİD ( MANYETİK ) VALFLER KINGHORN VAFLER DİVERTER ( REGULATOR ) VALFLER

TANIMLAR DN ( DIAMETER NOMINAL): Nominal çap, Anma çapı PN ( PRESSURE NOMINAL): Nominal basınç, Anma basıncı Alçak basınç P ≤ 14 bar Yüksek basınç 14 bar < P ≤ 42 bar

GLOB VE YA METAL KÖRÜKLÜ VALFLER Tam açık, tam kapalı ve yarı açık kullanılabilirler Debi ayarı için çok uygundurlar Alçak basınçlı ve yüksek basınçlı devrelerde kullanılabilirler Kısa aralıklarla basınç düşürme görevi yapabilirler Düz geçişli, köşeli ve çok yollu üretilirler

El ile, elektrikli, hidrolik ya da pnömatik kumanda edilebilirler Gövde üzerinde PN ‘ i ve akışın yönünü gösteren ok işaretleri vardır

GEYT VALF Tam açık ve tam kapalı kullanılırlar ( kinistin valfi) Düz akış istenen donanımlarda kullanılırlar Yarı açık durumda titreşime neden olur ve sürgü hasar görür Yüksek sıcaklıktaki ve düşük basınçtaki akışlar için uygundurlar Düşük sıcaklıktaki ve yüksek basınçtaki akışlar için uygundurlar

Alçak basınç ve yüksek hızdaki akışlar için uygundurlar Tam açık durumda içlerinden boru temizleme elemanı rahatça geçebilir

GEYT VALFLERİN YAPI ŞEKİLLERİNE GÖRE ADLANDIRILMASI Sürgü şekillerine göre Kama ( konik ) sürgülü : Alçak basınç Disk ( paralel ): Yüksek basınç Gövdenin şekline göre Yassı gövdeli : P ≤ 4 bar Oval gövdeli : 10 bar ≤ P ≤ 16 bar Yuvarlak gövdeli : P > 16 bar

Sıpındılın ( hareket mili ) hareket şekline göre Sıpındılı ve hendılı yükselmeyen Sıpındılı ve hendılı yükselen Sıpındılı yükselen ancak hendılı yükselmeyen

PİSTON VALF Glob ve gate valfin bir karışımıdır Diski yoktur Kapatma organı bir pistondur Salmastra kutusu ve kaver contası bulunmaz Piston, altında ve üstünde sızdırmazlık ringleriyle donatılmış olan ve üzerinde portları bulunan bir ara parça ( gömlek – layner ) içinde hareket eder Debi ayarı için çok uygundurlar, pislikten etkilenmezler Pis su devrelerinde kullanılırlar

İĞNE VALF Glob valfin çok benzeri olup, ince debi ayarı gerektiren yerlerde kullanılırlar Hendılsız da imal edilebilir Kapatma organı özel bir itina gerektirir. Ancak özel bir bakımı sakıncalıdır MUSLUK VALF Alçak basınçlı devrelerde tam açık ve tam kapalı şekilde kullanılır. Basınç kayıpları düşüktür Debi ayarına uygun değildir Kumanda kolunun ¼ dönüşünde plug (tıpa – tıkaç) 90 derece döner açma/kapama yapar Plug üzerinde, gövde üzerindeki portları (oval ) karşılayan oval portlar bulunur Gövdesi üzerine monte edilen bir rilif valfle korunur

Debi ayarı için uygundurlar Kısa ve hafiftirler KELBEK VALF Debi ayarı için uygundurlar Kısa ve hafiftirler Büyük çaplı yapılabilirler Çabuk açma ve kapama için uygundurlar T ≤ 120 °C ve PN ≤ 16 bar‘ a kadar kullanılırlar 90 ° lik açma ve kapama yaparlar KÜRESEL VALFLER Sistem olarak musluk valfe benzerler İki tipte imal edilirler Redüksiyon geçişli, Tam geçişli ( gemi deniz suyu devrelerinde)

ÇEK VALFLER Dışarıdan hareket geçirici bir güç gerektirmeden akışın yönünü denetlerler. Basitçe; Pgiriş * Adisk > W + Pdisk * Adisk olursa disk kalkar valf açılır. ÇALPARA ÇEK VALF Alçak basınçlı devrelerde kullanılırlar Akışa karşı çok az direnç gösterirler Düşük hızlı akışlar için uygundurlar Valf içinde basınç düşmesi ve türbülans çok azdır Kapatma organının yörüngesi eğrisel bir yoldur Geyt valfler ile uyum içinde çalışırlar Akış yönünde dalgalanmalar valfi etkilemez

LİFT ÇEK VALF Yapı bakımından glob valf ile çalpara çek valfin karışımıdır Yüksek basınçlı devrelerde glob valfler ile kullanılırlar Yaysız tipler yatay durumda, yaylı tipler yatay ve ya dikey durumda devreye bağlanabilirler Kapama organı kanatlı, küresel veya piston şeklinde olabilir Akış yönünde dalgalanmalar valfin çalışmasını etkilemez

KELEBEK ÇEK VALF ( TILTING ÇEK VALF) Merkezinde menteşe bulunan bir diskin 45 ° dönmesi sonunda açılır / kapanır Devrede akışkana en az direnç istenen yerlerde, kelebek, musluk ve küresel valfler ile birlikte kullanılır STOP ÇEK VALF Glob valf tipinde olup sıpındılı kapatma organına bağlı değildir Akışın hem yön hem de debi kontrolünü yapar Lift çekler gibi devreye bağlanırlar Sintine kinistini, pompa disçarçlarında, kazanlarda ana fid çek valfi olarak, dreyn devrelerinde, yardımcı türbinlerin egzost valfi olarak kullanılırlar

BASINÇ KONTROL VALFLERİ RİLİF VALF Bir emniyet valfi olup ( yay kontrollü ) ayarlandığı basınçta açar, basınç düşünce kendiliğinden kapanır Pompa disçarçlarında, kompresör disçarçlarında, dizel motorlarında ve hava tüplerinde kullanılırlar Ekonomayzerlerde de bulunabilir SEYFTİ VALFLER Bir emniyet valfi ( pop valf) olup ayarlandığı basınçta tam açar ancak kendiliğinden kapanmaz Buhar kazanı buhar dramlarında, süperhiyterlerde, basınçlı tanklarda kullanılırlar

SENTİNEL VALFLER REDYUSİN VALF Yay kontrollü, düdüklü ufak bir rilif valftir Buhar kazanlarında buhar dramı üzerinde, alçak basınç türbinlerinin kondensere egzost devresinde bulunurlar REDYUSİN VALF Buhar, hava ve soğutkan devrelerinde yüksek basınçlı akışkandan, düşük sabit basınçta akışkan sağlarlar Otomatik olarak çalışırlar Yaylı ve gazlı tipleri vardır Disçarçlarında mutlaka bir rilif valf bulunmalıdır Bu valf daima sıpındılı ve hendılı yukarı gelecek şekilde devreye monte edimelidir

VALF SEÇİMİ Bir valfin kendisinden beklenen kontrol işlevini yerine getirebilmesi için uygun büyüklükte seçilmiş olması gerekir Valf küçük seçilirse; sürecin gerektirdiği maksimum akışı sağlayamaz Valf büyük seçilirse; kapama sınırına yakın bölgede çalışır. Bu durumda valfte meydana gelen yüksek basınç düşümü büyük hızların oluşumuna, dolayısıyla valf diski ve sitinde aşınmaya ve sızdırmaya neden olur

VALF ARIZALARI VE BAKIMI VALF KAÇIRMASI Valf diskinden; Valf sitinde kışır veya yabancı madde var ise valf açılıp temizlenir Valfin diski aşınmıştır. Disk değiştirilir. Valf siti aşınmış ise yenisi ile değiştirilir Yüksek basınçlı sistemde, alçak basınçlı bir valf kullanılmakta ise valf gövdesi ve siti bozulur Valf sıpındılı eğrilmiştir. Valf diski sitine oturmaz Diske basan yay bozulmuş veya kırılmıştır

Salmastra glendinden; Valf sıpındılı eğilmiştir. Değiştirilir Salmastra yıpranmıştır. Değiştirilir Salmastra glendi yeterince sıkılmamıştır Salmastra yuvasına iyi yerleştirilmemiştir. Bu durumda salmastra çubuğu kullanılmalıdır. VALF SIPINDILININ SIKIŞMASI Yüksek sıcaklıktan kaynaklanan genleşme nedeniyle Salmastra glendinin aşırı sıkılması Valf sıpındılının paslanması, boyanması veya dişlerinin bozulması

VALF DİSKİNİN KOPMASI Sıpındılın aşınması Korozyon. Bu durumda monel metal kullanılmalı Diski sıpındıla bağlayan çatal pinin kopması. Bu durumda pirinç pin kullanılmalıdır

Yüksek sıcaklıkta ve basınçta buhar kullanılan devrelerdeki valflerde disk ve sit erozyonuna engel olmak için disk ve sit yüzeyleri “ kobalt krom “ ile kaplanmalıdır Valflerin disk ve yuvaları birbirine alıştırma aparatı kullanılmalı ve valf sıcak iken alıştırma işlemi yapılmadır

HAZIRLAYANLAR MEHMET KAPLAN FUAT ERKAN YILMAZ

MATERIAL OF CONSTRUCTION for standard valve Item  No. Description Material 1  Body  ASTM A216 Gr. WCB 2  Body Seat  Ring  ASTM A182 Gr.F6a + HF 3  Disc  ASTM A216 Gr. WCB  +13% Cr. Steel 4  Disc Washer  13% Cr. 5  Stem  ASTM A182 Gr.F6a 6  Disc Stem Nut  13% Cr 7  Gasket  ASTM A308 8  Bonnet 9  Stud  ASTM A193 Gr.B7 10  Stud Nut  ASTM A194 Gr.2H 11  Backseat Bush 12  Packing  Graphite with braided  end rings 13  Gland 14  Gland Flange  ASTM A105/A216 Gr. WCB 15  Eye Bolt  Cr-Mo Steel 16  Eye Bolt Nut  ASTM A563 Gr.B 17  Groove Pin  Steel 18  Yoke Bush  ASTM A439 Type D2 19  Handwheel  Steel/Ductile/Iron  Malleable Iron 20  Washer 21  Handwheel Nut    Name Plate  SS 304

GERİ

MATERIAL OF CONSTRUCTION for standard valve Item No. Description Material  1  Body  ASTM A216 Gr.WCB  2  Body Seat Ring  ASTM A105 + HF  3  Wedge  ASTM A216 Gr.WCB  + 13% Cr. Steel  4  Stem  ASTM A182 Gr.F6a  5  Gasket  ASTM A308  6  Bonnet  7  Stud  ASTM A193 Gr. B7  8  Stud Nut  ASTM A194 Gr. 2H  9  Backseat Bush  13% Cr. 10  Packing  Graphite with braided  end rings 11  Gland  Steel 12  Gland Flange  ASTM A105/A216  Gr. WCB 13  Eye Bolt  Cr-Mo Steel 14  Eye Bolt Nut  ASTM A563 Gr. B 15  Groove Pin 16  Yoke Sleeve  (Stem Nut)  ASTM A439  Type D2 17  Grease Fitting 18  Retainer Nut  Steel/Ductile Iron/  Malleable Iron 19  Handwheel 20  Handwheel Nut *  Name Plate  SS 304

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ

GERİ