Federe/ Toplu Tarama Motorlarının Geleceği Erol Gökduman Regional Sales Manager Mayıs 2009 EBSCO Publishing

EBSCOhost Kullanım Yoğunluğu EBSCOhost internette en yoğun kullanılan platformdur. Son 12 ayda kullanım oranı %56 artmıştır 2008 Kasım ayında; bir günde 10 milyon arama, ayda 1.5 milyar sayfa gorüntüleme, ortalama 3 saniye tarama süresi ve %100 erişilebilirlikle, rekor kırmıştır. Bir çok data merkezindeki yüzlerce fiziki server’dan 750 terrabyte veri aktarılmıştır. 20 Nisan 2009’da 12.5 milyon arama yapilmistir. In the top 20 countries worldwide, the European countries are the UK, Germany, the Netherlands, Sweden, Ireland, and France. Together, these countries comprise 7.6% of page hits this year to date (US traffic is 69.7% of traffic).

EBSCOhost Integrated Search (EHIS) Planlanan Yayım: Temmuz/Ağustos 2009

Federe Tarama Piyasasında Son Durum Metalib müşterisi büyük bir üniversite – “En popüler 8 kaynak için hızlı çalıştığı varsayılan ayarı yapmak istedik. 2’si ayarlanamadı, 3’ü çok yavaş çalışıyor. Biz de sadece 3 tanesini taramak zorunda kaldık. Şimdi kullanıcılarımızı kaynakların arayüzlerine yönlendiriyoruz.” Serial Solutions kullanıcısı: – “Farklı adresler için çok fazla masraf çıkıyor” Webfeat kullanıcısı, büyük bir konsorsiyum – “Webfeat’in müşteri desteğinden gerçekten şikayetçiyiz. Bazı bağlayıcılar (connectors) aylardır çalışmıyor.” Webfeat kullanıcısı, orta büyüklükte bir üniversite – “Serial Solutions’ı seçmekle zararlı çıktık çünkü Webfeat’in yararlılık reytingleri çok düşüktü. Ama federe tarama sonuçlarının kalitesinden hala memnun değiliz.” Küçük bir kütüphane – “Böyle bir çözümü kendimiz karşılayamayız. Konsorsiyumun alım yapmasını umuyoruz” EHIS performans, tarama kalitesi, müşteri desteği ve maliyet sorunlarına çözüm bulmak zorunda

Türkiye Federe Tarama Pazarında Son Durum Yaklaşık 65 kurum “aynı federe tarama motorunu” kullanıyor Sadece iki üniversite bir diğer federe tarama motorunu Sadece bir üniversite 3. farklı tarama motorunu kullanmakta Türkiye’de satışı yapılan toplam tarama motoru adeti 3

Bizim Yaklaşımımız – Entegre Tarama Pazar lideri EBSCOhost 2.0 arayüzü üzerine yapılandırıldı Performans, istikrar, düzenlenebilirlik özellikleri eklendi EBSCOhost’un standart özelliklerine ek olarak rakiplerinden daha iyi özellikler bulundu Basitleştirilmiş satış ve kurulum süreci – Kütüphane bilgileri verir ve EBSCO bağlayıcıları kurar Kendi toplu tarama motorunu Düşük maliyet… Pazardaki tüm ürünlerden daha büyük katma değer

Toplu (Federe) Tarama Motorlarındaki Sorunlar Gerçekleşmesi mümkün olmayan sözler Kurulumun çok uzun süre alması Sorunların geç çözülmesi veya çözülmemesi Yavaş çalışan veri tabanları Hiç çalışmayan veri tabanları Eğitim gerektiren yeni arama ara yüzleri Devamlı takip ve kontrol gerektiren karmaşık servisler

Bekledik, gözledik ve daha iyi bir ürün için çalıştık Çok Sık Karşılaştığımız Bir Soru: EBSCO Federe Tarama Motorunda Geç Kaldı ? Sektörde yaşanmakta olan sorunlar EBSCO’nun bu sektöre girmekte neden acele etmediğinin en açık kanıtı Bekledik, gözledik ve daha iyi bir ürün için çalıştık

Federe Tarama – Pazara En son Giren Şirketseniz: En az mevcut rakipleriniz kadar iyi Daha iyi yeni özellikler Daha hızlı bir tarama ve listeleme Çok daha hızlı bir kurulum Daha profesyonel satış ve teknik personel Daha uygun abonelik maliyetleri...

Üstün Kaynak Genişliği EBSCOhost entegre tarama, sınırsız sayıda kaynak kullanımına imkan veren servislere yönelik bir teknoloji kullanılarak geliştirilmiştir EBSCO, endüstrideki en yüksek kaynak sayısına ulaşabilmek için, entegre tarama teknolojisinin liderleriyle birlikte çalışmaktadır

Üstün Performans & Destek EBSCOhost : Temsilcilerle değil, kendi ürünlerini sağlayan bir organizasyonla kullanıma sunulur EBSCO, Türkiye’de kendi ürünlerini kendisi sağlayan tek “federe tarama motoru üreticisidir” Teknik destek ve sorunlar, ürünü geliştiren ana firmalara aktarılmıyor, doğrudan EBSCO tarafından veriliyor EBSCOhost Integrated Search’de : Sonuçları kullanıcıyı geciktirmeksizin küçük gruplar halinde getiren incelikli bir AJAX kullanılır Teknolojisi eskimiş yavaş bağlayıcılar artık son kullanıcıları engellemeyecektir

AJAX Nedir ?

AJAX Nedir ? Sunucuda çalışan bir kodun çıktılarının postback (sayfanın yeni verilerle yeniden yüklenmesi) olmadan işlemciye ulaştırılmasıdır.  Özetle AJAX, sayfanız yüklendikten sonra sayfanızın hala veri alıyor ya da gönderiyor olmasıdır AJAX yazılımı, tüm sayfanın yeniden yüklenmesi yerine sadece gerekli yerler değiştirilerek trafikten kazanılır AJAX ile daha kısa sürede araştırma sonuçlarına erişim sağlanır

AJAX Ne Yapar ? Federe taramalarındaki en önemli sorun, daha yavaş çalışan bağlayıcı programların araştırma sonuçlarını son kullanıcıya çok geç vermeleri veya zaman aşımından dolayı hiç sonuç vermemeleridir İnce düşünülmüş teknoloji harikası Ajax, her bir veri tabanının taranmasını sağlayan “bağlayıcıları” önem sırasına göre sıralar EBSCOhost Integrated Search, yavaş çalışan bağlayıcıları algılar ve hızlı çalışan bağlayıcıların söz konusu olduğu sonuçları hemen görüntüler Araştırmacı hızlı çalışan bağlayıcı sonuçlarını incelerken, arka plandaki ajax sayesinde, veri alış verişi devam eder ve diğer sonuçlar görüntülenmeye hazırlanır

Toplu Tarama Motorları Federe Tarama Motorları Entegre Tarama Motorları Mevcut ticari toplu tarama motorları, abonesi olduğunuz tüm veri tabanlarının tek bir platformdan taranabileceklerini iddia etmektedirler Oysa, mevcut veri tabanlarınız, yoğun bir son kullanıcı eğitimi gerektirecek, “her şeyi yeni” bir toplu tarama platfomundan taranabilmektedir...

Üstün Kullanım Kolaylığı EBSCOhost Integrated Search kullanıcıları daha önce hiç kullanmadıkları veya az kullanabildikleri toplu tarama ekranları yerine, toplu tarama eylemlerinde, Türkiye’nin en popüler veri tabanı araştırma platformu olan EBSCOhost ekranlarını kullanacaklardır

Üstün Kullanım Kolaylığı EBSCOhost, dünyanın en yaygın kullanılan veri tabanı araştırma platformudur EBSCOhost , Türkiye’deki mevcut tüm üniversitelerde kullanılan, tek veri tabanı araştırma platformudur Mevcut toplu tarama motorları son bir kaç yıldır Türkiye’de kullanılırken: EBSCOhost son 10 yıldır Türkiye’de kullanılmaktadır Araştırmacılar EBSCOhost tarama ara yüzüne, mevcut federe tarama motorlarına kıyasla daha alışkındır Az bir eğitim ile maksimum kullanım kolaylığı söz konusu olacaktır

Taramaya başlayın… Taramaya baslayin…

veya… veya…

EBSCOhost Integrated Search Tarama Kutusu

Bir kaynak taranmışken bile taramayı durdurup sonuçları görüntüleme imkani Bu ekranda küçük bir bekleme süresi olacaktır (30 SANiYEDEN AZ) Daha az kesinti için sonuç listesine geçiş imkani

1. Sıra Sonuç listesine hızlı geçiş 1.Sıradaki kaynaklardan gelen listeyle otomatik birleştirme 2. Sıradaki kaynaklar entegre tarama panelinde hala müsait, daha yavaş kaynaklar taramanızı etkilemeden calışmaya devam eder 2.Sıra

1. ve 2. Sıra Kaynaklar Konsepti Bir kütüphanede kütüphaneci, kullanıcıları tüm kaynaklarla ilgili elinden geldiğince eğitmeye çalışır Ancak başlangıç noktası olarak kullanıcıları öncelikle en iyi kaynaklara yönlendirmek durumundadır Bu deneyim ve yaklaşım federe taramada da geçerlidir 2. Sıra kaynaklar da içeriğe koymaya değer olabilir AMA; Yavaştır ve kullanıcının ilerlemesini yavaşlatır Akademik olmayan kayıtlar, sonuç listesini doldurup bilimsel kayıtları erişim dışına iter Akademik anlamda zengin olmayan kaynakların ilişki derecelendirmesi düşük olabilir Genel / karma başlıklı kaynaklar olabilir

Örnekler İktisadi ve İdari Bilimler 1. Sıra: Business Source, ABI/INFORM 2. Sıra: Mergent, ReferenceUSA Fen Bilimleri 1. Sıra : Science Ref Center, Web of Science 2. Sıra : ScienceDirect, Science.gov Hemşirelik 1. Sıra : CINAHL, Medline, PubMed 2. Sıra : Cochrane, ERIC, Academic Search Önemli kaynaklar, ama taranabilir kaynaklar çok seyrek olduğundan ilgi oranı düşük Önemli kaynaklar, ancak yavaş olabilir… Önemli kaynaklar, ancak konu için fazla genel

1. ve 2. Sıra Hakkında Diğer Bilgiler Sınırlama yoktur.Kaynaklar çoklu konu grubunda bile seçilebilir Bir grupta 1. sırada olan kaynak diğer bir grupta 2. sırada olabilir Daha hızlı kullanım için, ikincil kaynaklar arka planda taranmaya devam eder ve sonuçlar bir tık uzaklıktadır Kütüphanecilere esneklik sağlar 1.2. sıralaması sadece bir seçenektir. İsterseniz tüm kaynakları birleştirebilirsiniz Bu anlayış bir çok kütüphane ve e-kaynak web sitesinde kullanılmaktadır

Tüm kaynaklar herhangi bir öncelik olmaksızın tek bir sonuç listesinde görüntülendi

Listeyi kontrol edin ikinci kaynaklar belirginleştirildi Sonuç listesini gereksiz yere dolduracak kaynaklar taranmadılar ancak listelendiler Son kullanıcı eğer isterse ikincil sıradaki kaynakları da taramaya dahil edebilecekler

Beklemeden, kullanıcı için rafine edilmiş sonuçlar

Makaleye ulaşmanın tüm yolları… Esas arayüze erişim linki akılı link sistemleri en çok ihtiyaç duyulduğunda devreye girer Tam Metin

Kullanışlılık Testi En iyi dizaynı, link yerleşimini, kullanışlılığı ve kullanıcı memnuniyeti için EHIS ve diğer federe tarama motorları üzerinde çeşitli testler yapıldı 30 30

Katalog kayıtları

Alan Tarama Tarama metodları Yazar/Eser sahibi = AU ve AR Başlik = TI Konu  = SU ve DE Kaynak = SO ve JN Tanım = AB ISSN  = IS ISBN  = IB Ayrıca bazı veri tabanlarına özgü metodları da tırnak “” içinde kullanabilirsiniz. JSTOR örneği: james henry hammond  AND "ty:fla"  judy blume  NOT "ty:brv"

Eğer 1. sıra kaynaklar sadece EBSCO veri tabanlarıysa EBSCO’nun tüm özellikleri kullanılabilir

Daha fazla sonuç isteyebilirsiniz Not: Sıralama için tarafsız algoritma, aşağıdaki değerlendirmeyi yapar: Dergi sıralaması: Yayın tarihi, cilt, sayı başlangıç numarası, dergi adı, başlık, ISSN, tam metin Kitap ve katalog kaydı sıralaması: Yayın tarihi, cilt, sayi, başlangıç sayfası, başlık, ISBN, fiziki tanım, yayıncı, yayın yeri, tam metin

EBSCOhost özellikleri EHIS’e özgü olarak ENTEGRE edilmiştir Akıllı link sistemleri: LinkSource, 360 link, SFX vb… Kullanıcı secenekleri Başlık, EBSCOhost’un makale detayı atıf sayfasına bir linktir Ön izleme Sonuç listesi formatı seçenekleri Image Quick View (Sadece EBSCO kaynakları için)

Kaynak tanımını değiştirebilirsiniz

Standart EBSCOhost arayüz düzenleme seçeneği

Kullanım İstatistikleri Taramalar ve EBSCOhost veri tabanlarının dışındaki kaynaklara erişimler, EBSCOadmin üzerinden raporlanabilir

EHIS aynı ayarları kullanarak kurulum süresini kısaltır Diğer Ayarlar Ezproxy, OpenURL link resolver, ILL, Document Delivery Service ya da diğer gelişmiş entegre servisleri EBSCOhost üzerinden kullanma ayarları yapılmış kurumlar için yeniden kuruluma gerek yok… EHIS aynı ayarları kullanarak kurulum süresini kısaltır EBSCOadmin’in en iyi yaptığı iş, karmaşık konsorsiyum kurulumlarını desteklemek… Üyeler, kolayca konsorsiyum ayarlarını kullanabilir ya da kendi profillerini düzenleyebilir

Sistem Mimarisi

SmartProxy SmartProxy, EBSCO’nun kullanıcıya özel bir IP tanımlamasını sağlayarak diğer veri tabanı üreticilerine EHIS üzerinden kesintisiz bağlanmasını sağlar Veri Tabani A Veri Tabani B SmartProxy içeren EHIS tarama servisi Veri Tabani C Kullanıcı kendi IP’si üzerinden EBSCOhost’a bağlanır EHIS, SmartProxy’yi kullanarak diğer veri tabanlarını tarar Veri Tabani D *Bu güçte bir servis, federe tarama pazarıda yalnızca 1 veya 2 üretici tarafından sunulmaktadır.

Haziran 2009’da…

Elektronik Kayakların Taranması İçin Kesin Başlangıç Noktası Planlanan Çıkış Tarihi: Aralık 2009

2 Makale: Genel Bakış http://www.libraryjournal.com/article/CA6650952.html “…Discovery Service ürünü, indekslenmis içerik ve metadata üzerinden çalışacak. Temelde bu, kullanıcının tek bir arayüzü kullanarak önceden indekslenmis tüm kaynakları – potansiyel katalog kayıtları, veri tabanı abonelikleri ve web içeriği - mevcut federe taramalardan daha hızlı ve sonuçları daha mükemmel rafine etme imkanı sağlayarak taraması anlamına geliyor…” http://newsbreaks.infotoday.com/NewsBreaks/New-Discovery-Tools... “Geniş kütüphane kaynaklarına erişimde tek bir başlangıç noktası sağlamak, kütüphane dünyasının yardımına hızır gibi yetişti. Kütüphaneler büyük zenginlikler sağlayabiliyor ancak içerik, farklı depolarda ve kataloglarda, farklı üreticilerden abonelikler, e-kitaplar, arşiv kolleksiyonları, e-dergiler ve web’deki diğer kaynaklarda dağınık biçimde bulunuyor… OCLC ve EBSCO’nun yaptığı son duyuru keşif araçlarını yeni bir seviyeye taşıyor. Artık konu, hangi üreticinin son teknolojiyi sağladığıiyla ilgili olduğu kadar, hangisinin en çok içeriği kapsadığıyla da ilgili.”

Genel Bakış EBSCO Discovery Service (EDS), muazzam büyüklük ve hızda, merkezi indeksleme servisi yaratmak için, dahili ve harici kaynaklardan metadataları harmanlayacak EDS kütüphanelere araştırmacı için tek ve basit bir baslangıç noktası sağlıyor ve kütüphanenin tüm kolleksiyonunu kullanıcıya sunuyor Kullanıcılara, hak sahibi oldukları geniş koleksiyonu, metadata ve linkleriyle hızlı tarama imkanı veriyor

Herhangi Bir Keşif (Discovery) Servisi; Geniş bir içeriği desteklemeli Hızlı olmalı Basit olmalı

EBSCO Discovery Service (EDS) EDS dünyanın en kaliteli ve kapsamlı yerel indeks keşif aracı olacak Duyurusu yapılan diğer keşif araçları, çok daha az (100’den az) içeriği destekleyen ürünler Neyse ki EDS’de hali hazırda 410 kayıtlı içerik katılımcısı bulunuyor Buna ek olarak, EBSCOhost üzerinden erişilen 300’ün üzerinde veri tabanı da var

Sadece dergiden fazlası indekslenecek… EBSCO Discovery Service, hem muazzam kapsamlı bir dergi koleksiyonuna hem de diğer kaynaklara metadata aracılığıyla yerel erişim sağlayacak: WorldCat, 130 milyon kitap, video ve müzik CD’sinin metadatasına hızlı erişim içeriyor Newsbank 2000’in üzerinde gazete sağlıyor Hem Readex hem de Alexander Street Press geniş dijital arşiv içeriyor Yakında yeni ortaklıklar da duyurulacak

EBSCOhost Integrated Search EBSCO Discovery Service’i tamamlıyor EBSCO Discovery Service’de yerel olarak indekslenen içeriğe ek olarak; EBSCOhost üzerinde erişilen 300’den fazla veri tabanına, EBSCOhost Integrated Search (EHIS) sayesinde erişilen diğer veri tabanlarına erişim sağlıyor

Örnek Özelleştirme Kütüphaneler kullanıcılarına tek bir başlangıç noktası sağlarken markalaşma seçeneklerini de kullanabilecek: Servisin adı Son kullanıcı “EBSCO Discovery Service” adını görmeyecek Bunun yerine üniversite kendi adını kullacak Renk Logo Tarama sayfası

Kütüphanenizin renk şeması, logosu ve adını kullanabilirsiniz

Güçlü sonuç daraltma ve ilişkilendirme seçenekleri

EDS Sonuç Örneği EDS kayıtları SmartLink ile EBSCO tam metin veri tabanlarına bağlanmıstır. HTML ve PDF tam metinlerin kusursuz sunumu Image Quick View ile resim dosyalarının kusursuz sunumu

EDS Sonuç Örneği Tüm sonuçlar için basit kayıtlar mevcuttur Makalenin iç ve dış versiyonlarına erişim için tüm yolları kullanmada link çözücüyü kullanın

EDS Sonuç Örneği Mevcut kayıtları vurgulama Kullanıcıyı makalenin orijinal ara yüzüne taşıma imkanı Yerel kolleksiyon özellikleri, kullanıcıyı sonucun bir kopyası kütüphanede olduğunda uyarıyor

EDS Sonuç Örneği Bir çok harici abonelik servisi yerel olarak indekslenecek “Retrieve Item” seçeneği kullanıcıyı sonucun orijinal ara yüzüne götürüyor

Detayli Atıf Görüntüleme – arayüz üzerinden

Basit Arama

Servis Secimi Servis Seçimi Ekranı

Kütüphanenizin web sayfası

EBSCO Discovery Service’in ötesinde bir çok yeni ve ilginç gelişme de araştırılıyor SmartLinking ile abonelğiniz olan tam kayıtlara ulaşım EBSCOhost Widgets Kendi web sitenizde EBSCOhost özelliklerini (Image QuickView, Journal Issue list, Clusters) kullanma imkanı Web sitenize EBSCOhost ozelliklerini (tag cloud – etiketleme - , RSS feed) ekleme seçeneği

EBSCO Discovery Service (EDS) Aralık 2009’da geliyor

Teşekkürler