Cümle Bilgisi Hazırlayan Şerife TUNCA Şehit Ahmet Ersoy İlköğretim Okulu

Duygu ve düşüncelerimizi tam olarak ifade eden sözcük yada sözcük gruplarına cümle (tümce)denir.

Oyuncakları oynamayı çok seviyorum. (Bu cümle bir duygu bildiriyor.)

Lütfen bize gelir misin? (Bu cümle bir istek bildiriyor.)

Kitapları öğretmenine götürüyor. (Bu cümle bir iş bildiriyor.)

Hasta olduğu için okula gelmedi. (Bu cümle bir düşünce bildiriyor.)

Cümlelerin Yazılışı

Tümcelerin ilk harfi büyük harfle başlar.

Tümcenin sonuna nokta (. ) , soru işareti (. ) veya ünlem işareti ( Tümcenin sonuna nokta ( . ) , soru işareti ( ? ) veya ünlem işareti ( ! ) konulur.

Bugün hava çok güzel.

Bugün bize gelecek misin?

Eyvah, okula geç kaldım!

Anlamına Göre Cümleler

Anlamına göre cümleleri; 1- Olumlu cümleler 2- Olumsuz Cümleler 3- Soru Cümleleri olarak üçe ayırıyoruz.

Olumlu Cümleler

İşin yapıldığını, yapılmakta olduğunu ya da yapılacağını bildiren cümlelere olumlu cümleler denir.

Sınıfımızda otuz iki öğrenci vardır.

Fatma bu gün bize geldi.

Soruyu Demet doğru cevapladı.

Parkta oturan benim dedemdir.

Olumsuz Cümleler

Bir işin yapılmadığını ya da yapılmayacağını bildiren cümlelere olumsuz cümleler denir.

Olumlu cümlelerin sonuna -me , - ma olumsuzluk ekleri getirilerek cümle olumsuzlaştırılır.

İş, hareket bildirmeyen olumlu cümleler değil sözcüğü ile olumsuz yapılır.

Var sözcüğüyle biten olumlu cümleler, yok sözcüğü ile olumsuz hale gelirler.

Hasan’ın babası telefon etmemiş.

Mehmet ödevini yapmamış.

Bugün yağmur yağmadı.

Babam manavdan üzüm almamış.

Ablam köpeği veterinere götürmemiş.

Bu bisiklet Ali’nin değil.

Senin kitapların bende değil.

Bu ev bizim değil.

Aylin’in topu var. Aylin’in topu yok.

Vazoda çiçek var. Vazoda çiçek yok.

Manavda elma var. Manavda elma yok.

Soru Cümleleri

Bilinmeyen bir şeyi öğrenmek amacıyla oluşturulan cümlelere soru cümlesi denir..

Soru cümlelerinin sonuna soru işareti ( ? ) konulur.

Kim, kiminle, neden, niçin, nereye gibi sözcükler cümleye soru anlamı kazandırır.

mi soru eki,cümleye soru anlamı katar mi soru eki,cümleye soru anlamı katar. mi soru eki cümle içinde mı, mu, mü olabilir.

mi soru eki, sözcükten ayrı yazılır mi soru eki, sözcükten ayrı yazılır. mi soru ekine eklenen ekler soru ekine bitişik yazılır.

Peki sen niçin geldin?

Ahmet okula neden gelmedi?

Pikniğe kiminle gittin?

Çiçekleri nereye götüreceğim?

Kiminle gezmeye gideceksin?

Ezgi törende şiir okuyacak mı?

Bugün çok mu yoruldun?

Şu paketleri taşımama yardım eder misin?

Yarınki maça gidiyor muyuz?

Mut’a geldiğinde mi beni arayacaksın?

Ağabeyin askere mi gidecek?

Kuşlar balkona gelmişler mi?