Gözlem
Gözlem, bilimsel araştırmalarda sıklıkla kullanılan bir veri toplama tekniğidir.
Gözlem aynı zamanda eğitimde ölçme değerlendirme çalışmalarında da kullanılan bir tekniktir.
Gözlem ile bir durumdaki davranışlar ayrıntılı olarak tanımlanabilir.
Gözlem ile gözlenen davranışın sayısı belirlenebilmekte ayrıca gözlenen durum ayrıntılı biçimde tanımlanabilmektedir.
Gözlemin en güçlü yanlarından biri sözel olmayan davranışlarla ilgili veri toplanmasına olanak sağlamasıdır.
Örneğin öğrencinin eğilimleri, ilgisi, iş birliği durumu gibi değişkenler gözlem ile etkili biçimde ortaya konabilmektedir.
Bu yönüyle gözlemler gerek sadece bilişsel değil, duyuşsal ve devinişsel hedeflere ulaşılma durumunu incelemede de kullanılabilmektedir.
Gözlemler yapılandırılma durumuna göre yapılandırılmış ve yapılandırılmamış olarak sınıflandırılır.
Yapılandırılmış gözlemde gözlem öncesi oluşturulmuş bir kodlama sistemi bulunmaktadır. Yapılandırılmış gözlem, gözlenecek özelliklere daha iyi yönelinmesini sağlamaktadır.
Yapılandırılmamış gözlemler ise önceden hazırlanmış bir kodlama sistemine sahip değildir. Yapılandırılmamış gözlemler araştırmacıya bilgi toplama ve kaydetmede esneklik ve özgürlük sağlamaktadır.
Gözlem işi farklı araçlar kullanılarak yapılabilmektedir Gözlem işi farklı araçlar kullanılarak yapılabilmektedir. Gözlem formları ve anekdot kayıtları bu araçlardan başlıcalarıdır.
Gözlem formları sergilenen davranışın, davranışın niteliğinin ve davranışın sıklığının belirlenmesi amaçlarıyla kullanılır.
Örnek gözlem formları
Gözlemler anekdot biçiminde de kayıt altına alınabilmektedir.
Anekdot kısa anlatım anlamına gelmektedir Anekdot kısa anlatım anlamına gelmektedir. Anekdot kayıtları bir durumda yaşananların betimlemesidir. Anekdot, gözlem sonuçlarının kaydedilmesi amacıyla geliştirilmiş özel bir formun adıdır.
Ölçme değerlendirme amaçlı olarak da kullanılabilen anekdot kayıtları daha çok bireyi tanıma amacıyla kullanılmaktadır.
Anekdotlarda, öğrenciye ilişkin tüm gözlemler kaydedilmez Anekdotlarda, öğrenciye ilişkin tüm gözlemler kaydedilmez. Sıradan olmayan tipik, dikkate değer davranışların kaydedilmesi gerekli ve önemlidir.
Bir anekdotta; Gözlemcinin adı, soyadı ve unvanı belirtilir Gözlenen öğrencinin adı, soyadı, numarası, sınıfı ve şubesi belirtilir Olayın geçtiği yer ve zaman açıklanır Gözlenen olay objektif olarak betimlenir Gözlemcinin yorumu ve önerisi açıklanır
Anekdot Kaydı Doldurulmuş Örneği Çocuğun Adı-Soyadı: Ali Murat Tarih:12.10.2006 Kayıt Tutan: Hale Gamze Keskin Gözlenen Durum: serbest zamanda ayakkabıcı amca oyununu oynadılar, ayakkabıcı rolünü üstlendi. Gözlenen Mekân Ve Çocuk Grubu: Yıldızlar Sınıfı 5 Yaş Detaylar: Oyunun kurallarını tam olarak yerine getirip kendi cümleleriyle diyalog yaptı. Yorumlar: Etkinliğe istekli olarak katıldı, çalışmadan zevk aldı.