BİRİNCİ BÖLÜM: TEZE BAŞLARKEN ADIM ADIM TEZ YAZIMI: TEORİDEN PRATİĞE STRATEJİLER VE TEKNİKLER BİRİNCİ BÖLÜM: TEZE BAŞLARKEN DOÇ.DR. ERTUĞRUL YILDIRIM
Başlarken karşılaşılan belirsizlikler Tez nedir? Neleri gerektirir? Tez yazmanın aşamaları nelerdir? Tez konusu nasıl belirlenecek? Tez çalışmasında hangi metot kullanılacak? Tez çalışması nasıl tasarlanacak? Veri zaman kısıtı içerisinde tez çalışması tamamlanabilecek mi? İş hayatıyla birlikte tez yazımı başarılabilecek mi?
Tez nedir? Ele aldığı konuya eleştirel yaklaşan Özgün fikir(ler) barındıran Teorik ve ampirik literatüre hakimiyeti sergileyen Mevcut bilgi stoğuna önemli katkı(lar) yapan Uygulama veya politika yapmaya yönelik önemli katkı(lar) yapan Bilimsel yöntem(ler)i takip eden Akademik yazım kurallarına uyan Bir danışman öncülüğünde hazırlanan Bir bilim jürisi karşısında savunulan ve kabul edilen bilimsel bir çalışmadır.
Tez bir meydan okumadır Zihninizi zorlar Motivasyonunuzu zorlar Problem tanımlamak Ailevi görevler ve sorunlar Kavramları anlamak Zamanın uzunluğu Probleme çözüm bulmak Öğrenci-Danışman sorunları Araştırmayı tasarlamak Heyecanını kaybetme Bilimsel yöntemlere bağlı kalmak Organizasyonel zorluklar Akademik kurallara göre yazmak Düzenli çalışma Odaklanmayı gerektirir Planlı çalışma Psikolojinizi zorlar Belirsizlikler Tez yazmak zor bir iştir Güven sorunları Yalnızlık Tez yazmak=fedakarlık Danışmanla ilişkiler
İlk yol ayrımı: Yaklaşım tercihi Felsefi araştırma yaklaşımı Analiz içermez Mevcut yaklaşım ve bilgilere meydan okur Yeni araştırma alanları ortaya çıkarır. Nicel araştırma yaklaşımı Anket araştırması Örnekleme ile sosyal deneyler İstatistiksel araştırma Ekonometrik araştırma Nitel araştırma yaklaşımı Anlatı araştırması Fenomenolojik araştırma Teori oluşturma araştırması Etnografik araştırma Vaka çalışması araştırması Literatür inceleme araştırması
BİLİMSEL YÖNTEM: TÜMDENGELİM VE TÜMEVARIM GÖZLEM TEORİ (HİPO)TEZ SINAMA HİPOTEZ GÖZLEM AÇIKLAMA SENTEZ (TEORİ) TÜMDENGELİM (DEDÜKSİYON) GÖZLEM TEORİ (HİPO)TEZ SINAMA SENTEZ TÜMEVARIM (ENDÜKSİYON) HİPOTETİK TÜMDENGELİM
GÖZLEM-PROBLEMATİK TESPİTİ Gözlem; «olguları anlamak için, onların kendiliğinden meydana gelen belirtilerini algılama, gözden geçirme ve kaydetme işidir.» Farkında olmadan yapılan gözlem Algıda seçicilik devre dışıdır. Muhakeme devre dışıdır. Birincil verileri gözlemleme Anket Mülakat Doğrudan gözlem İkincil verileri gözlemleme İstatistik raporlar Makaleler, kitaplar, tezler ve diğer basılı yayınlar
TEORİ Hipotezler kendiliğinden ortaya çıkmaz. Teori, olgular arasındaki nesnel sebep-sonuç ilişkilerini açıklayan ve çok sayıdaki sınamalardan büyük ölçüde başarıyla geçen fikirler bütünüdür. Model, teoriyi varsayımlar ile kısıtlayan ve test edilebilir forma dönüştüren indirgenmiş teorilerdir. Hipotezler kendiliğinden ortaya çıkmaz. Özgün hipotezler öne sürebilmek için, ilgilenilen konuyla ilgili teori ve modellere hakim olmak gerekir. İlgilenilen konuyla ilgili daha önce ileri sürülen (hipo)tezler bilindiğinde, gözlemler ile bu (hipo)tezler arasındaki farklılıklar daha kolay fark edilir. «Aradığını bilmeyen gözlemci , bulduğunu da anlayamaz»
HİPOTEZ Her tezin bir (hipo)tezi olmalıdır. Araştırmacının sezgileriyle, doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanmamış, sınanmak amacıyla ileri sürdüğü önermelerdir. Gözlem muhakeme ile birlikte kullanıldığında hipotez üretilmeye başlanır. Örnek: Kamu harcamaları artarsa, özel yatırımlar azalır. Örnek: Otomobil üzerinden alınan vergi oranı artarsa, otomobil talebi azalır. Örnek: Dengeli bütçe politikası, belirsizlikleri ortadan kaldırarak, ekonomik büyümeyi olumlu etkiler. Bir hipotez için en az iki olgu (değişken) ve aralarında en az bir ilişki olmalıdır.
SINAMA (VERİ ANALİZİ) Öne sürülen hipotezin sınanması için çeşitli bilimsel analiz yöntemleri geliştirilmiştir. Analiz bir bütünü parçalara ayırma işlemidir. Böylece; Parçalar arasındaki ilişkiler Parça ile bütün arasındaki ilişkiler tespit edilmeye çalışılır. Analiz türleri çok sayıdadır; Statik Analiz Karşılaştırmalı Statik Analiz Dinamik Analiz
SENTEZ Bir önceki aşamada analiz yapılarak ele alınan olgu parçalarına ayrıldı En az iki parça arasındaki ya da bir parça ile bütün arasındaki ilişki sınandı ve bir sonuca ulaşıldı Sentez aşamasında, elde edilen yeni bilgiyi de kapsayacak biçimde parçalar bir araya getirilir. Böylece parçalar arasındaki ilişkiler keşfedilir Bu keşiflerden hareketle ele alınan olguyla ilgili optimal politika önerileri üretilmeye çalışılır.
BİLİMSEL YÖNTEMİN TEZE YANSIMASI Tez Bölümleri Gözlem → Hipotez → Teori → Analiz → Sentez → Giriş Teorik Çerçeve Ampirik Çerçeve Sonuç ve Tartışma
TEZİN BAŞARI ŞARTLARI BiÇiM ŞARTLARI Yazım kurallarına uygunluk Biçim, yazım planı ve tez düzenine uygunluk Metin içinde atıflara, dipnotlara, şekil, tablo ve resim kullanımına uygunluk İÇERİK ŞARTLARI Bilimsel esaslara uygunluk Kendi görüşlerini yansıtma (özgünlük) Tutarlılık Analiz açısından yeterlilik Konunun anlatım şekli (yalınlık, anlaşılırlık, tekrardan kaçınma) Kaynakçanın yeterliliği ve uygunluk SAVUNMA ŞARTLARI Konuya hakimiyet Savunmada tutarlılık Kavrama, düşünme ve yorumlama gücü İfade tarzı
Tez yazmaya hazır mısınız? Donanımlarınız yeterli mi? Yabancı dil seviyesi Analiz yöntemlerine dair teorik ve pratik bilgi Bilgisayar programlarına hakimiyet Organizasyonel düzenlemeler yeterli mi? Çalışma ortamının hazırlanması Çalışma zamanının planlanması Psikolojiniz hazır mı? Kendi psikolojinizi hazırlama Çevrenizdekilerin psikolojisinin hazırlanması
DOÇ.DR. ERTUĞRUL YILDIRIM ADIM ADIM TEZ YAZIMI: TEORİDEN PRATİĞE STRATEJİLER VE TEKNİKLER BİRİNCİ BÖLÜM SONU DOÇ.DR. ERTUĞRUL YILDIRIM