Öğretim Materyallerinin Tasarlanması, Hazırlanması ve Seçimi ÖT&MG Bölüm 2 Öğretim Materyallerinin Tasarlanması, Hazırlanması ve Seçimi

Temel Materyal Hazırlama Yaklaşımları Yöntem, Araç ve Materyallerin Seçimi Materyal seçim süreci üç aşamadan oluşur: Gerçekleştirilmesi planlanan öğrenme etkinliğine uygun bir yöntem seçilir. Yöntemin uygulanmasına elverişli bir araç biçimi (format) seçilir. Seçilen araç biçimine uyumlu materyal seçilir.

Materyal Tasarlama Süreci Hedef analizinin yapılması: bilişsel, duyuşsal, psikomotor. İçerik analizi yapılması. Öğrenci özelliklerinin belirlenmesi: ön öğrenmeler, bireysel ve sosyal özellikler, öğrenme stilleri vs. Yukarıdaki üç basamağa uygun araç biçimi seçimi ve uygun materyal hazırlanması.

Materyal Seçiminde Uygulanacak Ölçütler Materyal seçimi ve kullanımı konusunda karar aşamasında sorulması gerekli sorular: Seçilen materyal öğretim programıyla uyumlu mu? Materyalin içerdiği mesajlar doğru ve güncel mi? Kullanılan dil açık ve anlaşılır mı? Güdüleyici ve ilgiyi sürekli tutacak nitelikte mi? Öğrencinin katılımını sağlayıcı özellikte mi? Teknik özellikleri açısından yeterli mi? Materyalin etkili olduğunu kanıtlayacak veriler var mı? Materyal önyargılardan arındırılmış bir yapıda mı? Materyal kullanımına ilişkin gerekli kullanma kılavuzu ve diğer metinler mevcut mu?

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Araştırmalara göre öğrenmelerin çoğu görsel betimlemeler yoluyla gerçekleşmektedir. Görsel öğeler: Dikkat çekici oluşu dolaysıyla güdüleyicidirler,

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Dikkati canlı tutmada etkilidirler,

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Öğrencilerin duygusal tepkiler vermelerini sağlar

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Kavramları somutlaştırır,

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Anlatılması ve anlaması zor kavramları basitleştirir,

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Şekiller yoluyla bilginin düzenlenmesi sayesinde kolay algılanmasını sağlar,

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Kavramlarla ilgili öğeler arasındaki ilişkiler örgüt şemaları ve akım şemaları ile kolayca verilebilir.

Görsel Materyallerin Öğrenmedeki Rolü Bazı öğrencilerin kaçırmaları olası noktaları anlama fırsatı verebilirler.

Görsel Öğeleri Anlama ve Yorumlama Bir öğrenme etkinliğinde görsel öğe kullanımı o öğrenmenin gerçekleşeceği garantisini vermez. Bireylerin görsel öğeleri nasıl algıladıklarını etkileyen bir çok neden vardır. Biyolojik gelişim: Örnek: 12 yaşından küçük çocuklar görsel öğeleri bütün yerine bölüm bölüm algılarlar. Kültür: Farklı kültürel geçmişe sahip bireyler aynı görsel öğeyi farklı algılayabilirler.

Görsel Tasarımda Amaçlar Okunaklılığı garantilemek, Verilen mesajı yorumlamaya harcanan emeğin miktarını azaltmak, İzleyenlerin etkin katılımını sağlamak, Verilmek istenen mesajın en önemli kısmına odaklanılmasını sağlamak.

Görsel Materyalleri Tasarlama Süreci Tasarım amacına ulaşmak için tasarımcıların vermeleri gereken kararlar şunlardır: Unsurlarla ilgili kararlar: görsel, sözel ve çekicilik katan unsurların seçilmesi, parçaların birleştirilmesi, materyalin anlamlı bir bütün haline getirilmesi. Biçimsel yapı ile ilgili kararlar: model seçimi. Düzenleme ile ilgili kararlar: seçilen model üzerindeki görsel/sözel unsurların düzenlenmesi.

Görsel Tasarım Unsurları

Tasarımda Biçimsel Yapı Hizalama: Unsurlar dikey ve yatay çizgiler varmış gibi hizalı bir şekilde yerleştirilirse unsurlar arası ilişkiyi algılamak daha kolay olur.

Tasarımda Biçimsel Yapı (devam) Şekil: Görsel ve sözel unsurların izleyicinin tanıdığı bir şekle sokmak (üçgen, daire vs.)

Tasarımda Biçimsel Yapı (devam) Denge: Unsurların yatay ve dikey eksenler boyunca eşit dağılımı. Asimetrik dengeler algılamada simetrik dengeye göre daha etkilidir. Dengesizlikten kaçınılmalıdır.

Tasarımda Biçimsel Yapı (devam) Biçimlendirme: Öğrenci özelliklerine göre karar verilmelidir (yazı tipi, resim tipi, renk, boyut vs.) Karar vermede hedef kitlenin ve durumun özellikleri göz önüne alınmalıdır.

Tasarımda Biçimsel Yapı (devam) Renk Düzeni ve Rengin Çekiciliği: Renklerin uyumlu oluşu mesajın algılanmasını kolaylaştırır. Soğuk-sıcak renkler psikolojik tepki uyandırır. Kırmızı: dur, Yeşil: gir

Tasarımda Düzenlemeler Yakınlık: Materyalde bir birine yakın öğeler bir biriyle ilgili, uzak öğeler de bir biriyle alakasız olarak algılanır. Tasarımda bu durumun gözetilmesi gerekir. Yönlendirmeler: Materyalde ok, renk, fon rengi gibi çeşitli yönlendiriciler kullanarak öğrenciye mesajı algılamasında yardımcı olunabilir.

Tasarımda Düzenlemeler (devam) Arkalan-Önalan Renk Zıtlığı: Bir materyalde okunaklılığı sağlamanın en kolay yolu arkalan ile önalan renk zıtlığının sağlanmasıdır.