TOPRAK KORUMA KONUNU YÖNETMELİĞİ VE ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI MEHMET KARAKUŞ 071205061 TOPRAK KORUMA KONUNU YÖNETMELİĞİ VE ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 44. Maddesinde; ‘Devlet, toprağın verimli olarak işletilmesini korumak ve geliştirmek, erozyonla kaybedilmesini önlemek ve topraksız olan veya yeter toprağı bulunmayan çiftçilikle uğraşan köylüye toprak sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri alır.’ denilmektedir.
45. maddesinde ise; ‘Tarım arazileri ile çayır ve meraların amaç dışı kullanılmasını ve tahribini önlemek, tarımsal üretim planlaması ilkelerine uygun olarak bitkisel ve hayvansal üretimi artırmak maksadıyla, tarım ve hayvancılıkla uğraşanların işletme araç ve gereçlerinin ve diğer girdilerinin sağlanmasını kolaylaştırır.’ denilmektedir.
TOPRAK KORUMA KANUNUN AMACI: Toprağın doğal veya yapay yollarla kaybını ve niteliklerini yitirmesini engelleyerek; Korunmasını, Geliştirilmesini, Sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak planlı arazi kullanımını sağlayacak usul ve esasları belirlemektir.
KANUNUN GÖREVLERİ Arazi ve toprak etüdü, sınıflama ve haritalama işlerini yapmak, Toprak ve arazi veri tabanına ilişkin çalışmaları yapmak, Arazi kullanım planlarını yapmak, Tarımsal amaçlı arazi kullanım planlarını hazırlamak, Tarımsal üretim potansiyeli yüksek ovaların belirlenmesi işlemlerini yapmak,
Toprak ve arazilerin korunması, geliştirilmesi ve verimli kullanılması ile ilgili çalışmalar yapmak, uygulanmasını sağlamak, izlemek ve değerlendirmek, toprak, su, biyolojik çeşitlilik gibi doğal kaynakların doğal olaylar veya arazi kullanımından kaynaklanan bozulmalarını önlemek için gerekli tedbirleri almak, Tarım alanlarının korunması ve amacına uygun kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve zorunlu hallerde amacı dışında kullanımına izin vermek,
Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yaparak, arazi değerlendirmesine esas nüfus, iklim, toprak, bitki, hidroloji, jeoloji ve diğer arazi bilgilerini temin etmek, Tarım arazilerinin korunması ve geliştirilmesine yönelik uygulanmış veya planlanan projelerin tarımsal üretime etkileri yönünden incelenmesi ve değerlendirilmesi için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak, yatırım önceliklerinin belirlenmesine yardımcı olmak
Tarım arazilerinin bölünmesini engellemek amacı ile gerekli çalışmaları yapmak, 5403 sayılı Kanun kapsamında yapılan özel arazi toplulaştırma taleplerini değerlendirmek, kontrol etmek, Sorunlu ve sorunlu olabilecek tarım arazilerini tespit etmek ve uygun projeler (Erozyon, drenaj, arazi ıslahı vs.) hazırlamak ve uygulamak.
Toprak koruma kurullarının sekretarya hizmetlerini yürütmek, çalışmalarda bulunmak ve katılım sağlamak, Tarım arazilerinin tevhit, ifraz ve vasıf değişikliği gibi taleplerini değerlendirmek, Dağıtılmayan hazine arazilerinin değerlendirilmesini sağlamak, Tarım dışı arazi kullanım taleplerini değerlendirmek,
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASI NEDİR??
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASININ KAPSADIĞI HUSUSLAR Fazla parçalanmış, dağılmış arazilerin modern işletmecilik esaslarına göre birleştirilmesi. Tarla içi yol şebekesinin, sulama tesislerinin ve yüzey tahliye sisteminin inşası. Gerekli arazi tesviyesi ve toprak ıslahının yapılması. Köylerin yerlerinin yeniden düzenlenmesi, çevre planlanması.
Kırsal alanın, doğal hayatın korunması ve yeşil alanların düzenlenmesi. Kırsal alandaki yerleşim yerleri ve toprakların, rüzgâr ve su erozyonu, sel taşkınları gibi doğal afetlerden korunması için gerekli önlemlerin alınması. Spor sahaları, parklar, yüzme havuzu, bayram-pazaryeri, çocuk bahçesi, okul, sağlık ocağı ve kooperatif binası gibi sosyal hizmet tesisleri için gerekli arazilerin, toplulaştırma planları içinde kamulaştırma yapılmadan temin edilmesi.
İşletmelerin ıslahı, yeniden düzenlenmesi, verimli bir şekilde çalışmalarının temini için gerekli tedbirlerin alınması. Köy içi yollarının tanzimi içme suyu, kanalizasyon, elektrik, telefon gibi hizmetlerinin planlanması, iskân, arsa isteklerinin karşılanması
HANGİ DURUMLARDA TOPLULAŞTIRMA YAPILIR?? Parsellerin; tarımsal sulama yöntemlerinin uygulanmasını, toprak koruma önlemlerinin alınmasını güçleştirecek kadar küçülmüş ya da biçimlerinin bozulmuş veya dağılmış olması gerekir. Proje alanında topoğrafik durumun, parsel sınırlarına bağlı kalınmadan bir arazi düzenlemesini gerektirmesi. Proje alanındaki parsellerden bazılarının yollardan ve kanallardan yararlanamaması. Bir sulama veya toprak koruma projesinin gerektirdiği yeni kanal ve yollarla parsellerin parsellerin parçalanmak durumunda olması. .
ARAZİ TOPLULAŞTIRMASINI GEREKLİ KILAN NEDENLER: , Arazi parçalanmasının tarım işletmelerinde işgücü, girdi, sermaye ve üretim kayıplarını artırması Arazilerin bir kısmının mevcut servis yolları, sulama ve drenaj kanallarından yararlanamaması, Parsellerin miras yoluyla bölünmesi veya şekillerinin bozuk olması
Sulama, karayolu, otoyol ve demiryolu gibi kamu yatırımlarında kamulaştırma bedellerinin yüksekliği vb. gerekçelerden biri veya birkaçının bir arada mevcut olması arazi toplulaştırmasını gerekli kılmaktadır. Topoğrafik yapının parsel sınırlarına bağlı kalmaksızın arazi tesviyesini gerektirmesi Sulama, toprak muhafaza veya devlet yolu gibi projelerle yeni kanal ve yollarla parsellerin daha da parçalanması
Arazi Toplulaştırmasının faydaları Nüfus artışı, miras, alım-satım, kiracılık, ortakçılık gibi nedenlerle ortaya çıkan arazi parçalılığı ve dağınıklılığını ortadan kaldırarak işletmelerin uygun büyüklüğe getirmektedir. Çok parçalı oluşun ortaya çıkardığı tarla sınırı, yol ve su arklarından doğan arazi kayıplarını azaltmaktadır.
Toplulaştırmadan sonra, parseller daha büyük ve şekilleri daha düzgün olduğundan, makineli tarım daha kolay yapılmakta ve giderlerde önemli oranda azalmalar olmaktadır. Küçük parseller bir araya getirileceği için, işletme merkezi ile parseller arasındaki uzaklık kısalmakta ve buna bağlı olarak ulaşım giderleri azaldığından; zaman, işçilik ve yakıttan tasarruf sağlanmaktadır.
Parsel sayısı azaldığı, şekilleri düzeldiği ve büyüklükleri arttığı için; tohum, gübre, ilaç gibi tarımsal girdiler, daha uygun bir düzeyde kullanılmaktadır. Sulama projelerinin uygulanmasında; eski, dağınık ve şekilsiz parsellerin sınırlarına bağlı kalma zorunluluğu olmayacağından, yatırım giderlerinden tasarruf sağlanmaktadır. Parsellerde müştereklikten doğan huzursuzluklar giderilmektedir.
Köy sınırları sabit noktalara dayandırılarak, köyler arasındaki sınır ihtilafları ortadan kalkmaktadır. Kırsal alana yönelik olarak: Çevre koruma, erozyonu önleme, ağaçlandırma, köy yenilemesi, her türlü yolların planlaması, köy imar planlarının yapılması, arazi kullanım planlarının hazırlanması gibi tüm hizmetler; toplulaştırma projeleri ile birlikte planlanıp uygulanabilmektedir. Proje alanlarındaki sulama projeleri gibi kamu yatırımları için gerekli araziler, proje alanına giren parsellerden uygun şekilde kesinti yapılmak suretiyle kamulaştırma yapılmaksızın karşılanabilmektedir.
Küçük parsellerde, ekim esnasında tarla sınırına fazla yaklaşılmama nedeniyle doğacak ürün kayıplarını azaltmaktadır. Her parselin yola ve kanala sınırı olacağından sulama ve ulaşım randımanı artmaktadır. Varsa, dağınık ve müşterek haldeki hazine arazisi birleştirilerek dağıtıma hazır hale getirilmektedir.
KAYNAKLAR mevzuat.basbakanlik.gov.tr www.tarimkutuphanesi.com www.hkmo.org.tr/resimler/ekler www.agri.ankara.edu.tr/economy http://www.resmigazete.gov.tr/ www.malatya-tarim.gov.tr/ www.tarimreformu.gov.tr/