Akupunkturla Depresyon Tedavisi Prof. Dr. Cemal Çevik Ankara -2012

Depresyon duygulanım bozukluğudur Depresyon duygulanım durumu bozukluğudur. Bu bozukluğun günlük yaşantıyı bozan fiziksel ve psikolojik belirtileri vardır. Depresyon kişileri fiziksel ve mental olarak zayıflatır. Bazen hayat onlar için çekilmez hale gelir

Depresyon Belirtileri Depresyon un belirtileri iki gruba bölünebilirler: Emosyonel belirtiler Fiziksel belirtiler

Emosyonel Belirtiler Üzüntü, İlgi veya zevk kaybı, Çaresizlik, Anksiyete, Düşünme kabiliyetinde azalma veya yoğunlaşamama, Kararsızlık, Uygun olmayan suçluluk hissi.

Çaresizlik

Üzüntü,

İlgi veya zevk kaybı

Yoğunlaşamama

Fiziksel Belirtiler Sebepsiz, belirli belirsiz acı ve ağrılar, başağrısı, Uyku düzensizliği, Yorgunluk, Bel ağrısı, Ağırlık artışı veya kaybı ile sonuçlanan iştah değişikliği

Başağrısı

Depresyon biyolojisi Depresyon akılda değil beyinde yer alır. Depresyonlu kişilerin beyinlerinde , amygdala’nın büyümesi, sağ hemisferlerin daha aktif olması, hipokampusun küçülmesi gibi ölçülebilen fiziksel değişiklikler olur.

Beyin kimyasında da anormalikler bulunur. Beyin kimyasında ki anormalliklere genetic bir yatkınlık vardır.. Bu genetic olarak yatkın kişilerde stresler depressive atakları artırabilmektedir. Hassas gen( 5-HTT geni)olanlarda depresyon iyileşemelerinde serotonin ve norepinefrin seviyelerinde artış olduğu bulunmuştur. Geniş spektrumlu depresyonlardaki semptomlara serotonin ve norepinefrin yön verirler. İştah ve dikkatle ilgili bazı semptomlar çoğu kez tek bir nörotransmittör tarafından yönlendirilirler. Anksiyete gibi diğer semptomlar ise diğer bir nörotransmittör tarafından belirtilerde yönlendirililer. Acı ve ağrı gibi diğer belirtiler her iki nörotransmittörle beraberce yönetilirler.

Nörotransmittörler Beyindeki serotonin(5-HT) ve norepinefrin’in(NE) düzensizliği depresyonla kuvvetli bir şekilde ilişkilidir. Spinal kord’ta . 5-HT and NE düzensizliği depressif kişilerdeki ağrı algılamasının artmasını açıklayabilir. 5HT ve NE düzensizliği depresyonun hem emosyonel hem de fiziksel belirtilerinin açığa çıkmasını açıklayabilmektedir

Akupunktur depresyonda etkin midir? Dünya Sağlık örgütü(DSO) klinik çalışmalarla, kanıta dayalı olarak depresyon tedavisinde akupunkturun etkin bir tedavi metodu olduğunu bildirmiştir. DSO akupunkturla tedavi edilebilen hastalıkları kontrollü klinik çalışmalara göre dört gruba ayırmıştır. Birinci kategoride kontrollü klinik çalışmalara dayanarak etkinliği ispatlanmış hastalıkları almıştır. İşte akupunkturla depresyon tedavisi bu ilk grubun içersine girmektedir.

Depresyonda akupunktur’un etkilerine Batı tıbbı gözüyle bakmak Akupunktur noktalarının uyarılmasıyla santral sinir sistemi uyarılır ve bu uyarı sonucu kaslara, spinal kord’a, beyine kimyasallar salınır, salınana kimyasallar etki oluştururlar. Akupunktur bu mekanizma ile vücudun iyileşme kabiliyetini arttırır. National İntstitute of Health’e göre:. "Çalışmalar akupunktur’un beyin de nörotransmittörlerin ve nörohormonların salınımlarını iyi yönde değiştirdiğini göstermektedir.” Çalışmaların bir kısmında akupunktur’un serotonin ve endorfin üretim artışına sebep olarak beyin duygulanım kimyasına etkin olduğu bulunmuştur. Akupunktur’un depresyon üzerine olan olumlu etkilerinin bir kısmının da dopamin(Scott, 1997), noradrenalin(Han 1986), kortizol(Han 2004),nöropeptid-Y(Pohl 2002) seviyelerini etkilemesiyle olabileceği şeklinde yorumlanmıştır.

Akupunkturla Analitik Beyin deaktive olur Bazı akupunktur noktalarının uyarılmasıyla beyindeki bazı sahaların etkilenerek ağrı ve stresi azalttıkları, relaksasyonun arttırdıkları ve anksiyete ve endişeden sorumlu olan analitik beyini deaktive ettikleri bildirilmiştir.(Hui 2010). Stresle ortaya çıkan davranışlar ve biyokimyasal değişikler tersine dönmektedir(Kim 2009)

Akupunktur’un beyine etkileri Manuel akupunktur ‘un amygdala, hippokampus, hipotalamus, serebellum,ve diğer limbik yapıları içersine alan santral sinir sistemini etkilediğini fonksiyonel MR ve EEG’de gösterilmiştir(Napadaw 2005). Son zamanlarda ki depresyonla araştırmaların çoğu istirahat halindeki beyin parçalarının birbirleriyle etkileşimlerinin disfonksiyonu ile beraber gider(Broyd2008). Akupunktur’un varsayılan mod ağlarını değiştirebileceği gösterilmiştir.(Dhond 2007)

İlaçlar üzerine etkisi ve ağrılar Akupunktur’un anti-depressan ilaçların etkilerini arttırdıkları yan etkilerini ise azalttıkları bulunmuştur(Zhang 2007). Depresyona eşlik eden fiziksel kronik ağrıları da giderdiği bildirilmişir(Zhao 2008).  

Ağrı ve depresyonda aynı bölgeler etkilenir Aynı nörotransmittörler (serotonin ve norepinephrine) ve aynı nöral yollar ve aynı beyin bölgeleri(limbik bölge) duygulanım durumunu (depresyon) ve ağrıyı düzenlemede yer alırlar.

Depresyon tedavisinde benim yaklaşımım. Teşhis Hastaların hikayeleri alındıktan sonra dil nabız ve sarkaç muayenesi yapılır. Nabız muayenesinde çoğu kez kalp, akciğer, böbrek ve karaciğer nabızları düşük vurulu olarak algılanır. Sarkaçla olan muayenede Yintan, Ren-17, H-7 ve Liv-3 noktalarının ters dönüp dönmediklerine bakılır. Bu noktalarda ki ters dönme depresyonla ilgili oldukça önemli bir bulgu olarak kabul edilir.

Kızgınlık

Tedavi Genel olarak tedavide seçilen noktalar meridyenlerin Yuan noktalarıdır. Bu noktalar her bir organın temsil ettikleri duygulanım durumlarını düzeltmekte kullanılırlar. Akciğer-9(Lu-9) noktası keder üzüntüyü çözer, kalp ve perikard noktaları(H-7, P-6) neşeyi ayarlar(yoksa oluşturur, aşırıysa sakinleştirir), karaciğer noktaları, kızgınlığı veya içe çekilmeyi önler, böbrek noktaları (Kid-3) korkuyu veya şoku giderir. Bu olumsuz duygulanımların hemen hepsi depresyonlu kişilerde mevcuttur. Yuan noktası olmayan Yintan genel bir rahatlatıcı noktadır. Perikard meridyeninden seçilen P-6 noktası Yuan noktası olmamakla beraber ruhsal ve fiziksel yönden etkin bir noktadır. Emosyonel ve fiziksel rahatsızlıklar için özellikle seçilmiştir.

Yeni Noktalar Sağ skalp üzerinden sağ hemisferi, amygdalus’u, hipokampus’u, hiptalamus’u, limbik sistemi etiklemeye yönelik noktalar seçilir.