Elektrik Enerjisi Üretim İmkanları Ve AFŞİN-ELBİSTAN Linyit Havzası Gültekin Türkoğlu Ömer Ünver TEK ( E ) Genel Müdürü Maden Yüksek Mühendisi

Elektrik Enerjisinin Özellikleri Elektrik enerjisi sosyal ve ekonomik yaşantının itici gücüdür. Elektrik ikincil bir enerji türüdür. Elektrik enerjisi depo edilemez,talep anında, talep kadar üretilmek durumundadır. Elektrik temini bir kamu hizmetidir ve kamu yararı ön plandadır.

Türkiye’de Elektrik Enerjisinin Yakın Geçmişi 1970-1990 döneminde üretim 8.7 milyar Kwh’dan 57.5 milyar Kwh çıktı (6.6 kat). 1990-2001 döneminde 124.9 milyar Kwh’a çıktı (2.2 kat). 2001-2008 döneminde 200 milyar Kwh’a çıktı (1.6 kat). 2001 de elektrik üretim, iletim,ve dağıtımına yeni düzenleme getirildi.

CASPER: CASPER: CASPER: Yatırımlar 1970-1990 dönemi yerli kaynaklara dayalı elektrik üretiminin yoğun yatırım dönemi 1990-2000 dönemi ithal doğalgaz kaynaklarına dayalı elektrik üretimi yatırım dönemi 2001-2008 dönemi kayda değer bir yatırımın yer almadığı dönem olarak nitelendirilmelidir. Bu dönemdeki üretim artışı 1990-2000 döneminde başlatılan projelerin sonucudur.

TALEP

TALEP

TALEP (yüksek1-düşük2)

Talep –2009-2015 (1000Gwh) Yıllar Talep Üretim AÇIK 2009 211,0 212,0 - 2010 222,6 214,6 8,0 2011 234,8 213,9 20,9 2012 247,7 219,9 27,8 2013 261,3 219,6 31,7 2014 275,7 221,3 54,4 2015 290,8 223,6 67,2

TALEP

Üretim Açıkları Kapanabilirmi? Bu günden yeni bir üretim tesisine başlansa en erken 4-5 yıl sonra devreye girebilir. Bu gün için başlanabilecek en ekonomik ve güvenilir kaynak AFŞİN-ELBİSTAN Havzasında elektrik üretmek için termik santral projesine başlamaktır. AFŞİN-ELBİSTAN’da 6600MW ek üretim gücü yaratılabilir. AFŞİN-ELBİSTAN tümü ile hizmete alınıncaya kadar hangi tedbirler alınabilir?

Acilen Yönenilmesi Gereken Önlemler 1-Elektrikte kaçak kullanımın önlenmesi: 5 milyar Kwh/yıl tassaruf sağlar 2-Aydınlatmada tassaruflu ampullerin kullanılması: 8 milyar Kwh/yıl tasarruf sağlar.(EMO) 3-EUAŞ’ın başlatacağı rehabilitasyon çalışmaları bittiğinde 13 milyar Kwh/yıl ek üretim kazandıracaktır. (EUAŞ) 4-DSİ’nin yarım kalmış hidroelektrik santralları tamamlandığında 9 milyar Kwh’lık ek üretim sağlanacaktır. TOPLAM YARATILAN EK ÜRETİM :35 Milyar Kwh/yıl Böylelikle ELEKTRİK KRİZİ 2014 yılına ertelenebilir.

AFŞİN-ELBİSTAN LİNYİT HAVZASI PLANLANAN GÜÇ Elbistan (A) : 4x340 MW =1360 MW Elbistan (B) : 4x360 MW = 1440 MW Elbistan ( C ) : 4x360 MW =1440 MW Elbistan (D) : 4x360 MW =1440 MW Elbistan (A) ek :2x 360 MW= 720 MW Toplam= 6400 MW

AFŞİN-ELBİSTAN LİNYİT HAVZASI ORTALAMA TEKNİK KARAKTERİSTİKLER Ortalama ısıl değer : 1150 Kcal/kg Ortalama Örtü/Kömür Oranı : 2.7/1 m3/ton Ortalama dekapaj masrafı : 2 $/m3 Toplam dekapaj masrafı :2$/m3x2.7m3/ton =5.4$/ton Linyit Kazı Masrafı =2.0$/ton TOPLAM MALİYET = 7.4$/ton

AFŞİN-ELBİSTAN LİNYİTLERİNDEN ELEKTRİK ÜRETİM MALİYETİ Termik Verim : 37% 1 Kwh için linyit miktarı :860kcal/0.37=2342Kcal/kwh 1 Kwh için Elbistan Linyiti miktarı : 2342/1150 = 2.021 Kg 1 Kwh için yakıt maliyeti : 0.740 cent/kg x2.021 kg = 1.49 cent/Kwh YAKIT MALİYETİ : 1.49 cent/Kwh ELEKTRİK ÜRETİM MALİYETİ : Yakıt Maliyeti/0.5 ile 0.70 :1.49/0.5 ile 1.49/0.70 c/kwh : 2.98 c/Kwh ile 2.13 c/kwh