TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. (TEİAŞ)

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ ÜRETİM DAĞITIM EÜAŞ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 23468 MW TEDAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş VE BAĞLI ORTAKLIKLARI İLETİM TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş TEİAŞ Yİ,YİD,İHD ve MOBİL SANTRALLAR 10236 MW KAYSERİ VE CİVARI ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. TOPLAM: 40777 MW OTOPRODÜKTÖR OTOP.GRUPLARI DİĞER MÜŞTERİLER 3483 MW TİCARET -TETAŞ,TÜRKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHHÜT A.Ş. - ÖZEL SEKTÖR TOPTAN SATIŞ ŞİRKETLERİ - PERAKENDE SATIŞ ŞİRKETLERİ SERBEST ÜRETİM ŞİRK. İTHALAT VE İHRACAT 3590 MW TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ TEİAŞ TARAFINDAN İŞLETİLMEKTEDİR (SİSTEM OPERATÖRÜ)

TEİAŞ’IN GÖREV VE SORUMLULUKLARI İletim Sisteminin mülkiyet sahibi İletim Sistemi işletmecisi(sistem operatörü) Piyasa operatörü İletim sisteminin planlanması ve tesisi Üretim kapasite Projeksiyonunun hazırlanması Bağlantı ve Sistem kullanım anlaşmalarının yapılması Yan Hizmet anlaşmalarının yapılması Uluslararası enterkonneksiyon faaliyetlerinin yürütücüsü

Üretim & Talep (2007) Kurulu Güç 40777 MW Yıllık Tüketim 189 TWh Hidrolik+Yenilenebilir 32,67 % Termik 67,33 % Yıllık Tüketim 189 TWh 8,4 % (artış miktarı) Puant Talep 29,5 GW

Yük Tahmini (2008-2010) Yıl Puant Güç Talebi Tüketim GW TWh 2008 33 206 2009 36 223 2010 39 242

Türkiye Elektrik İletim Sistemi

İletim Sistemi (2007) İletim Gerilim Seviyeleri 400, 154 & 66 kV Enerji İletim Hatları Toplam Uzunluğu 46.000 km. İletim Sistemindeki TM sayısı 534 Toplam Trafo Kapasitesi 81.000 MVA

İLETİM TESİSLERİNİN İŞLETME, BAKIM VE TESİSİ İletim Hatları ve Trafo Merkezlerinin işletme, bakım ve tesisi Merkez teşkilatı ile birlikte 20 adet İletim Tesis ve İşletme Grup Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir

Türkiye Elektrik Sisteminin İşletilmesi Türkiye Elektrik Sisteminin kontrol ve kumandası, Ankara-Gölbaşı’nda bulunan Milli Yük Tevzi Merkezi ile İstanbul, Ankara, İzmir, Adapazarı, Samsun, Keban, Adana ve Erzurum Bölgesel Yük Tevzi Merkezleri tarafından yürütülmektedir

Elektrik Sisteminin İşletilmesi Arz Güvenliği ve Kalitesi Arz-Talep Dengesi Frekans Sistemin nominal frekansı 49.8-50.2 (Hz) aralığında kontrol edilmektedir. Normal sistem işletmesi için hedef sistem frekansı 49.95-50.05 Hz arasındadır (UCTE). Gerilim 380 kV iletim sistemi; 340-420 kV aralığında 154 kV iletim sistemi; 140-170 kV aralığında 66 kV ve altındaki iletim sistemi için gerilim değişimi ± %10’dur.

Türkiye’nin Enterkonneksiyon Hatları Bulgaristan 2000 MW Gürcistan 250 MW 1000 MW Ermenistan 100 MW 150 MW TÜRKİYE Iran 450 MW 350 MW 1000 MW 400 kV Mevcut 220 kV Mevcut 154 kV Mevcut Irak Suriye

Türkiye-UCTE Enterkonneksiyon Projesi Fizibilite çalışmaları tamamlanmış olup;Türkiye İletim Sistemindeki Frekans performansının iyileştirilmesi için yapılan çalışmaların 2008 yılı sonunda tamamlanması hedeflenmektedir. Bu çalışmanın tamamlanması ile birlikte 2009 yılı başında UCTE ile deneme işletmesine geçilmesi planlanmaktadır.

TEİAŞ TARAFINDAN HAZIRLANAN YÖNETMELİKLER VE TEBLİĞLER: - Şebeke Yönetmeliği - Arz Güvenliği ve Kalitesine İlişkin Yönetmelik - Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği - Piyasa Mali Uzlaştırma Tebliği - İletim Tarifesi Metodolojisi - Bağlantı ve Sistem Kullanım Anlaşmaları - Zorunlu Yan Hizmet Anlaşmaları - İletim Kontrol Anlaşması

Organize Sanayi Bölgeleri Yönetmeliği EPDK tarafından hazırlanan ve 29. 12.2006 tarihinde yayınlanan OSB’lerin elektrik piyasası faaliyetlerine ilişkin yönetmelik temel olarak; OSB’lere Dağıtım Lisansı, Üretim lisansı, sahibi olma yetkisini vermektedir.

OSB Yönetmeliğinde yapılan değişiklik 10.10.2007 tarihinde yapılan yönetmelik değişikliği ile OSB’lerin Dağıtım lisansı alması için 31.12.2007 tarihine kadar EPDK’na başvurması zorunlu hale getirilmiştir.

Dağıtım Lisansının getirdiği yenilikler Kurulu gücü 50 MVA’nın altında olan OSB’lerin TEDAŞ ile bağlantı ve sistem kullanım anlaşması yapması gerekirken ; OSB’ler artık OG veya YG seviyesinden iletim sistemi kullanıcısı olabilmektedir.

Dağıtım Lisansının getirdiği yenilikler Daha önce indirici merkezlerde OSB fiderleri için TEDAŞ müşterilerinden ayrı OG bara tahsis edilmesi gerekirken; Artık aynı OG baradan TEDAŞ ve OSB müşterileri beslenebilmektedir. Çünkü birden fazla dağıtım şirketi TEİAŞ’a ait bir barada bulunabilmektedir.

Örnek Manevra Şeması

Şimdiye kadar OSB’ler ile yapılan bağlantı anlaşmaları ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ İÇİN TOPLAM GÜCÜ (MW) ANLAŞMA ADEDİ BAĞLANTI ANLAŞMASI İÇİN BAŞVURANLAR - 40 BAĞLANTI ANLAŞMASI YAPILANLAR 1445 19 BAĞLANTI ANLAŞMASI İŞLEMLERİ DEVAM EDENLER 18 BAĞLANTI ANLAŞMASI İÇİN TEDAŞ'a YÖNLENDİRİLENLER (*) 3 (*) OSB’ler dağıtım lisansı almadan önce yönlendirilmiştir.

YILLARA GÖRE YAPILAN OSB ANLAŞMALARI OSB’ler ile yıllara göre yapılan bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları YILLARA GÖRE YAPILAN OSB ANLAŞMALARI ANLAŞMA ADEDİ TOPLAM GÜCÜ (MW) 2003 YILI 1 72 2004 YILI 200 2005 YILI 3 287 2006 YILI 300 2007 YILI 11 587 TOPLAM 19 1445

SORUNLAR OSB’ler içinde kurulu bulunan farklı tüzel kişiliklere ait otoprodüktör gruplarının ve üretim şirketlerinin OSB’lerin kullanımında olan tüketim barasına bağlanamamaları; Anılan üretim şirketleri için ayrı bağlantı noktası tahsis edilmesi, farklı tüzel kişiliklere ait üretim ve tüketimin aynı barada olmaması kriteri iletim yatırımlarını önemli ölçüde artırmakla birlikte teknik açıdan tamamen gereksiz ilave yatırımlara sebep olmaktadır.

Teşekkür ederim