Uçmaya elverişlilik Dr Göksel Kıter Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Bu kanatlar eklendi ekleneli içimde bir sızı, bir sızı Görüp uçanları kanatsız olmak ya da bilip uçmayı kök salmak zorunda kalmak yine yürekte sızı, yine sızı Gidip gidip döndü ğ üm yer Penceremin kıyısı

Yılda 1 milyar uçak yolcusu Güney Amerika’da telsizle uçaktan bildirilen 8,450 acil çağrıdan (2001) %10.2’si solunumsal nedenli

Uçuşta P atm O 2 düşüklüğü Bir boşlukta sıkışmış hava basıncında düşme hacimce genişleme (%30) –Kulak, cerrahi sonrası, pnömotoraks Nem azlığı (%10-20) –Binalarda %30-40 –Muköz membranlar, deri, kontakt lensler Tromboz riskinde artış (4 saatten uzun uçuşta) İlaç alma zamanlarında değişiklik –Öz. Tip I Diabetiklerde Enfeksiyöz hastalıklarda hava yolu ile bulaş riski

Kabin basıncı deniz seviyesine göre mi ayarlanır? –5000 ile 8000 ft yükseklikteki oksijen basıncı Sırasıyla %17.1 ve %15.1 e eşdeğer –8000 ft ise P atm 565mmHg, P(A)O 2 : 75mmHg; PaO 2 : 53-64mmHg ve O 2 SAT: %85-91 civarına

FiO 2 : %15.1 FiO 2 : %21

Uçmaya Elverişlilik ve Solunum Sistemi Altta yatan solunumsal hastalığın tipi, geri dönüşlülüğü ve fonksiyonel açıdan ağırlığı Kabin basıncı ve oksijen konsantrasyonu değişkenliklerini tolere edebilme gücü

Tarama amaçlı Öykü SFT Pulse oksimetre (istirahatte <%95)

*Ek risk: hiperkapni, FEV1 <%50 beklenen, akciğer kanseri, restriktif akciğer hastalığı (AİH), göğüs duvarı ve solunum kas hastalığı, ventilatör tedavisi, SVH veya Kalp hastalığı, Herhangi bir kronik akciğer ya da kalp hastalığı alevlenmesi için tedaviden sonraki 6 haftalık dönem. Pulse oksimetreÖneri SatO 2 >%95Oksijen gereksiz (B) SatO 2 %92-95 ve ek risk yok Oksijen gereksiz (C) SatO 2 %92-95 ve ek risk var Test yap (B); PaO 2 <50mmHg ise uçakta oksijen, <%55mmHg ise oksijen gereksiz (B) SatO 2 <%92Uçakta oksijen (B) Oksijen tedavisindeAkımı artır (B)

Kimleri değerlendirelim? Ağır KOAH ve astım Ağır restriktif akciğer hastalığı İAH, göğüs duvarı ve nöromuskuler hast; öz. Hipoksemi/hiperkapni Uçuşta solunumsal sorun öyküsü varlığı Hipoksemi ile kötüleşecek eşlik eden hastalık SVH, KAH, Kalp yet., ağır anemi Önceden oksijen ya da ventilatör desteği gereksinimi Akut solunumsal hastalık nedeniyle 6 hafta içinde taburculuk

Diğer durumlar Solunumsal enfeksiyonlar Bronşektazi ve kistik fibrozis Pnömotoraks (2 hafta sonra) Toraks cerrahisi (10-14 gün sonra) DVT risk faktörleri Tüberküloz OSAS Nebülizatör-CPAP/BiPAP, ventilatör kullanımı

Değerlendirme yöntemleri Yüksekte beklenen PaO 2 tahmin etme Hipoksik test Hipobarik test Egzersiz testi: normal tempoda 50 m yürüyebiliyor ya da 1 kat merdiveni ciddi solunum sıkıntısı yaşamadan çıkabiliyorsa (dakika ventilasyonu ve kardiyak atım hacmi  )

Formülden tahmin PaO 2 (yüksekte) = x yerdeki PaO PaO 2 (yüksekte) = x yerdeki PaO x FEV 1 (L) PaO 2 (yüksekte) = x yerdeki PaO x (FEV 1 % bek) PaO 2 (yüksekte) = 22.8 – (2.74 x (yükseklik/1000) x yerdeki PaO 2

%24 %28 %31 %35%40 %50