İş hijyeni Dr Saliha Çakmak

sağlığı korumada gerekli yol HİJYEN Sağlıklı yaşama ve sağlığı korumada gerekli yol kurallardır.

Ruhen, bedenen ve sosyal bakımdan tam bir iyilik halidir. SAĞLIK Ruhen, bedenen ve sosyal bakımdan tam bir iyilik halidir.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre; gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan bulaşıcı hastalıkların %80’ninden sanitasyon ve hijyen konusundaki yetersizlik sorumludur. Riskli davranışların önlenmesi, hijyen eğitimleri ve uygulamalarına ek olarak toplum temelli programların hazırlanması ve yürütülmesi de oldukça önemlidir.

KİŞİSEL HİJYEN Bireyin sağlığını sürdürmek için yaptığı “ÖZBAKIM’’ uygulamalarını içerir

KİŞİSEL HİJYENİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Kültür Sosyal Durum Ekonomik Durum Aile Kişilik Hastalık

KİŞİSEL HİJYEN El ve tırnak temizliği ve bakımı Yüz, boyun ve koltuk altı temizliği Saç temizliği Ayak temizliği Genital bölge temizliği Tuvalet alışkanlığı ve temizliği Banyo yapma ve giysi temizliği Ağız ve diş sağlığı Spor ve beden eğitimi Sağlıklı giyinme

Eller ne zaman yıkanmalıdır –1 (Amerikan Hastalık Kontrol Merkezi-CDC) Yemek hazırlığına başlamadan önce

Eller ne zaman yıkanmalıdır-2 Pişmemiş gıdalara (çiğ sebze ve meyvelere) temastan sonra Eller ne zaman yıkanmalıdır-2

Eller ne zaman yıkanmalıdır-3 Çiğ et, balık, veya tavukla temas ettikten sonra

Eller ne zaman yıkanmalıdır-4 Yemek yemeden önce Yemek yapmaya başlamadan önce

Eller ne zaman yıkanmalıdır-5 Üst solunum yolu sekresyonları ile temastan sonra(hapşırma,öksürme v.b)

Eller ne zaman yıkanmalıdır-6 Tuvaletten önce ve sonra

Eller ne zaman yıkanmalıdır-7 Çöp ile temastan sonra

Eller ne zaman yıkanmalıdır-8 Hayvan veya hayvan çıkartıları ile temastan sonra

Yüz,boyun ve koltuk altı temizliği Sabah eller ve yüz yıkanmalı Banyo alınmasa bile koltuk altı önce sabunlu bir bezle sonra su ile iyice silinmeli ve temizlenmeli

Saç temizliği ve bakımı Normal bir saç en az haftada iki kez yıkanmalı Saç diplerinde kepek varsa, sık sık çok sıcak olmayan su ve sabunla yıkanmalı Saç dağınık olarak bırakılmamalı, düzgün ve muntazam biçimde tarakla Taranmalı

BÜTÜN TEMİZLİK MALZEMELERİ KİŞİYE ÖZEL OLMALIDIR BÜTÜN TEMİZLİK MALZEMELERİ KİŞİYE ÖZEL OLMALIDIR ! ! ! ! ! ! Havlu Tarak Diş fırçası Sabun

Ayaklar düzenli olarak yıkanmalı Her yıkamadansonra parmak araları havlu Ayak temizliği ile, hatta saç kurutma aracı ile iyice kurutulmalı

Tuvalet alışkanlığı ve temizliği Her tuvaletten önce ve sonra eller yıkanmalı

Ağız ve diş sağlığı Diş sağlığının bozulması vücuttaki diğer organları da etkileyebilir Kalp, böbrek, eklemler vb yapılarda önemli sağlık sorunlarına yol açabilen enfeksiyonlara kaynaklık edebilir

dişlerin fırçalanması Yemeklerden sonra dişlerin fırçalanması ve diş ipi kullanarak yemek artıklarının çıkarılması dişlerin çürümesini ve dişeti hastalıklarının oluşumunu ve ilerlemesini önler

Senede en az iki kez diş hekimine giderek diş muayenesi yaptırılmalı

İş hijyeni nedir? İş hijyeni : iş yerinde görülen ve endüstri toplumunda hastalığa, sağlığın bozulmasına ve huzursuzluğa sebep olan çevresel faktörleri, stresleri tespit eden, değerlendiren ve onları kontrol eden bilim ve sanattır. Endüstri hijyeni, işyeri ve çevresi ile ilgili temizlik bilimidir. Çalışma ortamındaki temizlik daha çok işin niteliğine bağlı olarak işyeri ve çevresini sağlığa zararlı hale getiren etmenlerin temizliğidir. Endüstriyel hijyen olarak da bilinir. Bu bilimle uğraşanlara endüstriyel hijyenist denir.

İş hijyeninin amaçları Tüm çalışanların fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik hallerini en yüksek düzeye getirmek ve bu düzeyi sürdürmek, Çalışma ortamı ve çalışma koşullarının yol açabileceği sağlık sorunlarını ortaya koymak ve sağlığı bozabilecek her türlü etkene karşı çalışanları korumak, İşyerlerinde teknik korunma önlemlerinin alınması ve kişisel etkinliğin-konforun sağlanması, çalışma ortamında bulunan sağlık risklerine karşı teknik tedbirler dahil korunma tedbirlerinin alınmasıdır.

İnsan sağlığını korumak, geliştirmek, devamlılığını sağlamak için gereken önlemler ile sağlık konularını kapsayan bir bilim dalıdır. Başka bir deyişle hijyen; sağlık bilgisi ile koruyucu hekimliği kapsayan bir bilim dalıdır.

İş hijyeni uygulamaları üç temel adımı kapsar; Mesleksel tehlikelerin belirlenmesi, Değerlendirilmesi ve kontrol altına alınmasıdır. Mesleksel tehlikeleri ise şu şekilde sıralayabiliriz: Kimyasal Tehlikeler: Fiziksel Tehlikeler: Biyolojik Tehlikeler: Ergonomik Tehlikeler: Sosyal Problemler Psikolojik Tehlikeler

Sağlığı tehdit eden tehlikelerin sınıflandırılması I. Sağlığı tehdit eden tehlikelerin sınıflandırılması

A) Kimyasal Tehlikeler Zehirli veya tahriş edici maddeler. Gaz, buhar, sıvı, katı, toz veya bunların karışımları. B) Biyolojik Tehlikeler Bakteriler, virüsler, mantarlar, küfler, böcekler, parazitler, bitkiler, hayvanlar C) Fiziksel Tehlikelerin Gürültü, titreşim, ışın, sıcaklık. D- Ergonomik Tehlikeler Ağır kaldırma, uygunsuz, statik duruş, yorgunluk, aşırı güç uygulama, doğrudan basınç, Monotonluk, aşır iş yükü.

Vücuda Giriş Yolları II. Vücuda Giriş Yolları

Endüstriyel Hijyenin Konuları Anatomi Biyolojik etmenler Kimyasal etmenler Aydınlatma Kişisel Koruyucu Donanım Havalandırma Titreşim Numune alma ve izleme Toksikoloji İş Sağlığı Standardları Havadan bulaşan hastalıklar İç ortam hava kalitesi Cilt bozuklukları Gürültü Radyasyon Termal stres

İSG uzmanı ve işyeri hekiminin sorumlulukları İşyeri ortamının sağlık ve güvenlik açısından taşıdığı riskler konularını araştırmalı, çeşitli kimyasalların maruziyet ölçümlerini koordine etmeli, bunun için metot ve stratejiler geliştirmelidir. İşyerlerinde risk teşkil eden tehlikeli maddelerin ve proseslerin tanımlanması, tehlike ve zararlarının belirlenmesi ve bu tehlikelerin önlenmesi için risk değerlendirmesi yapmalıdır.

Çalışma ortamında zararlı olabilecek koşulları saptayıp onları kontrol altına almak yada bunları bertaraf etmeğe yönelik girişimleri olmalıdır. Hijyeni sağlamada yardımcı malzemeler örn. solunum maskeleri kullanımı ve bunlarda kullanılan absorban maddeler hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Zarar etkenlerden korunmak için güvenilir ve ekonomik yolların seçilmesinde karar verebilir. Çalışma ortamı ısısı, ventilasyon, aydınlatma ve gürültü sorunları hakkında bilgili olmalıdır. Ergonomi çalışmaları yapabilmelidir.

İş sağlığı ve iş güvenliği açısından İLK VE TEMEL ADIM; Çalışma ortamındaki tehlikelerin,RİSKLERİN tanınmasıdır.

İş Hijyeni Programı adımları Sağlık tehlikelerinin belirlenmesi Sağlık tehlikelerinin değerlendirilmesi Sağlık tehlikelerinin kontrolü Kayıt tutulması Çalışanların eğitimi Periyodik gözden geçirme.

Fiziksel etmenlere yönelik hijyen önlemleri İşyerinde termal konforu sağlamak ve sağlığa zararlı olan gaz ve tozları işyeri ortamından uzaklaştırmak için uygun bir hava akım hızı temin edilmesi gerekir.Hava akım hızı saniyede 0,3-0,5 metreyi aşmamalıdır. Çünkü daha hızlı hava akımları rahatsız edici esintiler halinde hissedilir. İSTANBULUZMAN 39 39

Biyolojik etmenlere yönelik hijyen önlemleri Periyodik taramalarla duyarlı kişilerin saptanması, Personel eğitimi, Çalışırken uyulacak hareket tarzlarının belirlenmesi, Laboratuvar mimari yapılarının işlevlerine uygunluğu, Uygun yalıtım ve dezenfeksiyon önlemleri, Enfeksiyon taraması için epidemiyolojik sistem, Aktif immünizasyon. İSTANBULUZMAN 40 40

Mevzuatta iş hijyeni Kanserojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 7. maddesinde "özellikle işyeri tabanı, duvarlar ve diğer yüzeyler düzenli olarak temizlenecek ve hijyen şartları sağlanacaktır" denilmektedir. Aynı yönetmeliğin 12. maddesinin ana başlığı "hijyen ve kişisel korunma" maddesinde kişisel hijyen önlemleri belirtilmiştir. Eğitim başlıklı 13. maddesinde de "hijyen kuralları" konusunda çalışanlara eğitim verilmesi istenmekte; Sağlık Gözetimi ile ilgili 16. maddesinde ise; İşyerinde kişisel ve mesleki hijyen önlemlerinin derhal alınabilmesi mümkün olacak şekilde gerekli düzenleme yapılacaktır denilmektedir.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tüzüğü Madde:28 Atölyeler ile işçilerin çalıştığı diğer yerler;fosseptiklerden, koku çıkaran her türlü çukur ve yerlerden ve enfeksiyon kaynaklarından yeteri uzaklıkta bulunacak ve bunların kokularından korunacaktır. İşyerlerinde atık ve birikinti suların aktığı ve toplandığı yerler,özel veya genel bir kanalizasyona veya fosseptiğe bağlanacak ve buralar, uygun bir kapak ile örtülecektir. Bu kapak,günde en az bir kere bol su ile yıkanıp temizlenecektir. Boşaltma boruları,su geçirmez ve sızdırmaz maddelerden yapılacak ve sızdırmayacak şekilde iyice bağlanacaktır. Akış doğrultusunda, bir eğim verilecek ve koku çıkmasını önleyecek tedbirler alınacaktır.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tüzüğü Madde:29 Döşemelere duvarlara ve diğer yerlere tükürmek,süprüntü atmak yasaktır. Uygun yerlere ve duvarlara, bu yasağı belirten yazılar ve zararlarını anlatan afişler asılacaktır. Gereken yerlere çöp kutuları, uygun nitelikte tükürük hokkaları konacak ve bunlar, her postada temizlenip dezenfekte edilecektir. Fazla balgam çıkaran işçiler için kullanılmak üzere, üstü kapalı plastik, emaye, parafinli mukavva ve benzeri maddelerden yapılmış kişisel tükürük hokkaları bulundurulacak, kağıt hokkalar kullanıldıktan sonra yakılacak ve diğerleri yıkanıp dezenfekte edilecektir.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tüzüğü Madde:30 İşyerlerinde ve müştemilatında haşarat, böcek ve kemirici hayvanların bulunmaması için her türlü tedbir alınacak, yok edilmesi için gereken ensektisit, rodentisit maddeler kullanılacak, üremeyi kolaylaştıran şartlar yok edilecek, yuvaları yakılarak bozulacak, uygun aralıklarla ensektisit uygulaması yapılacak, sineklere karşı kapı ve pencerelere tel kafes konacaktır.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tüzüğü Madde:57 1) İşyerleriyle müştemilatının ve özellikle işçi konutlarının ve helalarının temizliği artırılacak ve buralarda kullanılan içme ve kullanma suları, gerektiğinde sterilize veya dezenfekte edilecektir. 2) İşyerleri ile işçi konutlarında sivrisinek, sinek, tahtakurusu, pire ve benzeri zararlıların yok edilmesi için, sık sık gereken temizleme tedbirleri alınacak ve fenni usullere göre, gerekli emniyet kurallarına uyularak ensektisit, rodentisit uygulaması yapılacak ve bunların yuvaları yakılacak ve yok edilecektir. Farelere karşı da, diğer etkili rodentisitler kullanılacak ve gerektiğinde bunlar, fenni usullerle yok edilecektir. 3) İşçiler, sık sık temizlik ve özellikle muayenelerine tabi tutulacaklar, bekar işçilere özgü binalardaki yataklar v.b. eşya aynı şekilde kontrol edilecektir. 4) İşyerleri ve müştemilatı ile işçi konutları etrafında gübre, süprüntü ve benzeri pislik biriktirilmeden kaldırılacak, haşaratın üremesine yarayacak su birikintileri akıtılacak veya kurutulacaktır. 5) Bulaşma ihtimali olan işyerlerinde ve işlerde, işçilere, uygun koruyucu elbise, çizme ve benzeri gerekli malzeme verilecek, maden ocakları, yeraltı ve benzeri işlerde derinden bulaşma tehlikesine karşı, çıplak ayakla çalışma önlenecektir. 6) Bulaşıcı hastalıkların çıkmasına yol açan yiyecek maddelerinin, işyerlerinde bulundurulması ve tüketilmesi, işveren veya işveren vekillerince önlenecektir.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat İSG. Kurulları Hakkında Yönetmelik 6. maddesinde "İşveren tarafından, iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine ve yedeklerine "endüstriyel hijyenin temel ilkeleri" konularında eğitim verilmesi sağlanır" ifadesi yer almaktadır. İş hijyeninin amacı sağlığı tehdit eden her türlü tehlikenin ortamdan uzaklaştırılması ya da yok edilmesi olarak tanımlanabilir.

İş hijyeni ile ilgili mevzuat Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik 7. Madde b bendi; 7) İşyerleri ve eklentileri her zaman düzenli ve temiz bulundurulacaktır. 8)   İşçilerin kişisel temizlikleri için uygun ve yeterli şartlar sağlanacaktır. 9)   Tehlikeli kimyasal maddelerin, atık ve artıkların en uygun şekilde işlenmesi, kullanılması, taşınması ve depolanması için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Denilmektedir.

Önlemleri Hakkında Yönetmelik İş hijyeni ile ilgili mevzuat Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik İşçilerin veya Temsilcilerin Bilgilendirilmesi Madde 18 — Asbest veya asbestli malzemeyle yapılan çalışmalarda; a) İşçilere ve temsilcilerine aşağıdaki konularda yeterli bilgi verilecektir: 1) Asbest veya asbestli malzemeden yayılan tozdan doğacak sağlık riskleri, 2) Yönetmelikte belirtilen limit değerler ve ortam havasında sürekli yapılması gerekli ölçümler, 3) Sigara içilmemesi de dahil uyulması gereken hijyen şartları,

Mutfak Hijyeni Mutfakta fiziki alanlar; Yemek pişirilme ünitesi Hazırlanan yemeklerin bekletilme ünitesi Sebze yıkama ünitesi Bulaşık yıkama ünitesi

Mutfak Hijyeni Mutfakta yemek hazırlanan alan “TEMİZ ALAN’’ Bulaşıkların yıkandığı alan “KİRLİ ALAN’’ *Bu alanlar fiziki olarak ayrılmalı ve personelin kirli alandan temiz alana geçişi engellenmeli

Mutfakta diğer kurallar (1); Mutfak personeli mutlaka forma kullanmalı. Bu formalar her gün ve kirlendiğinde yıkanmalı. Mutfak personeli günlük sakal traşı olmalı Yemek hazırlığına başlamadan önce eller yıkanmalı. Yemek hazırlığında ve servis sırasında maske kullanılmalı Mutfakta yemek ısısı en az 80 ºC’de, hastaya ulaştığında en az 60 ºC’de olmalı, termometre ile ısı kontrolleri yapılmalı

Mutfakta diğer kurallar (2); Mutfağa gelen malzemelerin kabul edildiği alan ile hastane atıklarının çıkarıldığı alan arasında fiziki ayrım yapılmalı Duş ve tuvalet bölümünün kapısı kapatılmalı, tuvalet giriş çıkışları tamamen dış koridordan sağlanmalı Mutfakta el hijyeni için uygun olan, el değmeden açılan (pedallı veya fotoselli) lavabolardır. Bu lavabolar sebzelerin yıkandığı tezgahlardan ayrı olarak yerleştirilmeli

Besin hijyeni (1); Sağlam,zedelenmemiş ve bozuk olmayan besinler seçilmeli ve satın alınmalı Gıdaları satın alırken son kullanma tarihine ve içeriğine dikkat edilmeli Hazırlama, saklama ve servis sırasında kullanılan araç ve gereçler temiz olmalı

Besin hijyeni(2); Yiyeceklerin üzeri kapalı olmalı Besinler her türlü temizlik maddesi,sabun ve haşere öldürücü ilaçlardan uzak tutulmalı Bulaşıklar üzerindeki artıklar kurumadan yıkanmalı Çöp torbalarının ağızları kapatılmalı ve kapaklı çöp kovalarında muhafaza Edilmeli

Mikroorganizmalar; Suda Havada Toprakta Hayvanlarda İyi yıkanmamış sebze ve meyvelerde İyi pişirilmemiş et ve balıklarda İyi yıkanmamış kaplarda İnsan ve hayvanların dışkılarında bulunur

Su ve Besinlerle Bulaşan Hastalıklar: Tifo Salmonella türleri Basilli Dizanteri Amipli Dizanteri Ani başlayan sulu ve kanlı ishaller Kolera Sarılık (Hepatit A) vb...

Kendi sağlığı ve çevrenin sağlığı için mutfak personeli kişisel hijyenin her basamağında çok titiz davranmalıdır...!!!

İŞYERİNDE TERTİP, DÜZEN, TEMİZLİK 5 S İŞYERİNDE TERTİP, DÜZEN, TEMİZLİK Seiri (sınıfla: Tertip-yapılanma), Seiton (sistemleştir: Düzen), Seiso (süpür: Temizlik), Seiketsu (standardlaştır: Sebat-süreklilik), Shitsuke (sürdür: Disiplin-özen) ETİK TASARIM

İŞYERİNDE TERTİP, DÜZEN, TEMİZLİK 5 S İŞYERİNDE TERTİP, DÜZEN, TEMİZLİK 5S’in amacı israfta, iş kazasında, arızada, hurdada,, gecikmede, şikayette sıfır noktasına ulaşmaktır ETİK TASARIM

TERTİP DÜZEN 5 S BİR HİKAYE Bir grup TOYOTA mühendisi, kendilerine kablo donanımları yapmak için başvuran bir işletmeyi ziyarete giderler. Toplantı başlamadan önce Japon mühendislerden biri ellerini yıkamak için tuvalete gider ve döndüğünde toplantı yöneticisine sorar: - “ Tuvalette kırık bir cam vardı. O camın kırık olması mı gerekiyor?” Fabrika Yöneticisi; - “Tabii ki kırık olması gerekmiyor, ancak tamir fırsatı bulamadık. ” diye yanıtlar. Bunun üzerine Japon mühendisler bir taraftan toplantıyı terk etmek üzere çantalarını toplarken, biri şöyle der: - Siz kırık bir camı tamir etmek için gerekli basit kuralları bile takip edemiyorsunuz, bize kablo donanımları üretmek için gerekli bir çok zor kuralı nasıl takip edeceksiniz? Ve o işyerini terk ederler.

TERTİP DÜZEN 5 S 5S’İN ÖNEMİ Güvenlik verimlilik İşyeri ortamının iyileştirilmesinde birincil öneme sahiptir. İşletmede yapılan diğer iyileştirme çalışmalarına temel oluşturur.

TERTİP DÜZEN 5 S ÖRNEĞİN!.. Bir iş yeri düşünün ki insanlar kir, pas ve yağ içinde çalışmaktan rahatsız olmasınlar. Bu iş yerindekaybolan takım ve malzemenin aranması, işin bir parçası gibi algılanır ve bu işte başarılı olanlar değerli görülür. Bu iş yerinde tertip düzen yoktur ve çok sayıda kusurlu üretim beklenir.

DAĞINIKLIK VERİMLİLİK KAYBIDIR TERTİP DÜZEN 5 S DAĞINIKLIK VERİMLİLİK KAYBIDIR Telefonu nereye koymuştum Zrrrrrrr Tertipli işyerinde Verimlilik artar Kusurlar azalır Termine uyulur İş güvenliği sağlanır.

TEMİZLİK STRESİ VE GERİLİMİ ALIR TERTİP DÜZEN 5 S TEMİZLİK STRESİ VE GERİLİMİ ALIR Ohh…Ne kadar rahat ettim. Bir de çevrem böyle temiz olsa. İş yerleri insanlar gibi temizliğe ihtiyaç duyarlar. Temizlik ruh sağlığı için gereklidir. i

TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİKTE KARARLI OLMAK 5 S TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİKTE KARARLI OLMAK Eğer yeri varsa tezgahın üzerinde bırakmayacağım A 27 Eğer koşullar tekrar yığınlaşma, dağınıklık ve kirliliğe dönecekse tertip, düzen ve temizliğin faydası kalmaz. A 27

DİSİPLİN ALIŞKANLIK HALİNE GETİRMEK DEMEKTİR TERTİP DÜZEN 5 S DİSİPLİN ALIŞKANLIK HALİNE GETİRMEK DEMEKTİR Yerlerinize marş marş..

TERTİP DÜZEN 5 S 5 S ADIMLARI TERTİP DÜZEN DİSİPLİN SEBAT TEMİZLİK

TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİĞE KARŞI BAZI İTİRAZLAR 5 S TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİĞE KARŞI BAZI İTİRAZLAR Tertip ve düzen yeni bir şey değil ! Temizlersin gene kirlenir ! Tertip ve düzenle üretimi artıramazsın ! Daha önce de böyle bir şey uygulamıştık . Yıllar önce uygun bir düzen kuruldu ! Bu işlere ayıracak vaktimiz yok ! Bize neden gereksin ki?

TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİKLE SİZİN SAĞLAYACAĞINIZ YARARLAR İşinizi ve işyerinizi düzenleme fırsatı İşyerinizi daha keyifli hale getirme şansı İşinizi daha doyurucu kılma olanağı İşinizin önündeki engelleri kaldırabilme Sizden neyin beklendiğini anlayabilmeniz İş arkadaşlarınızla daha kolay iletişim

Tertip (sınıfla: Seiri) TERTİP DÜZEN 5 S Tertip (sınıfla: Seiri) Herşey gerekli ve gerekli olmayan biçiminde gruplandırılarak o anda kullanılmayacak olanların çalışma mahallinden uzaklaştırılması demektir. İş yerinde, sadece o andaki iş için ne gerekiyorsa, ne kadar gerekiyorsa ve ne zaman gerekiyorsa bulunmalıdır. Gereği konusunda kuşku varsa uzaklaştırın. Böylece iş akışına ilişkin sorunlar azaltılırken iletişim ve verimlilik artırılmış olacaktır.

Tertip olmayınca şu sorunlar çıkar TERTİP DÜZEN 5 S Tertip olmayınca şu sorunlar çıkar İş yeri giderek kalabalık hale gelir ve çalışma şartları zorlaşır Çalışanların arasına çekmeceler, dolaplar ve raflar girer, iletişim zorlaşır Takım ve malzeme aramakla çok zaman yitirilir Gereksiz donanımın bakımı da pahalıdır Eldeki fazla stok, üretim sorunlarını gizler Gereksiz malzeme ve donanımla süreç geliştirme zorlaşır

TERTİP DÜZEN 5 S

Gerekenle gerekmeyeni ayırdet TERTİP DÜZEN 5 S Gerekenle gerekmeyeni ayırdet

Gerekenle gerekmeyeni ayırdet TERTİP DÜZEN 5 S Gerekenle gerekmeyeni ayırdet Gerekli mi? Kaç tane gerekli? Yeri uygun mu ?

TERTİP DÜZEN 5 S

Düzen (sistemleştir: Seiton) TERTİP DÜZEN 5 S Düzen (sistemleştir: Seiton) Gerekli herşeyin gerektiğinde herkes tarafından bulunabilecek ve yerine kaldırılabilecek biçimde düzenlenmesi ve etiketlenmesi demektir. Düzen önemlidir çünkü üretim sırasında oluşan bir çok savurganlığın önüne geçer. Tertip olmadan düzen kurulamayacağı gibi düzen olmadan da tertip etkili olmaz

Düzen (sistemleştir: Seiton)

Düzen olmayınca şu sorunlar çıkar TERTİP DÜZEN 5 S Düzen olmayınca şu sorunlar çıkar Hareket savurganlığı Araştırma savurganlığı İnsan enerjisi savurganlığı Aşırı stok savurganlığı Kusurlu ürün savurganlığı İş güvenliği savurganlığı M 11

Temizlik (süpür: Seiso) TERTİP DÜZEN 5 S Temizlik (süpür: Seiso) Herşeyin ve heryerin temizlenmesi ve sürekli olarak temiz tutulması demektir. Kullanılan malzeme kirli ise, takım aparat sürekli sorun yaratıyorsa, tertip ve düzenin yararı kalmaz. Herşey en üst kondisyonda tutulmalı ve gerektiğinde kullanıma hazır olmalıdır.

Temizlik olmayınca şu sorunlar çıkar TERTİP DÜZEN 5 S Temizlik olmayınca şu sorunlar çıkar Kirli Pencereden ışık girmez Karanlık ve kirli yerde kusurlar görülemez Yağ ve su birikintileri kaymaya neden olur Tezgahlara yeterli bakım yapılamaz İnsanların çalışma şevkleri kırılır

Sebat (standardlaştır: Seiketsu) TERTİP DÜZEN 5 S Sebat (standardlaştır: Seiketsu) Araç, gereç, donanım, alan ve koridorların sürekli ve güvenli biçimde tertipli, düzenli ve temiz tutulması demektir. Eğer koşullar tekrar geriye dönecek ise yapılan tertip düzen ve temizliğin ne yararı kalır? Sebat, tertip, düzen ve temizliği bir bütün haline getiren unsurdur.

Sebat olmayınca şu sorunlar çıkar TERTİP DÜZEN 5 S Sebat olmayınca şu sorunlar çıkar Koşullar eski istenmeyen düzeye döner. Gün sonunda gereksiz malzeme yığınları görülmeye başlar. İş yeri malzemeleri dağılmaya başlar ve her gün düzenlemek gerekir. Tertip düzen uygulamasından sonra bile çalışanlar malzeme biriktirmeye başlar.

Disiplin (sürdür: Shitsuke) TERTİP DÜZEN 5 S Disiplin (sürdür: Shitsuke) Doğru prosedürleri uygun biçimde sürdürme alışkanlığı demektir. Tertip düzen ve temizlikle ilgili standardlar ve prosedürler disiplin olmadan hiç bir işe yaramaz Disiplin, günlük yaşantımızda da, dış şartlar bizi aksi yöne sevketse bile içimizden kaynaklanan bir güçle kararlaştırdığımız bir eylemi sürdürmemiz anlamına gelir

Disiplin olmayınca şu sorunlar çıkar TERTİP DÜZEN 5 S Disiplin olmayınca şu sorunlar çıkar Dağınık ve kirli bir işyeri Tertiplenen eşyalar yeniden birikmeye başlar İyi planlanmış bir düzende bile malzemeler kullanıldıktan sonra yerine bırakılmaz Kirlenen malzemeler temizlenmez Yerlere bırakılan eşyalar insanların düşüp yaralanmalarına neden olur moral bozar.

TERTİP DÜZEN 5 S Yönetimin rolü Kendinizi ve iş arkadaşlarınızı 5 S kavram ve teknikleri hakkında eğitmek. 5 S uygulama ekipleri oluşturmak. 5 S için zaman ayırmak ve program yapmak. 5 S uygulaması için kaynak oluşturmak. 5 S çalışmalarını takdir edip desteklemek. Tüm çalışanları yaratıcı katkıda bulunmaları için özendirmek. 5 S çabaları için maddi ve maddi olmayan ödüller oluşturmak. 5 S çabalarını özendirmek.

Sizin rolünüz 5 S uygulamalarına ilişkin daha fazla şey öğrenmek. TERTİP DÜZEN 5 S Sizin rolünüz 5 S uygulamalarına ilişkin daha fazla şey öğrenmek. İş arkadaşlarınızın 5 S konusunda eğitimine yardımcı olmak. 5 S uygulamasını heyecanla gerçekleştirmek. 5 S çabalarını özendirmek. Günlük çalışmalarınıza 5 S’i uygulama gayreti içine girmek. Atelye amirinden destek ve kaynak istemek. Yaratıcı fikirler geliştirip amirlere sunmak. .

TERTİP DÜZEN 5 S Son söz Bu programdan öğrendiklerinizi nasıl uygulamayı planlamanız size ait olmakla birlikte en iyi başlangıç noktası evinizdir. Bir eylem planı geliştirmekle işe başlayabilirsiniz. Hemen işimde neleri uygulayabilirim? Hemen evimde neleri uygulayabilirim? Evdeki diğerlerini işin içine nasıl katabilirim? Bizim ev Kitaplar Çocuklar Hanım

Üçüncü sınıf bir iş yerinde; TERTİP DÜZEN 5 S Üçüncü sınıf bir iş yerinde; Çalışanlar yere çöp atar, kimse o çöpü yerden alıp çöp kutusuna koymaz. İkinci sınıf bir iş yerinde; Çalışanlar yere çöp atarlar, ama o çöpü yerden alıp çöp kutusuna koyanlar da vardır. Birinci sınıf iş yerinde; Kimse yere çöp atmaz, Ama yerde kim çöp görürse o çöpü yerden alır ve çöp kutusuna atar.

Teşekkür Ederim 91 91