ÖĞRENME ALANLARI Bilgi kuramı olarak epistemoloji, bilginin nasıl kazanıldığı, nasıl kurulduğu ve üretildiği ile ilgili sorunları araştırır. Hepimiz biliyoruz ki henüz bilim, insan beyninin nasıl çalıştığını açıklayamamaktadır. O halde, bilgi insan beyninin bir ürünü olsa bile beynin nasıl çalıştığı netlik kazanmadığı sürece bu ürünün doğasının açıklanması da bizim için sorun olmaya devam edecektir. Farklı felsefi yaklaşımlara bağlı olarak bilginin doğası ve nasıl oluştuğu ile ilgili de farklı epistemolojik yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlar genellikle öğrenmenin nasıl meydana geldiğini açıklamaya çalışırlar ve öğrenme için yaptıkları tanımların ortak tarafı öğrenmeyi davranış değişikliği süreci olarak görmeleridir.
TEMEL ÖĞRENME ALANLARI Hayatımız boyunca sahip olduğumuz öğrenmelerimizi bilişsel, duyuşsal ve devinişsel olarak üç farklı öğrenme alanına ayırabiliriz. Bilişsel öğrenme alanı; genellikle zihinsel etkinlikler yoluyla sahip olduğumuz öğrenilmeleri içerir. Duyuşsal alanla ilgili öğrenmelerimiz daha çok bizim inanç, niyet, his, heyecan, korku, sevgi ve tutumlarımızla ilgili davranış değişikliklerimizdir. Devinişsel alanla ilgili öğrenmelerimiz ise değişik organlarımızın, reflekslerimizin uyum içinde belli bir amaç doğrultusunda kullanılabilmesini gerektiren davranışların kazanılmasını içerir.
TEMEL ÖĞRENME ALANLARI……… Bilişsel öğrenme alanı
Bilişsel öğrenme alanı…….. Bilgi Basamağı: Bu düzeyde öğrenci kurallar, prensipler, olgular ve ilişkiler hakkında yüzeysel bilgiye sahiptir. Meselâ, öğrenci kendine gösterildiği gibi bir doğrunun eğimi formülünü ifade edebilir. Anlama Basamağı; Bilgi basamağından sonra gelen basamaktır. Bu düzeyde öğrenci olguyu, ilişkiyi, prensibi kendi ifadeleriyle yeniden yorumlar ve anlamlaştırır. Öğrenci, çevirme yorumlama, özetleme, anlamlaştırma gibi etkinlikler yapar. Doğrunun eğimini koordinat düzlemi üzerinde oluşturacağı dik üçgendeki trigonometrik oranlardan yararlanarak ifade edebilir. Bu basamaktaki bir öğrenci aşağıdaki sorunun cevabını verebilecek düzeydedir: Bir doğru ( ) aralığında artan ise eğimi .......... olur. (a) sıfır (b) negatif (c) pozitif (d) belirsizdir
Bilişsel öğrenme alanı…….. Uygulama Basamağı: Öğrenci kavramsallaştırdığı bilgileri, kuramları, olguları, ilişkileri kullanabilir, yeni durumlara uygulayabilir. Meselâ, öğrenci aşağıdaki sorunun cevabını doğru olarak bulabilir: Merkezi (3, 4) noktası olan çembere (2, 1) noktasında teğet olan doğrunun eğimini bulunuz gibi.
Bilişsel öğrenme alanı…….. Analiz Basamağı: Öğrenci olaylarla, olgularla ilgili, teoremlerle çözüm yollarıyla ilgili parçaları ayırt eder. Bütünle ilişkisini kurar. Örneğin, x-eksenini x = 4 de kesen ve (2, -1) noktasından geçen doğru verildiğinde öğrenci bu bilgilerden hareketle iki noktası belli olan bir doğruyu incelemeye başlar ve trigonometri bilgilerini de kullanarak doğrunun eğimini olarak bulur.
Bilişsel öğrenme alanı…….. Sentez Basamağı: Parçalar ve elemanlar bir araya getirilerek anlamlı bir bütüne ulaşılır. Öğrenci karşıt önerilerde bulunabilir, kritik yapabilir, olgu veya ilişkiyi yeniden düzenlenebilir, formüle edebilir. Örneğin, doğrunun analitik incelenmesi konusunda öğrenmesi sentez düzeyinde olan bir öğrenci, bir aracın saatteki hızı ve bu hıza bağlı olarak kilometrede yaktığı yakıtı ikililer şeklinde (20, 25), (30, 30), (40, 30), (90, 50), (120, 90) verildiğinde, hıza bağlı olarak arabanın benzin tüketimini ve hangi hızlarda yakıtın daha ekonomik olduğunu, bilgi parçacıklarını bir araya getirerek yorumlayabilir. Bu amaçla verilen ikililere bağlı olarak orijinden geçen doğrular çizebilir ve oluşturduğu 5 doğrunun eğimlerini karşılaştırabilir.
Bilişsel öğrenme alanı…….. Değerlendirme Basamağı: Öğrenilen bilgi, kuram, teorem ve olguların başka ortamlara taşınabilmesi, yeni varsayımlarda bulunulması. Öğrenilenin çeşitli durumlarda geçerli olup olmadığını araştırılabilmesi öğrencinin değerlendirme basamağında olduğunu gösterir. Sentez basamağında verilen örnekte öğrencinin kullandığı yöntemin en iyi yöntem olup olmadığı araştırılır.
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı……..
Bilişsel öğrenme alanı…….. Değerlendirme düzeyinde öğrenmenin göstergesi olarak:
Duyuşsal öğrenme alanı İlgi, tutum, inanç, sevgi, korku, tutku adlarıyla bilinen manevi boyutu olan öğrenmelerimiz duyuşsal alanla ilgili öğrenmelerimizdir. Kıymet Biçme Alma Davranımda Bulunma Yeniden Düzenleme Kendine Maletme
Duyuşsal öğrenme alanı….. Alma Basamağı: Öğrenci bu aşamada karşılaştığı olayların, olguların, değerlerin, özelliklerin, kuralların farkında olur. Fakat bu farkında olma dıştan gelen bir uyarılma sonucunda gerçekleştiği için yüzeyseldir. Davranımda Bulunma Basamağı: Bu aşamada öğrenci farkında olduğu olayı, olguyu, ilişkiyi değeri kabul eder, ona yönelik tepkide bulunur, karşılık verir ve bunların sonuçlarını gözler. Sonuç olumlu ise davranımdan zevk alır, mutluluk duyar, olumsuz ise sıkılır veya onlara karşı olumsuz tutum geliştirir. Kıymet Biçme Basamağı: Eğer bir önceki aşamada uygulamalar ve tercihler olumlu sonuç vermiş ise bu aşamada birey farkında olduğu değer, yargı veya olguyu benimser, tercih eder ve onun savunucusu olur. Yeniden Düzenleme Basamağı: Değer, olgu, yargı veya kavramla ilgili tercihlerde hisler yerini mantığa bırakır. Kendine Mal Etme Basamağı: Duyuşsal alanın en üst seviyesidir. Öğrenci, vardığı sonuçları, yaptığı tercihleri değerlendirir ve genelleyebilir.
Devinişsel öğrenme alanı Duyu organlarının reflekslerin belli bir amaç için birlikte kullanılabilmesi, organize edilebilmesi gibi becerilerin öğrenilmesini içerir. Taklit Uygulama Pekiştirme Yeni Duruma Uydurma Gözlem
Devinişsel öğrenme alanı……. Gözlem Basamağı: Devinişsel öğrenme alanının ilk basamağı gözlem basamağıdır. Bu basamakta yapılan iş gözlenir, ya da izlenecek yolla ilgili işlem basmakları, yönergeler, talimatlar okunur. Taklit Basamağı: Bu aşamada öğrenci yönergeleri izler. İzlediği veya seyrettiği basamakları bilinçli bir biçimde fakat acemice uygulamaya çalışır. Uygulama Basamağı: Taklit edilen veya uygulaması yapılmaya çalışılan işin, ödevin işlem basmaklarının bütününü yapabilecek düzeyde ustalaşmak ve alışkanlık kazanmak bu düzeyin göstergeleridir. Yeni Duruma Uydurma Basamağı: Öğrenci işleme veya gerekli olan işlem basamaklarına kendi yorumlarını katar. Hem devinişsel hem de bilişsel alanla ilgili öğrenmelerimiz var mıdır?