Benoît Lebrun Başkan, Muhasebe Çalışma Grubu FEE 7 Haziran 2005 Muhasebe ve denetim düzenlemesinde gelişmiş program Muhasebe Direktifleri

2 Dördüncü Direktif ve Yedinci Direktifin Amaçları Alacaklıları sınırlı güvence sunan şirketlerden (limited şirket) korumak Şirketler tarafından kamuya açıklanması gereken mali bilgiler için asgari muhasebe gereklerini sağlamak Hatırlatma: bir Direktif Üye Devletlerin mevzuatlarını direktif hükümlerine uyacak şekilde değiştirmelerini şart koşar (  yönetmelik)

3 Dördüncü Direktif Genel Direktif kapsamındaki şirketlerin hukuksal biçimleri Mali tabloların unsurları: bilanço, gelir gider tablosu, notlar Mali tabloların amacı: doğru ve gerçeğe uygun görünüm Eskinin yerine geçme ilkesi Mali tabloların formatları üzerinde odaklanma: uyumlulaştırma mümkün olan yerlerde birincil yönler Mali tabloların sunulması sırasında uygulanacak iki ilke: tutarlılık ; mahsup olmaması

4 Dördüncü Direktif Bilanço formatı İki format mümkün bir yanda aktifler / öte yanda öz kaynaklar dahil pasifler öz kaynaklar aktiflerle pasifler arasındaki fark olarak sunulur Aşağıdaki üç kriterin ikisinin limitlerini aşmayan şirketler için basitleştirilmiş formata izin verilir: bilanço toplamı: Euro net satışlar : Euro mali yıl içinde ortalama personel sayısı: 50

5 Dördüncü Direktif Gelir gider tablosu formatı Direktifler tarafında sunulan birçok imkan var Giderlerin mahiyetine veya işlevlerine göre sunulması Giderlerin net satışlardan düşülerek net gelirin bulunması Giderlerin bir tarafta gelirlerin diğer tarafla olduğu sunum Aşağıdaki üç kriterin ikisinin limitlerini aşmayan şirketler için basitleştirilmiş formata izin verilir: bilanço toplamı: Euro net satışlar : Euro mali yıl içinde ortalama personel sayısı: 250

6 Dördüncü Direktif Mali tablolardaki notlar Direktifin diğer hükümlerinde önceden zorunlu tutulanlara ek olarak, notlarda açıklanması gereken 14 hususun listesi Basitleştirilmiş bir bilanço düzeni kullanmaya yetkili şirketler için basitleştirilmiş versiyona izin verilir

7 Dördüncü Direktif Değerleme ilkeleri İşletmenin sürekliliği Değerlemenin tutarlılığı İhtiyatlılık (gerçekleşme ilkesi ; önceki yıl ile ilgili bilanço tarihi sonrası pasifler ; aktiflerin amortismanı) Tahakkuk ve nakit esası Aktifler ve pasifler için ayrı değerleme Bir yılın açılış bilançosu : önceki yılın kapanış bilançosu

8 Dördüncü Direktif Maliyet ve yeniden değerlenen tutarlar Satın alma fiyatı veya üretim maliyeti Mümkün seçenek: duran maddi varlıklar veya stoklar için yenileme değeri enflasyonun hesaba katıldığı öğelerin yeniden değerlemesi duran varlıklar için yeniden değerleme Yeniden değerleme fazlasının muhasebesi ve hukuksal işlemi: Öz kaynaklara dahil edilir, sermayeye aktarılabilir, dağıtılamaz

9 Dördüncü Direktif Varlıklarla ilgili seçenekler Kuruluş giderleri (kanuni masraflar…) Duran varlıkların üretim safhasında faiz gideri Araştırma ve geliştirme maliyetlerinin aktifleştirilmesi Stoklar için değerleme formülü: ağırlıklı ortalama maliyet, Fifo, Lifo

10 Dördüncü Direktif Makul değer seçeneği 2001’de Dördüncü Direktifte başlatılan başlıca seçenek Amaç : finansal araçlar hakkında IAS 39 esasında ulusal muhasebe gereklerinin düzenlenmesi Değişiklik yayınlandığında varolan IAS 39 versiyonu esasında Şunlar haricinde tüm finansal varlıklara makul değer uygulanabilir: vadesine kadar tutulan finansal varlıklar şirket kaynaklı borçlar ve alacaklar İstisnalar olmak üzere, finansal borçlar için makul değer uygulanamaz

11 Dördüncü Direktif Dördüncü Direktifin diğer hükümleri Yıllık raporun içeriği Yıllık mali tabloların yayınlanması Yıllık mali tabloların denetlenmesi

12 Yedinci Direktif Konsolide mali tablo hazırlama yükümlülükleri Konsolide mali tablolar başka kuruluşları kontrol eden şirketler tarafından hazırlanmalıdır Başka bir kuruluş üzerindeki kontrol şunların sonucudur: oy haklarında çoğunluğu elde tutmak kuruluşun yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunu tayin ve azletme hakkı bir sözleşme veya şirket tüzüğü hükümleri sonucu baskın bir etkide bulunma hakkı

13 Yedinci Direktif Konsolide mali tablo hazırlama yükümlülüğünden muafiyet Kontrol ettikleri kuruluşlarla birlikte, aşağıdaki üç kriterin ikisinin limitlerini aşmayan şirketler: Euro ; net satışlar : Euro ; mali yıl içinde ortalama personel sayısı: 250) Kendileri başka bir şirket tarafınsan kontrol edilen şirketler Limited şirketler muafiyetten yararlanamaz

14 Yedinci Direktif Şerefiyenin ile ilgili işlemler Şerefiye : bağlı şirketin hisselerinin bedeli ile bağlı şirketin net varlıkları içinde temsil ettikleri oran arasındaki fark Seçenek : Dördüncü Direktifte şerefiye için belirlenen şekilde amortisman öz kaynaklardan düşülür Negatif şerefiye : ertelenen gelir veya doğrudan kazanç

15 Yedinci Direktif Konsolidasyon prosedürleri Şirket içi bakiyeler ve işlemlerin kaldırılması Şirket içi kazançlar veya kayıpların kaldırılması Konsolide bilanço ve bağlı şirketlerin bilançolarının tarihi Sunuş ve değerleme yöntemlerinin zaman içinde tutarlılığı Grup içinde kullanılan değerleme yöntemlerinin tutarlılığı Ertelenmiş gelir vergilerinin tanınması

16 Yedinci Direktif Öz kaynak yöntemi / orantılı konsolidasyon Öz kaynak yöntemi ana şirketin önemli etki sahibi olduğu bir kuruluştaki bir yatırıma uygulanır Ortak kontrol edilen kuruluşlar : öz kaynak yöntemini veya orantılı konsolidasyon yöntemini uygulama seçeneği

17 Yedinci Direktif Yedinci Direktifin diğer hükümleri Konsolide yıllık rapor Konsolide mali tabloların denetlenmesi Konsolide mali tabloların denetlenmesi Konsolide hesapların yayınlanması

18 Sonuçlar : Muhasebe Direktiflerinin sağladıkları Şunlarla ilgili ulusal mevzuatların uyumlulaştırılması : tek tek ve konsolide mali tablolar ve yıllık rapor hazırlama yükümlülüğü mali tabloların denetlenmesi ve yayınlanması Ulusal mevzuatlar veya muhasebe standartlarında muhasebe gereklerinin uyumlulaştırılma zorluğu başlıca başarı : düzenler çerçeveler, kavramlar, tanımlar, değerleme yöntemleri üzerinde ortak görüşlerin olmaması (çok fazla seçenek)