DİSMENORE DR.GÜLAY ŞAHİN

Dismenore ağrılı adet görme durumudur. Ağrı aralıklı, kramp tarzında, suprapubik bölgede yoğunlaşmış olup zaman zaman bulantı, kusma, ishalle birliktedir. Dismenore adölesanlarda %60, erişkinlerde %45 oranında görülür.

Primer dismenore Sekonder dismenore

Primer dismenore Organik bir neden yoktur ağrı endometriyal prostaglandin salınımıyla ilişkilidir. Genellikle menarşla ya da menarştan birkaç yıl sonra, ovülatuvar siklusların yerleşmesiyle başlar. Adetten birkaç saat önce başlayan ağrı iki-üç gün sürer.

Sekonder dismenore Endometriyozis, uterus ve vajinanın doğumsal anomalileri, servikal stenoz, adenomiyozis, over kisti, pelvik yapışıklık, rahim içi araç, pelvik enfeksiyon ve tümör gibi organik bir neden vardır.

Tanı Temel belirti kramp tarzı pelvik ağrı bel ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal, çarpıntı ve halsizlik görülebilir.

FİZİK MUAYENE Primer dismenorede normaldir. Tanı öykü, ağrının periyodik özelliği ve altta yatan bir neden saptanmamasıyla konur

Sekonder dismenorede ise ağrı, menstrüel siklusun ikinci yarısında başlar ve kanamanın bitiminden sonra birkaç gün sürer. Fizik incelemede duyarlık ve patolojik bulgu olabilir. Kesin tanı için ileri inceleme gerekir.

Ayırıcı Tanı Ektopik gebelik, tamamlanmamış düşük ve üriner enfeksiyon düşünülmelidir.  

Tedavi Primer dismenorede temel amaç ağrının giderilmesidir. Tedavide antienflamatuvar (NSAİ) ilaçlar ya da ovülasyonu baskılayan KOK kullanılır. NSAİ %80'inde etkindir. Ayrıca karnın alt kısmına sıcak uygulaması ve egzersiz dismenorede etkili bulunmuştur.

NSAİ ilaçlardan; ibuprofen , naproksen sodyum ve mefenamik asit kullanılması önerilir. İlaca menstrüasyondan 1-2 gün önce başlanmalı ve birkaç gün kullanılmalıdır.

İbuprofen : İlk seçilecek ilaçtır. Her 6 saatte 400 - 800 mg, tercihen tok karnına alınır.

Mefenamik asit : İkinci seçilecek ilaçlardandır. 500 mg yükleme dozundan sonra 3 gün boyunca her 6 saatte, 250 mg alınır.

Naproksen sodyum : İkinci seçilecek ilaçlardandır. Başlangıçta 500-575 mg, sonra gerekirse 6-8 saatte bir 250-275 mg (en çok 1.250 mg/gün) alınır.

İlaç her kanama döneminde kullanılmalıdır İlaç her kanama döneminde kullanılmalıdır. İlaç seçimi ve doz değişikliği üç aylık uygulama değerlendirilmeden yapılmamalıdır. Oral kontraseptifler: Düşük estradiol içerikli (0.035mg) preperatlar siklik olarak 6-12 ay süre kullanılır. Sekonder dismenorede tedavi mutlaka altta yatan nedene göre yapılmalıdır.

Sevk Üç aylık tedaviye yanıt alınamayan primer dismenore olguları veya sekonder dismenoreli olduğu düşünülen hastalar sevk edilmelidir.

Teşekkürler…