BESLENME BESLENME: Büyüme ve yaşamın sürdürülmesi ve sağlığın korunması için dışarıdan alınan besinlerin bir takım kimyasal reaksiyonlar sonucu karbonhidrat, yağ, protein, vitamin, mineral gibi bileşenlere ayrılarak kullanılmasıdır. METABOLİZMA: Alınan besinlerin hücre içindeki kimyasal reaksiyonları sonucu enerji olarak açığa çıkması ve harcanmasıdır. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

BESİN ÖĞELERİ VE FONKSİYONLARI: 1 KARBONHİDRATLAR Sporcunun temel enerji madddesidir. 1 gramı=4 kkal Ekonomik ve fazla O2 gerektirmez Günlük enerjinin %55-70 ini karşılar Besinlerden alınırkarbonhidratvücutta glikojen olarak kas ve karaciğerde depolanır Kaslarada glikojen miktarı arttıkçaperformans yükselir. İhtiyaç fazlası yağ olarak depolanır. Beyin çalışması için gerekli enerjiyi sadece karbonhidratdan alır. Karbonhidrat Kaynakları Basit Şekerler Çabuk emilip kan şekerinde çabuk artışa ve azalmaya sebep olur. Çay şekeri, süt şekeri, meyve şekeri bal ve reçel Bileşik Şekerler Sindirimi 3-4 saat sürer. Tahıllar(pirinç, ekmek, makarna)kurabaklagiller (fasulye, barbunya) 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

YAĞLAR: ATP oluşumunda karbonhidratlara göre daha etkin 1 gram = 9 kkal Kalp, karaciğer, akciğer, beyin gibi organlar için koruyucu yağ tabakası oluşturur. Deri altındaki depoları ile vücut soğuğa karşı kururlar, vücut ısısının korunmasında etkindirler Sporcunun günlük alması gereken enerjinin %25-30 yağlardan olmalıdır. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

70 kg sporcunun 70/1x24=1680 kaloridir PROTEİNLER Hücrenin yapı taşıdır, aminoasitlerin biraraya gelmesiyle oluşmuşlardır. Hayvansal ve bitkisel proteinler aminoasitlere ayrılarak enzim ve kan protein yapımında kullanılırlar. Kasların yapısını oluşturduğundan büyüme ve gelişmeyi, doku onarımını ve yapımını sağlar 1 gram =4 kkal Sporcu 1,5- 2 gram proteini kilo başına kullanmalı Protein fazlası yağ olarak depolanır. Parçalanma sonucu artık maddeler böbrek ve idrar yolu ile atılır sıvı kaybına yol açar Fazla protein tüketimi vücutta kalsiyum atımın artırır. Yetersiz protein alımında vücut kendi hücrelerini kullanır,büyüyme durur, sporcu bitkinliği artar, kansızlık artar Eneji gereksinimi kilo başına 1 saatte 1 kaloridir 70 kg sporcunun 70/1x24=1680 kaloridir 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

VİTAMİNLER Normal yaşamın sürdürülmesi için gerekli olan, yiyecekler içerisinde doğal olarak bulunan organil öğelerdir Görevleri: -Enerji oluşumu -Sinir ve sindirim sisteminin normal çalıştırılması, -Kas kasılmasıdır Vitaminler suda ve yağda çözülebilen olmak üzere ikiye ayrılır. a) Suda çözülebilen B ve C vitaminleri Vücutta az bulunur Depo adilmezler B Vitaminleri yorgunluğu önler performansı artırır C Vitaminleri  Sebze ve meyvede bulunur Doku yapımından görevlidir Aminoasit metabolizmaında ve hormon sentezinde rol alır Glikojen deposudur Laktikasitit azaltır Enfeksiyon riskini azaltır O2 kullanımın artırır b)Yağda Çözülebilen(ADEK) Depo edilebilir Fazlası vücutta zararlı toksik etkisi gösterir Fazlası yetişkinlerde bulantı, baş ağrısı, saç dökülmesi, ishal gibi belirtiler oluşur. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

MİNARELLER Vücutta yapılamayan vev yiyeceklerle alınması gereken öğelerdir. Kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum, potasyum ve sodyum gereksinim fazladır Bakır, solanyum, kobalt, iyot gereksinim daha az Görevleri: - Kemik gelişimi, büyüme - Kas kasılması, sinir iletimi ve vücut su dengesi sağlanması Demir bir kan proteini olan hemoglobin yapımı için gereklidir. Hemoglobin azaldıkça kansızlık oluşur. Görevi: Akciğerden kaslara O2 taımasıdır O2 enerji oluşumunda önemli rol alır. Demir azaldıkca hemoglobin azalır O2 azalır Enerji azalır. Kalsiyum, forforla kemik ve dişlerin yapısını oluşturur Kas kasılması, kanın pıhtılaşması sinir iletimi görevlerini üstlenir. İskelet kaslarının kasılma gücü Kuvvetli kemik yapısı ile mümkündür Mineral kaybı Spor türüne egzersizin yopunluğuna, süresine ve iklim şartlarına göre farklılık gösterir. Yeterizliğinde: Kramp, yorgunluk, nefes almada güçlük, performansda düşüklük. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

SU Insan O2 siz 1 kaç dakika Susuz 1 kaç saat Yiyeceksiz 1 kaç hafta yaşayabilir. O2 den sonra en önemli öğedir Vücudun %60’ı sudur Günlük 2500 ml su alır Bunun 1500ml idrar, 100 ml dışkı, 50 ml terle 900 ml solunum yolu ile atılır. Görevleri: Taşıyıcı metabolizmada yardımcıdır. Kanda karbonhidrat, yağ, protein, hormon ve O2 yi çalışan kaslara  Amonyak, karbondioksit ve laktik asiti dokulardan uzaklaştırır. Isı Dengeleyicidir Organizmada yüksek ısı oluğunda su olmazsa soğutma sistemi terle gerçekleşmeyecektir. Isının dağıtılmaması ise dolaşım ve sinir sistemini bozacaktır. Hücre içinde oluşan kimyasal olaylar enerjyi sağlar. Su bu olayların ortamını hazırlar. Suyun olmadığı bir ortamda enerji oluşumu gerçekleşmeyecektir. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

%1,5 lik su kaybı olduğunda %6-10 luk su kaybı olduğunda Susuzluk harekette dengesizlik İştahsızlık Deri kızarması Sabırsızlık Yorgunluk Kalp atışında artış Isı artışı Baş ağrısı Soluk almada güçlük Kan volümünün düşmesi Konuşma zorluğu Hatırlamada güçlük Kan yoğunluğunda artış Kramplar yutkunma zorluğu Dilin şişmesi Görmede bozukluk Duyma zorluğu Ateş Duyarlılıkta azalma Yaşamın sonlanması 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

SPORCULARDA KİLO VERME NASIL OLMALIDIR Ağırlık kaybı vücut yağ depolarından olmalıdır Vücut yağ oranı, kalori kısıtlaması ve egsersiz sayısı artırılarak, azaltılmalıdır. Spor yapmayanlar haftada 2 gün egzersizle  ağırlıkta değişiklik yok Haftada 3-4 gün egzersizle  ağırlıkta değişiklik oluyor Kilo verme işlemi çok ağır olmalıdır Besin öğelerinin dengeli bir biçimde alınması gereklidir Günlük enerji alımı 1500 kkaloriden düşük olmamalıdır. Kilo verme döneminde su içmeyi unutmamak gerekir Günlük alınması gereken besinler 5 öğünde tüketilmelidir. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

BEDEN EĞİTİMİNİN GELİŞİMDEKİ ROLÜ Beden Eğitiminin bireyin gelişimine katkısı fiziksel(organik), psikomotor(sinir- kas), zihinsel, duygusal ve toplumsal boyutlarda incelenir. Hareket, toplumsal deneyim, sağlık ve fiziksel uygunluk, vücut dengesini araştırma, estetik deneyim, gerginliğin boşaltılması mükemmmel ve üstün oluş boyutlarında incelenmektedir. FİZİKSEL GELİŞİM: Hareket sistemi Aktif olarak kaslar, pasif olarak kemik gelişimi PSİKOMOTOR GELİŞİM: Sinir-kas sisteminin gelişimi 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

KALP DOLAŞIM SİSTEMİNİN DAYANIKLILIĞI: Kasssal dayanıklılığın ögesidir ve kalbin akciğerlerin dolaşım sisteminin uzun süre devam eden orta ve yüksek şiddetteki etkinlikleri verimli bir şekilde yapabilme yeteneğidir KASSAL KUVVET: Bir grup kasın maksimum düzeyde güce karşı koyması Örn: Ağır bir yükü kaldırabilme KAS GÜCÜ: Patlayıcıc kuvvet oluşrurabilmek için gücünü en hızlı şekilde kullanabilme. Örn: Gülle atma KASSAL DAYANIKLILIK: Maksimum güçten daha fazla ama uzun süreli kasın çalışma yeteneği Örn: 2 saat boyunca gitar çalma 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

AEROBİK GÜÇ: uzun süre boyunca enerjiyi aerobik(O2 li AEROBİK GÜÇ: uzun süre boyunca enerjiyi aerobik(O2 li olarak üretabilme ve tüm vücudu kullanarak çalışmaya devam etme. ANAEROBİK GÜÇ: Vücudun gerekli olan enerjiyi anaerobik (O2 siz ) olarak üretebilmesi ve yüksek şiddette süreklilik gösterebilmesi Örn: Hız koşuları ÇEVİKLİK: Vücudun pozisyonunun hızlıca değiştirilebilmesi yeteneği. Vücut yönünü hızlı, alıcı, kolay ve kontrollü şekilde değiştirme. ESNEKLİK: Eklem yerlerinin özgürce hareket etmesi için kasların esnetilebilmesi yeteneği. Örn: Açık bacak oturma. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

KOORDİNASYON: Karmaşık hareketlerin üretilmesinde KOORDİNASYON: Karmaşık hareketlerin üretilmesinde kasların mükemmmel ve uyumlu işlevleri Koordineli davranış kişinin özel hareketleri hızlı ve akıcı bir şekilde yapmasını içerir VÜCUT KOMPOZİSYONU: Vücuttaki yağ kütlesi ve yağsız vücut kütlesi, vücut kompozisyonunun oluşturur. DENGE: Statik ve dinamik hareketler arasında vücudun istenen posizyonu sağlayabilme yeteneği. SÜRAT: Aynı hareketi başarılı ve hızlı şekilde yapabilme veya kısa bir mesafeyi, kısa sürede tamamlayabilme yeteneğidir. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13