AKTS (ECTS): Avrupa Kredi Transfer Sistemi Doç. Dr. İlhan Kaya
AKTS Nedir? Ne işe yarar? Nasıl?
AKTS bir belge değildir
AKTS Bir kredi hesaplama, biriktirme ve kredi aktarım sistemidir. Öğrencinin bir eğitim programındaki her ders veya modül için tek tek ne kadar emek (zaman) harcadığını veya bir öğretim programı için toplam ne kadar emek (zaman) harcadığını bu emek/zamana denk düşen kredilerle gösteren bir değerlendirme sistemidir. Öğrencinin harcadığı zamana/emeğe öğrencinin iş yükü denir. Bu yük ortalama bir öğrenci göz önüne alınarak öğretim elemanı tarafından hesaplanır. Hesaplamaya öğrenci görüşlerinin de katılması, uygulamanın kalite güvencesini ve kabul edilebilirliğini arttırır.
AKTS AKTS sistemini kullanan yükseköğretim kurumları ortak bir dil kullanıyor demektir. Öğrencilerin iş yükleri karşılaştırılabiliyor demektir. İş yükleri karşılığında öğrencinin bilgi, beceri ve yetkinlikler şeklinde ifade edilen öğrenme kazanımları da belli ise bir öğrenci başka bir ülkedeki öğrenci ile daha karşılaştırılabilir bir duruma gelir. Program, ders veya modüllerde elde edilen ve ölçülen öğrenme kazanımlarına öğrenme çıktıları denir. Öğrenme çıktıları Bir dersin veya bir programın tamamlanmasının ardından, öğrencinin öğrenmesi, bilmesi ve yapabilmesi beklentilerinin bütünüdür
AKTS Bir öğretim programı çerçevesinde öğrencinin aldığı dersler, notlar ve AKTS kredileri; program içeriğine ve yükseköğretim sistemine ilişkin diğer bilgilerle birlikte mezun olduğunda öğrenciye verilen İngilizce Diploma Eki içinde ifade edilir. Böylece mezun, kendisini AKTS sistemi ile değerlendirilmiş diğer mezunlarla karşılaştıran bir tanınırlık belgesi elde etmiş olur.
AKTS Öğretim süreci boyunca öğrencinin harcadığı zamanı/emeği (iş yükünü) standartlaştırma (4 yıl öğretim = 240 AKTS) ve yaygın bir dilde belgeleme (Diploma Eki, Akademik Tanınma) Öğrencinin bir öğretim programında kazanması gereken yeterlilikleri (program öğrenme çıktıları olarak bilgi, beceri ve yetkinlikleri) paydaşlara danışarak tasarlama, öğrencilere duyurarak görünür kılma ve belgelendirme (Ders Tanımlama Formları, Diploma Eki). Bir öğretim programından beklenen toplam öğrenme çıktılarını, o programın derslerine ders öğrenme çıktıları olarak dağıtma.
AKTS’nin Faydaları İş yükü ve öğrenme çıktıları açısından karşılaştırılabilir öğrencilerin hareketliliği artar. Erasmus değişim programına katılabilirler Yurt dışında Mastır ve Doktora kabulleri kolaylaşır Farabi programında da ihtiyaç haline gelebilir Mezunların ulusal ve küresel iş pazarlarında tanınırlığı ve hareketliliği artar. Bu onların iş bulmasını kolaylaştırır, istihdam edilebilirliğine katkı sağlar.
AKTS KREDİSİ NASIL ELDE EDİLİR? Çıktı temelli Toplam iş yüküne dayalı Şeffaf Belgelendirilmiş
İŞ YÜKÜ NEDİR? Öğrenci iş yükü Planlanan bütün öğretim ve değerlendirme etkinliklerini içerir Bir derece programında bir dersin başarı ile tamamlanması için gerekli olan tüm faaliyetlerin süresini içerir. Bu faaliyetler Derslere katılım, Uygulamalara katılım, Seminer, Proje hazırlama, Sınav, Sınava hazırlanma, Tüm bireysel çalışmalar ve Staj gibi faaliyetlerdir
İş yükü neleri kapsar?
İŞ YÜKÜNÜ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Hedeflenen öğrenme çıktıları Seçilen öğrenme - öğretme yöntemleri Seçilen ölçme/değerlendirme teknikleri Ders programının yapısı ve tutarlılığı (dersler arasındaki tutarlılık, derslerin yeri vb.) Öğrencinin yeteneği ve çabası Öğrenim süresi
Kredilendirilebilen Faaliyetler Dersin Türü: teorik ders , seminer, uygulama, pratik, tutorial, laboratuvar, kişisel çalışma, staj, arazi çalışması vs Öğrenim Aktivitelerinin Türü: derslere katılım, ödev yapma, seminer hazırlama, laboratuarda çalışma, kitap ve paper okuma, kritik etme vs Değerlendirme Türü: sözlü veya yazılı sınav, sözlü sunum, yazılı rapor sunumu, test, dosya hazırlanması, staj raporu, arazi çalışması raporu, tez hazırlanması vs
AKTS Nasıl Hesaplanır? Öğretim programındaki dersleri AKTS’ye göre tasarlarken veya yenilerken öğretme biçimlerini ve öğrenme yöntemlerini çeşitlendirerek ve öğrencinin harcadığı tüm zamanı hesaplayarak öğrenci iş yükünü yeniden tanımlıyoruz. Bu aşamada öncelikle öğretim elemanı ve bölümün/anabilim dalı görüşleri doğrultusunda hesaplama yapmamız gerekiyor Daha sonra dersleri, öngörülen öğrenme çıktıları ile öğrencilerin değerlendirmesine açarak sürekli iyileştirme (Öğrenci anketleri) yapmak gerekiyor.
İŞ YÜKÜ TAHMİNİNDE 4 ADIM Modül/Ders ünitesinin ve öğrenme çıktılarının belirlenmesi, İş yükünün tahmin edilmesi, Öğrenci anketleriyle iş yükünün kontrolü, İş yükü ve/veya eğitimsel etkinliklerin ayarlanması, düzenlenmesi.
AKTS ve Öğretim Elemanı Anket: Öğretim Elemanları Dersinizde hangi program çıktılarını kazandırmayı düşünüyorsunuz? Dersinizin öğrenme çıktıları nelerdir? Dersinizde hangi öğrenme etkinlikleri (öğrenme biçimleri) mevcuttur? Öğrenme çıktılarını nasıl ölçüp değerlendiriyorsunuz? Bu öğrenme çıktılarını kazandırabilmek için tahmin edilen çalışma süresi nedir? Ders bilgi paketlerinin hazırlanması demek
AKTS 1 AKTS = 25-30 çalışma saati Bir öğrencinin dönem ve yıllara göre alması gereken AKTS miktarı 1 Yarıyıl = 30 AKTS 1 Yıl = 60 AKTS 4 Yıl = 240 AKTS 5 Yıl = 300 AKTS 6 Yıl = 360 AKTS
Dereceler ve Toplam Gerekli AKTS Derece Programı AKTS Kredisi Short Cycle (Ön Lisans) 120 ECTS First Cycle (Lisans) 180-240 ECTS Second Cycle (Yüksek Lisans) 90-120 ECTS Third Cycle (Doktora)
AKTS Öğrenme Etkinliği Tahmin Edilen Süre (saat) Değerlendirme Teorik ders 4x14=56 Derse Katılım Rehberli problem çözme Bireysel çalışma 1x14=14 2x14=28 Aktif Katılım Haftalık ödev problemlerinin çözülmesi Dersin asistanları ile tartışma, yazılı rapor teslimi Dönem Projesi 15 Ara Sınav Sınav için 3 Bireysel çalışma 18 Açık kitap, yazılı sınav Yarıyıl Sonu Sınavı Bireysel çalışma 26 Quiz (4 adet) Sınav için 4 Bireysel çalışma 8 Kapalı kitap, yazılı sınav Toplam: 203
Öğretim elemanının tahmini olarak hesapladığı bu iş yükü, öğrencilere de sorularak elde edilen sonuçlar karşılaştırılmalıdır. 20
Tahmin Edilen İş Yükü (saat/yarıyıl) AKTS Nasıl Hesaplanır? Ders Saat/hafta Tahmin Edilen İş Yükü (saat/yarıyıl) AKTS Kredisi A 2 105 105*30/793= 4 B 4 160 6 C 155 D 3 120 E 203 8 F 55 Toplam 19 798 30
AKTS 1 AKTS = 25-30 çalışma saati Bir öğrencinin dönem ve yıllara göre alması gereken AKTS miktarı 1 Yarıyıl = 30 AKTS 1 Yıl = 60 AKTS 4 Yıl = 240 AKTS 5 Yıl = 300 AKTS 6 Yıl = 360 AKTS
AKTS Derece Programı AKTS Kredisi Short Cycle (Ön Lisans) 120 ECTS First Cycle (Lisans) 180-240 ECTS Second Cycle (Yüksek Lisans) 90-120 ECTS Third Cycle (Doktora)
SONUÇ AKTS Öğrenci Merkezli Eğitimin temel yapı taşı Öğrenim Çıktıları ve İş Yükü temeline dayanmaktadır AKTS ulusal ve sektörel yeterliliklerin tasarımında hayati bir önem taşımaktadır. AKTS yüksek öğretim kurumlarında standart ve kılavuz hazırlıklarının hayata geçirilmesinde çok önemli bir rol oynamaktadır. AKTS program tasarımında bir araç olarak düşünülmelidir Başka yolu yok AKTS’yi öğrenmek ve uygulamak zorundayız
Neler Yapılacak? AKTS hesaplamaları konusunda biz genel bir fikir sahibi olacağız Herkes kendi biriminde bilgilendirme toplantısı yapacak Herkes kendi derslerinin hesaplamalarını örnek olarak yapacak Yeterlikler ve kalite güvencesi süreçleri dikkatle takip edilecek
TEŞEKKÜRLER