3. Sıcaklık Farkından Kaynaklanan Hava Olayları İklim Bilimci Meteoroloji metorolog
1. SICAKLIK Canlıların yaşamını yakından etkileyen en önemli etkendir. İklimin diğer tüm elemanları sıcaklığa bağlı olarak değişir.
2. NEM Hava durumunu etkileyen etmenlerden biri de nem ‘ dir !!! Havadaki su buharına “nem” denir Havanın sıcaklığı arttıkça daha fazla nem taşıyabilir…
2. NEM Havadaki mutlak nemin azalması sadece yağış ile olur. Sıcaklık arttıkça bir hava kütlesindeki maksimum nem oranı da artar.
ATMOSFERİN NEM DERECESİ DÜNYA ÜZERİNDE SICAKLIĞIN FARKLI ŞEKİLDE DAĞILMASINA NEDEN OLUR.
Yüksek hava basıncının sıcaklığı düşüktür..Nem miktarı daha azdır.. Alçak hava basıncının sıcaklığı yüksektir.
Kışın yüksek basınç olduğunda; Su buharı aynı zamanda toz ve havadaki diğer parçacıkların üzerinde de yoğuşur ve sis oluşur. Soğuk yüzeylerdeki su buharı yoğuşup, sonra donarak kırağı oluşturur Güneş kaybolunca yollardaki sular donar ve buz oluşur. Günler açık, soğuk ve parlak geçer.
Yağmur : Havadaki su buharının damlacıklar halinde yoğuşmasıyla oluşur. Kar: Havadaki yoğuşmanın 0c nin altında gerçekleşmesiyle taneciklerin kristalleşmesiyle gerçekleşen hava olayına denir. Dolu: Havada su buğusunun birden yoğunlaşıp katılaşmasından oluşan, türlü irilikte, yuvarlak veya düzensiz biçimli saydam buz parçaları durumunda yere hızla düşen bir yağış türü
Çiğ : Gece hava serinlediğinde ağaç dalları ve yaprakların üzerindeki su damlacıklarıdır. Kırağı: soğuyan zeminler üzerindeki yoğunlaşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır. kırağının oluşabilmesi için de havanın açık ve durgun olması gerekir. Sis: Yoğuşmanın yer yüzüne yakın hava tabakalarında meydana gelmesiyle oluşan yüzey bulutlarına denir.
SEL: Yağışlar sırasında toprağın ememediği su, arazi eğimine uygun olarak akışa geçer. Git gide artan bir hızla önüne çıkan her şeyi sürükler bu alaya sel adı verilir..
Yönü için is basınç farkı önemlidir. RÜZGARLAR Yatay yönde meydana gelen hava hareketidir. Rüzgarın zaman zaman hız değiştirmesi ile bazen hafif meltemler, bazen fırtına , kasırgalar(tayfun) oluşur. (Beaufort ölçeği) Yönü için is basınç farkı önemlidir.
BARKAN : Rüzgarların biriktirmesi sonucu meydana gelen hilal biçimindeki şekillere denir..
KUMUL: İri ve küçük kısımların bir arada bulunduğu kum yığınlarına denir.
LÖS: Rüzgarın, taşıdığı ince boyuttaki malzemeleri hızının azaldığı yerde biriktirmesiyle oluşan depodur
HORTUMLAR VE KASIRGALAR Bazı rüzgarlar belli bir yönde kuvvetli şekilde eserken bazısı ise kendi ekseni etrafında döner. Kendi ekseni etrafında dönenlerin en küçüğüne ŞEYTAN KULESİ, ortancasına HORTUM, en kuvvetlisine ise KASIRGA denir..
Soğuk ve kuru hava HORTUMM!! Sıcak ve nemli hava
KASIRGA -Sadece suyun sıcak ve havanın nemli olduğu tropikal okyanuslarda oluşur… -Hava basıncı düşük rüzgarın hızı azdır.. -Okyanus suyunun sıcaklığı en az 27oC dir. -Rüzgarın hızı en az 118 km/h dir. -Ağız genişliği 30-40 km dir… - Ağır yağmurlar ve büyük rüzgarlar oluşturur. 17
MELTEM: Bayrakların dalgalanmaya başlamasına sebep olur.. FIRTINA : Ağaç dallarının kırılmasına sebep olur. TAYFUN: Toplu yıkıma sebep olur.
ALETLER ANEMOMETRE: Rüzgarın hızını ölçer. BAROMETRE: Hava basıncını ölçer.
ALETLER HİGROMETRE: Havadaki nemi ölçer. PLÜVİYOMETRE: Havadaki yağış miktarını ölçer.
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİ DEĞİŞTİREN ETMENLER: RÜZGARLAR YER SARSINTILARI EROZYON SICAKLIK DEĞİŞİMİ YÜKSEK BASINÇ SUYUN HAL DEĞİŞİMİ
EROZYON (Aşınım) Yer kabuğunu oluşturan kayaçların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle yıpratılıp yerinden koparılarak eritilmesi veya bir yerden başka bir yere taşınması olayıdır..
SORULAR ??