9.Sınıf Tıbbi Etik ve Meslek Tarihi 4.Ünite /Etik Kavramlar ve Etik İlkeler TÜP BEBEK ve AMPUTASYON 25.Hafta ( 17-21 / 03 / 2014 )

Tüp Bebek ; çiftlerin birisinde veya ikisinde birden üremeye engel olan kavramların giderilmesi için uygulanan bir çok yönteme verilen genel addır. Tüp bebek uygulamalarında , ..anneden yumurta alınır, ..babadan sperm alınır, ..bunlar laboratuvar ortamında döllenir, ..annenin uterusuna nakledilir.

…anne rahmine yerleştirilen döllenmiş yumurta , rahimde tutunup gebelik oluşması için tüm şartları yerine getirdi ise, tedavinin uygulandığı merkez tarafından gebeliğin takibi ve sonlanması yapılmaktadır. …..Nakilden 12 gün sonra gebelik testi yapılabilir.

…İlk tüp bebek,1978 yılında,İngiltere’de gerçekleştirilm iştir …İlk tüp bebek,1978 yılında,İngiltere’de gerçekleştirilm iştir. ..Tüp bebek olgusunda da hastaya zarar vermeme ilkesi işlemelidir. Bu ilke; .hem anne, .hem baba, .hem bebek için geçerlidir.

TÜP BEBEK UYGULAMASI SIRASINDA ; 1 TÜP BEBEK UYGULAMASI SIRASINDA ; 1..Embriyo potansiyel bir insan olarak kabul edilip,erişkine gösterilen saygıyı görmelidir. 2..Embriyoya zarar verilmemelidir. 3..Kısır çiftlere,vericilere,uygulamayı yapan sağlık personeline zarar vermemelidir. 4..Bu uygulamaya g.renler gönüllü olmalıdır. 5..Toplumsal değerlere zarar vermemelidir 6..Uygulamaya ilişkin etik ölçüler geliştirilmelidir.

Diğer taraftan ; ..tüp bebek tekniği sonucu ,ortaya çıkabilecek etik kaygıları da akla getirmektedir. ..Örn: laboratuvarda oluşturulan embriyolar,deney malzemesi olarak kullanılabilir. ..Embriyolar işe yaramaz görünüp,çöpe atılabilir.

Embriyolar,ileride kullanılmak üzere,dondurularak saklanabilir ..Embriyolar,ileride kullanılmak üzere,dondurularak saklanabilir. ..Genetik maniplasyonlarla,genetik materyali geliştirilmiş ‘’SÜPER ‘’insanların doğumu da sağlanabilir. ..Bir başka konu da, Taşıyıcı annelik olgusunun ortaya çıkışıdır.

..Erkek spermi ile kadın yumurtası, laboratuvarda döllenip,,bir başka kadının rahmine yerle ştirilir. Taşıyıcı anne. ..Etik,sosyal ve hukuki sorunların boyutunun nereye varacağı belli değildir .

AYRICA ; ..Kadın yumurtası ile erkek sperminin dondurulması ve onların ölümlerinden sonra bile çözülüp döllenmeleri ve bu embriyonun taşıyıcı bir kadına nakledilerek ,ölü insanların çocuk sahibi olmaları gibi olası gelişmeler söz konusudur.

..Dünya Tabibler Birliği’nin,tüp bebek konusundaki ‘’In Vitro Döllenme ve Embriyo Transplantasyonu ‘’adlı bildirgesi, bu etik değer ve ilkelerin neler oldukları konusunda ipuçları vermektedir. ..Ovum,sperm veya embriyonun piyasaya sunuş veya satış için önerşlmesi yoluyla ,herhangi bir ticari amaçla kullanılması Dünya Tabibler Birliği tarafından suç sayılmaktadır.

A MPUTA SYON

Amputasyon; ağır şekilde hasarlanmış ,hastalıklı veya artık fonksiyonel olmayan ekstremitelerin kesilerek , vücuttan uzaklaştırılması işlemidir. …….Günümüzde ; antibiotik,vasküler cerrahi, reimplantasyon ve kanser tedavisindeki gelişmelere rağmen, amputasyon mu yoksa eksremite kurtarıcı operasyonlar mı yapılması gerektiği, olgu bazında tartışılmaktadır.

..tümü yada bir kısmı gangren olmuş bir bacağın , tıbbi olarak,gangren olan bölgesini kesmekten başka yapılacak bir şey yoktur. Çünkü bu bölge canlı olma özelliğini yitirmiş,ölü bir bölgedir. Amputasyon, bir hasta için çok ağır bir durumdur. Bir kolunu yada bacağını kaybetmek,ömür boyu sakatlık demektir.

Bu nedenle,ampütasyon kararını verebilmek tıbbi bir durum olduğu gibi etik bir sorumluluğu da yüklenmek demektir. Sağlık Çalışanının Görevi : ..hastanın yaşamını uzatmak ve ağrısını dindirmektir. ..tıbbi girişim yapılır, ..ağrı ve acısı dindirilir.

HAZIRLAYAN HARİKA ATA