İAAF HAKKINDA GENEL BİLGİ-1 1900’lü yılların başında, ülkeler arasındaki yarışmaların sıklaşması ve Olimpiyatların süratli gelişmesi karşısında, Atletizmde uluslar arası bir idari organın kurulmasının gerekliliği ortaya çıkmıştı. Nihayet 1912 yılında, Olimpiyat oyunlarından hemen sonra bir araya gelen ülke temsilcileri, “Uluslar arası Amatör Atletizm Federasyonunu” oluşturdu.
İAAF HAKKINDA GENEL BİLGİ-2 1922 Yılında kurulan Türkiye Atletizm Federasyonu IAAF ’a 1924 yılında üye oldu, 2001 yılında yapılan 43. Kongre’de İAAF adını “Uluslar arası Atletizm Federasyonları Birliği” olarak değiştirdi. Bu yıl itibariyle İAAF ’a üye olan ülke federasyonları sayısı, 213’dir.
İaaf Faaliyetini, Bir” BAŞKAN”, 27 üyeden oluşan bir “KONSEY” ve ona bağlı olarak çalışan, 6 “KOMİTE” ve 8 “KOMİSYON” ile yürütmektedir. Teknik Komite, Kros, Yol ve Dağ Koşuları Komitesi, Yürüyüş Komitesi, Bayanlar Komitesi, Veteranlar Komitesi, Tıp Komitesi,
Konsey Üyeleri, Tüm İAAF Üyesi ülkelerin temsilcilerinin oluşturduğu Kongre tarafından dört yıllık bir dönem için seçilirler. İAAF ’ın Teknik Komitesi tarafından hazırlanmış ve Kongrede kabul edilmiş “Yarışma Kuralları” İAAF Konseyi tarafından gerekli görüldüğü her zaman yapılacaktır.
IAAF : Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği, Türkiye Atletizm Federasyonu’nun bağlı bulunduğu uluslararası organlar, IAAF : Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği, EAA : Avrupa Atletizm Birliği, ABAF : Balkan Atletizm Federasyonları Birliği,
YARIŞMA KURALLARI Olimpiyat Oyunları, Dünya Şampiyonaları, Dünya Kupaları, Kıta veya Bölge Şampiyonaları gibi Uluslararası yarışmalarda, aşağıdaki görevliler;
Kural:110-Uluslararası Görevliler, 1.Organizasyon Delegesi, (K-111) 2.Teknik Delege, (K-112) 3.Sağlık Delegesi, (K-113) 4.Doping Kontrol Delegesi, (K-114) 5.Uluslararası Teknik Görevli (ITO), Kros koşusu ve Dağ koşusu Görevlileri,(K-115) 6.Uluslararası Yürüyüş Hakemleri(K-116) 7.Uluslararası Elektronik Ölçüm Görevlisi, (K-117)
Kural:110-Uluslararası Görevliler, 8.Uluslararası Start Hakemi, (K-118) 9.Uluslararası Foto Finiş Hakemi, (K-118) 10.İtiraz (Müracaat) Jürisi, (K-119) Bu kategorilerdeki delegelerin, hakemlerin ve görevlilerin sayısı, IAAF Teknik kurallarına göre belirlenecektir. Yarışma Görevlileri (K-120)
(İTO/ATO)’ların Görevleri -1. *(İTO/ATO): Aşağıdakilerin uygulanmasından sorumludur. İAAF Yarışma Kuralları, Yarışmaya ait özel teknik kurallar, Teknik Delege’nin vermiş olduğu kararlar, Yarışma programındaki her branş için en az bir İTO/ATO görevlendirilir.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -2. İTO/ATO görevli olduğu sektörde yarışmanın başından sonuna dek hazır bulunur. Mümkün olduğunda görevine Kontrol Odasında başlar. İTO/ATO görevli olduğu sektörün İAAF Kurallarına ve yarışmaya uygunluğunu denetler, malzemeleri kontrol eder, eksik/hatalı gördüğü konuları Başhakem ile paylaşır, düzeltilmesini sağlar.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -3. * İTO/ATO alan yarışmalarında, tüm atış/atlayışları, uzun/üç adım da rüzgar hızlarını, her turun toplam süresini kaydeder.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -4. * İTO/ATO, Başhakem’e her desteği vermeye hazırdır. * İTO/ATO, bir sorun belirlerse veya bir sorun olma ihtimali görürse ne yapılması gerektiğine ilişkin önerisini derhal Başhakem’e iletir. Müdahale, * İTO/ATO, nun önerisi kabul edilmezse ve doğru uygulama yapılmazsa, İTO/ATO ‘nun müdahale hakkı vardır.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -5. ITO/ATO bu hakkı SADECE kritik bir durumun ortaya çıkma ihtimalini gördüğünde kullanır. İhtilaf, Başhakemin İTO/ATO, dan farklı görüşte olduğu hallerde, İTO/ATO,nun kararı uygulanır.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -6. Raporlama, Başhakem İTO/ATO ’nun kararını uygulatmamakta ısrar ederse, konu derhal Teknik Delege’ye iletilir. İTO/ATO sonuç çizelgesini kontrol eder ve imzalar. İTO/ATO yarışmanın yönetimine ilişkin gözlemlerini Lider İTO/ATO ’ya bir rapor formuyla sunar.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -6. Lisan, Tüm uluslar arası yarışmalarda resmi dil ingilizce ’dir. Hazırlık, Yarışmadan önce Teknik Delege İTO/ATO’lar ve başhakemler ortak bir toplantı yaparlar. İşbirliği, İTO/ATO ile Başhakem’in diyalog içinde olmaları, sorunları önceden engelleyebilir. Gerektiğini düşündüğünde Lider de bir karar öncesinde İTO/ATO ’nun görüşünü alabilir.
(İTO/ATO)’ların Görevleri -6. Unutmayın: ITO/ATO rakibimiz değil, görev arkadaşımızdır.
Kural:120- Yarışma Görevlileri, Bir Yarışma Direktörü, Bir Yarışma Yönetmeni-Menejer, Bir Teknik Direktör, Bir Yarışma Sunum Direktörü.
Kural:121-Yarışma Direktörü, (Competition Director) -Uluslar arası yarışmalarda; -Yarışma Direktörü, Teknik Delege ile işbirliği yapar. Yarışma öncesi ve yarışma sırasında teknik açıdan planlamayı yapar. Saatli programın hazırlanmasına yardımcı olur. Tüm görevlilerle irtibat halinde olarak, programın zamanında uygulanmasını sağlar.
Kural:122-Yarışma Menajeri, (Meeting Manager) (Türkiye’deki yarışmalarda atanmaz, görevlerini Yarışma Direktörü üstlenir) * Yarışmanın yönetiminden sorumludur. Görevlilerin görev yerlerine gelip gelmediklerini kontrol eder. Gerekli gördüğünde hakemlerin ve görevlilerin görev yerlerini değiştirebilir. Kurallara uymayan hakemleri görevden alma yetkisine sahiptir. Saha Komiseri ile işbirliği içinde, müsabakalara yetkili kişilerin girmesini sağlar.
Kural:123-Teknik Direktör-1. (Technical Manager) -Yarışma alanının teknik olarak yarışmalara hazırlanmasını sağlar. -Sektörlerin, araç ve gereçlerin kurallara uygun olmasından sorumludur. -Atmalarda kullanılan aletlerin ölçü ve ağırlıklarını kontrol ederek ilgili sektörlere çıkarılmalarını sağlar. -Pistin doğru bir şekilde işaretlenmesinden, yani çıkış yerlerinin ve varışın doğru ve belirgin bir şekilde işaretlenip işaretlenmediğini, -Engelli yarışmalardan önce engellerin hazır olduklarını,
Kural:123-Teknik Direktör-2. -Doğru yerlere, doğru yükseklilere yerleştirildiklerini, denge ağırlıklarının doğru konumda olduğunu, kontrol eder. -Hakemler tarafından ihtiyaç duyulan tüm malzemeleri, (Çan, Hakem Merdiveni, Stafetler, Tur Levhası, Rüzgar ölçer, Rüzgar Tulumları, Bayraklar, ve Yarışma Cetvellerini) sağlar. Alan yarışmaları ile ilgili tüm sektörlerdeki koşu yollarının, -Kum havuzlarının, çemberlerin, açıların, minderlerin ve tüm ekipmanın iaaf kurallarına uygun olmasını ve yarışmaya hazır olmasını sağlar.
Kural:124-Sunum Direktörü, (Event Presentation Manager) -Yarışmaların zevkle izlenmesi için gerekli düzenlemeleri yapar ve bununla ilgili ekibi idare eder. -Yarışmacıların takdimi, ödül törenlerinin düzeni, tören ve yarışma esnasında çalınacak müziğin seçiminden sorumludur. -Yarışma Direktörü, Organizasyon ve Teknik Delegelerle koordinasyon içinde çalışır. SUNUM DİREKTÖRÜ (KURAL 124)
Kural:125-Başhakemler, (Referees) -Sorumluluğundaki sektörde kuralların yerine getirilmesini sağlar. -Kurallarda yer almayan konularda karar verir. -Anlaşmazlıkları çözer, itirazları karara bağlar. -Sonuç çizelgesini kontrol eder ve imzalar. -Gerekli görürse bir yarışı geçersiz sayabilir, tekrar ettirebilir. -Sporculara, uyarılarda Sarı Kart, ihraç etmede ise Kırmızı kart gösterecektir. -İhtar ve ihraç yetkisine sahiptir.
Kural:125-Çağrı Odası Başhakemi, -Çağrı Odası’ndaki tüm düzenlemelerden sorumludur. Gerekli kontrollerin kurallara uygun şekilde yapılmasını sağlar. -İlk çağrı saatinden yarışma alanına çıkışa kadar ihtar ve ihraç yetkisine sahiptir. Yarışmacıların çıkış listesine uygunluğu, Sporcuların Göğüs numaraları, Yarışma giysileri (Resmi formalar) Reklamlar, Ayakkabılar (Çivi sayıları, boyutları) kontrol edilir. Çağrı Odası’ndan yarışma alanına sokulmasına izin verilmeyecek malzemeler, Atma aletleri-Elektronik cihazlar; video, kasetçalar, radyo, CD, telsiz vericisi, mobil telefon ve benzeri.
Çağrı Odası (Call Room)Uygulamaları, -Yarışma giysileri (Resmi formalar): Tek tip onaylı milli takım/kulüp forması, İAAF Reklam Yönetmeliğine uygun ebatlarda logo ve markalar, Şeffaf olmayan giyim malzemesi, Ön ve arkada aynı renk, Sporcuların, Göğüs numaraları: Yarışmacıların çıkış listesine uygunluğu, Göğüs numaraları: Doğru şekilde takılması,katlanmaması, kesilmemesi,uzun mesafe koşularında delikler açılabilir ancak yazı ve numaralar delinemez. -Ayakkabılar: Atlete haksız avantaj sağlayacak teknoloji/eklenti içermemeli, Uzun ve yüksek atlamada taban en çok:13 mm. Yüksek atlamada topuk en çok: 19mm.
Çağrı Odası (Call Room)Uygulamaları, -Ayakkabılar da Çivi sayısı ve boyutu: Yüksek Atlamada ve Cirit Atmada en çok:12mm, Diğer branşlar için en çok:9mm, En çok:11 çivi, 11 çividen fazla çivi yuvası bulunan ayakkabı sahaya alınmaz. -Giysi, Çanta ve Diğer eşyalardaki reklamlar: İAAF Reklam Yönetmeliğine uygun olmalı, Yarışmanın resmi sponsorlarıyla çelişmemeli,Uygun olmayan reklam, marka ve logolar bantla kapatılmalı.
Kural:126-Lider, Hakemler (Judges) -Sektöründeki hakemler arasında görev bölümü yapar. Kuralların uygulanmasından, ve yarış sonuçlarının, derecelerin kurallara uygun şekilde tespit edilmesini, Sonuçların kayıtlara doğru olarak geçirilmesini gözetir. -Sonuçlanmış olan yarışma sonucu imzalamak üzere başhakeme teslim eder. -Liderlerin koşu, atma ve atlama yarışmalarında vermiş oldukları kararlara ilgililerce yarışma anında yapılan sözlü itirazlar; İlgili başhakem tarafından yarışma anında karara bağlanmalıdır. -Lider hakem denemelerin geçerli veya geçersiz olduğunu beyaz veya kırmızı bayrak kaldırarak gösterecektir.
Hakemler; yarışmacıların varış sırasına karar verecektir. Pist Yarışları ve Pistte Biten Yol Yarışlarında Varış Hakemleri Pistin aynı tarafında duracaktır. Hakemler, varıştan en az 5 mt. geride, aynı hizada ve yüksek bir platformda bulunacaktır. Hakemler; yarışmacıların varış sırasına karar verecektir. Saha Yarışlarında Hakemler her denemeyi değerlendirecek ve kaydedecek ve yarışmacının saha yarışlarındaki geçerli olan denemelerinin ölçümlerini yapacaktır. Yarışma Sekreterleri : Bulundukları sektörlerde her türlü sonuçları kısa sürede değerlendirmeli, işaretlemeli, sonuçlandırılmalı ve imzalattırmalıdır. 29
VARIŞ HAKEM TUTANAĞI Varış Hakem Tutanağı … Varış Hakem Tutanağı her varış hakemi tarafından doldurularak Varış Liderine teslim edilir. 30
Kural:127-Yardımcı Hakem, Umpires (Running and Race Walking Events) Başhakemin yardımcısıdır; -Faullü veya kurallara aykırı durumları gözlemler, Doğru kararı verebilmesi için gözlemini başhakeme aktarır. -Karar yetkisi yoktur. -Düz ve engelli koşularda, bayrak yarışlarında, yürüyüş yarışlarında görev yapar. Hatayı, sarı bayrak kaldırarak veya yarışma öncesi belirlenmiş başka bir güvenilir yöntemle başhakeme işaret eder.
ENGEL / BAYRAK ve KULVAR KONTROL HAKEM TUTANAĞI Engel / Bayrak ve Kulvar Kontrol Hakemleri yarışma esnasında sporcuların yapmış olduğu hataları yazarak Koşular Başhakemine teslim eder. 32
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 125.5 : Yarışmalar esnasında sportmenlik dışı davranışlarda bulunan sporcu, başhakem tarafından önce sarı kartla uyarılacak,Tekrarı halinde başhakem tarafından kırmızı kart gösterilecek ve IAAF Kural 125.5 gereği diskalifiye edilecektir. Sporcunun yarışmanın devamındaki diğer branşlara katılması da engellenecektir. “Bu kurala göre diskalifiye edilen atletin, diskalifiye edildiği yarıştaki dereceleri geçersizdir. ” Yarışma sonucunda o atletin karşısında sadece “DQ 125.5” yazacak. Tüm uyarılar ve diskalifikasyonlar (yani sarı ve kırmızı kartlar) yarışma sekreterliğine ve tüm başhakemlere bildirilecektir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 144.2 : Yarışma sırasında kurallar dışında yardım alan veya yardım veren atlet, başhakem tarafından önce sarı kartla uyarılır, tekrarı halinde IAAF Kural 144.2’ye göre diskalifiye edilir. Yarışma alanında telefon, telsiz, radyo, kasetçalar vb. cihazlar kullanılması, atlete avantaj sağlayacak şekilde yay, tekerlek vb. donanıma sahip ayakkabıların giyilmesi, atma aletlerinin normal ölçülerine eklerin yapılması, “kural dışı yardım” kabul edilir. Mesafe koşularında tur yemiş ya da tur yemek üzere olan atletlerin tempo vermesi, IAAF Kural 144.2 çerçevesinde her iki atletin de diskalifiye edilmesini gerektirir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 162.5 : Yerlerinize ya da dikkat komutundan sonra makul bir sürede pozisyon almayan ve yerlerinize komutundan sonra sesle ya da başka şekilde diğer atlet(ler)i rahatsız eden atlet(ler) önce sarı kart, tekrarı halinde kırmızı kart görür. ” Eğer başhakem, starterin kararıyla mutabık değilse, tüm atletlere yeşil kart gösterilir. Bu kural sadece starteri/start başhakemini ilgilendirir. * KURAL 162.7 : Hatalı çıkış yapan her atlet diskalifiye edilir. Yarışmada ilk hatalı çıkışı yapan sporcu dahil, hatalı çıkış yapan tüm atletler IAAF Kural 162.7 gereği diskalifiye edilecektir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; *KURAL 163.2 : Yarışma içerisinde bir sporcunun iterek veya çelme takarak, kasıtlı olarak bir başka sporcunun düşmesine neden olması diskalifiye sebebidir. Bunu yapan sporcu IAAF Kural 163.2 gereği diskalifiye edilecektir. Bu tip olaylarda yardımcı hakem sarı bayrağını kaldıracak ve başhakemi bilgilendirecektir. Diskalifiye olup olmayacağına başhakem karar verecektir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 163.3 : Kulvarlı koşuların tamamında sporcu, yarışmayı çıkıştan varışa kadar kendi kulvarında koşmak zorundadır. Virajda kendi kulvarının solundaki kulvara geçen ya da o kulvarın çizgisine temas eden atlet, IAAF Kural 163.3 gereği diskalifiye edilecektir. Ancak sporcu yarışma içerisinde başkası tarafından itilmek veya dengesinin bozulması sonucu kulvar değiştirmek zorunda kalırsa ve bu durum kendisine avantaj sağlamazsa diskalifiye söz konusu olmayacaktır. Düzlükte kendi kulvarının dışına çıkan ve kendisine mesafe avantajı sağlamayan atlet, bir diğer kulvardaki atleti engellememişse diskalifiye edilmez. Virajda kendi kulvarının sağındaki kulvara geçen ya da o kulvarın çizgisiyle temas eden atlet, o kulvarda koşan atleti engellememişse diskalifiye edilmez.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 163.3 : 800 metre koşusunda sporcular kendi kulvarlarını terk edecekleri çizgiye kadar, kulvarlarında koşmak zorundadır. Bu işaretli bölüme gelmeden kulvarını terk eden sporcu IAAF Kural 163.3 gereği diskalifiye edilecektir. * KURAL 163.3 : 4*400 metre bayrak yarışmasında ikinci sıradaki sporcu kulvar farkı sona erinceye kadar (ilk dönemeç) kendi kulvarında koşacaktır. Bu noktaya gelene kadar kulvar ihlali yapan sporcunun takımı IAAF Kural 163.3 gereği diskalifiye edilecektir. * KURAL 168.7 : Engel yarışmalarında engel geçişi esnasında ayağını engelin üst kısmının yatay düzeyinin aşağısından geçiren, eli veya ayağı ile engeli kasten deviren ve her ne sebeple olursa olsun engel üzerinden geçmeyen sporcu IAAF Kural 168.7 gereği diskalifiye edilecektir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 170.9 : 4*400 metre bayrak yarışmasında 3. ve 4. sporcular; kendilerinden önceki takım elemanlarının 200 metreyi geçiş durumuna göre sıralanacaklar ve bu sıralamayı bayrak değişim anına kadar değiştirdikleri takdirde takımları IAAF Kural 170.9 gereği diskalifiye edilecektir. * KURAL 170.13 : Bayrak yarışmalarında bayrağın yere düşmesi halinde, bayrağı düşüren atlet alacaktır. Bayrağı düşüren atletin dışında bir atletin alması, IAAF Kural 170.13’e göre takımın diskalifiye edilmesine neden olur. Bayrağı düşüren atlet, bayrağı yerden alırken koşulan mesafeyi kısaltır ya da bir başka kulvardaki atleti engellerse, yine bu kural çerçevesinde takımı diskalifiye edilir.
Diskalifiye nedenleri ve ilgili kural numaraları; * KURAL 170.14 : Bayrak yarışmalarında bayrağın değişim sahasının dışında değiştirilmesi durumunda hatalı değişimi yapan takım IAAF Kural 170.14 gereği diskalifiye edilecektir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken en önemli husus sporcunun değil, bayrağın değişim alanı içerisinde olmasıdır. Yarışmalar esnasında sporcunun diskalifiyesi söz konusu olduğunda, yarışma cetvellerine diskalifiyeye neden olan IAAF kural numarası mutlaka yazılacaktır. (DQ 170.13)
10 Dakika Dinlenme