CANLILAR DÜNYASINI GEZELİM TANIYALIM
AĞACIM Mahallemizde Sen den başka ağaç olsaydı Seni bu kadar sevmezdim Fakat eğer sen Bizimle beraber Kaydırak oynamasını bilseydin Seni daha çok severdim. Güzel ağacım! Sen kuruduğun zaman Biz de inşallah Başka mahalleye taşınmış oluruz Orhan Veli KANIK
BİTKİ VE HAYVANLARIN ÖZELLİKLERİ Hayvanlar kendilerini korumak için kaçarlar. Ev kedileri yumaklarla oyun oynarlar.Bitki ve hayvanların farklı özellikleri de bitkiler kökleriyle toprağa tutundukları için hareketleri ortak özellikleri de vardır. Bitkilerden farklı olarak hayvanlar, besin bulmak için hareket ederler. Canlılar, kendileri için gerekli sınırlıdır. Bir yerden bir yere gidemezler. Hayvanlar, ise ihtiyaçları olan besinleri bulmak, tehlikelerden korunmak, kendilerine uygun yaşam ortamları bulmak için hareket eder. Bitki ve hayvanların hareketleri farklıdır. Tüm canlı varlıkların kendilerine özgü farklı şekilleri ve büyüklükleri olduğu gibi bazı olan enerjiyi besinlerden sağlarlar. Kendilerine uygun besinlerle beslenerek hayatta kalmayı başarırlar. Beslenemeyen canlılar bir süre sonra ölür. Hayvanların hareket türleri farklıdır. Mesela bunlar: Köpek yürüyerek ve koşarak hareket eder. Kuş uçarak hareket eder. Yunus balığı yüzerek hareket eder. Yılan sürünerek hareket eder.
CANLILAR NERELERDE YAŞAR? Çevremizde gördüğümüz canlıların en büyük grubunu hayvanlar oluşturur.Hayvanların yaşadığı ortamlar ve dış görünüşleri birbirinden farklı bile olsa hücre yapıları aynıdır.Koyun,keçi, kedi, köpek,at, eşek gibi hayvanlar çiftlikte yetiştirilebilen ve yaşantımızda yararlandığımız hayvanlardır.Bunların dışında ayrıca kurt, aslan, çakal, kaplan, tilki gibi ormanlarda yaşayan hayvanlar da vardır.Hayvanlar besinlerini hazır olarak alır.Hayvanların yaşam alanları da birbirlerinden farklıdır.Kara ve su hayvanların yaşam ortamlarıdır.Timsah,balıklar,kurbağa vb. hayvanlar suda yaşarlar dır.Karıncalar da toprağın altında yuva yaparak yaşarlar.
BİTKİLER NERELERDE YAŞAR? Canlılar dünyasının ikinci büyük grubunu bitkiler oluşturur. Bitkilerin bir bölümü karada bir bölümü ise suda yaşar. Karada yaşayan bitkilere çeşitli ağaçları(çam, köknar, ladin, kavak gibi) örnek verebiliriz. Nilüfer, su yosunu, kamışlar da suda yaşayan bitkilere örnektir. Evlerimizde saksılarda yetiştirilen sardunya,begonya, menekşe gibi çeşitli süs bitkiler de vardır.
MİKROSKOBU KİM BULDU? Mikroskobu ilk önce Hollandalı Zacharios Janssesnd’in 1590 dolaylarında bir teleskopu tadil etmek suretiyle meydana getirdiği kabul edilmektedir. Ancak bu sıralarda başka Hollandalı, Alman, İngiliz ve İtalyan bilginleri de mercek sistemi tersine çevrilmiş bir teleskopun, cisimleri büyütmek için kullanabileceğinin farkına varmışlar. İnsan gözü tabi bir mikroskoptur.Uzaktaki cisimler ufak gözükürler. Cisimler yaklaştıkça teferruatı daha iyi seçilmeye başlanır. Göz sonsuz, bir uyum özelliğine sahip olmasaydı mikroskoba ihtiyaç olmazdı.
MİKROSKOP NEDİR? Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birçok merak yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan bir alet. Küçük canlılar, mikroskop adı verilen aracın icat edilmesiyle görünmeye başlanmıştır. Çünkü mikroskop küçük canlıların görüntüsünü büyük gösterir. Mikroskopta gördükleriniz, çıplak gözle görülemeyen çok küçük canlılardır. Bu canlılara mikroskobik canlılar denir.
UYUYAN CANLILARI UYANDIRALIM Yumurta bizim gelişimimiz için iyi bir besin kaynağıdır. Ama onun uyuyan bir canlı olduğunu biliyor musunuz? Eğer bir tavuğu kuluçkaya yatırırsanız tavuk yumurtayı ısıtır ve canlının gelişimi için uygun ortam sağlanır.21 gün sonra yumurtadan sevimli bir civciv çıkar. Bitki tohumları da yumurta gibi uyuyan canlılardır. Bitki tohumları serin ve kuru ortamda uzun yıllar canlılık özelliğini kaybetmez.(Günümüzde yapılan tarihi kazılarda buğday tanelerine rastlanmaktadır.) Buğday tanesi yeterli ısı ve nemin olduğunu uygun bir ortamda çimlenir. Bitki tohumları, yumurta gibi varlıkların cansızlık özelliği gösterdiği döneme uyku hali denir. Bazı hastalık mikropları da sadece canlı vücudunda yaşar. Besinlerini yaşadıkları canlının vücudundaki hazır besinlerden alır. Bu canlılar yaşadıkları canlının vücudundan dışarı çıkınca kendilerini korumak için etraflarını sert bir tabakayla sarıp uyku hâline geçerler. Bu uyku hâlleri yeni yaşamsal koşulları elde edinceye kadar devam eder.
Canlılar önce bitkiler ve hayvanlar olmak üzere iki gruba ayrılmıştır Canlılar önce bitkiler ve hayvanlar olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Daha sonra bu sınıflandırma yeterli gelmemiş, bu iki sınıfta kendi aralarında daha küçük gruplara ayrılmıştır. Genel olarak canlılar dört grupta incelenir. Bunlar: 1. Bitkiler 2. Hayvanlar 3. Mantarlar 4. Mikroskobik Canlılar Bitkiler kendi arasında ikiye ayrılır: 1. Çiçekli Bitkiler 2. Çiçeksiz Bitkiler
Hayvanlar vücutlarında bir omurga olup olmamasına göre ikiye ayrılır: 1. Omurgalı Hayvanlar 2. Omurgasız Hayvanlar
Mantarlar beş grupta incelenir: 1. Küf Mantarları 2. Maya Mantarları 3. Kültür Mantarları 4. Zehirli Mantarlar 5. Hastalık Yapan Mantar
ÇEVREMİZ Çöplerimiz birikmesin Sularımız kirlenmesin Yakıtımız tam yakılsın Temiz olsun her şeyimiz. Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım Sokağımızla caddemiz Köyümüzle, kentimiz Temiz olsun hep çevremiz Güzel olsun hep yöremiz. Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım Yaylada ovada dağda Pırıl pınl bir doğada Oynayalım hep coşalım Bu yurdu temiz tutalım.