Bebekler yaşasın diye annelere öğütler Anne ve Bebek Sağlığı Vakfı Vakıf Başkanı Prof.Dr. Müyesser Tuncer
*EVLİLİK ÖNCESİ* Annenin eğitimi en az ilkokul düzeyinde olmalıdır. Anne sağlıklı olmalı ve ailevi bir hastalığı olup olmadığı bilinmelidir. Akraba evliliği yapılmaması gerekmektedir. Evlenme yaşı 18 ‘in üzerinde olmalıdır. Anne adayının çocukluk çağı aşılarının tamam olması, kan grubunun bilinmesi ve sigara içmemesi gerekmektedir.
*ANNELERE DOĞUM ÖNCESİ ÖĞÜTLER* Gebelik planlı yapılmalı, anne adayı ruh sağlığı yönünden doğuma hazır olmalı ve kontrolleri zamanında yapılmalıdır. Bebeğin sağlıklı olması için doğum araları en az 2 yıl olmalıdır. Doğum için en uygun yaş 20 ila 29 yaş arasındadır. Annenin beslenmesi yeterli ve dengeli olmalıdır. Gebe anne adayı ağır işlerde çalıştırılmamalıdır. Anne adayı gebelikte radyasyon almamalıdır. Yapılan çalışmalarda, gebeliklerinde diyetlerine süt ve portakal suyu ilavesi yapılan annelerin bebeklerinin daha iyi geliştikleri gözlenmiştir. Anneler gebelikte müzik dinledikleri taktirde bebekler o müziği çok çabuk tanıyıp öğrenebildikleri belirlenmiştir.
*ANNELERE DOĞUM İLE İLGİLİ ÖĞÜTLER * Anne bakabileceği kadar çocuk doğurmalıdır. Doğum tercihen hastanede yapılmalıdır. Annenin gebeliğinin son aylarında bir hastalık saptanırsa hemen kontrol edilmeli ve annenin öyküsünde bebek ölümleri bulunursa yine doğum bir hastanede yapılmalıdır. Annenin bulunduğu yerde hastane yoksa, doğum gebeyi takip eden ebe tarafından yaptırılabilir. Bebek doğar doğmaz anne göğsüne verilmeli ve emzirilmelidir. Doğum sonrasında bebeğe K vitamini yapılması unutulmamalıdır. Bebek doğar doğmaz muayene edilmeli ve bir hastalık olup olmadığı saptanmalıdır. Unutulmamalıdır ki, bebeğin doğumdan sonraki erken muayenelerinde konjenital kalp hastalıkları, metabolik hastalıklar, kalça çıkığı gibi tedavi edilmediği zaman kötü sonuçlar verebilen hastalıklar erken tanı ile önlenebilir. Bebekte sarılık gelişirse topuktan alınan kan örnekleri ile derecesi tespit edilmelidir.
*ANNELERE DOĞUMDAN SONRAKİ ÖĞÜTLER * Doğumdan hemen sonra bebek, anne sütü ile beslenmeye başlanmalı ve 6 ay başka hiçbir şey vermeksizin devam edilmelidir. Bebeğe şekerli su verilmemelidir. Ve bebek ishal olduğunda da yine anne sütüne devam edilmelidir. Anne bebeğini emzirmekle doğumdan sonra rahmi çabuk kavuştuğu için çok çabuk iyileşir ve kanama olmaz. Evde yapılan doğumlarda, eğer bebekte solunum sıkıntısı, morarma, sarılık, kusma, ağızdan beyaz köpük gelmesi, kakasını yapamaması gibi durumlar saptanırsa bebek acilen bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Göbek bakımı dikkatle yapılıp açık bırakılarak kuruması sağlanmalıdır. Bebeğin hastaneye nakli uygun şartlarda, mümkünse özel ambulansla yapılmalıdır. Bebek kundaklanmamalıdır. Yumuşak rahat giysiler giydirilmelidir. Bebek ilk muayenesinden sonra belirli aralıklarla doktor kontrolüne, vitamin ve aşılarına başlanmalıdır. Topuktan alınan kan örnekleri ile metabolik hastalıklar ve hipotiroidi olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bebekleri iki gruba ayırarak bir gruba sevgi (kucakta sallamak, sandalyede sallanmak, sevmek gibi ) diğer gruba yalnız rutin bakım verilerek yapılan bir araştırmada, sevgi ile bakılan bebeklerin daha iyi geliştiği gözlenmiştir.
Sonuç Olarak; Büyük Atatürk’ün “ Bir milletin gücü çocuklarının sağlığına bağlıdır” ve Birleşmiş Milletlerin 1950 yılındaki bildirisinde “Çocuk, bir anlayış, hoşgörü, insanlar arasında barış ve evrensel kardeşlik ruhu içinde yetiştirilmelidir”, sözlerinden yola çıkarak toplumumuza sağlıklı bireyler kazandırmak Vakfımızın başlıca amacıdır. Son olarak bütün annelerimize bebek büyütmek gibi kutsal görevlerinde başarılar dileyerek teşekkür eder, bebeklere sağlıklar dilerim. Vakıf Öğretim Üyeleri Adına Prof. Dr. Müyesser TUNÇER