YÖN720 Girişimcilik Ders - VII Yrd. Doç. Dr. Gültekin ALTUNTAŞ
Bir işletmenin, hangi kaynaklardan ve ne kadar fon yarattığını ve yaratacağını; yarattığı ve yaratacağı kaynakları nerede, niçin ve ne kadar kullandığını ve kullanacağını; ve ne kadar kaynağının bulunduğunu, bulunacağını, bir başka deyişle, mevcut ve gelecekteki finansal pozisyonunun fotoğrafını çeken belgeye finansal plan adı verilir.
Yeni kurulan girişimlerin en çok karşılaştığı ‘nakit sıkıntısı’ ile başa çıkmaya yardımcı olur. Sıklıkla, potansiyel yatırımcılarla da paylaşılır. ◦ Finansal yükümlülüklerin nasıl karşılanacağını gösterir. ◦ Borcun nasıl ödeneceği ve iyi bir yatırım kârlılık oranının nasıl sağlanacağını gösterir. Genellikle, yıllık proforma finansal tablolar biçiminde hazırlandığı görülür. Çoğunlukla, ilk yıl verileri aylık olarak hazırlanır.
Proforma gelir tablosu ve bilanço öncesi hazırlanır. Satış bütçesi: Aylık satış miktarının öngörüsüdür. ◦ Satılan mamul maliyeti, satış öngörülerine göre belirlenebilir. ◦ İmalat işletmelerinde, işletme içerisinde imalat maliyetleri ile taşeron imalat maliyetleri birbirleriyle karşılaştırılır. ◦ Bütçeler, talep ve stok düzeylerini arttırma olasılığı bulunan mevsimsel talep ve pazarlama programlarını da yansıtmalıdır. ◦ Yüksek stok düzeyi gerektiren ya da mevsimsellik nedeniyle dramatik biçimde dalgalanan talebin söz konusu olduğu girişimler açısından bütçeler, nakit gereksinimlerini değerlendirmekte önemli bir araç sunar.
42 c) Fiyat Analizi : İ lgili b ü t ç e d ö nemine y ö nelik ekonomik g ö stergeler, rakipfirma fiyatlar ı vb. etkenler g ö z ö n ü ne al ı narak i ş letmenin fiyat politikas ı saptanmal ı d ı r.Bu politika do ğ rultusunda t ü m mamullerin fiyatlar ı belirlenmelidir Sat ı ş B ü t ç esi Uygulamas ı ABC i ş letmesi N1 ve N2 mamullerinin ü retimini yapmaktad ı r. İş letmenin 2010y ı l ı ilk üç ay ı na ait sat ı ş ö ng ö r ü leri ş ö yledir: OCAK Ş UBAT MART TOPLAM (birim) (birim) N N ABC i ş letmesinin sat ı ş ö ng ö r ü leri:1) N1 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 10.-TL, N2 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 15.-TL ’ dir.2) İş letme b ü t ç e d ö neminde br ü t sat ı ş lar ü zerinden ortalama % 3 sat ı ş komisyonu vermeyi b ü t ç elemi ş tir.3) Ge ç mi ş y ı llardan edinilen deneyimlere g ö re br ü t sat ı ş gelirlerinin ortalama% 2 ’ si tahsil edilememektedir.Bu verilere g ö re: Tablo : 1.3. ABC İş letmesinin Br ü t Sat ı ş Gelirleri B ü t ç esi (TL) Mamul FiyatOCAK Ş UBAT MART TOPLAM Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar N N Br ü t Sat ı ş lar Toplam ı ÜrünFiyat OcakŞubatMartToplam MiktarTutarMiktarTutarMiktarTutarMiktarTutar A B Toplam OcakŞubatMartToplam Brüt Satışlar Satış İade ve İndirimleri Satış Komisyonları Tahsil Edilemeyen Gelirler Net Satışlar
42 c) Fiyat Analizi : İ lgili b ü t ç e d ö nemine y ö nelik ekonomik g ö stergeler, rakipfirma fiyatlar ı vb. etkenler g ö z ö n ü ne al ı narak i ş letmenin fiyat politikas ı saptanmal ı d ı r.Bu politika do ğ rultusunda t ü m mamullerin fiyatlar ı belirlenmelidir Sat ı ş B ü t ç esi Uygulamas ı ABC i ş letmesi N1 ve N2 mamullerinin ü retimini yapmaktad ı r. İş letmenin 2010y ı l ı ilk üç ay ı na ait sat ı ş ö ng ö r ü leri ş ö yledir: OCAK Ş UBAT MART TOPLAM (birim) (birim) N N ABC i ş letmesinin sat ı ş ö ng ö r ü leri:1) N1 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 10.-TL, N2 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 15.-TL ’ dir.2) İş letme b ü t ç e d ö neminde br ü t sat ı ş lar ü zerinden ortalama % 3 sat ı ş komisyonu vermeyi b ü t ç elemi ş tir.3) Ge ç mi ş y ı llardan edinilen deneyimlere g ö re br ü t sat ı ş gelirlerinin ortalama% 2 ’ si tahsil edilememektedir.Bu verilere g ö re: Tablo : 1.3. ABC İş letmesinin Br ü t Sat ı ş Gelirleri B ü t ç esi (TL) Mamul FiyatOCAK Ş UBAT MART TOPLAM Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar N N Br ü t Sat ı ş lar Toplam ı Ürün OcakŞubatMartToplam Miktar A B OcakŞubatMart Öngörülen Satışlar Dönem Sonu Stok Satışa Hazır Miktar Dönem Başı Stok Üretilmesi Gereken Miktar
Faaliyet bütçeleri: ◦ Satış miktarından bağımsız olarak gerçekleşen sabit giderler Kira, elektrik, su, doğalgaz, ücretler, faiz, yıpranma, sigorta, vb. ◦ Satış miktarına, mevsimselliğe ve yeni fırsatlara bağlı olarak aylık biçimde değişen değişken giderler Reklam ve satış giderleri, vb. Yatırım bütçeleri: ◦ İşletme üzerindeki etkisi 1 yıldan uzun sürecek harcamaları değerlendirmeye dayanak oluşturur. Yeni donanım, araç, bilgisayar, vb. yatırımlar
42 c) Fiyat Analizi : İ lgili b ü t ç e d ö nemine y ö nelik ekonomik g ö stergeler, rakipfirma fiyatlar ı vb. etkenler g ö z ö n ü ne al ı narak i ş letmenin fiyat politikas ı saptanmal ı d ı r.Bu politika do ğ rultusunda t ü m mamullerin fiyatlar ı belirlenmelidir Sat ı ş B ü t ç esi Uygulamas ı ABC i ş letmesi N1 ve N2 mamullerinin ü retimini yapmaktad ı r. İş letmenin 2010y ı l ı ilk üç ay ı na ait sat ı ş ö ng ö r ü leri ş ö yledir: OCAK Ş UBAT MART TOPLAM (birim) (birim) N N ABC i ş letmesinin sat ı ş ö ng ö r ü leri:1) N1 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 10.-TL, N2 mamul ü n ü n sat ı ş fiyat ı 15.-TL ’ dir.2) İş letme b ü t ç e d ö neminde br ü t sat ı ş lar ü zerinden ortalama % 3 sat ı ş komisyonu vermeyi b ü t ç elemi ş tir.3) Ge ç mi ş y ı llardan edinilen deneyimlere g ö re br ü t sat ı ş gelirlerinin ortalama% 2 ’ si tahsil edilememektedir.Bu verilere g ö re: Tablo : 1.3. ABC İş letmesinin Br ü t Sat ı ş Gelirleri B ü t ç esi (TL) Mamul FiyatOCAK Ş UBAT MART TOPLAM Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar Miktar Tutar N N Br ü t Sat ı ş lar Toplam ı OcakŞubatMart Ücretler Kira2.000 Elektrik, Su, Doğalgaz Giderleri900 Reklam Satış Giderleri Sigorta Ücretlere ait Vergiler Amortisman Ofis Giderleri TOPLAM
Proforma gelir tablosu: Proforma net kâr, proforma gelirden, proforma gider ve maliyetlerin çıkarılması ile elde edilir. Öncelikle, satışlar aylık bazda hesaplanır. ◦ Satış rakamlarına, pazarlama araştırmaları, sektör satış toplamı, bazen de denemeler dayanak oluşturur. ◦ Tahmin teknikleri kullanılabilir. Yeni girişimlerin, satışları arttırması zaman alır. İlk yıldaki her bir ay için tüm faaliyet giderleri öngörülerek hesaplanmalıdır.
Satışlar arttıkça, satış giderlerinin artacağı dikkate alınmalıdır. İlk yıl giderlerindeki değişiklikler aylık olarak izlenmelidir. yıllık projeksiyonlar yapılmalıdır.
Öngörülen nakit akımı, elde edileceği düşünülen nakit akımlarından, harcamalar nedeniyle elden çıkarılacağı düşünülen nakit akımlarının çıkarılması ile bulunur. ◦ Nakit ve kâr aynı kavramlar değildir. ◦ Satışların tümü, nakitmiş gibi kabul edilmemelidir. ◦ Yeni bir girişimde, kârı bir başarı ölçütü olarak kullanmak yanlış yorumlara yol açabilir.
Herhangi bir dönemde nakit çıktıları, nakit girdilerinden büyükse, girişimci, borçlanmak ya da bankaya para yatırmak zorunda kalabilir. Nakit akım tablosu için en iyi tahmin yöntemleri kullanılmalıdır.
Proforma bilanço: Öngörülen varlık ve borçlarını, bir başka deyişle, bir işletmenin net değerini özetler. ◦ Belirli bir tarihte, bir işletmenin çekilmiş fotoğrafıdır. ◦ Belirli bir tarih aralığı söz konusu değildir. ◦ Varlıklar: Girişimin faaliyetlerinde kullanılmak üzere sahip olunan unsurlardır. ◦ Borçlar: Kreditörlere borçlu olan miktardır. ◦ Özsermaye: Sahiplerin yatırdığı ya da işletme içerisinde korunan miktardır.