BİYOGRAFİ- OTOBİYOGRAFİ Doruk Dİlek Serhan Yüce DİL ANLATIM PROJESİ BİYOGRAFİ- OTOBİYOGRAFİ Doruk Dİlek Serhan Yüce

BİYOGRAFİ Biyografi, çeşitli alanlarda belirli bir üne kavuşmuş insanların yaşamının başka bir kişi tarafından kronolojik sıraya göre anlatılmasıyla oluşan edebi türdür. Eskiden bu türe tercümen-i hal denirdi.

BİYOGRAFİNİN ÖZELLİKLERİ Biyografide anlatılan kişinin eserleri, hayatı ve kişiliği tarafsız bir şekilde anlatılır. Biyografiler belgesel özellikte olup gelecek kuşaklara önemli bilgilerin aktarılmasını sağlar. Özellikle belgelere ve örneklere dayandırılan biyografiler sanat ve meslek alanında uğraşan tarihçiler için önemli bir kaynak oluşturur.

TÜRK EDEBİYATINDA BİYOGRAFİ Divan edebiyatında şairleri anlatan eserlere “tezkire” denirdi. Edebiyatımızda biyografi türünde yazı yazan ilk kişi Ali Şir Nevai’dir. Eserinin adı Mecalisün- Nefais’tir. Mecilisün- Nefais eserinde o dönemdeki ünlü şairler anlatılmıştır.

Türk EdebİyatINDA BİYOGRAFİ Anadolu’da yazılan ilk tezkire ise Sehi Bey tarafından yazılan “Heşt Behiç” adlı eserdir.

DÜNYA EDEBİYATINDA BİYOGRAFİ Dünya edebiyatında biyografi türü ise zaman içinde farklı haller almıştır. Eski zamanlarda ölen kişilerin ardından yaşamını ve yapıtlarını öven mezar yazıtları ve cenaze törenlerinde yapılan konuşmalar yaşam öykülerinin başlangıcıdır. Daha sonraki süreçte eldeki verilerin keyfi bir şekilde ya da eleştirellikten uzak bir yorumuna uzanan yaşam öyküleri başlamıştır.

DÜNYA EDEBİYATINDA BİYOGRAFİ Bunu takip eden süreçte de anlatılan kişilerin gerçek yüzünü ortaya koymak amacıyla eleştirel bir şekilde yazılan yaşam öyküleri kaleme alınmıştır.

DÜNYA EDEBİYATINDA BİYOGRAFİ Biyografi türündeki ilk büyük yazar olarak eski Yunan edebiyatından Plutarkos gösterilebilir. Bu türün batı edebiyatında görülmeye başlanması Plutarkos’un Romalıları anlattığı “Hayatlar” adlı eserine uzanmamaktır.

DÜNYa edebİYATINDA BİYOGRAFİ 20. Yüzyıla gelindiğinde ise batıda bir aileyi veya bir çevreyi ele alan geniş kapsamlı biyografiler yazılmaya başlanmıştır.

BU TÜRÜN ÖNDE GELEN YaZARLARI VE ESERLERİ Cenap Gedikoğlu- Bir Dev Şair Göçtü Plutarkhos- Hayatlar Ayşe Kulin- Adı Aylin Hoca Dehhani- Selçuklu Şeyhnamesi Oğuz Atay- Bir Bilim Adamının Romanı Tevfik Fikret- M.Kaplan

OTOBİYOGRAFİ Bir kişinin kendi hayatıyla ilgili dönemleri ilginç yönleriyle kendi kaleminden anlatmasına otobiyografi denir.

OTOBİYOGRAFİNİN ÖZELLİKLERİ Otobiyografi yazılarında, kişi doğumundan o yazıyı kaleme aldığı zamana kadar geçen süreçteki anlatmaya değer olayları yazar. Sanat,siyaset,spor gibi değişik alanlarda ünlü bir kşinin; diğer insanlar tarafından bilinmeyen yönlerini açıklama ve o alandaki başarısını açıklamak amacıyla yazdığı yazılardır. Otobiyografi öznel olduğu kadar da gerçekçilikten uzak değildir.

Türk edebİYATINDA OTOBİYOGRAFİ Türk edebiyatında otobiyografilere geç rastlanılır. Cevdet Kudret ilk örneklerden biri olarak Katip Çelebi’nin eseri olan Mizanü’I Hak’ın son sözünü gösterir.

DÜNYA EDEBİYATINDA OTOBİYOGRAFİ Dünya edebiyatında ilk otobiyografik eserlere Antik Yunan döneminde rastlanılmaya başlanmıştır.

BU TÜRÜN ÖNDE GELEN YAZARLARI VE ESERLERİ Jean Jacques Rousseau- İtiraflarım Chateaubriand- Mezar Ötesinden Hatıralarım Muallim Naci- Ömer’in Çocukluğu Yusuf Akçura- Ta Kendim Yahut Defter-i Amalim Nigar Hanım- Hayatımın Hikayesi Agatha Christie- Hayatım

KAYNAKÇA "Biyografi (Yaşam Öyküsü) - Yeni Müfredata Uygun Türkçe Ve Edebiyat Konuları."Biyografi (Yaşam Öyküsü) - Yeni Müfredata Uygun Türkçe Ve Edebiyat Konuları. N.p., n.d. Web. 24 Oct. 2014. http://edebiyatforum.com/duzyazi-turleri-konu- anlatimi/biyografi-yasam-oykusu.html "Eski Eserler." EskiEserler. Web. 23 Oct. 2014. http://www.eskieserler.com/Eski/Eserler/Kitap/621/Mecalisun- nefais.asp "Biyografi." T.C. CUMHURBAŞKANLIĞI :. Web. 25 Oct. 2014. http://www.tccb.gov.tr/sayfa/ata_ozel/biyografi/

KAYNAKÇA "Biyografi." , Biyagrofi Nedir, Nin Özellikleri, Dünya Edebiyatında , Türk Edebiyatında. Web. 23 Oct. 2014. http://www.edebiyatogretmeni.org/biyografi/ "Otobiyografi." , Nedir, Nin Özellikleri, Anı Ile Arasındaki Farklar Nelerdir. Web. 24 Oct. 2014. http://www.edebiyatogretmeni.org/otobiyografi/ "Öz Yaşam Öyküsü (Otobiyografi) Nedir?" - Özellikleri. Web. 25 Oct. 2014. http://www.cokbilgi.com/yazi/oz-yasam-oykusu-otobiyografi- nedir-ozellikleri/