Sağlık Hukuku Kavramı ve Eğitimde Dikkat Noktalarımız Prof. Dr. Haydar SUR
Sağlık ve Sağlık Sistemi DSÖ tanımı “Yalnız hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, kişinin bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik hali” Haydar Sur Sunumu
Sağlık Sağlık sistemi değildir Hastalığın reaktif ve retrospektif olarak yok edilmesi değildir Sahip olduğumuz diğer cevherler gibi bir cevherdir Sağlık = tüm potansiyeli kullanma kapasitesi Haydar Sur Sunumu
Sağlık Bakım Sistemi Batalden, 2000 Öz-bakım Ulus Toplum/ sosyal sistem Hasta- Hekim Makro- organizasyon Mikro sistem Batalden, 2000 Haydar Sur Sunumu
Sağlık Hukuku Yalnızca hasta haklarının sağlanmasıyla sınırlı değil Hastalıktan önce sağlığın sürdürülmesi ve geliştirilmesine yönelik sorumlulukların ele alınması gerekiyor Sadece verilen hizmetlerle değil verilmeyenlerle de ilgilenmeli Bulaşıcı hastalıkların kontrolü, kronik hastalıklarda yalnız muayene ve tedaviyle sınırlı kalmayan hizmet desteği Hizmetlerin hakkaniyet ilkesini çiğnemeyen bir yapı oluşturulması Hakkaniyet: eşit ihtiyaçlar durumunda sağlık hizmetlerine eşit erişim, eşit kullanım ve yararlanım hakkı Haydar Sur Sunumu
Eğitimler Lisans eğitimi -meslek kazanma-(education) Lisansüstü eğitimler (education) Geliştirme/yetiştirme (training) Geliştirme/ yetiştirme Oryantasyon Sürekli eğitim Haydar Sur Sunumu
Sağlık hukukunun müfredatta yeri Halk Sağlığı Sağlık İletişimi Aile Hekimliği Adli Tıp ve Deontoloji Hemşireliğin Esasları Sağlık Hukuku ve Mevzuatı vb………vb………. Haydar Sur Sunumu
Eksik Olan Nedir? Sağlık hakkı Sağlığın sosyal determinantları Sosyal refah sağlık ilişkisi Biyolojik etkenlerden çok daha önce ve daha fazla katkıyla sağlık sorunlarının altında yatan etkenler Bu konuda eğitimi verenlerin bilincinin de yok denecek kadar az olması Sağlık ve sağlık hizmetlerinde aşırı uzmanlaşmayla beraber bütüncül yaklaşımı ve resmin genelini kaybetmiş olmamız Haydar Sur Sunumu
Sağlık Hukuku Ortada bir hizmet alışı – hizmet verilişi var Bunun tarafları Kuralı koyanlar (Devlet - ağırlık olarak Sağlık Bakanlığı ve SGK) İhtiyaç sahipleri ve hizmetten yararlananlar (keşke bu ikisini aynı hale getirebilsek) Profesyonel sağlık çalışanları Yöneticiler (sağlık hizmetlerini, işletmeleri) Haydar Sur Sunumu
Kusur Kusur unsurunun tespitinde gözetilecek hususlar. Olgunun özellikleri Acil müdahale gereken Acil müdahale gerekmeyen ( elektif müdahaleler) Suçlananın özellikleri Mesleği ve yetkinlik derecesi Ortam Özellikleri Donanım yeterli midir? Donanımı yetersiz bir ortamda girişim yapılmış mıdır? Yapmadığı iddia edilen müdahale donanım yetersizliğinden mi yapılmamıştır? Haydar Sur Sunumu
Hasta Hakları İhlali İddialarınınn Nedenleri 1. Hastaya bağlı nedenler. Hastaların haklarını bilmemesi Hakların bilinmemesi Hakların sınırlarının bilinmemesi Olası olandan fazlasının talebi Hatalı yargılar Ücretsiz sağlık talebi Sağlık sisteminin hastaya karşı işlediği önyargısı Hekimin fazla kazandığı Hekimlik mesleğinin bir profesyonel meslek alanı olarak algılanamaması 2. Sağlık kuruluşu ve sağlık personeline bağlı nedenler Hasta yoğunluğu Sağlık kurumlarının fizik kapasitesinin yetersizliği Sağlık personelinin yetersizliği Hasta sayısının fazlalığı Nöbet sistemi uygulamaları Hasta sevk sistemi uygulamaları Personelin Kişisel Kusurları Hasta merkezli sağlık hizmeti anlayışına ulaşılamaması Paternalistik tutumun sürmesi Hastanın aydınlatılması ve karar süreçlerine katılımının sağlanmasında eksiklik Teknoloji yetersizliği Sağlık kurumunun yapısı, örgüt kültürü ve yönetim 3. Sağlık sistemi ve finansman yöntemine bağlı nedenler Haydar Sur Sunumu
Yönetimin Sorumluluğu Uygun donanımı seçmek, bulundurmak, uygun şekilde kullanmak, donanımın kullanılabilir olarak bulunmasını temin etmek, bakımını yapmak, bakım yapıldığını kontrol etmek... Uygun ilacı bulundurmak, uygun şekilde kullanmak, kullanılabilir olarak bulunmasını temin etmek, bozuk, miyadı geçmiş ilaçların ayrılarak imhasını ve kullanılmamasını temin etmek…. Yapılan tüm işlemlerin mevcut hukuki düzenleme ve etik öngörülere uygun olarak yürütülmesini gözetmek Haydar Sur Sunumu
İşletmelerin göz ardı edilen büyük sorumluluğu Toplumun ihtiyaçları doğrultusunda hareket etmek Sağlıkta profesyonel manuplasyona son derece açık olan toplumu gereksiz hizmetlere doğru körüklememek Doğru ve etkili bilgilendirme yapmak Haydar Sur Sunumu
Teşekkür… Doç. Dr. Erhan Büken’in bir sunumundan beş slaytta DSÖ’nün bir slaydından Sağlık Bakım Sistemi alınarak yararlanılmıştır. Haydar Sur Sunumu