6245 SAYILI HARCIRAH KANUNU ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANLIĞI

HARCIRAH KANUNU HAKKINDA BİLGİ Harcırah Kanunu 1954 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Kanunda ilk büyük değişiklik 1981 yılında 2562 Sayılı Kanunla yapılmıştır. Bunu 2851 Sayılı Kanun ve çeşitli K.H.K.’lerle yapılan değişiklikler izlemiştir. Son olarak 4745, 4969, 5335, 5436 ve 5538 Sayılı Kanunlarla çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.

MEMURİYET MAHALLİ Madde – 3 1- Belediye sınırları içinde kalan yerler tartışmasız memuriyet mahalli sayılmaktadır. 2- Belediye sınırları dışında kalan yerlerden; a) Yerleşim özellikleri bakımından şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunan ve aynı zamanda bu şehir ve kasaba belediyelerince hizmet (otobüs, elektrik, su, kanalizasyon, vb.) götürülen mahaller

b) Yerleşim özellikleri itibariyle bir şehir ve kasabanın devamı niteliğinde bulunmasa bile, kurumlarınca sağlanan servis otobüsü veya bu mahiyetteki taşıt araçları ile ulaşım sağlanan (hergün gidiş-dönüş olmak üzere) yerler memuriyet mahalli kabul edilecektir. Aynı şekilde; Bulundukları şehirler ile muntazam ulaşımları gerek hava yolları, gibi resmi nitelikte işletmelerce, gerekse sair surette sağlanan hava alanlarının da memuriyet mahalli içinde sayılması gerekir.

Ulaşımı muntazam sağlanmayıp, arızi olarak kurumlara ait taşıt araçları ile gidip gelinen yerlerin ise, memuriyet mahalli dışında kabul edilecek, bu gibi yerlere geçici görevle gönderilenlere (yol gideri hariç) sadece gündelik ödenmesi gerekecektir.

HARCIRAH KİMLERE VERİLİR Madde – 4 1- Kanun kapsamına giren kurumlarda çalışan memur ve hizmetliler ile aile fertlerine ve aynı kurumlarda fahri olarak çalışanlara, 2- Memur ve hizmetli olmamakla beraber kurumlarda geçici bir vazifeyle görevlendirilenlere, 3- Kadrosuzluk dolayısıyla açıkta kalan memurlara ve bunların aile fertlerine,

4- Hizmetlilerden cezaen olmamak üzere vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine, 5-Memur veya hizmetlinin vefatında aile fertlerine çocuklara refakat ettirecek memur veya hizmetlilere,

6- Hükümlü,tutuklu veya gözetim altında bulundurulanların, sevkinde yada refakatle görevlendirilen erbaş ve erlere, 7- Milli ve resmi spor temasları dolayısıyla seyahat edecek sporcu ve idarecilere,

8-Birlik halinde yabancı memleketlere gönderilecek Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına ve bunların Türkiye’de bırakacakları aile fertlerine, 9-Aile ile birlikte oturulması yasak edilen bölgelerdeki askeri şahısların aile fertlerine, 10-Bu konuda belirtilen özel hallerde askeri öğrenciler ile erbaş ve erlere, Harcırah Verilir.

GEÇİCİ GÖREV YOLLUĞU KİMLERE VERİLECEK Madde – 4 – 5 1. Birinci maddede yazılı kurumlara ait bir vazifenin ifası maksadıyla muvakkaten yurt içinde veya dışında başka bir yere gönderilenlere; 2. Yeni ve eski memuriyetlerine müteallik bir meseleden dolayı bu kanuna tabi kurumlarca açılan bir dava sebebiyle sanık veya davalı olarak (İşten el çektirilmiş olsun veya olmasın) başka bir yere gönderilenlerden lehinde netice hasıl olanlara;

3. Memuriyet merkezlerinin bulunduğu mahal dışındaki bir vazifeye vekaleten gönderilenlere; 4. Fiilen oturduğu mahalden gayrı bir yere açıktan vekaleten gönderilenlere (yalnız gidiş ve dönüşleri için); 5. (Değişik: 12/1/1959-7187/1 md.) Muvakkat kaza salahiyeti ile gönderilenlere.

HARCIRAH HESABINDA YOL VE ESAS TUTULACAK AYLIKLAR Madde – 6 – 7 Harcırah, gidip gelmeye en uygun ve kullanılması mutat olan yol ve taşıt araçları üzerinden verilir. Harcırah verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık derecesi esas alınır.

Hizmetlilerin harcırahı, aldıkları aylık ücret veya ödeneklerine; gündelik ile çalışanların harcırahı da gündeliklerinin 30 katına en yakın memur aylık tutarı üzerinden hesaplanır. Bunların harcırahları hiçbir suretle 4. derecedeki memurlara verilen miktarı geçemez. Terfi suretiyle atananların harcırahı, terfi ettikleri aylık derecesi üzerinden ödenir.

DAİMİ HARCIRAH Madde – 9 1- İlk defa bir memuriyet tayin olunanlara ve yeniden göreve alınanlara,bunların aile fertlerine harcırah ödenmez.(12.08.2003 tarih ve 4969 Sayılı Kanunla değişik) 2- Naklen başka bir mahalle gönderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyetleri mahallinden;

3- Muvakkat vazife ile veya vekaleten bir yerde bulundukları esnada asli vazife mahalli değişenlere eski memuriyetleri mahallinden itibaren verilir.

EMEKLİLERİN HARCIRAHI 26.08.2003 Tarih ve 4969 Sayılı Kanunun 1.Maddesiyle 6245 sayılı Kanunun 4.Maddesi 7.Fıkrası mülga olmuştur. Bu nedenle emekliye ayrılanlara herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın 12.105 katsayısının maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutar ödenir.

2012 YILI HARCIRAH TUTARLARI Madde - 33 Ek Göstergesi 5800 (Dahil)- 8000 (Hariç) kadroda olanlar 33,50TL Ek Göstergesi 3000 (Dahil)- 5800 (Hariç) kadroda olanlar 31,00TL Aylık Derecesi 1-4 olanlar 28,00TL/Gün Aylık Derecesi 5-15 olanlar 27,00TL/Gün

GEÇİCİ GÖREV YOLLUĞUNUN MİKTARI Madde – 39 Geçici görevde memuriyet mahalli dışındaki yerlere gönderilenlerden buralarda ve yolda öğle (Saat: 13:00) ve akşam (Saat 19:00) yemeği zamanlarının birini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere 2/3 oranında geceyi de geçirenlere TAM gündelik verilir.

Örneğin; saat 8:30’da gidilen bir yerden: 13.00’de dönülmesi halinde gündelik verilmez. 13.05’de dönülmesi halinde 1/3 gündelik verilir. 19.00’da dönülmesi halinde 1/3 gündelik verilir. 19.05’te dönülmesi halinde 2/3 gündelik verilir.

24.00’te dönülmesi halinde 2/3 gündelik verilir. Gün ağarıncaya kadar 2/3 gündelik verilir. Gün ağardıktan sonra (Gün hangi saatte ağardı ise 08.30’a kadar dönülmesi halinde TAM gündelik verilir.) Saat 08.30’dan sonra dönülmesi halinde 43.madde uyarınca 2 TAM gündelik verilir.

Akşam yemeğinden sonra göreve giden ve geceyi geçiren bir kimseye ertesi gün memuriyet mahalline döner ise 1/3 oranında gündelik verilir. Geçici Görev Yolluk Bildiriminde gidiş-dönüş saatlerini göstermeyenlere sadece 1/3 oranında gündelik verilir.

GECE NEDİR? Gün batımından bir saat sonra başlayarak gün doğumundan bir saat öncesine kadar devam eden süreye GECE denir. Yani gecenin başlangıç ve bitişi mevsimsel ve yöresel olarak değişir.

GEÇİCİ GÖREV GÜNDELİĞİNİN VERİLEBİLECEĞİ EN FAZLA SÜRE Madde – 42 Geçici bir görev ile başka bir yere gönderilenlere görev mahalline varış tarihinden itibaren yurt içinde bir yıllık dönem zarfında aynı yerde, aynı iş için ve aynı şahsa 180 günden fazla verilemez. İlk 90 gün için tam, takiben 90 gün için 2/3 oranında ödenir.Yurt dışında ilk 180 gün tam ve müteakip günler için 2/3 oranında ödenir.

Geçici görevlendirmelerde meydana gelecek ara vermeler, bu müddetleri veya gündelik miktarını artırmaya neden olmaz. Vekalet edilen görev nedeniyle yapılacak geçici görev haline Sayıştay 06.10.1955 tarih ve 2252/4 Sayılı Kararı gereği ayrıca gündelik ödenecektir.

SEYAHAT GÜNLERİNİN HESABI Madde – 43 Seyahat günlerine ait yevmiyeler, seyahat edilen vasıtanın hareket saatinden gidilecek yere muvasalat saatine kadar geçen her 24 saat için hesap olunur. Bu süreden az devam eden seyahatler bir gün itibar olunur. Geçici görevlendirmelerde seyahat müddetinin 24 saati aşan kesri tam gün sayılır

SEYYAR GÖREV TAZMİNATI Madde – 49 Asli görevleri gereği memuriyet mahalli dışında ve belirli bir görev bölgesi (Merkez veya il kuruluşuna dâhil birimlerde il sınırı, bölge şeklinde çalışan birimlerde bölge sınırı) içinde fiilen gezici olarak görev yapan memur ve hizmetlilere gündelik ve (Aşağıda unvanları sayılanlar hariç) yol masrafı ödenmez.

(Değişik: 14.1.1988 - KHK - 311/16 Md.) Bunlardan, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca görev unvanları ile iş ve çalışma özellikleri uygun görülenlere; bu Bakanlıkça vize edilen cetvellere dayanılarak fiilen gezici görev yaptıkları günler için almakta oldukları aylık/kadro derecelerine göre müstahak oldukları yurtiçi gündeliklerinin üçte biri günlük tazminat olarak verilir.

Orman muhafaza memuru, hat bakıcısı, … ve görev niteliklerinin bunlara benzerliği Maliye Bakanlığınca onaylanacak diğer memur ve hizmetlilerin yol masrafları mutat taşıt araçlarına fiilen ödedikleri miktarlar üzerinden karşılanır. Asıl görevlerinin bulunduğu il ve bölge dışında görevlendirilmeleri halinde ise bu tazminat yerine genel hükümlere göre gündelik ödenir.

2012 Yılı Arazi tazminatları Madde-50 Aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar 10,50TL/Gün Aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar 10,00TL/Gün Memuriyet mahalli dışındaki çalışma alanlarında hizmet görenlere yukarıdaki yazılı miktarları yarısı ek olarak ödenecektir.

18.11.2003 Tarih ve 25293 sayılı R.G.de yayınlanan 4999 sayılı Kanunla değişik 6831 sayılı Kanunun 7. maddesi 3. fıkrası gereğince; Orman kadastro komisyonları ve amenajman heyetleri başkan ve üyelerine ödenecek tazminat ve harcırah miktarları her yıl bütçe kanunu ile belirlenir. Arazi çalışmalarının atama merkezleri dışında yapılması halinde arazi tazminatı yerine yurt içi gündelikler ödenir.

CENAZE NAKİL MASRAFLARI Madde – 55 Devlet memurlarının ölümü halinde cenaze giderleri (cenazenin başka yere nakli dahil) kurumlarınca ödenir.Sürekli veya geçici veyahut 78. maddeye göre yurt dışında bulunan devlet memurlarından ölenlerin ve yurt dışında sürekli görevlerde bulunanların eşleri, bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve çocukların cenazelerin yurda getirmek için yapılması zorunlu olan giderler kurumlarınca karşılanır. 31

HARCIRAH ALABİLMEK İÇİN MÜRACAAT SÜRELERİ Madde – 56 Açıkta kalan ve vekalet emrine alınan memurlara vazifelerinden ayrıldıkları; İşten el çektirilmek suretiyle vekalet emrine alınan memurlardan men’i muhakeme kararı alan veyahut haklarındaki takibat afla ortadan kaldırılanlara, haklarında verilen kararın kesinleştiği tarihten itibaren 6 ay içinde müracaat edenlere bu kanuna göre müstahak oldukları harcırah verilir. 32

Daimi memuriyetle bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gönderilenler de memuriyetleri mahalline dönüş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı müspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler.

HARCIRAH İLE İLGİLİ PRATİK BİLGİLER Madde-14-27-33-34-39 1- Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya tamamına müstahak olabilir. 2- Tapulu kesim ödemelerinin, gelir vergisine tabi tutulması gerekir. 3- Hizmetlilerden cezaen vazifelerine son verilenlere ve bunların aile fertlerine harcırah ödenmez. 34

4- Harcırahın verilmesinde memurun fiilen almakta olduğu aylık (Kurumların 1 - 4 ncü derecelerdeki kadrolarında bulunanlardan kazanılmış hak aylık dereceleri daha düşük olanların işgal etmekte oldukları kadro) derecesi esas alınır.

8- Memurlar yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel ve kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlara, görevlerine ait mesleki sıhhi yeterliliklerinin tespiti veya kurumlarınca görülecek lüzum üzerine imtihan için gönderilenlere bu amaçla gönderdikleri yerde geçen sürenin en çok 7 gündelik ödenir. 9- Muhakkat vazife mahallinde hastalanmaları sebebiyle vazife ifa edemeyen memur ve hizmetlilere, bu sebeple vazife göremedikleri günlerin en çok 7 günü için yevmiye verilebilir.

10- Yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini ve gündeliği aşmamak kaydıyla her defasında 10 gün ile sınırlı olmak üzere gündeliklerinin yüzde elli olarak ayrıca ödenir. 37

11- Yurt içinde görevlendirildiği yerden başka bir ile tayin olan memurlara kendisi için gündeliğinin 20 katı, bakmakla yükümlü kişiler için toplam gündeliğinin 40 katı kadar harcırah alır. (Bakmakla yükümlü, çalışmayan eş, çocukları ile anne ve babası) 12- Her ikisi de memur olan ve aynı yerde sürekli görevle gönderilenler derecesi ve kademesi daha düşük olan memura yurt içi gündeliğinin (%2,5) oranında kilometre tazminatı ödenir. 38

13- Bakmakla yükümlü dört çocuğu annesi ve babası bulunan ve eşi çalışmayan memur yurtdışında bir yere atanırsa yer değiştirme masrafının kendisi için 20 katı, aile efradı için yurtdışı gündeliğinin 32 katı alır. 14- Seyyar görev tazminat oranı almakta oldukları aylık/kadro derecelerine göre müstahak yurtiçi gündeliklerinin üçte biri günlük tazminat olarak verilir.

15- Sürekli görev ile bir yere gönderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gönderilenler de mahalline dönüş tarihinden itibaren harcırah beyannamelerini bir ay süre içinde vermek zorundadır.Harcırahını kati veya avans olarak alanlar zati sebepler yüzünden 15 gün içinde hareket etmeyenler aldıkları parayı derhal iade etmeye mecburdur. 16- Mesleki bilgilerini arttırmak amacıyla memuriyet mahalli dışında kurslara gönderilenlere kurs süresince yevmiyeleri tam ödenir.

Başarılar Dilerim. Hasan UĞUR Döner Sermaye Merkez Şube Müdürü 0. 312