SÜREÇ YÖNETİMİ BAŞARISINDA LİDERLİK Hazırlayan:Merve Güzel

LİDERLİK NEDİR? Lider , belli koşullar altında kişisel veya grup amaçlarını gerçekleştirmek üzere bir kimsenin başkalarını etkilemesi ve yönlendirmesi olarak tanımlanmaktadır. Liderlik proje yöneticisinin sahip olması gereken yeteneklerden biridir. ‘İyi bir kaptan ancak fırtınada belli olur.’ Seneca

Liderliğin bazı etkin tanımları şunları kapsar; Kılavuzluk etmek Yol göstermek Hakim olmak İlerleme sağlamak Yöneltmek Önayak olmak Başı çekmek Etkilemek Kumanda etmek İlk olmak Önde gitmek Yol açmak

Lideri başarılı yapan hususlar 4 ana grupta toplanmaktadır: Liderin kişisel özellikleri, Astların davranışları ,karakterleri ve gereksinimleri Örgütün yapısı ve misyonu, Sosyal,ekonomik ve siyasi ortamdır.

PROJE YÖNETİMİNDE LİDERLİK Proje yönetiminde devamlı motive etmemiz ve yönlendirmemiz gereken ,değişik departmanlardan gelen ve farklı çalışma kültürlerine sahip elemanlarla çalışmak zorunda kalırız.

Bu durumda karşımıza bir takım proje şartları çıkmaktadır; Gereken değişikliklere esneklik gösterebilen ve adapte olabilen İnsiyatif kullanabilen Yetenekleri zorlayıcı ve güven verici Kararlılık,enerji ve motivasyon üreten

İyi iletişim kurabilen ve dinleme becerisine sahip elemanlar barındıran Yaratıcılık ve proje konusunda teşvik eden Zamanın iyi kullanıldığı ve kendi içinde disiplinli olan Sorunların çözümünde ekibin de sürece katılmasına imkan tanıyan Vakit kaybetmeden kararların alınıp uygulanmasını sağlayan

Ekip çalışmasını teşvik eden Elemanların dikkatini projeye odaklandıran Projenin gerektirdiği teknik bilgilerin öğrenilip uygulanmasına imkan tanıyan

Projenin başarılı olması için bu şartların sağlandığı bir ortam gerekmektedir.Bu ortamı sağlayabilecek kişi de liderdir.

Proje yöneticisi , Durum ve baskın gelen çevre şartları İşin içeriği, aciliyeti ve önceliği Ekip elemanlarının çalışılan ortamın şartlarına gösterdiği tepkiye göre bir liderlik durumu belirler.

Örneğin;otokratik liderler ‘sen şunu ,sen bunu yap’ yaklaşımı ile elemanlarına ne yapmalarını söyleme eğilimi gösterirler. Ya da demokratik liderlik ile bilgi alışverişini ve dayanışmayı ön planda tutarak ‘siz lütfen şunu yapın’ yaklaşımını benimserler.

İkinci tarzda, rica görüntüsü altında kibar bir sorumluluk dağıtımı vardır. Yöneticilerin büyük bir çoğunluğu kriz durumlarında daha çabuk ve etkili sonuçlar elde elde etmek için otokratik liderlik tarzını benimserler.

Demokratik liderlik tarzında ise işler biraz daha yavaş işler ,kişilere fikirlerini açıklama ve çözüme katkıda bulunma şansı verilir.Ama bu tür bir süreç zaman kısıtlaması olan projeler için her zaman verimli olmayabilir.

Başarılı Bir Proje İçin Tüm başarılı projeler sonuç kısmının tam olarak belirlenmesiyle başlar. Proje lideri; projenin amacını ve yapısını tanımlamalı, tamamlandığında elde edilecek sonuçları,çözümlenecek olan sorunları ve başarılması gereken hedefleri belirlemelidir.

Proje lideri, projeye başlamadan önce görevinin ne olduğu ,neyi başarmak zorunda olduğunu hatırlamalıdır.

Proje yönetiminde lider; kararını ve hareketlerini sonuca göre yönlendirmek için şu sorulara yanıt bulmalıdır: Ulaşılacak olan hedefler nelerdir? Projedeki liderlik görevinin ne olduğunu bilmemiz için, projenin hedeflerini belirleyerek sorunları daha iyi tanımlayabiliriz.

Proje hangi amaç için hazırlanmaktadır? Sonuçları tanımlamanın diğer bir yolu da projenin han gi amaç için kullanılacağını bilmektir. Hangi sorunlar çözülecektir? Ulaşılacak olan sonuçların hangi sorunları çözeceği belirlenmelidir.Ayrıca ne gibi sorunların projede çözüleceğini bilmelidir.

Proje Liderinin Projeyi Başarılı Bir Biçimde Yürütebilmesi İçin Gereken Temel Unsurlar A)Liderlik rolünün belirlenmesi : Lider ne olursa olsun ekibin güvenini kazanmalıdır . Ayrıca üstlenilen liderlik görevinin rolü ve öneminin ekip üyeleri tarafından bilinmesi sağlanmalıdır.

Liderlik görevi her projenin kapsamına ,grubun büyüklüğüne ve niteliğine bağlı olarak değişir. Liderlik çoğu kez denetleme ve koordinatör görevi olmalıdır. Projenin her aşamasında kaynakların doğru kullanımı,bütçenin kontrolü ve projenin programa uygun yürütülmesi için ,lider çalışmalara doğrudan katılmalıdır.

Liderlik Rolleri Amaç Belirleyici Olarak Lider Lider , amaçların ne olması gerektiğini saptar,amaçlara ulaşılması için gereken şeylere karar verir. Planlayıcı Olarak Lider Lider , örgüt içinde yer alan kişilerin amaçlarına ulaşması için gösterecekleri davranışların planlayıcısı ve düzenleyicisidir.

Organize Edici Olarak Lider Lider,gerekli faaliyet ,karar ve ilişkileri analiz eder, işleri sınıflandırır ve yönetilebilir parçalara ayırır. Uygulayıcı Olarak Lider Lider,grup çalışmalarını koordine eder. Uzman Olarak Lider Bir grup içerisinde lider,çoğu zaman belirli bilgilerin kaynağı, özel uygulamaların mimarıdır.

Sözcü Olarak Lider Grup üyelerini başka grupların karşısında temsil eder. Kontrolör Olarak Lider Lider, grubun oluşmasında etkili olduğu gibi ,grup üyelerinin amaçlara uygunluğunu da kontrol yetkisine sahiptir. Ödüllendiren ve Cezalandıran Olarak Lider Belirli sınırlar içerisinde grup üyelerinin amaçlarına uyma derecelerine göre ceza ve ödül uygulamasını liderin üstlendiği roldür.

Hakem ve Aracı Olarak Lider Grup üyeleri arasındaki ilişkilerde bozulmanın olmasın durumunda aracı rolü üstlenir. Örnek Olarak Lider Grup üyelerine karşı örnek bir davranış sergiler. Grup Sembolü Olarak Lider Bir grubun sürekli liderliğini üstlenip,grubun sürekliliğini sağlayan kişidir.

Suç Üstlenen veya Üyelere Babalık Yapan Kişi Olarak Lider Bu durumda lider,grup üyelerinin yoğun biçimde saygı ve sevgisini kazanmaktadır.Belirli kişilerle duygu ağırlıklı ilişkiler kurabilmektedir.

Eğiten ve Öğreten Olarak Lider Lider, izleyicilerini eğitmekte ve eksikliklerini tamamlayarak geleceğin liderlerini hazırlamaktadır.

Proje Liderinin Projeyi Başarılı Bir Biçimde Yürütebilmesi İçin Gereken Temel Unsurlar B)İŞİN İZLENMESİ Proje çalışanlarının istenilen sonuçları ve süre limitini doğru anlamalarını sağlamak için verilen görevler mutlaka izlenmelidir.

C)ORGANİZASYON VE PLANLAMAYA ÖNEM VERİLMESİ Proje liderinin başarısı,çok iyi organize edilmiş işlerin programlanmasına ve görevlerin belirlenmesine bağlıdır.Her çalışanın görevini nasıl yaptığını belirlemek için kontrol listesi hazırlanmalıdır.

D)GRUBUN ÖNCELİKLERİ VE SORUNLARININ BİLİNMESİ Grup üyelerini arada bırakacak sorunları önlemek için,amirleri ile iletişim içinde bulunulmalı gerekirse görev dağılımı yeniden yapılmalıdır.

E)EKİBİN İSTEK VE GEREKSİNİMLERİNİN BELİRLENMESİ Ekibin istek ve ihtiyaçlarında onların yanında olunmalı ve çözüm bulunmalıdır. ‘Liderler bir grubu yaratabilir ya da yok edebilirler.’ . (T.Gordon)

G) ULAŞILMAK İSTENİLEN SONUCA GÖRE HAREKET EDİLMESİ F)EKİBİN KATKI VE KATILIMININ SAĞLANMASI Ekibin fikirleri,çözüm önerileri alınmalı ve yöntemler danışılmalıdır. G) ULAŞILMAK İSTENİLEN SONUCA GÖRE HAREKET EDİLMESİ Sorun çözmek,bilgi toplamak ve gecikmelerle uğraşırken projenin hedefi ve amaçları unutulmamalıdır.

TEŞEKKÜRLER… ‘ Kötümser, rüzgardan şikayet eder; İyimser, değişmesini ister; LİDER yelken açar… ’ TEŞEKKÜRLER…