Normal doğum mu? Sezaryen mi? Doç.Dr.İsmail Dölen TCSB Ankara Etlik Kadın Hastalıkları ve Doğumevi Eğitim Araştırma Hastanesi 18.10.2007 www.ismaildolen.com

C/S, niçin karşısındayız? Maternal sorunlar Neonatal sorunlar Maliyet Organizasyon güçlükleri Etik sorunlar

Doğuma yaklaşımın tarihçesi 20 yy. başına kadar yüksek riskli gebelik, maternal mortalite gibi kavramlar yoktu. Anne ölüm oranları yüksek olduğu için sezaryen bir alternatif doğum şekli değildi. 1970’lere kadar epizyotomi ile beraber forseps ve vakum uygulaması rutin idi.

Doğuma yaklaşımın tarihçesi Sezaryen oranları 1980’lerde hızla yükselmeye başladı. 2001’den itibaren ülkemizde yüksek sezaryen oranları tartışılmaya başlanıldı. Sağlık bakanlığı 2002 yılında ilk önlemini (!) aldı. 2006 yılında sağlık bakanlığı bilimsel kurullarla konuyu değerlendirmeyi gerekli gördü.

C/S hangi durumlarda yapılır? Acil durumlar Anne ve bebeğin hayatını kurtarmak için (aşırı kanamalar, ciddi fetal distres vb.) Acil olmayan durumlar Genelde hekim; gebe ve bebek için daha iyi sonuç alınacağını düşündüğü durumlar için (eski sezaryen, uzamış eylem, distosi, makat geliş, fetal kalp hızında değişmeler, çoğul gebelik vb.) Tıbbi endikasyon olmayan durumlar Aşırı doğum korkusu, kolaylık ve konfor düşüncesi, anne istemi, hekim yönlendirmesi

C/S oranları niçin artıyor? Anne ve bebekle ilgili olanlar (distosi, fetal distres tanısının gereğinden fazla konulması, infertilite sonrası gebeliklerde sezaryen, anne istemi vb.) Hekimle ilgili olanlar Organizasyon sorunları Zaman sıkışıklığı

C/S oranları niçin artıyor? Ekonomik nedenler Yasal sorunlar Hekimleri sigorta eden kurumların kararları Gebenin, aydınlatma sonrası planlanmış sezaryeni daha güvenli bulması

Hekimler niçin C/S istiyor? Çalışma programı Çalışma koşulları Hekimin hastasına karşı sorumluluk hissi Gebenin asiste vajinal doğum (perine yırtıkları, aşırı kanama, gaz ve gaita inkontinansı, seksüel sorunlar vb.) ve planlanmamış sezaryen ( anne ölümü, acil histerektomi, emboli, bebek ile geç temas, depresyon vb.) hakkında bilgilendirilmesi

Hekimler niçin C/S istiyor? Amerika’da Health Grades şirketinin 80 000 planlanmış sezaryen üzerine yaptığı çalışmada, vajinal doğumlara göre çok az olumsuz sonuçlar bildirilmiştir. Health grades quality study : ‘patient choice’ cesarean section rates continue to rise rapidly in the United States. June 2004. www.healthgrades.com

Hekimler niçin C/S istiyor? Güncel risk ve yarar dengesi ne olursa olsun doktorlar ve gebeler sezaryeni daha güvenli bulmaktadır.

Gebenin C/S’ye yaklaşımı Gebenin doğumun prognozu ile ilgili garanti alması mümkün değildir.

Gebenin C/S’ye yaklaşımı Normal doğumda ağrı, idrar-gaz gaita inkontinansı nadiren seksüel problemler yaşanmakta bu nedenle de gebelerin büyük bir kısmı bu doğumu kabul edebilmektedir.

Gebenin C/S’ye yaklaşımı Asiste vajinal doğumda ise olası istenilmeyen durumlar artmaktadır. Anus kaslarını da içeren perine yırtıkları, aşırı kanama, enfeksiyon, memnuniyetsiz doğum tecrübesi, hemoroid, geç ve kısa süreli emzirme bunlardan bir kaçıdır. Bu nedenle de gebe bu doğum şeklinden kaçınmaktadır.

Gebenin C/S’ye yaklaşımı Planlanmamış sezaryen ile görülen olası istenilmeyen durumlar daha da ağır olabilmekte olup maternal mortalite, acil histerektomi, emboli ve felç, cerrahi yaralanmalar, hastanede uzun süre kalmak, posttravmatik stres bunlardan birkaçıdır. Gebe bu doğum şekli ile de karşılaşmak istememektedir. Planlı sezaryende ise yukarıdaki olasılıklar düşüktür.

Gebenin C/S’ye yaklaşımı Gebe risk değerlendirmelerini irdelediğinde, normal doğum güvencesi alamadığı zaman planlanmış sezaryeni tercih etmektedir.

Normal doğum mu? C/S mi? Endikasyonu kesin olan olgularda sezaryeni tartışmak anlamsızdır (örn. Total plasenta previa). Mutlak endikasyon olmayan olgularda normal doğuma yönelinmelidir.

Sonuç Normal doğumun sezaryene her bakımdan üstünlüğünü kabul etmek ve inanmakla beraber sezaryen oranlarının yüksekliği sadece hekim sorunu değildir. Çözüm tüm tarafların ortaklaşa çabalarını gerektirmektedir.

Teşekkür ederim…