ÖĞR.GÖR. LEVENT GÖKREM GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TOKAT HİDROJEN EKONOMİSİ ÖĞR.GÖR. LEVENT GÖKREM GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ TOKAT
FOSİL YAKITLARIN ÇEVRE VE TOPLUMA ETKİLERİ İklim değişikleri (Sera Etkisi) Hava kirlenmesi, oksijen azalması Asit yağmurları Çevre kirlenmesi, denizlere saçılan petroller Gürültü ve görüntü kirlenmesi Petrol yüzünden çıkan savaşlar
FOSİL YAKITLARIN EKONOMİK ZARARLARI Dünyaya toplam yıllık zararı: 5 Trilyon DOLAR Türkiye’ye verdiği zarar: 50 Milyar DOLAR (Veziroğlu 2007)
FOSİL YAKITLARDA FAYDA VE ZARAR KARŞILAŞTIRILMASI ZARARLAR TÜKENİYOR: En fazla 200 yıl ömürleri var. Bizim tahminimiz 2060. Canlılara ve çevreye zarar veriyor. Petrol savaşları. FAYDALAR Depolanabilir olmaları. Taşınabilir olmaları. Alt yapının mevcut oluşu.
BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARI NÜKLEER ENERJİ GÜNEŞ ENERJİSİ RÜZGAR ENERJİSİ DENİZ/SU ENERJİSİ JEOTERMİK ENERJİ
BİRİNCİL ENERJİ KAYNAKLARININ SAKINCALARI 1. BAZILARI KESİNTİLİ 2. TÜKETİM MERKEZLERİNDEN UZAKTA 3. YAKIT DEĞİL 4. DEPOLANMAZ (NÜKLEER HARİÇ) 5. TAŞINMAZ (NÜKLEER HARİÇ)
Sonuç olarak bu sakıncaları ortadan kaldırarak tüketiciye sunacak bir bağlayıcıya (Ara Enerji Sistemi) ihtiyaç var. Ara Enerji Sistemi Birincil Enerji Kaynakları Tüketici
Ara Enerji Sisteminin Özellikleri 1. DEPOLANABİLİR OLMALI 2. TAŞINABİLİR OLMALI 3. YAKIT OLMALI 4. EKONOMİK OLMALI 5. YENİLENEBİLİR OLMALI 6. TEMİZ OLMALI
TAHRİK FAKTÖRÜ Tahrik faktörü Sıvı Yakıtlar Gaz Yakıtlar Metanol LPG D.Gaz Benzin H2
YAKITLARIN DÖNÜŞÜM NİTELİKLERİ Dönüşüm Metodu Hidrojen Fosil Yakıtlar Alevli yanma Direkt buhar üretimi Katalitik yanma Kimyasal dönüşüm (Hidrit) Elektrokimyasal dönüşüm (Yakıt pilleri)
HİDROJEN VE FOSİL YAKITLARIN KULLANIM VERİMLİLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI (Veziroğlu, 2007) 0.74 Ağırlıklı Ortalama Termal Enerji alevli yanma katalitik yanma buhar üretimi Elektrik Enerjisi yakıt pilleri Karayolu Taşımacılığı i.y. motor yakıt pili / EM Sesten Yavaş Jetler Sesten Hızlı Jetler Kullanım Verimliliği Oranı (hF/hH) Uygulama/ Teknoloji 1.00 0.80 0.54 0.82 0.40 0.72
YAKITLARIN EMNİYET SIRALAMASI (Veziroğlu, 2007) Özellikler Benzin Metan Hidrojen Yakıtın zehirliliği 3 2 1 Yanma ürünlerinin zehirliliği (CO, SOx, NOx, HC, SM) Yoğunluk Difüzyon katsayısı Isıl Değeri Tutuşma sınırı Tutuşma sıcaklığı Alevlenme sıcaklığı Patlama enerjisi Alev yayılması Toplam 30 20 16 Emniyet katsayısı, fs 0.53 0.80 1.00 1 En Emniyetli; 2 Az emniyetli; 3 En Az Emniyetli
YAPAY YAKITLARIN MUKAYESESİ (AMONYAK, ETİL-ALKOL, H2, METİL ALKOL, SENTETİK D.G., SENTETİK PETROL) NİTELİK YAKIT 1. EN HAFİF H2 2. EN İYİ ARAÇ YAKITI 3. EN VERİMLİ 4. EN TEMİZ 5. EN EKOMOMİK 6. EN DÖNÜŞEBİLİR 7. EN YENİLENEBİLİR SONUÇ OLARAK; EN İYİ BAĞLAYICI SİSTEMİN HİDROJEN ENERJİ SİSTEMİ OLDUĞU GÖRÜLÜYOR.
HİDROJEN ENERJİSİ SİSTEMİ
ENERJİ SİSTEMLERİNİN EKONOMİK MUKAYESESİ (Veziroğlu, 2007)
Hidrojen enerjisiyle çalışan ocak
HİDROJEN YAKIT PİLLİ ELEKTRİK SANTRALI TOKYO, JAPONYA
DÜNYANIN EN HIZLI ARABASI HİDROJEN YAKITLI BMW YARIŞ ARABASI
HİDROJEN ENERJİSİNİN YAPILANMASI
DÜNYA NÜFUSU Endüstrileşmiş Ülkeler Toplam Dünya Nüfusu Milyar Endüstrileşmiş Ülkeler Toplam Dünya Nüfusu Kalkınmakta olan Ülkeler
KİŞİ BAŞINA GELİR Endüstrileşmiş Ülkeler Dünya Ortalaması US $ Endüstrileşmiş Ülkeler Dünya Ortalaması Kalkınmakta olan Ülkeler
Türkiye Döviz Geliri, Enerji İthalatı ve Toplam İthalat (Veziroğlu, 2007) Enerji İthalatı : Petrol, Doğalgaz, Kömür Kaynak: 2005 yılına kadar değerler TÜİK ve ETKB’den, ileriye yönelik tahminler ise DPT’nin ekonomide %5-6’lık büyüme tahminleri ve ETBK’nın enerji talep artış tahminlerine göre hesaplanmıştır.
TÜRKİYE VE BAZI MEMLEKETLERİN KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİRLERİ Kişi başına milli gelir (ABD Doları) Yıllar
TÜRKİYE VE BAZI MEMLEKETLERİN KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİRLERİ Kişi Başına Gelir (ABD Doları) Yıllar
A.B. İLE TÜRKİYE ARASINDA KİŞİ BAŞINA GELİR FARKI YIL A.B. İLE TÜRKİYE ARASINDA KİŞİ BAŞINA GELİR FARKI BİRLEŞMİŞ PETROL FİYATI 30 YILDA MİLLETLER 15 YILDA İKİYE HİDROJEN ENERJİSİNE TAHMİNİ KATLANIRSA GEÇİLİRSE 2000 $ 19,700 19,682 2010 22,700 22,832 22,726 2020 26,900 27,573 24,970 2030 31,300 33,831 25,071 2040 35,800 43,294 21,083 2050 50,167 63,750 15,167
HİDROJEN EKONOMİSİNİN TÜRKİYEYE FAYDALARI 1. ÖZ ENERJİ KAYNAKLARIMIZI KULLANARAK YAKITIMIZI (HİDROJENİ) KENDİMİZ ÜRETECEĞİZ. 2. PETROL, DOĞAL GAZ VE KÖMÜR İÇİN SARFETTIĞİMİZ DÖVİZ AZALACAK, VE NİHAYET (30-40 YILDA) SIFIRLANACAKTIR. 3. İHTİYAÇ FAZLASI HİDROJENİ AVRUPAYA İHRAÇ EDİP DÖVİZ KAZANACAĞIZ. 4. HİDROJEN ÜRETİM TESİSLERİ; VE HİDROJEN DEPOLAMA, DAĞITMA VE KULLANMA ENDÜSTRİLERİ YENİ İSTİHDAM YARATACAKTIR. 5. TÜRKİYE KATMA DEĞERİ FAZLA HİDROJEN KULLANAN ARAÇ VE GEREÇLERİ İHRAÇ EDEN BİR ÜLKE OLACAKTIR. 6. TÜRKİYE İTHALATINI AZALTIP, İHRACATINI ARTTIRARAK KALKINMASINI HIZLANDIRACKTIR. 7. TÜRKİYE EKONOMİK BAĞIMSIZLIĞINA KAVUŞACAKTIR.
TEŞEKKÜR EDERİM. leventgokrem@gop.edu.tr lgokrem@gop.edu.tr