CPR ( KARDİYOPULMONER RESUSİTASYON ) PARAMEDİK GÜLSEMİN SERCAN

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Çevre güvenliği Bilinç kontrolü(seslen ve sars et) Yabancı cisim kontrolü ve hava yolunun açılması (baş-çene pozisyonu) Solunum kontrolü (bak-dinle-hisset) 30 göğüs kompresyonu 2 solunum 30 göğüs kompresyonu

PEDİATRİK TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Çevre güvenliği Bilinç kontrolü (ayak tabanından) Yabancı cisim kontrolü ve hava yolunun açılması (baş -çene pozisyonu) Solunumun kontrolü (baş-çene pozisyonu) 5 kurtarıcı soluk Tek kişi 30 göğüs kompresyonu (iki kişi 15 göğüs kompresyonu 2 solunum)

Başarılı Resüsitasyon için gerekli temel adımlar Acil durumun erken tanınması ve hemen yardım çağrılması Erkenden CPR’a başlanması Erken defibrilasyon: yaşam oranını % 49-75 arttırır Erken ileri yaşam desteği ve post-resüsitasyon bakım kalitesi prognozu etkiler

ERİŞKİN TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Kazazede ve kendinin güvenliğini sağla 2. Kazazedenin yanıtını kontrol et ( hafifçe omuzlarından sarsarak “iyimisin ?”)

“iyimisin ?” Cevap (+) Bilinç açık; Tehlike söz konusu olmadıkça hareket ettirmeyin Gerekli ise yardım çağırın Düzenli aralıklarla durumu değerlendirin Cevap (-) Bilinç kapalı; Yardım çağırın Kazazedeyi sırtüstü çevir

Baş-çene pozisyonu ile hava yolunu aç Elini alnına yerleştirirken başını nazikçe geriye al

Solunumu değerlendir; Göğüs kafesinin iniş-kalkışına bak Ekpirasyonda havanın çıkışını dinle Hava akımını yanağında hisset Değerlendirme süresi 10 sn’yi geçmemelidir. Normal solunum şüpheli ise “normal değilmiş” gibi hareket edilmelidir.

“Recovery pozisyonu”na getir Solunum Normal ise; “Recovery pozisyonu”na getir Yardım çağırmaya git veya birisini gönder Düzenli aralıklarla solunumu kontrol edin

Solunumu normal değilse; Yardım istemek için birisini gönder/ yalnız isen kazazedeyi bırak ve acil yardım ekibini ara, Geri dönerek göğüs kompresyonlarını başlat

Göğsün kalkışını izleyerek bir soluk ver (1 s) Baş-çene pozisyonunu koruyarak kazazedenin ağzından uzaklaşarak hava çıkışını gözle

Kazazedenin göğsünü vertikal durumda ve sternumu 4-5 cm çöktür Her kompresyon sonrası el ve sternum arasında teması kaybetmeksizin gevşet; 30 kompresyon uygula (100 bası/dk olacak şekilde) kompresyon ve dekompresyon süreleri eşit olmalı

30 kompresyon sonrası baş-çene pozisyonu ile hava yolunu aç El alında baş ve işaret parmağı ile burnun yumuşak kısmını kapat Çene yukarı pozisyonu koruyarak ağız açıklığına izin ver

Hava yolu açıklığını sağlama Head tilt-chin lift manevrası Kazazedenin başı bir el ile alnından geriye itilip, diğer elin işaret ve orta parmağı ile çenesi öne doğru çekilerek solunum yolunun açıklığı sağlanır.

Dolaşım belirtileri açısından hastayı değerlendirme Herhangi bir hareketin varlığının, yutkunma veya solunum hareketlerinin gözlenmesi. Karotis nabzının mevcut olup olmadığının kontrolü. Bunları yapmak için 10 saniyeden daha fazla zaman harcamayınız.

Karotisten nabız alınmışsa Hasta kendisi soluyuncaya kadar yapay solunuma devam ediniz. Her dakikada bir dolaşım belirtilerini yeniden kontrol ediniz. Şayet kendisi solumaya başlarsa fakat bilinçsiz durumda kalırsa, onu recovery pozisyonuna getiriniz.

Dolaşım belirtileri yoksa yada tam olarak emin değilseniz Toraks kompresyonlarına (kapalı kalp masajı) başlayınız. Hasta veya kazazedenin yan tarafında yerinizi alınız.

Güncel öneriler: Her kurtarıcı solunum 1 s’de ve kazazedenin göğsünü yükseltecek yeterlilikte volüm verilmesidir Kompresyonların kesilmesine izin verilmemelidir

Başlangıç kurtarıcı solunumları Asfiktik olmayan kardiyak arrest sonrası ilk birkaç dk’da O2 içeriği yüksektir Miyokardiyal ve serebral oksijen sunumu akciğerlerdeki ventilasyon eksikliğinden çok, kardiyak debi yetersizliği nedeniyle sınırlıdır Bu nedenle, göğüs kompresyonları daha önemlidir Enfeksiyon korkusu ile ağız-ağıza ventilasyon istenmediği durumlarda CPR’a göğüs kompresyonları ile başlanması önerilir

Tekrar bir soluk al ve 2. efektif solunumu ver Göğüs kompresyonları ve kurtarıcı solunum oranı 30:2 olacak şekilde devam et Kazazede normal solumaya başlarsa kontrol etmek üzere dur; aksine resüsitasyona ara verme

Başlangıç kurtarıcı solunumlarınız ile normal solunumda olduğu gibi göğüs kalkmaz ise; • kazazedenin ağzını kontrol et ve obstrüksiyona neden olan bir şey varsa çıkart • baş-çene pozisyonunu kontrol et Birden fazla kurtarıcı varsa, 2 dk’da bir kompresyonları yapan personeli değiştir Kurtarıcı değişimi sırasında minimum gecikme olmalıdır.

Sternumun alt yarısının tespiti: işaret parmağı ve orta parmak ile kaburgaların alt sınırlarını belirleyin.

Eksternal kalp masajı Öteki elin topuğunu işaret parmağının ötesine sternum üzerine koyun. (Bu el sternumun alt yarısının orta noktasına gelmelidir.)

Eksternal kalp masajı Her iki eli kullanarak kompresyona başlayın. Vücut ağırlığını kolları düz tutarak gövdeye yansıtın. Göğsün 1/3 oranında basılmasını sağlayın(4- 5cm). Kompresyona dakikada 100 hızında başlayın.

Eksternal kalp masajı Elin topuğunu sternumun alt yarısı üzerine koyun. Diğer elinizi bunun üzerine yerleştirin. Parmaklarınızı kilitleyin. Basınç kaburgalar üzerine direkt gelmemeli.

CPR’da sadece göğüs kompresyonlarının kullanımı; Yapamadığınız veya solunum vermek istemediğiniz zaman, sadece göğüs kompresyonları yapınız. Sadece göğüs kompresyonları yaparsanız hız: 100 /dk olmalı. Kazazede normal solumaya başlarsa kontrol etmek üzere dur; aksine resüsitasyona ara verme

HASTANEDE RESÜSİTASYON Kardiyo-pulmoner arrest hemen tanınmalıdır Standard tlf numarası ile yardım istenmelidir Hava yolu gereçleri kullanılarak hemen CPR’a başlanmalıdır

Hastanede CPR’da hemen yapılması gerekenler: Güvenliğin sağlanması Kazazedenin yanıtının kontrolü (iyimisin ?) Yardım istenmesi Hasta yanıt verirse; Acil tıbbi değerlendirme yapın Yardım ekibi bekleniyorsa, O2 verin, monitörize edin, IV yol açın

Hasta yanıt vermezse: Yardım isteyin Kazazedeyi sırtüstü çevirerek hava yolunu açın Baş-çene pozisyonu ile hava yolunu açık tutun Ağız içinde görülen yabancı cisim varsa forseps veya aspiratör ile çıkarın Boyun travması şüphesi varsa hava yolu açık kalacak şekilde boyunun alt kısmını boşluk kalmayacak şekilde destekleyerek baş hareketini minimale çekin Bak-dinle-hisset ile solunumu değerlendirin (10 s)

Havayolu açıklığını koruyun ve en uygun ekipmanla 10 sol Havayolu açıklığını koruyun ve en uygun ekipmanla 10 sol./dk ventile edin, hiperventilasyondan kaçının İnspirasyon süresini 1s tutun Tidal volümü göğsü normal düzeyde yükseltecek yeterlilikte olmasını sağlayın En kısa sürede O2 desteği sağlayın Hasta entübe edilir edilmez kompresyonları 100/dk olarak kesintisiz sürdürün Hava yolu ekipmanı yoksa ağız-ağıza soluk verin Ağız ağıza solutma engeli varsa, hava yolu ekipmanı ulaşıncaya dek göğüs kompresyonu yapın

Defibrilatör ulaştırıldığında paletleri yerleştirin, ritm analizi yapın Defibrilasyon sonrası hemen göğüs komp.’a tekrar başlayın Yeterli personel varsa İV yol açın Hastanın kayıtlarını tutun

Dolaşım bulguları kontrol edin (A.Karotisten ve en fazla 10 s ) Yaşam belirtileri (hareket, normal solunum, öksürük vb) yoksa veya şüpheli ise; deneyimli eleman gelinceye veya hasta yaşam belirtileri gösterinceye kadar hemen CPR uygulayın 30 kompresyon: 2 solunum 2 dk’da bir kompresyonları yapan personeli değiştirin

CPR 30:2 başlatın ve hemen İV 1mg adrenalin verin, 3-5 dak’da tekrarlayın Atropin 3mg verin (maks. vagal blokaj sağlayan doz) Yeterli göğüs kompresyonu için en kısa sürede hava yolunu emniyete alın 2 dk CPR sonrası ritmi tekrar kontrol edin, asistoli ise CPR’a ara vermeyin Düzenli ritim varsa, nabzı palpe edin, nabız yok ise, CPR’a devam edin Nabız var ise, resüsitasyon sonrası bakıma başlayın

Göğüs kompresyonları beyin ve miyokardiyuma küçük fakat kritik miktarda kan akımı oluşturur ve defibrilasyonun başarı şansını arttırır Bu durum kollaps sonrası 5 dk.’dan daha fazla süreçte ilk şokun verilmesi halinde önemlidir

Ventilasyon; CPR’da ventilasyonun amacı yeterli oksijenasyonu sürdürmektir 1. CPR’da akciğerlere kan akımı önemli derecede azaldığından normalden daha az tidal volüm ve solunum sayıları ile yeterli ventilasyon-perfüzyon oranı korunabilir 2. Hiperventilasyon intratorasik basıncı arttırarak kalbe venöz dönüşü ve kardiyak debiyi azaltacağından zararlıdır --1 lt iv, 500 ml’ye kıyasla daha fazla gastrik distansiyona neden olur --Ortalama 6-7 mL/kg (500-600 ml) yeterlidir

Kardiyak Arrest Ritimleri Ventriküler fibrilasyon / nabızsız ventriküler taşikardi (VF / VT) 2. Şok edilemeyen ritimler (asistoli ve nabızsız elektriksel aktivite-NEA)

VF/VT Erişkinde en sık rastlanan kardiyak arrest ritmidir VF/VT doğrulanırsa; 1. şoku verin (150-200-J bifazik veya 360-J monofazik) Göğüs kompresyonlarına hemen başlayın ve 2dk CPR’a ara vermeyin (komp/sol oranı; 30/2) Monitörü kısa süreli kontrol edin VF/VT devam ediyorsa; 2. şoku verin (150-360-J bifazik veya 360-J monofazik)

2 dk CPR uygulayın Monitörü kısa süre kontrol edin; VF/VT devam ediyorsa adrenalin verin (1mg / 3-5 dk.) 3. Şoku verin (150-360-J bifazik veya 360-J monofazik) VF/VT ısrar ediyorsa; 300 mg İ.V.bolus amiodaron verin 4. Şok verin

İnatçı VF tedavisinde; Defibrilasyon uygulayın Göğüs kompresyonlarını uygulayın (ara verilirse koroner perfüzyon basıncında anlamlı düşüşler olur) Geri döndürülebilir nedenleri düşünün (4H-4T)ve varsa, düzeltin Trakeal intübasyon 30 s den kısa sürede, kompresyonlara ara vermeden ve bir an tüp yerleştirilirken durmak üzere sadece eğitilmiş eleman tarafından yapılmalıdır 4H: hipoksi, hipovolemi, hipotermi, hipo/hiperkalemi, 4T: tansiyon pnömotoraks, kardiyak tamponat, toksinler, tromboemboli

Şok uygulanmayan ritmler 1-NEA (sıklıkla reversibl nedenlere bağlıdır) 2-ASİSTOLİ

Periferal intravenöz yol açılması. Kardiyak arrest sırasında ilaç verilmesi için damar yolu açılırken, hasta güvenliği ve intravenöz hattın kolaylıkla açılabilmesi göz önünde bulundurulmalıdır.

Trakeal yol i.v. yol açılamadığında kullanılır. İlaçlar 10 ml izotonik ile sulandırılır. Uygulanan dozlar iki katında olmalı. Atropin, adrenalin, lidokain gibi ilaçlar bu yolla kullanılabilir.

Diğer yollar i.m. yol, kardiak arrest sırasında emilimi değişken olacağından tavsiye edilmez. İntrakardiak yol tekniğin komplikasyonları nedeniyle bugün için başvurulacak son yöntemdir Bu komplikasyonlar; * Pnömotoraks * Koroner arter yaralanması

Eksternal juguler vene i.v. hattın takılması. İntravenöz hattın mümkün olduğunca kalbe yakın takılmasına çalışılmalı, her enjeksiyondan sonra 20 ml serum fizyolojik bolus şeklinde verilmelidir.

Santral intravenöz yol Kardiyak arrestten önce yerleştirilmişse, en hızlı ve en etkili ilaç verilmesi yoludur. Kardiyak arrest sırasında takılması çeşitli zorluklara ve komplikasyonlara neden olur. Bunlar: * Kanama * Pnömotoraks * Kataterin takılamaması

Hastanede kardiyak arrest sonrası yapılacakları etkileyen faktörler: Yeri (klinik/klinik dışı, monitörize olan/olmayan) İlk müdahale edenlerin deneyimi Sorumlu sayısı Mevcut ekipman Kardiyak arreste yanıt veren sistem ve kardiyak arrest acil ekibi

CPR 'ın Başlıca Önemli Sonuçları Her bir kompresyon ara verilmeden sürdürülmelidir Kompresyon sayısı: 100 bası/dk olmalıdır Erişkinde kompresyon derinliği 4-5 cm olmalıdır Her kompresyon sonrası dekompresyona izin verilmelidir Kompresyon/dekompresyon süreleri eşit ve ritmik olmalıdır Kompresyonlarda kesinti minimal olmalıdır Efektif karotid akım bulgusu olarak palpe edilebilir karotid veya femoral nabıza güvenilmemelidir

CPR VE KARDİYAK ACİLLERDE KULLANILAN İLAÇLAR

Adrenalin: Miyokardiyal ve serebral perfüzyon basıncını artırır Koroner ve serebral kan akımını artırabilir; miyokardiyal oksijen tüketimindeki artışlar ve hipoksemi bu yararları baskılayabilir Daha yüksek koroner kan akımı VF dalga formu sıklığını artırır ve defibrilasyon uygulandığında dolaşımın düzelme şansını artırır

Amiodaron. Membran stabilize edici bir anti-aritmiktir ve atriyal-ventriküler miyokardda aksiyon potansiyel süresini ve refraktör periyodu artırır; atrioventriküler iletim yavaşlar Tromboflebite neden olabilir Major akut yan etkileri hipotansiyon ve bradikardi

Lidokain; Amiodaron olmadığında önerilmektedir ve Amiodaron henüz verilmiş ise önerilmemektedir Membran-stabilize eden antiaritmiktir, ventriküler ektopik aktiviteyi baskılar, VF eşiğini yükseltir Miyokardiyal fonksiyonu amiodarondan daha az ve geçici olarak deprese eder; İV. sıvılarla ve vazopressörlerle tedavi edilebilir

Magnezyum: Dirençli VF’de hipomagnezemi şüphesi varsa (ör: potasyum kaybettiren diuretik kullanan hastalarda) (4ml veya 2 mg % 50 magnezyum sulfat) verin

Bikarbonat; Rutin kullanımı önerilmemektedir Arterial pH 7.1den az olduğunda bikarbonat verenler olmakla birlikte tartışmalı bir uygulamadır

Atropin endikasyonları Asistoli, nabızsız elektriksel aktivite (NEA) Sinus, atriyal veya nodal bradikardilerde (KAH <60/dk) ve hastanın hemodinamik durumu anstabil olduğunda Erişkinde 3 mg İV tek bolus doz Kalsiyum solüsyonları ve sodyum bikarbonat ile aynı yoldan verilmemesi önerilmektedir

Resüsitasyona Devam Koşulları Kalifiye yardım gelinceye Kazazede normal soluyuncaya kadar Siz yorgunluktan tükeninceye kadar

SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER