Yrd. Doç. Dr. Turan SET Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi AD SÜREKLİ SAĞLIK BAKIMI Yrd. Doç. Dr. Turan SET Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi AD

Hedefler: Bu dersin sonunda katılımcılar, Amaç: Aile Hekimliğinde sürekli sağlık bakımı hakkında bilgi vermek Hedefler: Bu dersin sonunda katılımcılar, Sürekliliğin tanımını yapabilecek Sürekli bakımın 3 temel özelliğini sayabilecek Sürekli bakımın 5 boyutunu sayabilecek Sürekli bakımın aile hekimliğine sağladığı en az 5 avantajı sayabilecek

Aile hekimi Aile hekimliği disiplininin prensipleri doğrultusunda eğitim almış uzman doktordur Tıbbi bakım isteyen kişiye, yaş, cinsiyet ve hastalıktan bağımsız kapsamlı ve sürekli sağlık bakımı sunmakla sorumludur. European definition of GP/FM, WONCA 2002

Süreklilik nedir? Bir tıbbi karşılaşmada doktor yada hasta diğerinin bilgilerine önceden sahipse, bu durum süreklilik olarak düşünülebilir. (consider continuity to be present in a medical encounter when either the doctor or patient has prior knowledge of the other) Süreklilik, zaman içinde kesintisiz yada bırakma olmadan anlamındadır. (Webster’s dictionary defines continuity as uninterrupted in time or without cessation)

Sürekli bakımın üç temel özelliği 1. Hastalığın belirli bir evresi ile sınırlı değildir 2. Sağlıklı dönemlerde sunulması gereken hizmetleri de kapsar 3. Birey tüm yaşamı boyunca izlenir

Sürekli bakım Sürekli bakım, doktor açısından ve hasta açısından farklılık arz eder.

Sürekli bakım Doktor açısından süreklilik; Kendisine kayıtlı yada bağlı hastaların büyük çoğunluğunu her gün görmesidir. (from the point of view of the physician, continuity exists when the majority of patients seen each day are patients who are assigned to or registered with that individual physician) The provider continuity index for each provider Provider continuity index (PCI) = number of visits by assigned patients / total clinic visits

Sürekli bakım Hasta açısından sürekli bakım; Bir süre boyunca sağlık sistemi ile her etkileşiminde aynı hizmet sunucusu ile karşılaşma derecesidir. (continuity of care is the degree to which each interaction with the health care system over a period of time occurs with the same provider) The usual provider continuity for each patient Usual provider continuity index (UPC) = number of visits with assigned provider / total clinic visits

Sürekli bakımın beş boyutu Hizmet sunucusunun sürekliliği (provider continuity) Zamanda süreklilik Coğrafi süreklilik Kayıtların sürekliliği (bilginin sürekliliği, informational continuity) Disiplinler arası süreklilik

1. Hizmet sunucusunun sürekliliği Kişinin her başvurusunda aynı hizmet sağlayıcı tarafından değerlendirilme derecesidir

2. Zamanda süreklilik Kadın doğum uzmanı Genel cerrah ... Aile hekimi Gebelikten doğuma kadar Genel cerrah Ameliyat öncesinden sonraki iyileşmeye kadar ... Aile hekimi Tüm yaşam boyunca kesintisiz sağlık hizmeti

3. Coğrafi süreklilik Hekim coğrafi olarak yakın olmalı, ulaşılabilir olmalı Hekim aynı yerde olmalı

4. Kayıtların sürekliliği Bir hastayı gören her hangi bir hizmet sağlayıcısının, hastanın daha önceki hastalıkları ve sağlık hizmet sitemlerine başvuruları hakkında eksiksiz bilgiye erişebilme derecesidir. Kaliteli sağlık bakımı; hastaların zaman içindeki tıbbi problemleri, lokalizasyon ve hastalık epizotları hakkında kayıtların sürekliliğini gerektirir.

5. Disiplinler arası süreklilik Aile hekimi; Yalnızca bir tıbbi problem yada organ sistemi için bakım vermez Hastaların yaşadıkları tıbbi, sosyal ve ailevi problemlerin tümünün yönetiminde rol oynar Multipl problemi olan hastalarda diğer disiplinlerle bakımın koordinasyonun sağlanması ile kişinin bakımındaki sürekliliği sağlar

Sürekli bakımın Aile Hekimliğine sağladığı avantajlar - 1 Zamanın daha verimli kullanılması Tanı koymak için yeterince zaman olması Tanının doğruluğunu değerlendirme imkanı olması Sorunların içeriğini tam olarak anlama imkanı olması Zamanın tanı aracı olarak kullanılabilmesi Gereksiz tetkik ve harcamaların azalması Aile hekimi hastayla sürekli ilişkisi olduğundan tanı koyabilecek yeterince zamanı vardır. Hastayla ilişkisinin devamlılığından yararlanan hekim, hastanın tüm sorunlarını bir–iki görüşmede çözümleme zorunluluğunda değildir. Zaman içinde hastayı gözlem şansına sahip olduğundan koyduğu tanının doğruluğunu değerlendirme, olasılıkları tahmin edebilme ve sorunların içeriğini tam olarak anlama imkanı vardır. Genellikle, bütün klinisyenler "bekle ve gör" yaklaşımını tanısal strateji olarak kabul ederler. Zamanı kullanmanın mantıklı yanı, yüksek olasılıklı hastalıkları düşük olasılıklı olanlardan ayırmanın en ekonomik yolu olmasıdır. Hepimizin de bildiği gibi cerrahlar apandisit şüphesi olan bir hastada klinik tablo tam belirginleşene kadar operasyon düşüncesini bir gece boyunca erteleyip hastayı izler. Aile Hekimliği/Genel Pratisyenlik uygulamalarında spontan remisyonun tanı konulmadan gerçekleşmesi nedeniyle zamanın tanı aracı olarak kullanılması yaygındır. Yapılan bir çalışmada tanı konulamamış hastaların %72 'sinin spontan remisyon nedeniyle doktora tekrar başvurması bu yöntemin oldukça yararlı olduğunu desteklemiştir.

Sürekli bakımın Aile Hekimliğine sağladığı avantajlar - 2 Hasta hekim arasında daha iyi bir iletişim kurulması Hastanın hekime olan güveninin artması Kronik hastalıkların düzenli takip edilmesi Tedavinin kesintiye uğramaması Sağlık hizmet kalitesinin artması

Özet

Sürekli bakımın üç temel özelliği nedir? 1. Hastalığın belirli bir evresi ile sınırlı değildir 2. Sağlıklı dönemlerde sunulması gereken hizmetleri de kapsar 3. Birey tüm yaşamı boyunca izlenir

Sürekliliğin beş boyutu nelerdir? Hizmet sunucusunun sürekliliği Zamanda süreklilik Coğrafi süreklilik Kayıtların sürekliliği Disiplinler arası süreklilik

Hizmet sunucusunun sürekliliği nedir? Kişinin her başvurusunda aynı hizmet sağlayıcı tarafından değerlendirilme derecesidir

Kayıtların sürekliliği nedir? Neden gereklidir? Bir hastayı gören her hangi bir hizmet sağlayıcısının, hastanın daha önceki hastalıkları ve sağlık hizmet sitemlerine başvuruları hakkında eksiksiz bilgiye erişebilme derecesidir.

Sürekli bakım aile hekimliğinde hangi avantajları sağlar? Zamanın daha verimli kullanılması Tanı koymak için yeterince zaman olması Tanının doğruluğunu değerlendirme imkanı olması Sorunların içeriğini tam olarak anlama imkanı olması Zamanın tanı aracı olarak kullanılabilmesi Gereksiz tetkik ve harcamaların azalması Hasta hekim arasında daha iyi bir iletişim kurulması Hastanın hekime olan güveninin artması Kronik hastalıkların düzenli takip edilmesi Tedavinin kesintiye uğramaması Sağlık hizmet kalitesinin artması