ÜLKEMİZDEKİ TARIM ÜRÜNLERİ

TAHILLAR BAKLAGİLLER ENDÜSTRİ BİTKİLERİ YAĞ BİTKİLERİ MEYVECİLİK

TAHILLAR Ülkemizde en fazla üretilen ürünlerdir. İklime bağımlılığı fazla olan ürünlerdir. Çiftçilerin büyük bir kısmı tahıl tarımıyla uğraşır. Halkın temel besin maddelerinden biri olduğu için üretimi önemlidir. Buğday,arpa,çavdar,yulaf.mısır,pirinç başlıca tahıllarımızdır.

BUĞDAY En çok üretilen tahıldır. Filizlenme ve büyüme döneminde serin ve nemli bir hava,olgunlaşma ve hasat döneminde ise sıcaklık ve kuraklık ister. Üretimi en fazla İç Anadolu bölgesinde yapılır.

ARPA Buğdaydan sonra en çok üretilen tahıldır. Yetişme şartları ve ekim alanları buğday ile aynıdır. Üretimi en fazla İç Anadolu bölgesinde yapılır.

ÇAVDAR Buğday,arpa ve yulafın yetişemediği karasal ve kıraç alanlarda yetişebilir. Soğuğa karşı en dayanıklı tahıldır. İç Anadolu ve Doğu Anadolu’nun yüksek yerlerinde yetişir.

YULAF Daha çok hayvan yemi olarak kullanılır. Bisküvi ve yem sanayisinde kullanılır. En fazla Konya ve Balıkesir illerinde yetişir.

MISIR Yaz döneminde yağış alan veya sulama yapılan alanlarda yetiştirilir. Besin maddesi,sanayi maddesi ve hayvan yemi olarak kullanılır. Üretimde sırasıyla;Akdeniz,Karadeniz,Marmara ve Ege bölgeleri gelir.

PİRİNÇ(ÇELTİK) Sıcak iklim tahıllarındandır. Bol su isteyen bir ürün olduğu için ülkemizde çoğunlukla akarsu boylarında yetişir. Üretimi Batı Karadeniz ve Trakya da yoğunlaşmıştır.

BAKLAGİLLER İç ve dış ticarette önemlidirler. Daha çok kuru olarak tüketilirler. Nohut,mercimek ve fasulye başlıca baklagillerimizdir.

MERCİMEK Yetişme döneminde yağış,olgunlaşma döneminde sıcak ve kurak iklim ister. Yarıdan fazlası Güneydoğu Anadolu bölgesinde üretilir. Yeşil mercimek üretiminde İç Anadolu,kırmızı mercimekte ise Güneydoğu Anadolu bölgesi ilk sırayı alır.

NOHUT Yarı kurak iklim şartlarında yetişir. En fazla İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde yaygındır.

FASULYE Yüksekliği 2000 m yi aşmayan ve yaz döneminde sulanabilen tüm alanlarda yetiştirilir. Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde üretimi yaygındır.

ENDÜSTRİ BİTKİLERİ Ekili dikili alanların %23 ünü endüstri bitkileri kaplamıştır. Üretimde tahıllardan sonra ikinci sırayı alır. Tütün,pamuk,şekerpancarı,keten-kenevir ve çay başlıca endüstri bitkilerimizdir.

TÜTÜN Kıraç topraklarda kaliteli olarak yetişen ,yetişme döneminde nem ve sıcaklığa ihtiyaç duyan bir bitkidir. Hemen hemen her bölgemizde üretimi yapılır. Üretiminin önemli bir kısmı Ege Bölgesi’nden sağlanır.

PAMUK Çimlenme ve büyüme döneminde yağış ve sulama,olgunlaşma döneminde sıcaklık ve kuraklık ister. Üretimde Ege Bölgesi ilk sırayı alır. Üretim alanı en geniş olan sanayi bitkisidir.

ŞEKERPANCARI Ilık ve serin iklimi sever.Yaz mevsiminde fazla sıcaklık isteği yoktur. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. Üretimde İç Anadolu birincidir.

KETEN-KENEVİR Liflerinden urgan ve halat yapılır. Keten lifi daha incedir ve dokumada kullanılır. Üretimi Batı Karadeniz Bölümü’nde yaygındır. Kenevir uyuşturucu yapımında kullanıldığı için üretimi devlet kontrolü altındadır.

ÇAY Bol yağışlı,az güneşli,ılıman bir iklim,kireçsiz,kalın ve eğimli bir toprak ister. Bu doğal şartlar Rize ve çevresinde görülür.ayrıca Trabzon,Artvin.Giresun ve Ordu da da çay tarımı yapılır.

YAĞ BİTKİLERİ Genellikle Akdeniz iklimi bitkileridir. Zeytin,ayçiçeği,yerfıstığı,susam,haşhaş başlıca yağ bitkilerimizdir.

ZEYTİN Akdeniz ikliminin tanıtıcı bitkilerindendir.kış ılıklığı ister,don olaylarından çabuk etkilenir. Üretimin %60’ı Ege Bölgesinden sağlanır. Ege de daha çok yağlık,Marmara da sofralık zeytin yetiştirilir.

AYÇİÇEĞİ Çimlenme ve büyüme döneminde yağış,olgunlaşma döneminde bol sıcaklık ister. En fazla Marmara Bölgesi’nde Trakya’da yetiştirilir. En fazla sıvıyağ elde edilen tarım ürünüdür.

YERFISTIĞI Akdeniz iklimine uyum sağlamış bir üründür. Yerfıstığının tohumu kavrularak yenilebildiği gibi,sabunculukta ve sıvıyağ elde etmede de kullanılır. Üretimin %95’i Akdeniz Bölgesi’nden sağlanır.

HAŞHAŞ Doğal yetişme alanı geniştir.fakat uyuşturucu yapımında da kullanıldığı için üretimi devlet denetimi ile sınırlandırılmıştır. Özellikle yağ ve ilaç endüstrisinde kullanılır. Afyon,Kütahya,Uşak,Burdur,Denizli illerinde üretilir.

SUSAM Yaz kuraklığına uyum sağlar. Kullanım alanı geniştir.yağ ve tahin üretiminde kullanılır. Üretimin büyük kısmı Akdeniz Bölge’sinden sağlanır.

MEYVECİLİK Türkiye’nin iklimindeki çeşitlilik değişik türde meyve yetiştirilmesine imkan sağlamıştır. Çoğu yaş olarak tüketilen meyvelerin bir kısmı kurutularak tüketilir.Önemli bir bölümü ihraç edilir. Fındık,üzüm,incir,turunçgil,elma,kayısı ve antepfıstığı iç ve dış ticaretimizde önemli olan meyvelerdir.

FINDIK Yıllık yağışın fazla olduğu ve kışların ılık geçtiği yerlerde,eğimli yamaçlarda milli ve humuslu topraklarda iyi yetişir. Üretimin %90’ı Karadeniz Bölge’sinden sağlanır. İhracatta önemli yer tutar.

ÜZÜM Ülkemizde en çok ve en yaygın üretilen meyvedir. Kışın -30,-40 dereceye kadar düşük sıcaklığa dayanıklıdır.Yazın da sıcaklık ve kuraklığa dayanıklı bir bitki olduğundan her bölgede yetiştirilir. Üretimde Ege Bölge’si ilk sırada yer alır.

İNCİR Soğuğa ve don olaylarına karşı hassas olduğu için üretim alanı sınırlıdır. Ege ve Akdeniz Bölge’sinde kıyı ve kıyıya yakın yerlerde yetişir. Dünya incir üretiminde Türkiye başta gelir.

TURUNÇGİLLER Portakal,limon,greyfurt,mandalina gibi meyvelere narenciye denir. Don olaylarına karşı çok duyarlıdır.Bu nedenle kış mevsiminin ılık geçtiği kıyı kesimlerinde yetiştirilir. Üretimin %88’i Akdeniz Bölge’sinden elde edilir.

ANTEPFISTIĞI Dünya’nın sınırlı bölgelerinde yetişir. Yarı kurak bölgelerin kireçli topraklarında yetişir. Güneydoğu Anadolu Bölge’si üretimin en yaygın olduğu yerdir.

MUZ Ülkemizde kış sıcaklıklarına karşı en duyarlı meyvedir. Doğal yetişme alanı çaydan sonra en dar olan üründür. Üretimi İçel’in Anamur ve Erdemli yörelerinde ve Alanya çevresinde yapılır.

ELMA Düşük sıcaklıklara dayanıklı olup karasal iklime uyum sağlar,dolayısıyla yetişme alanı geniş,üretim miktarı fazladır. Türkiye’nin hemen her yerinde yetişir. En çok İç Anadolu Bölgesi ve ona komşu alanlarda yetişir.

ŞEFTALİ Bursa ve İzmir’de yoğun olarak yetiştirilir. Yaş meyve ve meyve suyu olarak tüketilir.

KAYISI Malatya üretimin büyük kısmını karşılar. Kurutularak ve meyve suyu yapılarak ihraç edilir.

KONUYLA İLGİLİ SORULAR 1)Aşağıdaki tarım ürünlerinden hangisi bir endüstri bitkisi değildir? A)Tütün D)Pamuk B)Çay E)Keten-Kenevir C)Haşhaş

2)Yaz kuraklığı,bir bölgedeki iklimin özelliklerinden biri ise,bu bölgede aşağıdaki bitkilerden hangisinin tarımı zorlaşır? A)Buğday B)Mısır C)Tütün D)Pamuk E)Mercimek

3)Aynı iklim bölgesinde doğal olarak yetiştirilmesi en zor olan bitki çifti aşağıdakilerden hangisidir? A)Zeytin-Çay B)Pamuk-Buğday C)Buğday-Tütün D)Tütün-Pamuk E)Çay-Fındık

4)Türkiye’de doğal yetişme alanı en dar olan bitki aşağıdakilerden hangisidir? A)Buğday B)Tütün C)Pancar D)Zeytin E)Elma

5)Her mevsimi yağışlı,güneşli gün sayısı az olan bir yöre,aşağıdaki ürünlerden hangisinin tarımı için en elverişlidir? A)Çavdar B)Çay C)Tütün D)Pamuk E)Pirinç

TEBRİKLER DOĞRU CEVAP

ÜZGÜNÜM YANLIŞ CEVAP

HAZIRLAYAN MEHTAP MÜRTEZAOĞLU SINIF ÖĞRETMENLİĞİ 021006820070077 1/B