Kalite Temsilcisi Handan KUZPINARI
Eskişehir Sağlık Müdürlüğü İŞ DİSİPLİNİ VE STRES Eskişehir Sağlık Müdürlüğü
NİÇİN ÇALIŞIRIZ ?.... Fizyolojik ihtiyaçlar Güvenlik İhtiyacı Aidiyet ihtiyacı Özgüven Kendi kendini gerçekleştirme ihtiyacı
Bireyin yaşamını sürdürmek, Bireyin yaşamını sürdürmek, sosyal çevrelerini-ilişkilerini geliştirmek, saygınlık kazanmak amacıyla yaptığı etkin,verimli, bilinçli ve anlamlı faaliyetlerin tümüne “İŞ” denir.
Konulan yeni kuralların herkes için alışkanlık haline getirilmesine DİSİPLİN denir.
İŞ DİSİPLİNİ Kurum ve işletmelerde düzeni ve en küçük ayrıntının denetimini sağlayan ve diğer iyileştirme çalışmalarının temelini sağlayan sistemdir.
Toplam kalitenin bir parçası İşletme içinde kendi alanlarını ilgilendiren konularda belli grupların sorunları belirlemesi, incelemesi ve çözümler sunmasıdır.
İş disiplinin amacı ise, verimliliği arttırmak, çalışma ortamını temiz, düzenli ve kullanıma uygun hale dönüştürmektir.
Kuruluşa Yararları Aksaklıkları ve israfı azaltır Verimliliği artırır İş güvenliğini artırır Motivasyonu yükseltir Hizmetin devamlılığını düzenler
Personele Yararları Ürettiklerini sergilerler Bakış açıları genişler Kendilerini yönetirler Alışkanlıklarını gözden geçirirler
Personele Yararları Böylece sorunlar erken teşhis edilir, katılım ve paylaşım sağlanarak keyifli çalışma ortamı yaratılır.
Topluma Yararları Kurum performansından memnuniyet Adil,ucuz, zamanında hizmet Artan toplum talebini karşılama İyi kurum-toplum ilişkileri Toplum ilişkilerine zamanında tepki
Disiplinli bir ordu ve disiplinsiz bir trafik aynı anda nasıl bir arada bulunabilir ?
STRES Güçlenme, gerilme, baskı, “Bütünlüğü koruma” esas duruma dönmek için harcanan çaba Kişi ile çevresi arasındaki etkileşimden doğan durum
STRES Organizmanın kendi yaşamını ve çevreye uyumunu tehdit eden bir unsura (Stresör) gönderdiği ve varoluş değeri olan “savunma yada kaçma tepkisi” dir.
İş Stresi Kişilerde meydana gelen ve onları normal etkinliklerden sapmaya zorlayan bir durumdur.
İş stresi bulaşıcı mıdır?
Direnç Dönemi Alarm Reaksiyonu Tükenme
Olumlu Stres: Performans yüksekliği, Kariyer isteği Yaratıcılık girişimleri, Kişisel büyüme Mesleki gelişimde etkilidir.
Olumsuz Stres: Uyum kapasitesini zayıflatan zararlı fiziksel, zihinsel ve ruhsal sonuçlar yaratan durumdur.
STRES KAYNAKLARI Örgüt dışı kaynaklar: Toplumsal ve ekonomik değişimler Aile ilişkileri ve sorunları Ulaşım sorunları Yer değişimi Ekonomik sorunlar Ülke sorunları
STRES KAYNAKLARI Örgüt içi kaynaklar Birey Bireyin örgüt içindeki görevi İşin yapısal özelliği Kariyer gelişimi Örgüt içi ilişkiler Örgütün iç çevresi Örgütün dış çevre ile ilişkileri
Birey Kişilik Algılama Deneyimler
Bireyin Örgüt İçindeki Yeri Rol çatışması Rol belirsizliği Kişilerden sorumlu olma Kararlara katılamama
İşin Yapısal Özelliği Çok fazla veya çok az iş Kötü çalışma koşulları Zaman baskısı
Kariyer Gelişimi Aşırı ödüllendirme Yetersiz ödüllendirme İş güvenliğinin yokluğu
Örgüt İçi İlişkiler Yönetici ile yetersiz ilişki İş arkadaşlarıyla yetersiz ilişki Yetki ve sorumluluk dağılımındaki güçlükler
Örgütün İç Çevresi Davranışların kısıtlanması, Bölüm içi politikalar Yeterli danışma eksikliği
Örgütün dış çevre ile ilişkileri Örgüt ve ailenin isteklerinin çatışması Örgütün beklentilerinin bireyinkilerle çatışması
1-1,3. Kişiye önemli olduğunu hissettirmeyen önemsizlik 1-1,3 Kişiye önemli olduğunu hissettirmeyen önemsizlik duygusundan kaynaklanan stres düzeyi 1,4-1,9 Mücadeleci olmayan biri iseniz sizin için uygun bir iş stresi düzeyi 2-2,5 Sağlık ve verimlilik açısından elverişli bir iş stresi düzeyi 2,6-3,1 Çekici bir iş stresi düzeyi olmakla beraber bazı yönleri sağlığı tehdit edebilir 3,2-3,4 İş yükü fazla aileye zaman tanımayan sağlığı ve verimliliği tehdit eden stres düzeyi 3,5-4 Sağlığınız ve verimliliğiniz ağır risk altında
Stres Belirtileri Bedensel Tepkiler Baş ve sırt ağrıları, kas krampları, az uyumak, hazımsızlık Psikolojik Tepkiler Yorgunluk, kaygı, gerginlik, depresyon, can sıkıntısı, dikkat toplama güçlüğü, kendine olan güvenin azalması vb.
Stres Belirtileri Davranışsal Tepkiler Sigara, alkol kullanımının artması, duygusal ve fevri davranışlar, kazalar vb. Sosyal Tepkiler Ev çevresinde diğer insanlarla kurulan ilişkilerde azalma, aile ve toplum içi rollerin yürütülmesinde beceriksizlik, sosyal yalıtım vb.
Stres Tepkileri Subjektif Tepkiler Depresyon, bıkkınlık, tatmin olamama (Aşırı yemek yeme; davranışsal) Duygusal Tepkiler Unutkanlık, hassasiyet, yoğunlaşamama, karar verememe
Stres Tepkileri Fizyolojik Tepkiler Ülser, ağız kuruluğu, KŞ, TA ve kalp atımının artması vb. Örgüt ile ilgili Tepkiler Devamsızlık, verimsizlik, yüksek iş gücü devir hızı, kötü çalışma atmosferi, iş tatminsizliği, yüksek kaza oranı
Performansa Etkileri İşe gitmede isteksizlik: Stres yaratan sosyal ortamla karşılaşma endişesi Örgütten ayrılma: Örgütle bütünleşmeyi ve iş tatminini engelleme
Yetersizlik duygusu: İş görene bildiği işin verilmemesi, bilgileri dışındaki işin yapmaya zorlanması İşbirliği sağlayamama: Stresli iş görenin işle ilgili işbirliği sağlamada gönülsüz davranması
İşte hata yapma : Uzun süreli stres sonucu dikkat ve bellekle ilgili sorunların çıkması İşten Uzaklaşma İsteği (Devamsızlık): Örgüte, işine, çalışma arkadaşlarına uyumsuz iş görenin işe devam etmek istememesi
İsabetsiz karar verme : Stresin algılar üzerindeki olumsuz etkisi ve dikkat eksikliği Nitelik ve nicelik düşmesi: İş gören verimliliğinde düşme
TÜKENME: Nedenleri; işte hayal kırıklığı, iş yükü, bürokratik engeller olup kişi kendine ve çevresine yabancılaşır, olumsuz tutumlar takınır.
Stresle başa çıkma yolları Örgütsel stratejiler Bireysel stratejiler
Amacı; Kişiye stres oluşturan ögeleri ve bunlara verdiği tepkileri tanıtmak, Problemlerin doğru teşhisine yardımcı olmak, Stres vericilerini yönlendirmek Kendini psikolojik ve fizyolojik zararlardan korumak için yöntem öğretmek ve geliştirmek
Bireysel stratejiler Bedensel hareketin azlığı stresi arttırmaktadır. EGZERSİZ:Yürüyüş, koşu, yüzme, bisiklete binme tenis vb.
SOLUNUM EGZERSİZLERİ: İyi nefes ağır, derin ve sessiz olanıdır. Oturarak veya uzanarak bir dakika içinde alınan nefes sayısının yarısı kadar düzenli ve ağır nefes alın. Bunu 5 dakika günde iki kez yapın.
Sağ elinizi karnınızın üzerine sol elini göğüs hizasında nefesinizi önce boşaltın. Ciğer kapasiteniz hayali iki kısma bölünmüş gibi 1,2 diye sayarak nefesinizi alın. Nefesinizi verirken ciğerinizin 1. Kısmını 1,2 diye sayarak 2. Kısmını da 1,2 diye sayarak verin. Arada nefesinizi tutun. Doğru nefes alıyorsanız sağ elini hareket edecektir.
MEDİTASYON: Bireysel kaygı ve kuruntu ve gerilimlerden uzaklaştıran dikkat toplama işlemidir.
BİOFEEDBACK :Bireyin ayrımında olmadığı tepkilerinin bir araç yardımıyla bir eğitim programı ile otonom etkinliklerinin (Beden sıcaklığı, ter bezi salgısı vb.) istenilen yönde düzenlemeyi öğrendiği bir yöntemdir.
GEVŞEME :Dikkat alanını genişleten, düşünceyi berraklaştıran ve duyguları keskinleştiren rahatlama tekniğidir.
BESLENME :Yeterli ve dengeli beslenmenin stresi azaltıcı etkisi vardır. Aşırı yağ, şeker ve kaloriden uzak durun Alkol ve sigara kullanmayın Sakinleştirici ve uyku ilacı kullanmayın Kafeinden uzak durun
TOPLUMSAL DESTEK :Aile ve arkadaş grupları ile olan uyumlu iletişim, ilişki ve dostluklar stersi olumlu etkiler.
SOSYAL,KÜLTÜREL,SPORTİF ETKİNLİKLERE KATILIM :Bireyin boş zamanlarında yapmaktan zevk aldığı etkinlikler ve hobilerle uğraşması gevşemeyi sağladığı gibi bu alandaki başarılarda olumlu yararlar sağlar.
MASAJ:Bilinçli yapılan masaj bireyi rahatlatır ve dinlenme olanağı sağlar. DUA VE İBADET:Bireyin umut ve iyimserliğini arttırır.
ZAMAN YÖNETİMİ : Stresle başa çıkmanın en etkin yoludur. Zamanı gereksinim ve isteklerini karşılayabilecek biçimde kontrol altına almaktır.
Örgütsel stratejiler ÖRGÜTSEL İKLİM YARATMAK : Örgütteki psikolojik ortamın daha az merkeziyetçi, kararlara katılımı sağlayan, yukarı doğru iletişime izin veren yapıda olması stersi olumlu etkiler.
İŞ ZENGİNLEŞTİRMESİ : Rutin ve yapılandırılmış işlere göre stres üzerinde olumlu etkiler yaratır. İşin içerdiği sorumluluk alanının genişlemesi ve beceri isteyen ayrımlı işler, tanınma ve başarı fırsatları sunar.
ÖRGÜTSEL ROLLERİN BELİRLENMESİ VE ÇATIŞMANIN AZALTILMASI: Rollerin belirlenmesi ve açık bir iş bölümü ile örgütte oluşabilecek stresin önüne geçilebilir.
MESLEKİ GELİŞİM YOLLARININ PLANLANMASI VE DANIŞMANLIK : Açık iş listeleri, iş planları göndermek ve iş geçişlerine izin vermek Yeni meslekler, etkinlikler, eylem planları ve amaçlar için eğitimler düzenlemek Örgüt geliştirme ve iş düzenleme çalışmaları yapmak
NEŞELİ ORTAM YARATMAK
BUGÜN BİR BAŞLANGIÇ OLABİLİR STRESSİZ BİR YAŞAM İÇİN!..