İÇ DENETİM KAMUDA İÇ DENETİM T.C. CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ İÇ DENETİM BİRİMİ YÖNETİCİLİĞİ İÇ DENETİM TANITIM TOPLANTISI KAMİL BIÇKICI 2008 SİVAS

Sunum Planı İç Denetimin; Yasal Çerçevesi, Amaç ve Tanımı, Kapsamı ve Özellikleri, Uygulamaları ve Risk Odaklı Denetim, İç Denetçilerin görev, yetki ve sorumlulukları, İç Denetçinin Bağımsızlığı, Görevlendirme, Rektörlüğümüz İç Denetim Biriminin Yapılanması ve Yapılacak işler, İç Kontrolle İlişkisi, Üst Yöneticilerin Yapmaları Gereken Hususlar ve Sorumlulukları, Sonuç,

İç Denetimin Hukuki Dayanağı 5018 SAYILI KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU VE BU KANUNU DEĞİŞTİREN 5436 SAYILI KANUN,(Madde 63 ve 64) İÇ DENETÇİLERİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA 2006/10654 SAYILI BAKANLAR KURULU K.İLE, YÖNETMELİĞİ, 2006/10808-10809 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARLARI, AYRICA (2) MALİYE BAKANLIĞI YÖNETMELİĞİ VE (1) BAŞBAKANLIK GENELGESİ, İÇ DENETİM KOORDİNASYON KURULUNUN TEBLİĞ, YÖNERGE,STANDART, REHBER VE DİĞER BELGELERİ,

İç Denetim Tanımının Unsurları Objektif olunması, Güvence ve Danışmanlık hizmeti verilmesi, Kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve değer kazandırmak, Kurumun hedeflerinin geliştirilmesine yardımcı olunması, Risk yönetimi, iç kontrol süreçleri ve yönetsel süreçlerin denetimi, Sistematik ve disiplinli çalışma, (5018 S.K.Md.63, Yönetmelik md.4/e, Yönerge Md.3/e)

İç Denetimin Amacı İdare Faaliyetlerinin; - Kurum Amaç ve Politikalarına, -Kalkınma Planı,Yıllık Programlar ve Stratejik Planlara, - Performans Programlarına, - Mevzuata, Uygun olarak planlanması, yürütülmesi; kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması; bilgilere güvenilir, bütüncül ve süratle erişilmesinin sağlanmasıdır. (Yönetmelik m.5, Yönerge m.4)

İç Denetim Faaliyetinin Kapsamı Rektörlüğün; Tüm birimlerinin işlem ve faaliyetlerini, Risk Esaslı Denetim Plan ve Programları kapsamında, Sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla, Denetim Standartlarına uygun olarak İç Denetime tabi tutulmasıdır. (Yönetmelik m.6, Yönerge m.5)

İç Denetimin Özellikleri ( 1 ) İç Denetim Birimi Yöneticisi, iç denetçiler ile ihtiyaca göre diğer personelden oluşan iç denetim birimi doğrudan üst yöneticiye bağlıdır. İç Denetim, Liyakat ve Kariyeri esas alan sertifikalı İç Denetçiler tarafından gerçekleştirilir. İç Denetim, İç Denetim Koordinasyon Kurulunun koordinasyon ve rehberliğinde Kurul tarafından belirlenen genel kabul görmüş standartlara göre gerçekleştirilir. İç Denetim, İç Denetim Birimi tarafından hazırlanan ve Üst Yönetici tarafından onaylanan Risk odaklı denetim plan ve programlarına göre yapılır.

İç Denetimin Özellikleri ( 2 ) İç denetim sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla gerçekleştirilir. İç denetim faaliyeti fonksiyonel bağımsızlık ve tarafsızlık ilkelerine uygun olarak yürütülür. İç denetim, mali ve mali olmayan tüm işlemleri kapsar. (5018/63, Yön/13,Yönerge/7)

İç Denetim Uygulamaları Hukuka Uygunluk Denetimi, Performans Denetimi, Mali Denetim, Sistem Denetimi, Bilgi Teknolojileri Denetimi, Bu Denetimler Risk Odaklı Olarak yapılır.

Risk Odaklı Denetim Denetim faaliyetinin odak noktasının geçmiş faaliyetlerin denetiminden daha çok; Kurumun amaçları ile Stratejik Hedeflere ulaşmasını engelleyebilecek İç ve Dış etmenlerin tespiti, değerlendirilmesi ve izlenmesi sürecine ağırlık ve önem verilmesidir.

İç Denetçinin Görevleri ( 1 ) Nesnel risk analizlerine dayanarak; Kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını denetlemek, Kaynakların verimli, etkin ve ekonomik kullanılıp kullanılmadığını değerlendirmek, Harcama sonrası yasal uygunluk denetimi yapmak, İdarenin mali işlemlere ilişkin tasarruflarının plan, program ve politikalara uygunluğunu denetlemek,

İç Denetçinin Görevleri (2) Mali Yönetim ve Kontrol Süreçlerinin Sistem Denetimini yapmak, Üretilen Bilgilerin doğruluğunu denetlemek. Kurumu iyileştirmeye yönelik önerilerde bulunmak, Soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastladığında durumu ilgili idarenin en üst amirine, Suç teşkil eden bir durumun tespiti halinde ise Üst Yöneticiye bilgi vermek.

İç Denetçinin Yetkileri Her türlü bilgi, belge ve doküman ile nakit, kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını ve gösterilmesini talep etmek. Denetlenen birim çalışanlarından, iç denetim faaliyetlerinin gereği yardım almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek. Denetim faaliyetinin gerektirdiği her türlü araç, gereç ve diğer imkanlardan yararlanmak. Denetimi engelleyici tutum, davranış ve hareketleri Üst Yöneticinin bilgisine intikal ettirmek.

İç Denetçinin Sorumlulukları Mevzuatta, belirlenen denetim standartlarına ve etik kurallara uygun hareket, Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak geliştirmek, Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve değerlendirmelerinde objektif olmak, Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin gizliliğini korumak,

İç Denetçinin Bağımsızlığı(1) İç denetim birimi doğrudan üst yöneticiyle (Rektörle) ilişkilendirilmiştir. Denetim faaliyeti, kurumun devam eden işlemlerinden, yönetimin faaliyetlerinden ve günlük işleyişinden bağımsız tutulmuştur. İç denetçiler, yönetsel ve malî işlemlerin hazırlanması, karar verilmesi ve uygulanması süreçlerinde görev alamazlar. İç denetçiler, iç kontrol sisteminin düzenlenmesi veya uygulanması süreçlerine ve iç kontrol tedbirlerinin seçimine dâhil edilemez. İç denetçilere ilgili mevzuatta belirtilen iç denetim faaliyetleri dışında görev verilemez. (5018 sayılı Kanun m.63,Yönetmelik m. 11, 25, Yönerge m.8, UİDS. 1110,1130, KİDS.1110, 1130)

İç Denetçinin Bağımsızlığı(2) İç denetim faaliyetinin kapsamına, denetim uygulamalarına müdahale edilemez ve iç denetçilerin görüşlerini değiştirmeleri istenemez. İç denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiç bir etki altında kalmadan yapmaları iç denetim birimi yöneticisinin ve Rektörün sorumluluğundadır. İç denetimin bağımsızlığı, kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından düzenli olarak değerlendirilir. (5018 sayılı Kanun m.63,Yönetmelik m. 25, Yönerge m.8, UİDS. 1110,1130, KİDS.1110, 1130)

Görevlendirme İç denetçilerin denetim görevlendirmeleri Rektör tarafından yapılır. İç denetim programı Rektör tarafından onaylandıktan sonra yapılan görevlendirmeler, programdaki zamanlama da dikkate alınarak iç denetçilere bildirilir. (Yönetmelik m.14, Yönerge m. 17, UİDS.2010, 2020, KİDS. 2010, 2020)

Rektörlüğümüz İç Denetim Birimince Yapılacak İşler İç denetçiler; Programı ve Takvimi İç Denetim Koordinasyon Kurulunca belirlenen Eğitime katılıp Sertifikalarını aldıktan sonra fiilen denetime başlayacaklardır. Kurum Denetim Rehberi, Birim Yönergesi ve Denetim Programı oluşturulacaktır.

İç Kontrolle İlişkisi İç denetim, iç kontrol sisteminin yeterliliği, etkinliği ve işleyişiyle ilgili olarak yönetime bilgiler sağlar, değerlendirmeler yapar ve önerilerde bulunur. İç denetçiler, iç kontrol sisteminin düzenlenmesi ya da uygulanması süreçlerine ve iç kontrol tedbirlerinin seçimine dâhil edilemez. Rektör, iç denetçilerden, iç kontrol ilkelerine ve iç kontrol sisteminin oluşturulmasına yönelik görüş alabilir. (Yönetmelik m.11)

Üst Yöneticilerin Yapmaları Gereken Hususlar Uygun Çalışma Ortamı Sağlama Denetim Programını Onaylama İç Denetim Raporlarının Gereğini Takip Etme İç Denetçilere Eğitim İmkânı Sağlama

Üst Yöneticinin Sorumluluğu(1) İç denetim faaliyetleri, yönetimin kendi görev alanındaki risk yönetimi, kontrol ve yönetim süreçlerinin kurulması, uygulanması ve geliştirilmesi konularındaki sorumluluklarını kaldırmaz. Üst yönetici, iç denetim faaliyetlerinden beklenen faydanın en yüksek düzeyde elde edilmesi için ilgili mevzuatta belirlenen her türlü katkıyı sağlamakla sorumludur.

Üst Yöneticinin Sorumluluğu(2) Üst yöneticiler, iç denetçilerin görevlerini bağımsız bir şekilde yerine getirmeleri ve gerekli bilgi ve belgelere kolayca ulaşmaları için gereken önlemleri alır; iç denetçilerin raporlarında belirtilen önerilerini değerlendirir, iç kontrol sürecinden elde ettiği bilgilerle iç denetimden elde ettiği bilgileri karşılaştırarak kaynakların verimli kullanımına ilişkin tedbirleri alır;  iç denetçiler tarafından düzenlenen raporlarda belirtilen önlemlerin alınıp alınmadığını izlerler.

Sonuç (1) İç Denetim ülkemiz dışında tüm dünyada gerek Kıta Avrupası ve gerekse anglosaxon kültürlerinden gelen farklı ülkelerde aynı şekillerde uygulanmaktadır. Detaylı ve genel kabul görmüş standartları, etik kuralları, uygulama rehberleri ile kamu yönetiminde kısa zamanda büyük önem kazanacaktır. Ülkemiz kamu kesimine ilk kez 5018 sayılı Kanun ile girmiştir. Kamu idarelerinde başarılı ve uluslararası standartlara uygun bir iç denetim sistemi kurulması mümkün bulunmakta olup tek sorun UYUM sorunudur.

Sonuç (2) İç denetim sisteminin başarıyla uygulanması halinde, 5018 sayılı kanunla getirilen yönetim sorumluluğu ve mali saydamlık ilkesi başarıyla uygulanabilecektir. Geçmişe ve mevzuata odaklı denetim sisteminden risk odaklı performans denetimine geçilmiş olacaktır. Denetim alanında AB mevzuatı ile uluslararası uygulama ve standartlar yakalanmış olacaktır. Kamu idarelerinin faaliyetlerinin etkinlik ve verimliliğinin artırılmasına imkan sağlanacaktır.

Sonuç (3) Bu kapsamda; Biz, yönetim kurulu, üst yönetim ve dış denetçilerle birlikte, kurumsal yönetişimin temel taşlarından biriyiz. Daha iyi ve gelişmiş bir kurumsal yönetişim için, yeni mevzuata ve yönetmeliklere uymanız konusunda size yardımcı olabiliriz. İç Denetim Ekibiniz Sizin yanınızdadır . Sizin menfaatinizedir .

Teşekkürler