İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANLIĞI TEMMUZ 2014

YASAL DAYANAK 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile iç denetim sistemi düzenlenmiş ve Kanunun; Md.63; İç denetim tanımına ve iç denetim birimine, Md.64; İç denetçinin görevlerine, Md.65; İç denetçilerin nitelikleri ve atanmasına, Md.66-67; İç Denetim Koordinasyon Kurulunun yapısı ve görevlerine, ilişkin hususlara yer vermiştir.

İÇ DENETİM ALANINDAKİ DÜZENLEMELER 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik İç Denetçi Adayları Belirleme, Eğitim ve Sertifika Yönetmeliği Kamu İç Denetim Standartları Kamu İç Denetim Raporlama Standartları Kamu İç Denetçileri Meslek Ahlâk Kuralları Kamu İç Denetçi Sertifikasının Derecelendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Kamu İç Denetim Plan ve Programı Hazırlama Rehberi Kamu İç Denetiminde Risk Değerlendirme Rehberi Kamu İç Denetimi Strateji Belgesi (2014-2018) Kamu İç Denetim Rehberi

KURUMSAL YÖNETİM 5018 sayılı Kanunla birlikte değişen ve dönüşen kamu mali yönetim sistemi, Hesap verilebilirlik, şeffaflık, adillik ve sorumluluk ilkesinin benimsendiği bir yönetim ihtiyacını doğurmuştur. Bu ilkelerin benimsendiği yönetim şekline ise kurumsal yönetim diyoruz. Kurumsal yönetim anlayışı ise; etkin bir iç kontrol sisteminin varlığını gerekli kılmaktadır. Bu anlamda, iç kontrol sistemleri oluşturmak bir amaç değil, iyi kurumsal yönetime giden yolda bir araçtır.

Personelin yeterliliği İÇ KONTROL SİSTEMİ İÇ KONTROL STANDARTLARI KONTROL ORTAMI RİSK DEĞERLENDİRME KONTROL FAALİYETLERİ BİLGİ VE İLETİŞİM İZLEME Kontrol Stratejileri ve Yönetimleri Etik Değerler ve Dürüstlük Planlama ve Programlama Bilgi ve İletişim İç Kontrolün Değerlendirilmesi Prosedürlerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi Raporlama İç Denetim Hiyerarşik Kontroller Kayıt ve Dosyalama Sistemi Personelin yeterliliği ve performansı COSO temel dokümanı esas alınarak hazırlanan kamu iç kontrol standartları; kontrol ortamı, risk değerlendirmesi, kontrol faaliyetleri, bilgi & iletişim ve izleme olarak tanımlanan 5 bileşen veya 5 ana standarttan oluşur. Ve COSO ile birebir aynı bileşenlerden oluşmaktadır. İç kontrol amaçlarını gerçekleştirmek üzere, 5 bileşen/ ana standart, 18 alt standart ve bu standartları sağlamak için 79 genel şart belirlenmiştir. Görevler ayrılığı Hata Usulsüzlük Ve yolsuzlukların bildirilmesi Yetki Devri Faaliyetlerin Sürekliliği Bilgi Sistemleri Kontrolleri

İÇ DENETİMİN SORUMLULĞU Üst yönetici (Müsteşar), iç kontrol sisteminin kurulması ve gözetilmesinden, Harcama Yetkilileri, görev ve yetki alanları çerçevesinde, iç kontrolün işleyişinden, Strateji Geliştirme Başkanlığı, iç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmaktan, İç Denetim Birimi Başkanlığı, iç kontrol sisteminin (risk yönetimi, yönetişim ve kontrol süreçlerinin) etkinliğini değerlendirmekten, Sorumludurlar.

İÇ DENETİM NEDİR? Daha basit bir anlatımla; (5018 sayılı Kanun madde: 63) Kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek ve rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız, nesnel güvence sağlama (denetim) ve danışmanlık faaliyetidir. Daha basit bir anlatımla; İç denetim, bir kurumda yürütülen faaliyet iş ve işlemlerin yönetimden farklı ve tarafsız bir gözle değerlendirilmesi şeklinde özetlenebilir.

İÇ DENETİMİN ÖZELLİKLERİ KAMU İDARESİNİN ÇALIŞMALARINA DEĞER KATAR SİSTEME NESNEL GÜVENCE SAĞLAR İLKELER VE SİSTEM BAZINDA DANIŞMANLIK YAPAR BAĞIMSIZLIK ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR OBJEKTİF OLARAK YÜRÜTÜLÜR ULUSLARARASI STANDARTLARA GÖRE YAPILIR SERTİFİKALI İÇ DENETÇİLER TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLİR

İÇ DENETİM FAALİYETİNİN AMACI Kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesinde, Kamu idarelerinin kanun ve düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesinde, Her türlü mali karar ve işlemde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesinde, Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesinde, Varlıkların kötüye kullanılması, kayıplara karşı korunmasını sağlamak ve israfını önlenmesinde, yönetime güvence (denetim) ve danışmanlık faaliyetleri aracılığı ile yardımcı olmaktır.

İÇ DENETİMİN FONKSİYONLARI Güvence sağlama (denetim), kurum içerisinde etkin bir iç kontrol sisteminin var olduğuna, kurumun risk yönetimi, iç kontrol sistemi ve işlem süreçlerinin etkin bir şekilde işlediğine, üretilen bilgilerin doğruluğuna ve tamlığına, varlıkların korunduğuna, faaliyetlerin etkili, ekonomik, verimli ve mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirildiğine dair kurum içine ve kurum dışına yeterli güvencenin verilmesidir. Danışmanlık faaliyeti ise idarenin faaliyetlerinin ve işlem süreçlerinin sistemli ve düzenli bir biçimde değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunulmasıdır.

İç Denetim Türleri İç Denetim Türleri Mali Uygunluk Denetim Denetimi . Mali Denetim Uygunluk Denetimi İç Denetim Türleri Performans Denetimi Bilgi Teknolojileri Denetimi Sistem Denetimi

İÇ DENETİM TÜRLERİ Uygunluk denetimi: İşlem ve harcama sonrası gerçekleştirilen hukuka uygunluk denetimini ifade etmektedir. Faaliyet ve işlemlerin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunun denetlenmesidir. Performans denetimi: Yönetimin bütün kademelerinde gerçekleştirilen faaliyet ve işlemlerin planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarındaki etkililiğin, ekonomikliğin ve verimliliğin değerlendirilmesidir. Mali denetim: Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunun; mali sistem ve tabloların güvenilirliğinin değerlendirilmesidir. Bilgi teknolojisi denetimi: Denetlenen birimin elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğinin ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir. Sistem denetimi : Faaliyetlerin, yönetim ve iç kontrol sisteminin etkinliğinin değerlendirilmesidir.

İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANLIĞI Bakanlığımız İç Denetim Birimi Başkanlığı, 5018 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi uyarınca Bakanlık Makamının 11.08.2011 tarih ve 20 sayılı Onayı ile kurulmuş olup, doğrudan Müsteşarlık Makamına bağlı olarak faaliyetini sürdürmektedir. Bakanlığımıza tahsis edilen iç denetçi kadro sayısı 20 olup, hali hazırda biri başkan ve biri başkan yardımcısı olmak üzere toplam 14 iç denetçi görev yapmaktadır. İç Denetçilerden biri Özel Kalem Müdür Vekili olmak üzere iki İç Denetçi geçici olarak Özel Kalem Müdürlüğünde görev yapmaktadır.

İÇ DENETİM KOORDİNASYON KURULU TEŞKİLAT ŞEMASI MÜSTEŞAR İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANI İÇ DENETİM KOORDİNASYON KURULU BAŞKAN YARDIMCISI İÇ DENETÇİLER İÇ DENETİM BÜROSU

MİSYON VE VİZYONUMUZ Misyonumuz, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının risk yönetimi, yönetişim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek suretiyle kurumsal hedeflerin gerçekleştirilmesine yardımcı olmaktır. Vizyonumuz, uluslararası standartlara ve meslek ahlak kurallarına uygun, etkili ve verimli iç denetim faaliyetini, kurum hizmetlerine maksimum değer katacak şekilde yürütmektir.

İÇ DENETÇİLERİN NİTELİĞİ Uluslararası düzeyde; 5 İç Denetçi Uluslararası Kamu Denetçisi Sertifikasına, 1 İç Denetçi Uluslararası Risk Yönetimi Uzmanı Sertifikasına, Ulusal düzeyde; 4 İç Denetçi A3 düzey Kamu İç Denetçi Sertifikasına, 7 İç Denetçi A2 düzey Kamu İç Denetçi Sertifikası, 1 İç Denetçi A1 düzey Kamu İç Denetçi Sertifikasına, sahip bulunmaktadır. 2 İç Denetçi geçici 21.Maddeye göre atanmış olup, sertifika eğitimine katılmayı beklemektedir.

İÇ DENETÇİNİN GÖREVLERİ İç denetçi, aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir: Nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek. Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak. Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak. İdarenin harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek. Mali yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak. Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak. Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlandığında, ilgili idarenin en üst amirine bildirmek. (5018 sayılı Kanun Md. 64)

İÇ DENETİM FAALİYETİ SÜRECİ PLANLAMA UYGULAMA RAPORLAMA İZLEME VE DEĞERLENDİRME RİSK DEĞERLENDİRME VE DENETİM EVRENİ DENETİME HAZIRLIK BULGU PAYLAŞIMI DENETİM SONUÇ TAKİBİ İÇ DENETİM PLANI BİRİM EYLEM PLANI AÇILIŞ TOPLANTISI İÇ DENETİM PROGRAMI KAPANIŞ TOPLANTISI ÇALIŞMA PLANI GÖREVLENDİRME RAPOR DENETİM

2015 YILI HEDEFLERİMİZ İç Denetim Birimi Başkanlığının kapasitesini geliştirmek, Yapılan risk değerlendirmesi sonucunda tespit edilen yüksek ve orta riskli süreçlerde denetim ve danışmanlık faaliyeti gerçekleştirmek, İç Denetim Birimi Başkanlığı Yönergesi güncellemek, Kalite Güvence ve Geliştirme Programını güncellemek, İç denetçilerin iç denetim mevzuatına ve bilgi teknolojilerine yönelik eğitimler almasını sağlamak, Böylece, Bakanlığımız faaliyetlerine değer katmak ve geliştirmek öncelikli hedefimiz olacaktır.

YAŞAR ÖKTEM İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANI