KAZANIMLAR 20. Soyadı Kanunu'nun kabulünün gerekçelerini ve Mustafa Kemal'e "Atatürk" soyadı verilmesini millî kimlik kazanma ve çağdaşlaşma çerçevesinde açıklar.
Soyadınız ne anlama geliyor?
Bu durum nerelerde nasıl karışıkların çıkmasına Osmanlı Devleti zamanında kişilerin soyadları yoktu. Kişinin adının yanına baba adı, doğum yeri veya bağlı bulunduğu boy yazılırdı. Bu durum çeşitli karışıklıklara sebep oluyordu. Askere alma işlemlerinde 1 Miras işlerinde 2 Mahkeme ve diğer resmi işlemlerde 3 Bu durum nerelerde nasıl karışıkların çıkmasına sebep olabilir?
Ayrıcalık belirten unvanlar toplumda eşitlik ilkesinin olmadığını göstermektedir Ayrıca çeşitli ailelerin almış oldukları lakaplarda dinî, sosyal, ırk belirten, ailevî ve asalet kaynaklı lakaplar oluyordu. Bazı ailelerin ayrıcalık belirten lakaplar kullanması toplumda nasıl bir durumun olduğunu gösterir ?
Soyadı Kanunu’nda hangi tür soyadların alınması yasaklanmış olabilir? Türkçe olmayan kelimeler 21 Haziran 1934’te Soyadı kanunu çıkararak her vatandaşımızın kendi adından başka, ailesinin ortak olarak kullanacağı bir soyad almasını sağladım Gülünç ve ahlaka uygun olmayan kelimeler Yabancı bir ırk belirten kelimeler Soyadı Kanunu’nda hangi tür soyadların alınması yasaklanmış olabilir?
Hafız Halil Efendi`ye yakınları, belediyenin tellallarının `soyadı` alınması için çağrı yaptığını ve bunun için verilen sürenin az kaldığını söylerler. Belediyeye giden Halil Efendi, sıra kendisine geldiğinde nüfus memuru ile arasında şu diyalog geçer; -Şimdi ne yapacağız, begim. -Bir soyadı seçeceksin, sen ve ailen bu soyadını taşıyacak. -Peki, `Dağ` olsun o zaman. -Onu aldılar, başka. -`Bilgin` olsun. -Onu da aldılar, başka. -`Bilgiç` olsun, -Birşey almazsak olmaz mı? -Olmaz başka bir şey söyle. -Ne güne kaldık yahu! -Nüfus memuru; (hah bu olur işte) diyerek Hafız Halil Efendi`ye ``Negünekaldık`` soyadını verdi.``
24 Kasım 1934 tarihinde kabul edilen bir kanunla da M. Kemal’e T. B. M 24 Kasım 1934 tarihinde kabul edilen bir kanunla da M. Kemal’e T.B.M.M. tarafından “Atatürk” soyadı verilmiştir. Yine bu tarihte 'ağa', 'hacı', 'hafız', 'molla', 'hoca', 'efendi', 'bey', 'beyefendi', 'hanım', 'hanımefendi', 'paşa', 'hazret' gibi unvan ve lakapların soyadı olarak alınması yasaklanmıştır. Bu durum hangi Atatürk İlkesine uygundur? Neden “Atatürk” soyismi verilmiş olabilir?
Yedi tane köy'e sahip bir Ağa'ya haber gitmiş, “Kendine yakışan bir soyadı bul” diye. Haber salmış yedi köye bana soyadı bulun diye. Hiç bir köyden uygun bir soyadı bulunamayınca kızmış. Kahyası devreye girip, -Ağam aslan gibi adamsın ne kızarsın deyince..ağa, -hah demiş benim soyadım aslanoğlu olsun.haber salın köylere böyle biline... -aradan zaman geçmiş ağa köyleri imtihana gitmiş,hiç bir köy hatırlayamamış yine küplere binmiş,o sinirle duvar dibinde oturan bir yaşlıya tekme vurarak -Söyle ihtiyar, benim soyadımı biliyor musun? -Yaşlı köylü korkarak Ağa'ya bakmış ve 'Ağam bir hayvanın oğlusun amma ben de hatırlayamadım...'
Temsili olarak verilen resimdeki karışıklığın giderilmesi için aşağıdaki hangi inkılabın yapılması gerekir? Soyadı Kanunun Kabulü Medeni Kanunun Kabulü Tekke ve Zaviyelerin kapatılması Tevhid- Tedrsat Kanunu
“Osmanlı devleti döneminde toplumda soyadı mecburiyeti yoktu “Osmanlı devleti döneminde toplumda soyadı mecburiyeti yoktu. Genellikle insanlar isimlerinin sonlarına baba isimlerini de eklerlerdi veya doğduğu yerle anılırdı. Bununla birlikte bazı fiziki olarak eksikliklerinden Bahseden lakaplarda olabilirdi Örneğin Topal Osman gibi” Bu durumun Osmanlı toplumunda hangisine neden olduğu söylenebilir? Sosyal sınıf farklılıklarının oluşmamasında İsimlerin birbirine karışmasına ve karışıklık yaşanmasına Halkın refah seviyesinin yükselmesine Birlik ve beraberliğin sağlanmasına
Soyadı kanunu ile Türk ailesine öz adından başka soyadı da taşıma zorunluluğu getirilmiştir. Bu kanun gereği soyadları Türkçe olacak; rütbe memuriyet, yabancı ırk ve millet adları ile ahlaka aykırı gülünç kelimeler seçilmeyecektir Soyadı kanunu ile meydana gelen değişikliğin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? Milli egemenlik anlayışı güçlenmiştir Batı dünyası ile aramızdaki uyuşmazlık artmıştır Ekonomik hayatı olumsuz etkilemiştir Toplumda bazı ayrıcalıklar ortadan kalkmıştır
ÖRNEK CÜMLELER Doğru Yanlış Osmanlı döneminde soy isim yerine lakaplar veya baba adı kullanılmaktaydı Soyadı kanunu öncesinde toplumda ayrıcalık belirten unvanlar vardı Soyadı kanunu resmi ve toplumsal ilişkileri kolaylaştırmış karışıklıkları önlemiştir Soyadı Kanunu halkçılık ilkesine uygun bir inkılaptır 24 Kasımda 1934 yapılan düzenleme ile Mustafa Kemal’in soyundan gelenlere Atatürk soyadı verildi