Hormon Etki Mekanizması Dr. G. Eskandari
Fosfolipaz C aktivasyonu yapan ve/veya sitozolik Ca2+ konsantrasyonunu artıran hormonlar Bu grupta yer alan hormonlar hücrede Diaçilgliserol (DAG), İnositoltrifosfat (IP3) veya Ca gibi ikincil habercilerle etkilerini gösterir İyonize Ca Kas kontraksiyonu, uyarı-sekresyon eşleşmesi, kan pıhtılaşma kaskadı, enzim aktivitesi ya da membran eksitabilitesi gibi intrasellüler birçok olayda düzenleyici etkiye sahip
Plazma membranı Ca geçirgen olmadığından dinlenme halinde sitoplazmik Ca düzeyi 0,05-10 mol/L iken hücre dışında 5.000-10.000 kat daha yüksek ADH, Asetil Kolin ve 1 adrenerjik katekolaminlerin reseptöre bağlanması ile G proteinleri uyarılır Aktif G proteini ile membranda Fosfolipaz C uyarılırken Ca kanalları da açılır ER ve mitokondri membranlarında permeabilite değişikliği Ca akışına ve sitoplazmik Ca artışına neden olur
Fosfolipaz C membran fosfolipidlerinden Fosfatidil İnositol 4,5-bifosfatın (PIP2) fosfodiester bağını hidroliz ederek IP3 ve DAG oluşturur IP3 ER ve sarkoplazmik ret. membranlarında Ca kanallarına bağlanarak sitoplazmaya Ca akışını sağlar IP3 İnositol Trifosfataz enzimi ile inaktive edilir
Kalmodulin Kalsiyum-bağımlı regülatuvar bir protein 17 kDa kalmodulin, kas proteinlerinden troponin C’nin yapısal ve fonksiyonel homologu Kalmodulinin 4 Ca bağlama bölgesi var Dört bölgeye de Ca bağlanması yapısal değişikliğe neden olur Bu değişiklik sonucu kalmodulin enzim aktiviteleri üzerine etki eder
İkincil habercisi kinaz ya da fosfataz kaskadı olanlar Adiponektin hCS EPO PRL GH İnsulin IGF I ve II Leptin NGF PDGF EGF FGF Büyümenin kontrolü Farklılaşma İnflamatuvar yanıtın oluşumu
Aktivite a) Res. tirozin kinaz aktivitesi gösterir İnsülin IGF-1 FGF EGF PDGF b) Hücre içi tirozin kinaz aracılığıyla GH Prolaktin Eritropoetin Sitokinler
İnsüline verilen hücresel yanıtlar Glukagonla uyarılmış fosforilasyonu tersine çevirir Enzimlerin fosforilasyonunu sağlayan bir kaskad üzerinden hareket eder Özgül enzimlerin sentezini indükler veya baskılar Büyüme faktörü olarak rol alır protein sentezini aktifler Glukoz ve amino asitlerin hücre içine taşınmasını uyarır
Sitozolik tirozin kinaz kullanımı
Aşağıdakilerden hangisi hücre içi sinyal iletiminde rol alır? Histidin Fosfatidilserin Fosfatidilkolin Asetilkolin Inositoltrifosfat
Fosfolipaz C aktivasyonu için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Res-Gprot-PLC kompleksi Ca kanallarını aktive eder. PLC fosfatidilinositol 4,5 bifosfatı parçalar. Inositoltrifosfat, Protein Kinazı aktive eder. Ca-Kalmodulin kompleksi Kalmodulin kinazları aktive eder. Kalmodulin kinazlar proteinleri fosforile eder.