-8- tarım alanları için planlama ©cnokan2009
37 slayt tercüme ile 60 dakika ©cnokan2009
MH’da tarımsal üretim için kullanılan doğal kaynaklar bir MH’da tarım alanları: –yumuşak veya çok eğimli yamaçlarda, ve/veya –ormandan açma yamaçlarda marjinal alanlar olabi lir ©cnokan2009
MH’da tarımsal üretim için kullanılan doğal kaynaklar »su kaynakları »meralar MH halkının çoğunluğu tarafından bitkisel ve hayvansal üretim için kullanılır ©cnokan2009
MH’da tarımsal üretim için kullanılan doğal kaynaklar katılımcı bir MH planı tüm bu kaynaklar için yönetim planları geliştirmelidir. ©cnokan2009
temas grupları ©cnokan2009
işbirliği tarımsal kaynak tabanının yönetimi ile ilgili planlama köylülerle birlikte yapılmalıdır, MH ekibindeki bitkisel üretim ve hayvancılık uzmanları, köylülerce seçilen tarım temas grubu ile birlikte çalışmalıdır. ©cnokan2009
MH ekibindeki bitkisel üretim ve hayvancılık uzmanları sadece tarım temas grubuyla değil, mera konusunda da ormancılık temas grubu ile işbirliği yapmalıdır. işbirliği ©cnokan2009
tarım alanlarına ilişkin bilgiler, tarım temas grubu ile yerinde incelenerek toplanmalı, meralar içinse ise tarım ve orman temas grupları ortak çalışarak inceleme yapmalı, bilgi toplamalı rehabilitasyon faaliyetlerinin zaman, yer ve boyutları konusunda köydeki bireylerle ortak karar alınmalı işbirliği ©cnokan2009
hedef gruplar ©cnokan2009
hedef grupların belirlenmesi tarımsal üretimle uğraşanlar üniform bir grup değildir: sahip oldukları kaynaklar, üretim çeşit ve ölçekleri, yaş ve cinsiyetleri eğitim düzeyleri tarımsal amaçla doğal kaynakları kullanım şekilleri FARKLIDIR ©cnokan2009
bu farklılıkları tanımak ve anlamak için, üreticilerle yeterince zaman geçirilmeli, kaynak kullanma alışkanlıkları ve üretim biçimleri benzer gruplar tanımlanmalı: –keçi sahipleri –sebze-meyve üretenler, –topraksız olup arazi kiralayarak üretim yapanlar hedef gruplar ©cnokan2009
her grubun doğal kaynakları kullanım biçimleri hakkında bilgi toplanmalı doğal kaynakları sürdürülebilir biçimde kullanmadığı saptanan gruplar, temel hedef gruplar olarak tanımlanmalı hedef gruplar ©cnokan2009
tarımla uğraşanlar genellikle MH köylerinde tarımla uğraşanlar –ortalama çiftçiler – büyük sürü sahipleri ©cnokan2009
ortalama çiftçiler –bitkisel üretim yapar, ev ihtiyaçları için de 1-2 inek ve bir kaç koyun/keçi beslerler ©cnokan2009
ortalama çiftçilerin uygulamaları bazıları marjinal alanlarda (dik yamaçlarda) bitkisel üretim yaparlar bu tip üretim alanı erozyona açık, çiftçinin tarımsal teknikleri de erozyonu hızlandırıcı olduğundan, bu tür alanlarda uygulanacak koruma tedbirleri için çiftçilerin mutlaka katılımı sağlanmalı, ©cnokan2009
marjinal tarım alanlarının sürdürülebilir kullanımı tek yıllık ürünler için işlemeli tarım yerine: –hızlı büyüyen veya meyveli ağaç türleri ( kavak, badem, ceviz, kestane vb ) dikimi, –çok-yıllık yem bitkileri üretimi ©cnokan2009
–temel gelir kaynağı hayvancılıktır ve genelde büyük, koyun/keçi sürüsü beslerler –doğal kaynaklar üzerinde oluşturdukları baskıdan dolayı, en önemli hedef grubudur. büyük sürü sahipleri ©cnokan2009
aşırı otlatma ve erozyona yolaçıcı uygulama alışkanlıkları olduğu için, koruma tedbirlerinin alınması ancak bu grubun baştan katılımı/rızası ile olabilir. büyük sürü sahipleri ©cnokan2009
mera için planlanan koruma tedbirleri: dinlendirme (değişik sürelerle kapatma) dönüşümlü otlatma bunların uygulanabilmesi için bu grubun en baştan kararlara katılımı şarttır büyük sürü sahipleri ©cnokan2009
sürdülebilir olmayan alışkanlıkları değiştirmek MH teknik ekibi, sürdürülebilir olamayan davranışların: –nedenlerini –aralarındaki bağlantıları anlayabilmek için bu hedef grupla birlikte çalışmalıdır. ©cnokan2009
doğal kaynakları sürdülebilir olmayan kullanımı sürdürülebilir hale dönüştürme finansman gerektirmektedir sürdülebilir olmayan alışkanlıkları değiştirmek ©cnokan2009
örnek hedef grup : büyük sürü sahipleri sürdürülebilir olmayan kaynak kullanımı: aşırı otlatma / meralara aşırı baskı semptom/görünen: bozuk meralar altında yatan nedenler : kışlık yem kıtlığı fazla sayıda hayvan ©cnokan2009
çözümler: kışlık yemi artırarak merada kalma süresi kısaltılmalı: –kuru (yağışa bağlı) alanlarda yem bitkisi üretimi, –sulanan alanlarda yem bitkisi üretimi, meralar geçiçi olarak dinlenmeye alınmalı, örnek ©cnokan2009
çözümler: dönüşümlü otlatma yapılmalı, hayvan başına üretimi arttırarak, hayvan sayısı azaltılmalı örnek ©cnokan2009
bu dönüşümün sağlanabilmesi için daha iyi besleme daha iyi genetik materyal daha sağlıklı hayvan giderek ahırda beslemeye geçilmeli örnek ©cnokan2009
hayvan sahipleriyle başetmek hayvancılık konuları tartışılırken, köylüler hemen mera ve orman alanlarına erişimlerinin kısıtlanacağını anlayınca: faaliyetlere karşı çıkacaklar ©cnokan2009
erken bilgilendirme teknik ekip baştan halka açıklama yapmalı mera geçici olarak dinlendirilecek bu uygulamanın süresi, zamanı, miktarı birlikte kararlaştırılacak ©cnokan2009
dönüşümlü otlatma planlanarak üzerinde anlaşma olacak dinlenme süresince otlatma olmayınca yem kaybı olacak (kayıp oranı meranın verimliliğine bağlı) oluşacak yem kaybı, tarım alanlarında yem bitkilerinin yetiştirilmesiyle telafi edilecektir erken bilgilendirme ©cnokan2009
tibbi ve aromatik bitki üretimi nadas uygulamaları yerine yemlik ve yemeklik baklagil üretimi tarla kenarı ağaçlandırılması sebze üretimi arıcılık yatırımlar için menü ©cnokan2009
yatırımlar için menü tarımsal menünün içinde bulunabilecek faaliyetler: –küçük sulama şebekeleri sağlamak –yem bitkisi üretimini arttırmak –tahıl (buğday, arpa, v.s.) verimini arttırmak ©cnokan2009
-10- küçük sulama için planlama
bir MH köyünde ilk olarak: sulama var mı? yoksa, ihtiyaç var mı ? ihtiyaç varsa, geliştirilebilecek su kaynağı var mı? kontrol edilmelidir yapılacak ilk kontroller
mevcut sulama sistemi sulama sistemi varsa, şu bilgiler toplanmalıdır : kaynakların miktar ve uzaklığı sulanacak alan sulama yöntemi su taşıma yöntemi sistemin yaşı
yapılabilecek yatırımlar iyileştirilme için plan yapılır su alma yapılarının iyileştirilmesiyle başlanır toprak kanallar yerine hangisi ucuz veya ekonomik ise beton kanal veya boru döşenir mevcut sistemin iyileştirilmesi
her tarla çıkışında doğru tasarımlanmış ve yerleştirilmiş dinlenme rögarları toprak havuzlar yerine, uygun kapasite ve boyutlarda beton havuz yapılabilir
bundan sonraki adım, köy sınırları içinde bulunan dağınık su kaynaklarının –sayı, –yer ve –su miktarlarının belirlenmesidir yeni şebekelerin geli ş tirilmesi
©cnokan2009
projenin faaliyet menüsünde iki grup faaliyet olmalı: rehabilitasyon faaliyetleri gelir arttırıcı faaliyetler menüde bulunan bazı faaliyetler, başka faaliyetlerle doğrudan bağlantılı, birlikte yürütülmeli yatırımlar için menü © cnokan2009
MENÜ şunlara bağlı olarak oluşturulmalı: agro-ekoloji sosyo-ekonomik yapı ihtiyaçlar kaynaklar yatırımlar için menü ©cnokan2009
rehabilitasyon gelir getirici faaliyetler rehabilitasyon faaliyetlerinin bazılarının getirileri uzun vadeli : ağaçlandırma, meşe rehabilitasyonu, mera iyileştirme gibi gelir getirici faaliyetlerin projedeki amacı, uzun vadeli iyileştirme yatırımlarının yerel halkça benimsenmesini kolaylaştırmak ©cnokan2009
finansman, ilk yatırımları ve destekleyici faaliyetleri başlatılması için, sadece ilk yıl girdi (tohum, fidan, gübre vb) sağlanmalı daha sonra, üreticiler girdilerin sağlanmasından kendileri sorumlu olmalı rehabilitasyon gelir getirici faaliyetler ©cnokan2009
sulama sistemleri için hem yenilerin inşası hem de eskilerin iyileştirilmesi için kaynak ayrılmalı üretici eğitimi için de cömerçe kaynak sağlanmalı rehabilitasyon gelir getirici faaliyetler ©cnokan2009
rehabilitasyon, sulama, yem bitkisi üretimi ile hayvancılık faaliyetleri bağlantılıdır ve biribirlerini desteklerler birlikte uygulanmaları, tek tek uygulanmalarından daha büyük etki yapar rehabilitasyon gelir getirici faaliyetler ©cnokan2009