İmparatorluktan Cumhuriyete Geçiş Celile Ökten A Deep Approach to Turkish Teaching and Learning Wisconsin Center for Education Research, University of Wisconsin-Madison

Yeni Dünya Düzeni Dünyadaki barışın korunması ve hukuka dayalı yeni bir düzenin kurulması için Milletler Cemiyetinin çalışmaları başlar. Osmanlı İmparatorluğu, Çanakkale zaferini kazanmasına rağmen I. Dünya Savaşı sonunda Almanya ile birlikte yenik sayılmıştır. Milletler Cemiyeti: united nations Zafer: victory Yenik: defeated

Yeni Oluşumlar I. Dünya Savaşının hemen sonrasında Türk halkının Kurtuluş Savaşı mücadelesi başlamıştır. Milletler Cemiyeti, Osmanlı İmparatorluğu’nun toprak bütünlüğüne önce ılımlı yaklaşırken daha sonra bu tavrını değiştirmiştir. Kurtuluş Savaşı: independence war Mücadele: struggle Toprak bütünlüğü: territorial integrity Tavır: attitude

Yeni Türk Devleti Osmanlı ülkesi toprakları Ermenistan, Kürdistan ve “Vatikanlaştırılmış bir İstanbul” şeklinde paylaştırılmıştır. Halbuki İngiltere, Fransa, ABD’nin savaşın sonunda Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluklarını mağlup etmesi, demokrasinin zaferi olarak tanımlanmıştı. Paylaştırmak: to allocate Mağlup etmek: to defeat

Türkiye Cumhuriyeti İç politikada “milli egemenlik”, dış politikada “misâk-ı milli” hakim olacaktır. Kemalist devlet kuramı esas alınacaktır. Hukukun laikleştirilmesi ve batılı yönetim tarzı gündemdedir. Türkiye, Avrupa burjuva toplumlarının yapısına benzemeye başlamıştır. Misâk-ı milli: national pact Hakim olmak: to dominate Kuram: theory Gündem: agenda

Kemalist devlet kuramı Türk tarihinde devlet milletten önce gelir. Devlet, devlet ile meşrudur. Kemalist devlet kuramı, burjuva devletlerinin yapısını çağrıştırır. Ziya Gökalp’in dayanışmacı devlet kuramı örnek alınır: Devlet iktidarı bir sınıfa ait değil, tüm millete ait tarafsız bir kurumdur. Meşru: legal Çağrıştırmak: to evoke Örnek almak: to model

Türkiye Cumhuriyeti’nin temel taşları Kemalist devrimler Her devrimin gelişim çizgisinde farklılıklar gözlemlenir. 1920’lerin jakoben devrimci Kemalizmi ile 1930’ların muhafazakar devletçi seçkinleri arasında faklılıklar vardır. Devrimin, dayanışmacı heyecanı zamanla azalmış ve devletçilik önem kazanmıştır. Muhafazakar: conservative Seçkin: elitist Devletçilik: etatism

Kaynakça Akın, Rıdvan (Nisan 1997). "Osmanlı Mebusan Meclisi'nden TBMM'ne Misak-ı Milli Tezinin Devamlılığı" Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı:3, ss.45-49. Akın, Rıdvan (Temmuz 2000)."Kemalist Devrim ve Devlet Tartışmasına Katkı", Toplumbilim (Aydınlanma Özel sayısı), sayı:11, İstanbul, Bağlam Yayınları, ss.173-188.