Türkiye’nin Ekonomik Güvenliği: Fırsatlar ve Tehditler SÜHEYB AYAZ Ekonomi Araştırmaları

SUNUM ÖZETİ Giriş Ekonomik Güvenlik Kavramı Ticaret Güvenliği Enerji Güvenliği Teknoloji Güvenliği Sonuç ve Öneriler

Giriş Soğuk Savaş sonrası güvenlik anlayışının ve kapsamının değişimi Ekonomik Güvenlik kavramı ve kapsamı Türkiye’nin Ekonomik Güvenliği Ticaret, Enerji ve Teknoloji Güvenliği

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ Realizm etkisindeki devlet merkezli klasik güvenlik anlayışının dönüşümü ve evrilimi

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ Teknoloji ve enerjinin öne çıktığı ekonomik güvenlik boyutu

SOĞUK SAVAŞ SONRASI GÜVENLİK ANLAYIŞININ VE KAPSAMININ DEĞİŞİMİ Risk ve Tehdit algılarının oluşumu Ekonomik rekabet ortamının oluşumu

EKONOMİK GÜVENLİK KAVRAMI « Ulusal kaynaklarını, üretim sistemlerini ve jeoekonomik konumunu kullanma kabiliyetini sürdürülebilir kılması, bu kabiliyete zarar verebilecek tüm risk ve tehditlere karşı gerekli tedbirleri geliştirmesi »

EKONOMİK GÜVENLİK KAPSAMI Kamu sistemi Finansal sektör ve sistemi Üretim sistemleri Ticaret ve tedarik Enerji Teknoloji Ve diğerleri..

TÜRKİYE’NİN EKONOMİK GÜVENLİĞİ Bu takdimde bahsedilecek 3 Ekonomik güvenlik konusu: Ticaret Güvenliği Enerji Güvenliği Teknoloji Güvenliği

Ticaret Güvenliği Türkiye 2012 senesinde 152 milyar dolar ihracat ve 235 milyar dolar ithalat gerçekleştirilmiştir.. Aynı veri dahilinde 83 milyar dolar ticaret açığı ve yüzde 64.5 karşılama oranı bulunmaktadır..

Ticaret Güvenliği - 2 OECD verilerine göre Türkiye’nin ihracatındaki yerli katma değer oranı yüzde 41.5 oranındadır.. Türkiye’nin birim başına ihracat getirisi 1.7 euro civarındadır..

Ticaret Güvenliği - 3 İhracat ve ithalat partner ülkelerin ekonomik durumları ticareti etkilemektedir.. Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra sınır komşusu ülkelerdeki gelişmelerin etkisi büyüktür..

Ticaret Güvenliği – 4 Standartlaştırma, belirli bir ekonomik fayda sağlamak amacıyla çeşitli kural ve biçim belirleme şeklinde tanımlanabilir.. Türkiye’de standartlaştırma ve uygunluk denetim işini başlıca TSE yürütmektedir..

Ticaret Güvenliği – 5 Kaçakçılık ve yasa dışı ticaret son yıllarda büyüyen bir sorun olmaya devam etmektedir.. Türkiye’de yıllık ekonomiye maliyeti 25 milyar dolar üzerinde olmaktadır..

Enerji Güvenliği Son yıllarda ekonomik büyümenin de etkisiyle Türkiye’de enerji tüketimi artmakta ve her sene rekor seviyelere ulaşmaktadır.. Lakin Türkiye enerji konusunda ithalatçı durumundadır..

Enerji Güvenliği - 2 Türkiye’nin 2011 yılı itibariyle enerji üretimi 32,2 Bin Ton Eşdeğer Petrol (BTEP) enerji tüketimi ise 86,9 BTEP’tir..

Enerji Güvenliği - 3 Petrol ve doğalgaz ithalatında Rusya ve İran’a yüksek bağımlılığımız bulunmaktadır.. Petrol Doğalgaz

Enerji Güvenliği - 4 Tedarik ve enerji yollarının güvenliği ekonomik güvenliğin bir parçası haline gelmiştir.. Rusya’nın Ukrayna üzerinden Avrupa’ya doğalgazı kesmesi.. ABD’nin nükleer yaptırımlar çerçevesinde İran’a boykot uygulaması..

Enerji Güvenliği - 5 Türkiye ilk nükleer enerji girişimi Akkuyu’da kurulacak olan Rus yapımı reaktör ile başlayacaktır. 2023 yılında topla enerji ihtiyacının yüzde 8-10’u nükleer enerjiden karşılanacaktır..

Enerji Güvenliği - 6 Akkuyu ve diğer kurulması planlanan reaktörlerin işlerlik kazanması sonucu Türkiye’nin kendi enerji ihtiyacının yüzde 60’lara yakınını kendi imkânlarıyla sağlaması mümkün olacaktır. Böylece Türkiye’nin petrol ve doğalgaz başta olmak üzere enerji tedariki konusundaki dışa bağımlılığı yüzde 30’lara düşmesi söz konusudur

Teknoloji Güvenliği Teknolojik ithalatçı konumunda olan Türkiye bu sektörde çok başlarda ve gerilerde bir sırada bulunmaktadır.. 2012 yılı içerisinde Ar-Ge çalışmlarına 789 milyon dolar destek sağlanmıştır.

Teknoloji Güvenliği - 2 İleri teknoloji 4 teknolojik sektör olarak; Nükleer teknoloji Nanoteknoloji Biyoteknoloji Hidrojen teknolojisi

Teknoloji Güvenliği – 3 Teknolojinin korunması Casusluk Teknoloji hırsızlığı

Sonuç ve Öneriler Teknolojik altyapı ve üretim methodları ticaret, enerji ve teknoloji güvenliklerinin hepsi birlikte etkilemektedir.. Ar-Ge konusundaki tek husus parasal destek olmamalıdır.. Eğitim ve lab ortamlarının geliştirilmesi gereklidir..

Sonuç ve Öneriler - 2 Standartlaştırma ve uygunluk denetimden geç kalınmamalı..Afrika ve Orta Asya ülkelerinde bu sektörde atılımlar olmalıdır.. Kaçakçılık ve yasa dışı ticaretle mücadelede vergi sistemi ve gümrük denetimi düzenlemeleri kalıcı sonuçlar vermesi muhtemeldir..

Sonuç ve Öneriler - 3 Yenilenebilir enerji konusunda çeşitlendirmeye destek verilmeli, HES tek çözüm olmamalıdır.. İnşa edilen teknoparklar için gerekli düzenlemeler yapılmalı ve sistem oluşturulmalıdır..

Dinlediğiniz için teşekkür ederim..