Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü TÜTÜNSÜZ GENÇLİK Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu

SUNUM PLANI Dünya Sağlık Örgütü 31 Mayıs Sloganları Sigaraya Başlanmasında Gençlik Döneminin Rolü Dünyada Durum Ülkemizde Durum Sigara Reklamları ve Gençlik

DSÖ 31 Mayıs “Tütünsüz Dünya Günü” Sloganları 2008: Tütünsüz Gençlik 2007: Dumansız Çevre 2006: Tütün Ürünlerinin Tümü Öldürücüdür. Kılığına Aldanmayın! 2005: Sağlık Çalışanları ve Sigara 2004: Sigara ve Yoksulluk 2003: Sigarasız Film, Moda 2002: Sigarasız Spor 2001: Pasif İçim Öldürür 2000: Sigara Öldürür, Aldanmayın! 1990-1999: www.who.int

Sigaraya Başlanmasında Gençlik Döneminin Rolü Sigara bağımlılığı: çocukluk ve gençlik dönemi hastalığı Gençlik dönemine özgü dürtüler: Kendini kanıtlama Büyüklerine özenme Arkadaşları içinde yer edinme Otoriteye karşı gelme Arkadaşlarından çekinme Kilo kontrolü Hayranlık duyduğu kişilere benzeme

Dünyada sigara içim oranları Bölge Tüketim   Kuzey Amerika % 4.7 Latin Amerika % 8.9 Batı Avrupa % 9.3 Orta ve Doğu Avrupa % 10.8 Afrika ve Orta Doğu % 11.8 Asya % 54.5

DÜNYA’DA DURUM DSÖ verilerine göre, dünyada 1,25 milyar insan sigara içmekte 800 milyonu gelişmekte olan ülkelerde yaşamakta Sigara içimi tüm dünyada yılda 5 milyon insanın ölümüne neden olmakta 2025’de bu rakamın 10 milyona ulaşacağı tahmin edilmekte WHO Raporu 2006

Bu zararlı maddeye dünya genelinde 15 yaş öncesi başlanmakta Sigara, tüketicilerinin yaklaşık yarısının ölümüne neden olan bir zehir Bu zararlı maddeye dünya genelinde 15 yaş öncesi başlanmakta Dünyada 10-24 yaş arası gençlerin sayısı 1.8 milyar Bu genç nüfusun da %85’inden fazlası gelişmekte olan ülkelerde yaşamakta Sigarayı deneyen her 4 çocuktan 3’ü bağımlı olmakta WHO 2008 raporu

GYTS (Küresel Gençlik Tütün Araştırması) DSÖ ve CDC 1998- 133 ülke verileri 13-15 yaş arası gençler Amaç: Düzenli izlem, durum saptama ve müdahale

Global Youth Tobacco Survey (GYTS) ABD VERİLERİ ABD’de sigara içim oranlarının düşmesini etkileyen faktörler; Sigara vergilerinde 2003’e kadar %90’lık bir artışın sağlanması Ülkede medya aracılığıyla sigara karşıtı kampanyaların gerçekleştirilmesi MMWR, 2004

ÜLKEMİZDE DURUM 15 yaş üzerindeki nüfusun %43.6’ sı sigara içmekte* Ülkemizde sigara içme alışkanlığı, %40-71 oranında 15- 19 yaşlarında başlamakta* UHY-ME 2004 Çalışması sonuçlarına göre, 18 yaş üstü nüfusun %32’si her gün bir tütün ürünü kullanmakta** 18-24 yaş grubunda düzenli tütün ürünü kullanım sıklığı %32 oranında** * Sigara Alışkanlıkları ve Sigara ile Mücadele Kampanyası Kamuoyu Araştırması Raporu, PİAR, 1988 **Ulusal Hastalık Yükü-Maliyet Etkinlik Çalışması, 2004

TÜRKİYE KÜRESEL GENÇLİK TÜTÜN ARAŞTIRMASI Türkiye’de 61 ilden 202 okulda öğrenim gören 15.957 adet İlköğretim 7., 8., Hazırlık ve Lise 1 sınıfı öğrencisine 2003 yılında uygulanmıştır. Öğrencilerin %29,3’ünün en az bir kez sigara içmeyi denediği, %9.1’inin halen sigara içtiği, Hiç sigara içmeyen öğrencilerin %7,7’sinin bir sonraki yıl başlamayı düşündüğü saptanmıştır. KGTA-2003 Bilgi Notu. Sağlık Bakanlığı Madde Bağımlılığı Şube Müdürlüğü

HEDEF GRUP: ADÖLESAN Bilir N, 1997

SİGARA PREVALANSI-TÜRKİYE GENÇLER (%) 2003 verileri Erkek Kadın Toplam ERİŞKİN(%) Günlük içiciler Halen içenler Erkek Kadın Toplam WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008.

SİGARA REKLAMLARI VE GENÇLİK Siz pazarlasaydınız hedef kitleniz kimler olurdu? Firmaların kendilerini uzun süre besleyecek geniş bir tiryaki pazarına gereksinimleri var Türkiye genç nüfusa sahip bir ülke Tiryakilik yaşı 10-20 arasında

GENÇLER: HEDEF KİTLE Nikotin yüksek bağımlılık yapan bir maddedir Bir kez tütünü deneyen çocuk ve gençlerin dörtte üçü yaşam boyu tütün bağımlısı haline gelirler Çocuk ilk sigarasını ne kadar erken yaşta denerse, o kadar uzun süre düzenli tütün tüketicisi olacaktır Sigara içenlerin dörtte biri tütün kullanımına 10 yaşından önce başlamaktadır

Örtülü ve açık reklamların diğer tütün pazarlama taktikleri ile birlikte genç insanlar üzerinde tütün kullanımını özendirici etkisinin olduğu kesin olarak kanıtlanmıştır Bu gerçeği çok iyi bilen tütün endüstrisi milyarlarca dolarını sadece öldürücü ürünlerini etkili pazarlamak için harcamaktadır

Örtülü reklamlara örnekler Yardım ve proje sponsorlukları; Depremzedelere yardım Şehit annelerine yardım Arkeolojik kazılara sponsorluk sağlanması Eski yapıların restorasyonu Bahar şenlikleri Filmlerde önemli karakterlerin elindeki sigaralar Sigaraya veya sigara paketlerine benzeyen şeker, sakız, oyuncak vb.

PHILIP MORRIS DÖKÜMANLARI Bugünün genci yarının düzenli tütün tüketicisidir. Sigara içenlerin çoğu sigaraya gençlik çağlarında başlamaktadır. Gençlerin sigara içme davranışları Philip Morris tarafından çok önemsenmektedir. Philip Morris Araştırma ve Geliştirme Müdürü’nün Görüş Raporu

BUGÜNÜN PASİF İÇİCİSİ YARININ AKTİF İÇİCİSİ! Ebeveynlerin sigara içmesi Arkadaşların sigara içmesi Sigara reklamları

Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere, tütün karşıtı çalışan bütün bilim insanları gençlere yönelik tehlikenin farkında Bu nedenle 2008 Tütünsüz Dünya Günü aktivitelerinin sloganı “Tütünsüz Gençlik” olarak belirlenmiştir

31 MAYIS 2008 TÜTÜNSÜZ GENÇLİK

Reklamlar Temalar Mekanlar Ünlüler İdoller Sigarayı başarının tadı, özgürlüğün sembolü olarak yansıtıyor

Gerçekte sigara; Esaret Başarısızlık Geri kalmışlık Sosyal dışlanma Cinsel iktidarsızlıkla özdeşleştirilmeli

AYRICA; Sigara diğer uyuşturuculara bir basamak olabilmektedir Sigara kullanan gençlerin büyük bir kısmı alkol içmeye başlamaktadır Sigara içmeyen gençlere göre 8 kat daha fazla uyuşturucu kullanma riski taşımaktadır Sigara içen gençlerde davranış bozukluğu da görülmektedir, bunlar; kavgacılık, belli bir çeteye girme ya da dikkatsiz ve tedbirsiz cinsel ilişkiler olarak ortaya çıkmaktadır

Nargile Sorunu Nargile kafeler sigara bağımlılığı oluşturulmasında aracılık ediyor 1 nargile = 20 sigara

TÜTÜN REKLAMI, PROMOSYONU VEYA SPONSORLUĞUNUN TAM YASAKLANMASINA NEDEN GEREKSİNİM DUYMAKTAYIZ? Çünkü; dünyada yaşayan çocukların yaklaşık yarısı tütün ürünlerinin serbestçe dağıtımını yasaklamayan ülkelerde yaşamaktadır Çünkü; ancak tam ve yoğun yasaklar tütün tüketiminin azaltılmasında etkili olabilir Çünkü; yasakları uygulayan ülkelerde, yasaklar öncesi ve sonrası yapılan karşılaştırmalarda, tütün tüketiminin %16 azaldığı saptanmıştır Çünkü; tam olmayan yasaklar etkili olmaz, tütün reklamlarının alternatif medya aracılığıyla yapılabilmesini olanaklı kılar

EYLEM ÇAĞRISI: REKLAM, PROMOSYON VE SPONSORLUKLARIN TAM YASAKLANMASI TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN TÜKETİMİNİ AZALTACAKTIR

Politikacılara çağrı: 19 Ocak 2008 tarihinde kabul edilen, 19 Mayıs 2008’de yürürlüğe giren 5727 sayılı yasa ülkemiz insanının tütünden gelecek zararlara karşı sağlığını korumak amacıyla tam reklam yasağını da zorunlu kılmaktadır. Yasal zorunluluk olmadan, gönüllülük esası ile yapılacak düzenlemeler işe yaramayacaktır ve özellikle gençler tarafından benimsenmeyecektir. Bu nedenle politikacılar yasanın takipçisi olmalıdır

Gençlere çağrı: Ülkemizin yasalarının size öğretilmesine izin verin. Tütünün reklam, promosyon ve sponsorluklarının tam yasaklanmasının tek haklı gerekçesi sizin geleceğinizi korumaktır Sizi korumak için düzenlenen tütün karşıtı eğitim kampanyalarına katılın ve bu konuda bilim insanlarınca yapılan açıklamalara kulak verin

Topluma çağrı: Tütün ürünlerinin reklam, promosyon ve sponsorluklarının tam yasaklanmasını destekleyerek, gençleri bu büyük sağlık tehdidinden koruyun Tütün endüstrisinin kurnaz ve pahalı reklamlarının başarılı olamayacağını siz de kanıtlayın

Sivil toplum örgütlerine çağrı: Ülkemizde tütün ürünlerinin reklam, promosyon ve sponsorluklarına tam yasak getiren yeni yasamızı destekleyin ve hayata geçmesine ortak olun Tütünsüz gençlik kampanyasına gençlerin de katılmasına yardımcı olun. Elbirliğiyle geliştirilen, uygulanan, izlenen tütün kontrol politikaları ve programları çok daha etkili olacaktır

SONUÇ Tütün kullanımı geleceğimizle yaptığımız sözleşmedir Sigara içmenin bedeli yıllar sonra sağlık bozulduğunda ödenecektir Ülkemiz için, önümüzdeki 20 yılda sigaranın yol açtığı morbidite, mortalite ve ekonomik kayıpların ciddi boyutlarda olmaması için yeni yasanın uygulanabilmesi hepimizin sorumluluğundadır