Stratejik Yönetimin temel Kavramları Prof. Dr. Erol Eren Konu-1 Stratejik Yönetimin temel Kavramları Prof. Dr. Erol Eren
Stratejik Yönetim Tanımı: Bir işletmenin uzun dönemli performansını belirleyen Kararlar ve faaliyetler bütünüdür.
İşletme Politikası Tanımı: Genellikle firmanın fonksiyonel faaliyetlerini birbirleriyle uyumlu hale getiren genel yönetim çabaları ve eğilimi
Stratejik yönetimin Dört Evresi Temel Finansal planlama Tahmin temelli planlama Dışa yönelimli stratejik planlama Stratejik yönetim
Stratejik Yönetim Başlıca önemli yararları: İşletme için stratejik vizyonu açıkca belirleme Stratejik açıdan önemli olan konuların üzerine odaklanma Hızlı değişen bir çevrenin anlaşılmasını temin etme
Stratejik Yönetim Herzaman biçimsel bir süreç değildir: Örgüt şimdi nerededir? (Bizim olmasını istediğimiz yer değil!) Hiçbir değim yapılmaz ise,1 yıl, 2 yıl, 5 yıl ya da 10 yıl sonra nerede olacaktır? Yönetim ne tür özel çabalarda bulunmalıdır? Ne gibi risk ve sakıncalar içermektedir?
Stratejik Yönetimde meydan okuyucu güncel sorunlar Küreselleşme Pazarların ve şirketlerin uluslararasılaşması Ulusal pazarlardan ziyade Küresel çapta (Dünya çapında) Elektronik Ticaret Firmanın işlemlerini yürütmek için internet kullanma Ürün özellikleri ve maliyetlere odaklanan (gelenekselden daha çok stratejik düzeyde rekabet için)
Küresel Konular Avrupa Birliği (EU) 27 üye ülkenin Ekonomik Bütünleşmesi Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) Üç üye ülke arasında ticareti iyileştirme Mercosur Arjantin, Brezilya, Uruguay, ve Paraguay arasında serbest ticaret alanı Güney-Doğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Üye ülkeler arasında sınırsız bir ekonomik bölge oluşturma (Güney Kore, Singapur, Malezya, Endonezya, Hong Kong)
E-Ticaret 7 Trend: Internet firmaları değiştirmeye zorlamaktadır Pazara giriş ve marka oluşturma geleneksel dağıtım kanallarının gücünün azalmasına neden olmaktadır Güç dengesi tüketiciye geçmektedir Rekabet değişmektedir
E-Ticaret 7 Trend (devam) İş büyüklüğü büyük bir hızla artmakta Internetten satınalmalar işletmeleri geleneksel sınırlarının dışına çıkarmaktadır Bilgi rekabet avantajının anahtar varlığı ve kaynağı haline gelmektedir
Örgütsel Uyum Örgütler çevreleriyle nasıl uyumlu hale gelirler: Popülasyon ekolojisi teorisi Kurum teorisi Stratejik seçim yaklaşımı Örgütsel öğrenme teorisi
Çevresel değişime uyum koşulları Stratejik fleksibilite: Kritik kaynakların gelişme ve sürekliliğini uzun bir süre elde bulundurma isteği İşletmenin öğrenen organizasyon olma isteği
Öğrenen Örgütler Tanımı: Bir örgütün bilgi yaratma,elde etme, transfer etme ve bunları kendi bünyesinde yeni davranış ve bilgilere dönüştürme becerisi
Öğrenen Örgütler Dört Ana Faaliyet : Sorunları sistematik bir biçimde çözmek Yeni yaklaşımları denemek Kendinin ve başkalarının kazanılmış tecrübelerinden yararlanarak öğrenme Bilgiyi örgütün tamamına hızlı ve verimli bir sekilde transfer etme
Stratejik Yönetim Modeli Strateji oluşturm Strateji uygulama Geri besleme / öğrenme Genel Çevre Endüstri Çevresi Varolma nedeni Hangi Sonuçları Ne zaman Elde Edeceğiz Misyon ve Amaçları Gerçekleş- tirme Planı Karar Verme Rehberleri Planları tirmek İçin Yapılacak Faaliyetler Proğramların Maliyetleri ve Varsa Kazançları İş Yapmak İçin Gerekli Aşamalar Zinciri Başarıyı İzleme Süreci Ve gerekli Düzeltici Önlemleri Alma Dışsal Çevresel Taramalar İçsel - Yapı ve Kumanda Kanalları - Kültür - İnançlar - Beklentiler - Değerler - Kaynaklar - Varlıklar - Yetenekler - Bilgi ve Teknoloji Strateji Oluşturma Misyon Amaç Stratejiler Politikalar Strateji Uygulama Programlar Bütçeler Süreçler Başarı Değerleme & Kontrol Vizyon Tepe yönetiminin yeniliğe orijinalliğe açıklığı; başkaları-nın düşüncele-rinden ve katkıların-dan ilham alma derecesi
Çevre Analizleri Tanımı: İşletme içindeki görevli kişilerce dışsal ve içsel çevreden bilgilerin elde edilmesi,işlenmesi,değerlendirilmesi ve dağıtılması
Strateji oluşturma Tanımı: İşletmenin güçlü ve zayıf yönlerinin ışığı altında çevresel fırsatların ve tehditleri etkili biçimde değerlendirerek uzun dönemli planları geliştirme.
Amaçlar Planlanmış faaliyetlerin sonuçları Neler yapıldı Onları Zamanında gerçekleştirdik mi Mümkünse rakamlaştırılmış ve tarıhlendirilmiş şekilde değerlendirme
Stratejik faktörlerin farkına varma Çevresel Analizler Stratejik faktörlerin farkına varma Dışsal Çevre Fırsatlar, Tehditler İçsel Çevre Güçlü ve zayıf yönler
Strateji Oluşturma (Formüle etme) Amaçlar, Hedefler Amaç rakamlaştırmadan ve tamamlama zamanı ifade edilmeden bir kimsenin neyi elde etmek istediğinin açık uçlu bır ifadesidir.
Amaçlar ve Hedefler Şirket Amaç ve Hedefleri aşağıdaki konuları içerir. Karlılık (net kar) Büyüme (toplam varlıklarda artış, vs.) Kaynaklardan (öz sermaye ve borçlardan) Yararlanma oranları (ROE or ROI) Pazar liderliği (pazar payı)
Vizyon Vizyon yöneticinin yeniliğe, orijinalliğe ve yaratıcılığa açıklığının, başka insanların görüşlerinden ve katkılarından ilham alma derecesinin bir göstergesidir.
Vizyon Bir yöneticinin geçmişte ve şimdi düşünülmemiş ya da başarılmamış olan, gelecekte başarılmasını düşündüğü yapılması gerekenlerle ilgili açıkça ifade edilen ve o kişinin kendisine özgü düşünceleridir. Vizyon strateji olmadan sınanmamış düşünceler ve ham hayallerdir.
Vizyon Her yönetici ve lider orijinaldir. Kendine özgüdür ve farklıdır. Gelecekte yapılması düşünülen tüm faaliyetlerin algılanması ve değerlendirilmesini gerektirir. Her yönetici kendi ekibi ve imkanlarıyla (araç, gereç ve teknoloji vb.) neleri yapabileceğine bunların miktarı, çeşitlerini, yurt içi ve yurt dışı başka ülkelerde faaliyet yapma eğilimlerini değerlendirip açıklaması gerekir. Vizyon yönetici tarafından açıklanıp başkaları tarafından anlaşılıp paylaşıldıkça değer kazanır.
Misyon oluşturma Örgütün varolma nedeni Çalışanlar arasında paylaşılmış beklentiler oluşturma Sosyal paydaşlar için önemli olan kamu oyu imajı oluşturma Biz kimiz, Biz ne yapıyoruz, Biz ne olmayı istiyoruz
Misyon oluşturma İşletmelerin varlık nedenlerine veya kendilerini ne tür bir işletme olarak görmek istediklerine misyon denir. Misyon işletmenin hangi mal ve hizmet sektörünü seçtiğini, pazar ihtiyaçlarını ve teknoloji gereksiniminin ifadesini içerir.
Misyona Sahip Olmanının Yararları 1.Bütün yönetici ve personelin benzer amacı gerçekleştirmek için bir arada olmasını sağlar. 2.Tüm örgütsel güçleri bir araya toplar ve motivasyonunu sağlar. 3.Örgütün akılcı kaynaklar bulmasına yardımcı olur. Stratejinin belirlenerek bunların tahsisine yardımcı olur. 4.Örgütün sorumluluğu ve yöneticilerin iş sorumluluğu almasına yardımcı olur. 5.Örgütsel amaçların ve stratejilerin belirlenmesini kolaylaştırır.
Stratejiler Tanımı: Strateji bir kuruluşun amaçlarını, vizyonunu ve misyonunu nasıl gerçekleştireceğine ilişkin kapsamlı bir master planı oluşturmadır. Bu plan rekabet avantajlarını maksimize ederken dezavantajlarını da minimize eder.
Stratejiler 3 Tip Strateji Yatırımlarını Çeşitlendirmiş Şirket Düzeyi strateji İşletme Düzeyi strateji Fonksiyonel Düzey strateji
Stratejiler Yatırımlarını Çeşitlendirmiş Şirket Düzeyi Strateji Dengelilik Büyüme Küçülme, Tasarruf
Stratejiler İşletme Düzeyi Strateji Rekabetçi stratejiler İşbirlikçi stratejiler
Stratejiler Fonksiyonel Düzey Strateji Teknolojik liderlik Teknolojik izleyicilik
Strateji Hiyerarşisi Yatırımlarını Çeşitlendirmiş Şirket Düzeyi Strateji İşletme (bölüm düzeyi) Strateji Fonksiyonel Strateji
Politikalar Tanımı: Stratejinin planlanmasından sonra uygulamalara ilişkin olarak personele yol gösterecek uzun süreli fonksiyonel düzeyler ilişkin kararlar
Strateji uygulaması Programlar Strateji uygulaması Bütçeler Süreçler
Program; Ana amaçlara ulaşbilmek için yer, zaman, şahıs ve usul göstererek adım adım yapılması gerekenleri tanımlayan kısa süreli uygulama planlarıdır. Esneklik özelliği az, bir defa kullanılan planlardan oluşan, alt kademelerle ve uygulamalarla ilgilidir. Tam belirlilik hali ve çok az bir risk içermektedir.
Bütçe Programda belirlenmiş her faaliyetin neden olacağı giderler ile bazı faaliyetlerden sağlanacak gelirlerin rakamsal ve nakdi ifadelerinden oluşan öngörüdür.
3.Stratejinin Kontrolü; Stratejik amaçları gerçekleştirmek için oluşturulan politikalar ve kurulacak örgütsel yapının, işletmenin amaçları ile uygunluğu bakımından karşılaştırılarak kontrol edilmesi,gerekliyse düzeltici önlemlerin alınması konularını içerir.
3.Stratejinin Kontrolü; 1. Stratejik amaçları gerçekleştirmek için oluşturulan politikalar ve kurulacak örgütsel yapının, işletmenin amaçları ile uygunluğu bakımından karşılaştırılarak kontrol edilmesidir. 2. Elde edilen sonuçlarla stratejik amaçların karşılaştırılarak düzeltici önlemlerin alınmasıdır. 3. Çevresel taramaları sürekli olarak yaparak mevcut değişmeleri zamanında gerçekleştirmedir.
Strateji Değişimi Yeni BİS ( CEO ) Dışsal müdahaleler Sahiplik değişimi Başarı yetersizliği Stratejik dönüm noktası Strateji Değişimi dürtüleri Nedenler